بی خوابی کودکان چه دلایلی دارد ؟ راه درمان
اما خوشبختانه بیشتر مشکلات کودکان به عادتهای خواب و رفتارهای آنها در روز بستگی دارد، از اینرو میتوانید با راهکارهایی با این موضوع مقابله کرده و مشکل بی خوابی کودکان خود را رفع کنید. این مطلب جنبه آموزشی و اطلاع رسانی دارد، در صورت مشکل به دکتر روانشناس و دکتر روانپزشک مراجعه کنید.
خواب کودکان در شبانهروز
بیخوابی، ترس از تختخواب، وحشت شبانه و شب ادراری از جمله مشکلات خواب کودکان است. باوجود رایج بودن چنین مشکلاتی در میان کودکان اما می توان الگوی صحیحی از خواب را برای کودکان تعریف کرد. و این الگو مرتبط با الگوی رفتاری و نیز مرتبط با عادتهای وی در طی شبانه روز است. که می توان با تغییر و استفاده از أصول به تنظیم خواب و کاستن کمبود خواب تلاش کرد. پس با توجه به ساعت خواب کودکان و نوجوانان و سن آنان، به خواب بیشتری نسبت به دیگر بزرگسالان دارند، که در ذیل ساعات خواب مورد نیاز هر گروه سنی را آورده ایم.
گروه سنی | ساعت خواب مورد نیاز |
نوزادها (12-4ماه) | 12 تا 16ساعت |
کودکان (1-2سال) | 11 تا 14ساعت |
کودکان (3-5سال) | 10 تا 13ساعت |
کودکان (6-12سال) | 9 تا 12ساعت |
نوجوانان (18-13سال) | 8 تا 12ساعت |
بی خوابی کودکان
در واقع به معنای نداشتن خواب در طی شب و یا به عبارت دیگر خواب به صورت کوتاه باشد و بعد از چرتی کوتاه از خواب بیدار گردد. این بی خوابی معمولا در کودکان به ویژه در نوزادان بسیار اتفاق می افتد و دلایل گوناگون دارد اما اگر بی خوابی نوزاد یک ماهه و یا در ما ه های بالاتر بیش از 3 بار در هفته و برای چندین ماه مرتب تکرار شود و اثرات در روز شدت بیشتری گیرد، احتمالا او با مشکل بیخوابی درگیر است ، که در این صورت باید از پزشک راهنمایی جست.
نشانه بی خوابی کودکان
کودکان چنان بزرگسالان در برخی مواقع کنترلی بر رفتار خود نداشته و در نتیجه آن نداشتن خوابی کافی در شب و بی خوابی است. که این بی خوابی تأثیرات بسیاری بر روی رفتار و حتی بر روی انفعاللات مغزی آنان اثر گذار است . که از جمله این رفتارها به شرح ذیل است.
-بهطور معمول بداخلاق، زودرنج و بیش از حد حساس است.
-تمرکز کافی ندارد و در مدرسه و خانه با مشکلات حافظه دست و پنجه نرم میکند.
-در طول رو احساس خوابآلودگی میکند.
-درگیری، بحث و در بعضی موارد بالا بردن صدا در گفتگو
-بیش فعالی
دلایل بی خوابی کودکان
از جمله دلایلی که ممکن است منجر به بی خوابی کودکان گردد، به عادات غذایی کودکان در طی روز چون مصرف بالای شیرینی و یا تماشای تلویزیون قبل از خواب است ، که خواب کودک را دچار تغییر و تحولات می کند. اما در نوزادان که کنترل خواب به دست خودشان نیست و به عواملی بستگی دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
استرس
در خانه، استرس میتواند از رفتارهای پدر و مادر با یکدیگر، به دنیا آمدن بچه و معطوف شدن توجهها به بچه جدید و حتی تغییرات همیشگی خواب مانند مشترک بودن اتاق خواب با خواهر و برادر، خانواده یا پدربزرگ و مادربزرگ ناشی شود. و مثلا علت بی خوابی کودکان ۸ ساله میتواند مربوط به استرس آنها باشد. آنها میتوانند بهدلیل درگیریهای مختلف در مدرسه، دعوا با دوستان خود یا حتی مورد آزار قرار گرفتن در مدرسه، استرسهای زیادی را تحمل کنند.
کافئین
مصرف نوشیدنی حاوی کافئین سبب بر برهم خوردن خواب کودک و در نتیجه عملکرد وی را پایین خواهد آورد .
عوارض جانبی داروها
داروهایی مانند افسردگی و یا داروی پیش فعالی از دیگر عواملی هستند که منجر بر بی خوابی کودک می گردد.
دیگر مسائل پزشکی
بی خوابی شبانه کودکان ممکن است وقفه تنفسی در خواب و سندروم پای بیقرار باشد و از دیگر مشکلات می توان از آلرژی و ناراحتی های پوستی و حساسیت وی نیز نام برد که البته کمبود برخی ویتامین ها و البته ویتامینی چون منیزیم و آهن سبب بر بی خوابی کودک می گردد .
راه در مان بی خوابی کودکان
اگر به أصول و روش صحیح خوابیدن کودک و نیز به بهداشت خواب و تغذیه وی توجه گردد، امکان درمان خانگی بی خوابی کودک وجود دارد و البته اگر علاقه مند به مصرف داروهای گیاهی هستید، حتما با پزشک متخصص در این خصوص مشورت بگیرید.
اطمینان پیدا کردن از تنها خوابیدن کودک
برای این که کودک بتواند به تنهایی در رختخواب خود بخوابد و از خوابیدن بر روی آن امتناع کند، بهتر است که از وی خواسته شود تا فقط برای خواب از تختخواب استفاده کند
راحت بودن تخت کودک
بهتر است تخت کودک از هر گونه وسایل اضافی و هم چنین بالا نبودن دمای بیش از حد و یا کم بودن دمای اتاق کودک اطمینان حاصل کرد، چرا که از بی خوابی کودک جلوگیری خواهد شد.
داشتن برنامه خواب روتین و منظم همیشگی
کودکان در برخی مواقع به دلیل تعطیلات و یا این که بیشتر بازی کنمد، والدین اجازه می دهند که دیرتر از موعد بخوابد ، که به ندرت تنظیم خواب وی برهم میخورد و کودک دچار بی خوابی می گردد.
ممنوع بودن پر خوری و یا کم خوری
غذایی سبک و مقوی پیش از خواب به کودک کمک خواهد کرد تا خوابی راحت تر و بی دغدغه داشته باشد. و از آنجا که غذای چرب و یا سنگین پیش از خواب سبب بر بی خوابی چه برای کودک و یا بزرگسالان می گردد.
داشتن فعالیت
فعالیتهای منظم مانند ورزش به مدت یک ساعت در روز، سبب میشود کودک شب خواب بهتری داشته باشد. اما دقت داشته باشید انجام فعالیتهای ورزشی سه ساعت قبل از خواب توصیه نمیشود
ممنوع بودن خوابهای نیم روز طولانی
برای داشتن خواب کافی و انرژی لازم در طی روز بهتر استف کودک ارا از خوابیدن های نیم روز طولانی برحذر داریم و تا در شب هنگام خواب کافی را داشته باشد. و از آن جا که کودکان حداقل به چهار ساعت بین دورههای خواب نیاز دارند تا بهاندازه کافی خسته شوند و دوباره بخوابند. پس باید دقت داشت که کودک در روز خواب طولانی نداشته باشد.
محدودیت برای استفاده از لوازم الکترونیکی
نور آبی رنگ موجود در لوازم الکترونیکی خواب کودک را به شدت مختل می کند و بهتر است،یک ساعت قبل از خواب به کودک اجازه استفاده از لوازم این چنینی داده نشود.
زمان مراجعه به پزشک
-نشانههای بی خوابی در کودک بیشتر از چهار هفته طول کشیده و فعالیتها و تواناییهای او را تحت تاثیر قرار داده است.
-نگرانی در این مورد که کودک در طول خواب با نفس نفس زدن از جا بلند میشود یا وقفه تنفسی در خواب و دیگر مشکلاتی که میتوانند خواب کودک شما را مختل کنند.
-کودکتان دارویی مصرف میکند که احتمالا بر کیفیت خواب او تاثیرگذار است.
-تجربه دلدردهای شدید در شب که مسبب بیدارخوابی کودک است.
-تغییرات در خلقیات مانند افسردگی، بیحالی و حتی پرخوری.
لیست پزشکان مرتبط:
- بهزاد تریوهمتخصص روان درمانی و روانشناس بالینی | تهران
- شهرزاد رشندکترای تخصصی روان درمانی و روانشناس بالینی | تهران
- الهام اسبقیدکترای تخصصی روان درمانی و روانشناس بالینی | تهران
- مهدی صحراگرددکترای تخصصی روان درمانی و روانشناس بالینی | تهران
- فاطمه دانشکاندیدای دکترا روان درمانی و روانشناس بالینی | تهران
- سمانه امیری دکتری تخصصی روانشناسی. سکس تراپیست. زوج درمانگر. درمان فردی. مدیر کلینیک رفتار. مدرس دانشگاه | تهران
- فاطمه السادات مینودکترای تخصصی روانشناس و مشاور | تهران
- آزاده موسوی متخصص برتر روانکاوی و روانشناسی بالینی و عضو انجمن روانشناسی آمریکا (APA) | تهران
- سپیده رحیمی نژاد روانکاو | روانشناس | زوج و خانواده درمانی | مشاورخانواده | تهران
- بهمن متین پور روان درمانی | روانشناسی | مشاوره | زوج درمانی | تهران