آزمایش هموگلوبین خون؛ راهنمای خواندن و تفسیر آن
آزمایش میزان هموگلوبین (Hgb) در خون، بخشی از آزمایش جامع شمارش سلول های خونی است که به منظور تعیین مقدار هموگلوبین موجود در خون انجام می شود. هموگلوبین، پروتئینی غنی از آهن در گلبول های قرمز خون بوده و وظیفه انتقال اکسیژن به اندام ها و بافت های مختلف بدن و بازگرداندن دی اکسید کربن از آن ها به ریه ها را بر عهده دارد.
در صورتی که نتیجه آزمایش هموگلوبین نشان دهنده کاهش سطح این پروتئین نسبت به حد طبیعی باشد، به این معناست که تعداد گلبول های قرمز خون پایین آمده و فرد دچار کم خونی شده است. دلایل گوناگونی از جمله کمبود ویتامین ها، خونریزی های پنهان و بیماری های مزمن می توانند منجر به بروز کم خونی شوند.
هموگلوبین (Hgb) در آزمایش خون به چه معناست؟
کلمه Hgb در آزمایش خون مخفف هموگلوبین است. هموگلوبین پروتئینی است که در گلبول های قرمز وجود داشته و وظیفه انتقال اکسیژن از ریه ها به سایر بخش های بدن را بر عهده دارد. در صورت غیر طبیعی بودن سطح هموگلوبین، احتمال وجود اختلالات خونی وجود خواهد داشت.
آهن موجود در ساختار هموگلوبین نقش اساسی در انتقال اکسیژن ایفا می کند. در صورت کمبود آهن و در نتیجه کاهش میزان هموگلوبین، اکسیژن رسانی به بافت های بدن با اختلال مواجه شده و علائم کم خونی بروز خواهد کرد.
آزمایش هموگلوبین (آزمایش blood/hgb) علاوه بر تشخیص کم خونی، می تواند در تشخیص سایر بیماری ها و اختلالات سلامتی مانند بیماری های کبد و کلیه، اختلالات خونی، سوءتغذیه، برخی سرطان ها و بیماری های قلبی و ریوی نیز مورد استفاده قرار گیرد.
پزشکان امکان دارد برای افرادی که به کم خونی یا سایر بیماری های مرتبط با سطح هموگلوبین مبتلا هستند، به منظور ارزیابی پاسخ به درمان و نظارت بر روند بهبودی، آزمایش هموگلوبین را تجویز کنند.
چرا آزمایش هموگلوبین انجام می شود و چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
پزشک برای ارزیابی کلی وضعیت سلامت شما، امکان دارد به عنوان بخشی از آزمایش های روتین، آزمایش هموگلوبین را تجویز کند. این آزمایش به تشخیص بیماری هایی مانند کم خونی کمک می کند.
اگر علائمی مانند ضعف مفرط، خستگی مزمن، تنگی نفس هنگام فعالیت های ساده یا سرگیجه های مکرر را تجربه میکنید، پزشک امکان دارد برای بررسی دقیق تر، آزمایش هموگلوبین را درخواست کند. این علائم می توانند نشانه هایی از کم خونی یا بیماری های خونی دیگر باشند. در صورتی که قبلاً تشخیص کم خونی یا بیماری های مرتبط با خون را دریافت کرده اید، پزشک به طور منظم آزمایش هموگلوبین را برای نظارت بر روند درمان و پیشرفت بیماری تجویز خواهد کرد.
راهنمای بررسی نتایج آزمایش هموگلوبین
نتایج آزمایش هموگلوبین به طور معمول ظرف چند روز آماده می شود و می توانید آن ها را از طریق ایمیل یا مراجعه به پزشک دریافت کنید. پزشک شما نتایج را بررسی کرده و در مورد آن ها با شما صحبت خواهد کرد.
محدوده طبیعی و نرمال هموگلوبین خون
مقادیر طبیعی هموگلوبین در خون افراد مختلف امکان دارد اندکی متفاوت باشد و به عوامل مختلفی مانند سن، جنسیت و سایر شرایط پزشکی بستگی دارد. برای اطلاع دقیق از نمونه های محدوده طبیعی هموگلوبین خون یا اچ جی بی در آزمایش خون، جدول زیر را مطالعه کنید.
| جنسیت | محدوده مرجع هموگلوبین برای بزرگسالان و نوزادان |
| نوزاد (از بدو تولد تا ۲ ماهگی) | ۱۴ تا ۲۴ گرم در دسی لیتر |
| نوزاد (۲ماه تا ۱ سال) | ۹.۵ تا ۱۳ گرم در دسی لیتر |
| زن بالغ | ۱۲ تا ۱۶ گرم در دسی لیتر |
| مرد بالغ | ۱۴ تا ۱۸ گرم در دسی لیتر |
جواب آزمایش هموگلوبین
نمونه های ارائه شده در این تحقیق، صرفاً به مجموعه داده های خاصی محدود می شوند. بدین ترتیب، نتایج حاصل از آزمایش هر فرد، منحصراً بر اساس محدوده مرجع آزمایشگاهی که آزمایش در آن صورت گرفته است، قابل تفسیر خواهد بود.
با توجه به اینکه عوامل متعددی بر میزان هموگلوبین خون تأثیرگذارند، در صورت بروز هرگونه نگرانی در خصوص میزان طبیعی گلبول های قرمز، ضروری است که نتایج آزمایش با پزشک معالج در میان گذاشته شود. تنها پزشک قادر است با در نظر گرفتن شرایط خاص بیمار، به طور دقیق درباره طبیعی بودن یا نبودن نتایج آزمایش هموگلوبین اظهار نظر نماید.
تفسیر نتایج آزمایش هموگلوبین
میزان هموگلوبین خون به طور معمول به صورت گرم در دسی لیتر بیان می شود. لازم به ذکر است که در برخی گزارش های آزمایش، واحد اندازه گیری امکان دارد به صورت اختصاری ذکر شود. برای مثال، عدد ۱۴ امکان دارد به معنای ۱۴ گرم در دسی لیتر باشد.
محدوده طبیعی هموگلوبین می تواند در افراد مختلف، متفاوت باشد. این تفاوت ها تحت تأثیر عوامل متعددی همچون:
- سن فرد
- جنسیت
- قومیت
- شرایط بارداری
- ژنتیک هر فرد
- ارتفاعی که فرد در آن زندگی می کند
- انتخاب های سبک زندگی مثل سیگار کشیدن
- آزمایشگاهی که در آن آزمایش هموگلوبین را در آن انجام می پذیرد
- شیوه های مورد استفاده در انجام آزمایش هموگلوبین.
مقادیر غیر طبیعی هموگلوبین در آزمایش خون
میزان هموگلوبین بالاتر یا پایین تر از حد طبیعی می تواند موجب بروز علائمی همچون خستگی مفرط، سرگیجه و تنگی نفس شود. در صورت مشاهده این علائم، پزشک امکان دارد درخواست آزمایش هموگلوبین را صادر نماید. در برخی موارد، این علائم امکان دارد نشانه ای از وجود یک بیماری زمینه ای باشد که نیازمند تشخیص و درمان مناسب است. در ادامه به بررسی علل و علائم مربوط به هر یک از این شرایط خواهیم پرداخت.
۱. بالا بودن hb در آزمایش خون
مشاهده سطح بالای هموگلوبین در آزمایش خون، می تواند نشانه ای از اختلالات جدی در عملکرد برخی ارگان های حیاتی بدن، به ویژه ریه ها و قلب باشد. دلایل متعددی برای این افزایش غیرمنتظره وجود دارد که در ادامه به برخی از مهم ترین آن ها اشاره خواهیم کرد. عوامل زیر می تواند باعث افزایش سطح هموگلوبین در آزمایش خون گردد:
- کم آبی بد
- سیگار کشیدن
- زندگی در ارتفاعات
- برخی شرایط ژنتیکی
پلی سیتمی: افزایشی خطرناک در تعداد گلبول های قرمز (هموگلوبین بالا یا پلی سیتمی)
یکی از مهم ترین دلایل بالا رفتن هموگلوبین، بیماری ای به نام پلی سیتمی است. در این بیماری، مغز استخوان به طور غیر طبیعی تعداد زیادی گلبول قرمز تولید می کند. این افزایش بی رویه، غلظت خون را بالا برده و مشکلات متعددی را برای بدن ایجاد می کند.
علائم هشدار دهنده پلی سیتمی
افرادی که به پلی سیتمی مبتلا هستند، به طور معمول با علائم زیر مواجه می شوند:
- احساس خستگی مفرط و ضعف عمومی بدن
- سردردهای شدید و مداوم
- سرگیجه و احساس سبکی سر
- خارش پوست، به ویژه پس از حمام
- تعریق بیش از حد
- تورم مفاصل و درد در آن ها
- کاهش وزن بدون دلیل مشخص
- زردی پوست و سفیدی چشم
- رنگ پریدگی یا قرمزی غیر طبیعی پوست
- افزایش تمایل به کبود شدن یا خونریزی
علل افزایش هموگلوبین
هموگلوبین بالا امکان دارد به دلیل نیاز بدن شما به ذخیره Hgb بیشتر در گلبول های قرمز باشد. در این شرایط عملکرد قلب، ریه یا انتخاب های سبک زندگی بسیار مؤثر هستند. دلایل احتمالی سطوح بالای Hgb بدین قرارند:
- زندگی در ارتفاعات بالا که در آن اکسیژن زیادی در هوا وجود ندارد، مانند مناطق کوهستانی
- سیگار کشیدن و استعمال محصولات تنباکویی
- بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD)
- بیماری های قلبی که بر توانایی قلب برای پمپاژ طبیعی تأثیر می گذارند.
- بیماری های ریوی که بر توانایی ریه ها برای عبور اکسیژن به جریان خون اثر می گذارند
- افزایش غیر ضروری اریتروپویتین
- کم اب شدید بدن
- نارسایی قلبی
- سرطان کبد یا کلیه
افزایش هموگلوبین اگر به موقع تشخیص داده نشود و درمان نشود، می تواند عوارض جدی مانند لخته شدن خون، سکته مغزی و حمله قلبی را به دنبال داشته باشد. بنابراین، در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی افزایش هموگلوبین مشخص شود و درمان مناسب آغاز گردد.
علت افزایش غیر طبیعی میزان هموگلوبین در کودکان
افزایش بیش از حد هموگلوبین در خون کودکان و بزرگسالان اغلب ریشه در کمبود اکسیژن طولانی مدت در خون دارد که به اصطلاح هیپوکسی نامیده می شود. یکی از دلایل شایع این وضعیت، وجود برخی ناهنجاری های مادرزادی قلبی است که از بدو تولد همراه فرد بوده و به عنوان مثال می توان به نارسایی بخش راست قلب اشاره کرد.
تاثیر تزریق خون بر میزان هموگلوبین
خون تقریباً ۷ درصد از وزن بدن را تشکیل می دهد. نوزادان تازه متولد شده به طور متوسط حدود یک فنجان خون در بدن خود دارند. تزریق یک واحد گلبول قرمز به بزرگسالان و کودکان، به طور معمول میزان هماتوکریت را حدود ۳ درصد و هموگلوبین را ۱ گرم در هر دسی لیتر افزایش می دهد. در صورت وجود اختلالات خونی، امکان دارد نیاز به انجام آزمایشی به نام MCHC باشد. این آزمایش، میانگین غلظت هموگلوبین در هر گلبول قرمز را نشان می دهد.
ارتباط بین هموگلوبین بالا و سرطان
اگرچه اغلب کاهش هموگلوبین با سرطان خون ارتباط دارد، اما بعضی از انواع سرطان می توانند باعث افزایش سطح هموگلوبین شوند. به عنوان مثال، سرطان کلیه، سرطان کبد و پلی سیتمی ورا (نوعی سرطان نادر خون) می توانند موجب افزایش هموگلوبین شوند.
خطرات ناشی از کاهش شدید هموگلوبین
افرادی که سطح هموگلوبین خون آن ها به شدت پایین است (کمتر از ۷ گرم در هر دسی لیتر) امکان دارد نیاز به تزریق خون با استفاده از گلبول های قرمز پر شده (PRBC) برای رساندن سطح هموگلوبین به حالت طبیعی داشته باشند. فاکتور MCH در آزمایش خون، میزان هموگلوبین موجود در هر گلبول قرمز را مشخص می کند.
۲. پایین بودن hb در آزمایش خون
کاهش میزان هموگلوبین در آزمایش خون، اغلب زنگ خطری برای کم خونی است. این عارضه دلایل متعددی دارد که از جمله آنها می توان به از دست دادن خون در بدن، کمبود مواد مغذی ضروری و سبک زندگی نامناسب اشاره کرد.
علائم کم بودن هموگلوبین در آزمایش خون چیست؟
کم خونی به معنای کاهش تعداد گلبول های قرمز خون است. در این حالت، نتایج آزمایش خون نشان دهنده کاهش هماتوکریت خواهد بود. هماتوکریت به نسبت حجم گلبول های قرمز خون به سایر اجزای خون گفته می شود. علائم کم خونی بسیار متنوع است و امکان دارد از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. برخی از شایع ترین علائم کم خونی عبارتند از:
- احساس خستگی مفرط و فرسودگی
- رنگ پریدگی پوست
- تنگی نفس، حتی در هنگام فعالیت های سبک
- تپش قلب نامنظم یا تند
- درد قفسه سینه
- سردی و ورم دست ها و پاها
- سردرد
- کاهش توانایی انجام فعالیت های روزمره
خستگی یکی از رایج ترین علائم کم خونی است. کاهش هموگلوبین منجر به کاهش اکسیژن رسانی به بافت ها و عضلات می شود و در نتیجه فرد احساس خستگی و کمبود انرژی می کند.
The normal range for hemoglobin levels is ۱۲ grams per deciliter to ۱۷.۴ grams per deciliter of blood for adults. However, levels may vary depending on your age, race and sex. my.clevelandclinic
میزان طبیعی هموگلوبین در خون بزرگسالان به طور معمول بین ۱۲ تا ۱۷.۵ گرم در هر دسی لیتر است. با این همه، این محدوده امکان دارد بسته به عوامل گوناگونی همچون سن، نژاد و جنسیت افراد متفاوت باشد.
علل کاهش سطح هموگلوبین
چرا گلبول های قرمز خون ما گاهی اوقات کارایی کافی ندارند؟ یکی از دلایل اصلی، کاهش سطح هموگلوبین است. هموگلوبین، پروتئینی است که مسئول حمل اکسیژن به سلول های بدن است. هر عاملی که تولید یا عملکرد هموگلوبین را مختل کند، می تواند به کم خونی منجر شود. دلایل کاهش هموگلوبین خون و پایین بودن آن عبارتند از:
- کمبود مواد مغذی: آهن، فولات و ویتامین B12 سه عنصر کلیدی برای ساخت هموگلوبین هستند. کمبود هر یک از این مواد می تواند تولید گلبول های قرمز را کاهش دهد.
- از دست دادن خون: جراحی، تروما، زخم های داخلی، قاعدگی شدید و حتی اهدای خون بیش از حد می توانند به کاهش حجم خون و در نتیجه کمبود هموگلوبین منجر شوند.
- بیماری های مزمن: بیماری های کلیوی، کبدی، تیروئیدی، خود ایمنی و برخی سرطان ها می توانند بر تولید گلبول های قرمز تأثیر بگذارند.
- اختلالات خونی: بیماریهایی مانند کم خونی داسی شکل و تالاسمی باعث تغییر شکل گلبول های قرمز و کاهش توانایی آن ها در حمل اکسیژن می شوند.
- بیماری های مغز استخوان: مغز استخوان مسئول تولید گلبول های قرمز است. بیماری هایی مانند لوسمی می توانند این فرآیند را مختل کنند.
نحوه و شرایط انجام آزمایش هموگلوبین خون چگونه است؟
برای اندازه گیری سطح هموگلوبین، آزمایش خون ساده ای انجام می شود. به طور معمول با گرفتن نمونه خون از نوک انگشت یا رگ بازو، این آزمایش صورت می گیرد. در نوزادان، نمونه خون امکان دارد از پاشنه پا گرفته شود. نمونه خون سپس به آزمایشگاه ارسال می شود تا سطح هموگلوبین در آن اندازه گیری شود.
شرایط قبل از آزمایش هموگلوبین خون
پیش از انجام آزمایش هموگلوبین، به طور معمول نیازی به آمادگی خاصی نیست مگر اینکه پزشک معالج شما دستورالعمل دیگری داده باشد. گاهی اوقات، هموگلوبین به همراه سایر فاکتورهای خونی بررسی می شود. در این موارد، امکان دارد پزشک توصیه کند که پیش از آزمایش، برای مدتی از خوردن و آشامیدن خودداری کنید.
پس از انجام آزمایش هموگلوبین چه اتفاقی می افتد؟
پس از نمونه گیری خون، متخصص آزمایشگاه با فشار دادن پنبه بر روی محل خون گیری، خونریزی را متوقف می کند. در صورت لزوم، برای حفظ فشار، بانداژی بر روی محل قرار می گیرد.
پس از هر نمونه گیری خون، از جمله آزمایش هموگلوبین، امکان دارد احساس سرگیجه یا سبکی سر داشته باشید. به همین دلیل، متخصص آزمایشگاه امکان دارد از شما بخواهد که چند دقیقه ای بنشینید تا مطمئن شود که برای ایستادن، راه رفتن یا رانندگی مشکلی ندارید. علاوه بر سبکی سر، کبودی خفیف در محل نمونه گیری نیز امکان دارد رخ دهد.
اندازه گیری میزان هموگلوبین در منزل
خوشبختانه، برای بررسی میزان هموگلوبین در منزل، به ویژه در مورد سالمندان، می توان از کیت های آزمایش خون خانگی استفاده نمود. این کیت ها دارای تمام ابزارهای مورد نیاز برای گرفتن یک قطره خون به صورت ایمن در منزل یا هر مکان دیگری هستند.
آزمایش میزان هموگلوبین در دوران بارداری
اندازه گیری غلظت هموگلوبین و هماتوکریت در خون زنان باردار، یک رویه معمول و ضروری است. محدوده طبیعی هموگلوبین در زنان باردار، با توجه به ماه های بارداری، ۱۲ تا ۱۶ گرم در دسی لیتر است. در سه ماهه اول و سوم، حداقل مقدار طبیعی هموگلوبین ۱۱ گرم در هر دسی لیتر خون و در سه ماهه دوم، این مقدار به ۱۰.۵ گرم کاهش می یابد.
اهمیت آزمایش هموگلوبین در تشخیص کم خونی ناشی از فقر آهن
کم خونی ناشی از کمبود آهن، یکی از شایع ترین مشکلات در دوران بارداری است. برای تشخیص دقیق این نوع کم خونی، پزشک علاوه بر سنجش هموگلوبین، آزمایش های دیگری مانند شمارش کامل سلول های خونی (CBC)، اندازه گیری سطح آهن و فریتین را نیز درخواست می کند. در صورت تشخیص کمبود آهن، پزشک رژیم غذایی مناسب و یا مکمل های آهن را تجویز خواهد کرد.
نقش هموگلوبین در تشخیص بیماری مالاریا
مالاریا یکی از بیماری های عفونی است که می تواند باعث کم خونی شدید شود. مطالعات نشان می دهند که مالاریا، به همراه برخی عفونت های باکتریایی، مالاریا، باکتریمی، کرم قلابدار و اچ آی وی، از جمله مهم ترین عوامل ایجاد کم خونی در کودکان است.
هماتوکریت و ارتباط آن با تعداد گلبول های قرمز
نسبت گلبول های سرخ در آزمایش خون، به تعداد و اندازه گلبول های قرمز مرتبط است. کاهش چشمگیر این میزان نسبت به حالت طبیعی، نشان دهنده کمبود گلبول سرخ یا به عبارت دیگر، کم خونی است. در مقابل، افزایش قابل توجه این نسبت، بیانگر فراوانی بیش از حد گلبول های سرخ بوده که به عنوان پلی سیتمی یا اریتروسیتوز شناخته می شود.
خطرات و پیامدهای بالا یا پایین بودن هموگلوبین خون چیست؟
انجام آزمایش خون معمولا با عوارض جانبی بسیار اندکی همراه است. امکان دارد در محل نمونه گیری، احساس درد خفیف یا کبودی مختصری داشته باشید که به سرعت برطرف می شود. از جمله عوارض نادر و احتمالی می توان به درد، خونریزی، سرگیجه، کبودی، عفونت و تجمع خون زیر پوست در محل تزریق اشاره کرد.
Dehydration, smoking , or living at high altitudes may cause high hemoglobin. medicalnewstoday
کمبود آب بدن، استعمال دخانیات یا سکونت در مناطق مرتفع از جمله عوامل موثر در افزایش سطح هموگلوبین می باشند.
روش های درمانی بالا و پایین بودن هموگلوبین خون کدامند؟
برای افزایش سطح ویتامین ها یا آهن بدن، پزشک امکان دارد تغییر در رژیم غذایی و مصرف مکمل های ویتامینی یا آهن را توصیه کند. ویتامین ب ۱۲، اسید فولیک و در برخی موارد ویتامین ث از جمله مکمل های رایج می باشند. همچنین، تزریق خون برای افراد مبتلا به کم خونی شدید، به افزایش تعداد گلبول های قرمز خون کمک می کند.
چه غذاهایی به افزایش هموگلوبین خون کمک می کنند؟
زردآلو، سیب، انگور، موز، انار و هندوانه از جمله میوه هایی هستند که در بهبود سطح هموگلوبین نقش مهمی دارند. علاوه بر این، غذاهای مملو از آهن مانند سبزیجات برگ سبز، جگر، اسفناج، تخم مرغ، غلات کامل، حبوبات، گوشت، ماهی و میوه های خشک نیز برای بدن سودمند هستند. افراد می توانند با مصرف منظم این مواد غذایی، به افزایش سطح هموگلوبین خود کمک کنند.
- بالا بردن میزان آهن
آهن در افزایش تولید هموگلوبین نقش بسیار مهمی ایفا می کند. خوراکی های سرشار از آهن عبارتند از:
- گوشت قرمز و ماهی
- محصولات سویا
- تخم مرغ
- میوه های خشک همچون خرما و انجیر
- کلم بروکلی
- سبزیجات برگ سبز تیره، مانند کلم پیچ و اسفناج
- لوبیا سبز
- آجیل و دانه ها
- کره بادام زمینی
- افزایش دریافت فولات
فولات نوعی ویتامین گروه B است که در ساخت هموگلوبین نقش اساسی دارد. بدن برای تولید هم، بخش اصلی هموگلوبین که وظیفه انتقال اکسیژن را بر عهده دارد، به فولات نیاز دارد. کمبود فولات باعث می شود گلبول های قرمز خون به طور کامل بالغ نشوند و در نتیجه کم خونی ناشی از فقر فولات و کاهش سطح هموگلوبین رخ می دهد.
منابع غنی از فولات عبارتند از:
- گوشت گاو
- اسفناج
- برنج
- بادام زمینی
- نخود سیاه
- لوبیا قرمز
- آووکادو
- کاهو
- بهبود جذب آهن در بدن
مصرف آهن از طریق غذا یا مکمل ها بسیار مهم است، اما برای جذب بهتر آهن در بدن باید اقدامات دیگری نیز انجام داد. خوراکی های غنی از ویتامین C مانند مرکبات، توت فرنگی و سبزیجات برگ سبز تیره می توانند جذب آهن را به میزان قابل توجهی افزایش دهند. مصرف مکمل ویتامین C نیز می تواند مفید باشد. ویتامین A و بتاکاروتن نیز در جذب و استفاده از آهن در بدن نقش دارند.
خوراکی های سرشار از ویتامین A عبارتند از:
- ماهی
- کبد
- شیره سیب زمینی شیرین
- کلم پیچ
خوراکی های غنی از بتاکاروتن شامل میوه ها و سبزیجات به رنگ های زرد، قرمز و نارنجی مثل:
- هویج
- شیره سیب زمینی شیرین
- طالبی
- انبه
مکمل های ویتامین A می توانند به بدن در جذب آهن کمک کنند، اما مصرف بیش از اندازه این ویتامین می تواند مضر و خطر آفرین باشد. زیاده روی در مصرف ویتامین A می تواند به وضعیتی به نام مسمومیت با ویتامین A منجر شود که با علائمی همچون درد استخوان ها و مفاصل، سردرد شدید و افزایش فشار داخل جمجمه همراه است. بنابراین در مصرف این ویتامین باید احتیاط کرد.
- مصرف داروهای تقویت آهن
پزشکان به طور معمول به افرادی که میزان هموگلوبین خونشان به شدت کاهش یافته است، پیشنهاد می کنند که از مکمل های آهن استفاده کنند. میزان این مکمل ها بسته به سطح آهن بدن فرد تعیین می شود. نکته مهم این است که مصرف بیش از حد آهن می تواند عوارض جدی به همراه داشته باشد. یکی از این عوارض، تجمع بیش از حد آهن در بدن (هموکروماتوز) است که می تواند به بیماری کبد و مشکلاتی مانند یبوست، دل بهم خوردگی و استفراغ منجر شود.
این مکمل ها باعث می شوند سطح آهن بدن به تدریج و طی چند هفته افزایش یابد. پزشک امکان دارد توصیه کند که چند ماه از این مکمل ها استفاده شود تا ذخایر آهن بدن به طور کامل پر شود.
جمع بندی و راهنمای مراجعه به پزشک
هموگلوبین به طور معمول همراه با سایر آزمایش های خون برای بررسی علائم بیماری یا ارزیابی وضعیت کلی سلامتی اندازه گیری می شود. اگر میزان هموگلوبین شما پایین است، پزشک امکان دارد آزمایش های دیگری را نیز برای بررسی علت کم خونی تجویز کند. این آزمایش ها امکان دارد شامل شمارش رتیکولوسیت، بررسی عملکرد کلیه ها و کبد، آزمایش های مربوط به تخریب گلبول های قرمز و بررسی نمونه خون زیر میکروسکوپ باشد.
پرسش های متداول
آیا افزایش هموگلوبین خطرناک است؟
افزایش بیش از حد هموگلوبین خون می تواند علامت بیماری هایی مانند افزایش غیر طبیعی تعداد گلبول های قرمز (پلی سیتمی)، انواع سرطان ها، بیماری های قلبی، ریوی، کلیوی یا کبدی باشد.
چنانچه هموگلوبین خون پایین باشد چه اتفاقی می افتد؟
در این شرایط، خون نمی تواند اکسیژن کافی را به بافت های بدن برساند. هموگلوبین پروتئینی است که در گلبول های قرمز وجود دارد و وظیفه انتقال اکسیژن از ریه ها به سایر قسمت های بدن را بر عهده دارد. کم خونی می تواند باعث احساس خستگی، ضعف و تنگی نفس شود.
آیا سطح پایین هموگلوبین خطرناک است؟
سطح بسیار پایین هموگلوبین در خون برای آقایان کمتر از ۱۳.۵ گرم در دسی لیتر و برای خانم ها کمتر از ۱۲ گرم در دسی لیتر به معنای کم خونی شدید است. سطح ۱۰ گرم در دسی لیتر هموگلوبین نیز نشان دهنده کم خونی جدی است.
HbA1c در آزمایش خون چیست؟
HbA1c میزان قند خون (گلوکز) چسبیده به هموگلوبین شما را اندازه گیری می کند.
چه زمانی به تزریق خون نیاز داریم؟
به طور معمول وقتی سطح هموگلوبین خون به کمتر از ۷ تا ۸ گرم در دسی لیتر برسد، به تزریق خون نیاز پیدا می کنیم.
آیا برای آزمایش هموگلوبین باید ناشتا بود؟
خیر، اما گاهی اوقات، آزمایش هموگلوبین همراه با سایر آزمایش های خون انجام می شود. در این موارد، پزشک امکان دارد از شما بخواهد که قبل از آزمایش چیزی نخورید و ناشتا باشید.
علامت اختصاری هموگلوبین در آزمایش خون چیست؟
مخفف هموگلوبین در آزمایش خون «HGB» است.
میزان طبیعی هموگلوبین در کودکان چقدر است؟
میزان طبیعی هموگلوبین خون در کودکان تا ۱۸ سالگی به این صورت است:
- ۲ تا ۶ ماهگی: ۱۰ تا ۱۷ گرم در دسی لیتر
- ۶ ماه تا ۶ سال: ۹.۵ تا ۱۴ گرم در دسی لیتر
- ۶ تا ۱۸ سال: ۱۰ تا ۱۵.۵ گرم در دسی لیتر
آیا می توان در خانه آزمایش هموگلوبین انجام داد؟
بله، امکان انجام آزمایش هموگلوبین در خانه وجود دارد. در این آزمایش ها، با استفاده از یک یا چند قطره خون که با خراش دادن انگشت با یک سوزن کوچک گرفته می شود، سطح تقریبی هموگلوبین تخمین زده می شود.
با این حال، نتایج آزمایش های خانگی هموگلوبین امکان دارد به اندازه آزمایش های انجام شده در آزمایشگاه دقیق نباشد، به خصوص برای افراد دارای شرایط خاص. برای اطمینان از دقت نتایج، بهتر است آزمایش هموگلوبین را در آزمایشگاه و تحت نظر پرسنل متخصص انجام دهید. قبل از انجام هرگونه آزمایش خانگی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
آیا نتایج آزمایش هموگلوبین همیشه دقیق است؟
آزمایش هموگلوبین یکی از مهم ترین آزمایش های خون است، اما هیچ آزمایشی کاملاً دقیق نیست. عوامل مختلفی امکان دارد بر نتایج آزمایش هموگلوبین تأثیر بگذارند که لزوماً نشانه وجود مشکل سلامتی نیستند.
لیست پزشکان مرتبط:
اردشیر قوام زادهفوق تخصص خون و سرطان بالغین (انکولوژی) | تهران- حمید رضوانیفوق تخصص خون و سرطان بالغین (انکولوژی) | تهران
- فاضل الهیفوق تخصص خون و سرطان بالغین (انکولوژی) | تهران
- بهروز غریبفوق تخصص خون و سرطان بالغین (انکولوژی) | تهران
- غلامرضا توگهفوق تخصص خون و سرطان بالغین (انکولوژی) | تهران
- بابک بهارفوق تخصص خون و سرطان بالغین (انکولوژی) | تهران
- پارسا رستمیفوق تخصص خون و سرطان بالغین (انکولوژی) | تهران
- محمدامیر سرابیفوق تخصص خون و سرطان بالغین (هماتولوژی انکولوژی بزرگسالان) | تهران
- الهام ظرافت فردفوق تخصص خون و سرطان و پیوند مغز استخوان (هماتولوژی و انکولوژی ) | تهران
- علیرضا قاضی زادهفوق تخصص خون و سرطان بالغین (انکولوژی) | تهران
