داروی ریتالین چیست؟ نحوه مصرف و عوارض مصرف متیل فنیدات

متیل‌فنیدات، که با نام تجاری ریتالین شناخته می‌شود، یک داروی محرک است که برای درمان اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی (ADHD) در افراد مختلف از کودکان تا بزرگسالان به کار می‌رود. این دارو در دوزهای متنوعی مانند ریتالین ۱۰ و ۴۰ میلی‌گرم موجود است و به افزایش تمرکز و کاهش بی‌قراری کمک می‌کند. با این وجود، مصرف آن می‌تواند منجر به برخی عوارض جانبی نظیر کم‌اشتهایی، اختلالات خواب و افزایش تحریک‌پذیری شود، از این رو، توصیه می‌شود که مصرف آن تحت نظر پزشک صورت گیرد. برای دریافت متیل‌فنیدات، نیاز به نسخه‌ای از یک روانپزشک یا روانشناس می‌باشد.

داروی ریتالین چیست و چه کاربردی دارد؟

متیل‌فنیدات، که به انگلیسی به عنوان Ritalin شناخته می‌شود، یک داروی مؤثر برای درمان ADHD در کودکان و بزرگسالان است. این دارو در دسته داروهای آمفتامینی قرار دارد و مصرف بی‌رویه آن می‌تواند منجر به مشکلات جدی مربوط به فشار خون و قلب شود که در مواردی ممکن است کشنده باشد. اعتیاد به متیل‌فنیدات امکان‌پذیر است، بنابراین افرادی که دارای اختلالات روانی یا مشکلات مربوط به سوءمصرف مواد هستند، باید با احتیاط فراوان این دارو را مصرف نمایند.

کاربرد قرص ریتالین در کاهش بیش‌فعالی و درمان نارکولپسی

قرص ریتالین در کاهش علائم بیش‌فعالی و درمان اختلال خواب نارکولپسی مؤثر است. با این حال، لازم است توجه داشته باشید که برخی داروهای مورد استفاده برای درمان ADHD ممکن است منجر به نعوظ طولانی‌مدت و گاهی دردناک در مردان شوند.

The stimulant, methylphenidate, and methylphenidate-based medications can make you feel sleepy, excited, alert, and energized. They can also make you irritable and aggressive. محرک، متیل‌فنیدات و داروهای مبتنی بر آن می‌توانند احساسات متفاوتی از بی‌خوابی و هیجان تا هوشیاری و انرژی را در فرد ایجاد کنند. این داروها همچنین می‌توانند باعث تحریک‌پذیری و پرخاشگری شوند.
به نقل از سایت talktofrank

عملکرد داروی ریتالین

ریتالین با تغییر میزان برخی مواد طبیعی در بدن عمل می‌کند و جزء دسته محرک‌ها به شمار می‌رود. این دارو به افراد کمک می‌کند تا تمرکز خود را افزایش دهند و آن را حفظ کنند. علاوه بر این، ریتالین در کنترل مشکلات رفتاری و بهبود سازماندهی فعالیت‌ها و مهارت‌های گوش دادن نیز کاربرد دارد.

ترکیبات قرص ریتالین

قرص ریتالین حاوی ماده فعال متیل‌فنیدات هیدروکلراید است. ترکیبات غیرفعال ممکن است با توجه به فرمولاسیون و تولید کننده متفاوت باشد. ریتالین حاوی مت‌آمفتامین نیست و این ماده بیشتر در مواد مخدر یافت می‌شود. متیل‌فنیدات و مت‌آمفتامین دو ماده متمایز با ساختار و اثرات شیمیایی متفاوت هستند.

نحوه مصرف ریتالین و دوز مصرفی آن

برای استفاده از داروی ریتالین و تعیین دوز مناسب، ابتدا باید دستورالعمل‌های موجود در بروشور داخل جعبه دارو را به دقت مطالعه کرده و در صورت نیاز با پزشک یا متخصص داروسازی مشورت نمایید. این دارو معمولاً بر اساس دستور پزشک، دو یا سه بار در روز و می‌تواند همراه با غذا یا بدون آن مصرف شود. زمان ایده‌آل برای مصرف دارو، ۳۰ تا ۴۵ دقیقه پیش از وعده‌های غذایی است. در صورت بروز مشکلات گوارشی، می‌توانید دارو را در زمان‌های دیگر و همراه با غذا یا میان وعده‌ها مصرف کنید. توجه داشته باشید که مصرف دارو در ساعات پایانی روز ممکن است منجر به اختلالات خواب شود.

مصرف منظم ریتالین طبق برنامه زمان‌بندی شده می‌تواند به حداکثر رساندن فواید درمانی کمک کند. برای به یاد داشتن زمان مصرف، دارو را در ساعات مشخصی از روز میل نمایید. دوز دارو بر اساس شرایط پزشکی فرد و واکنش بدن او به درمان تعیین می‌شود.

در صورتی که سابقه وابستگی به مواد مخدر یا الکل را دارید، حتماً این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید. از افزایش خودسرانه دوز دارو یا تغییر نحوه مصرف آن بدون مشورت با پزشک خودداری کنید، زیرا ممکن است منجر به وابستگی دارویی و رفتارهای غیرعادی شود.

در صورت قطع مصرف ریتالین، به‌ویژه پس از دوره‌های طولانی مدت یا مصرف دوزهای بالا، ممکن است نیاز به مراجعه به روانپزشک و بررسی وضعیت روانی شما باشد.

علائم اوردوز ریتالین چیست؟

انواع گوناگونی از داروی ریتالین توسط برندهای مختلف تولید و روانه بازار می‌شوند و تمامی آن‌ها دارای اثرگذاری و دوز برابر نیستند. علائم مصرف بیش از حد و اوردوز ریتالین شامل بیهوشی، مشکلات تنفسی، حالت تهوع و استفراغ، سردرگمی و گیجی، تعریق شدید و قرمزی پوست، لرزش عضلانی و بی‌اختیاری ادراری، و افزایش فشار خون می‌باشد.

در صورتیکه مصرف دوزی از دارو را فراموش کردید، در اسرع وقت آن را مصرف کنید. اگر زمان مصرف دوز بعدی نزدیک است، نیازی به مصرف دو برابر نیست و تنها دوز معمولی را مصرف نمایید.

شرایط نگهداری دارو بر اساس برندهای مختلف متغیر است. دستورالعمل‌های نگهداری دارو را مطالعه کنید و از نگهداری دارو در محیط‌های مرطوب مانند حمام خودداری کنید. همچنین، دارو را در جایی امن و دور از دسترس کودکان قرار دهید.

مناسب‌ترین زمان مصرف قرص ریتالین در کودکان و بزرگسالان چه زمانی است؟

زمان مناسب برای مصرف قرص ریتالین در کودکان و بزرگسالان، معمولاً دو یا سه بار در روز و قبل از وعده‌های غذایی است. در صورت داشتن ناراحتی معده، با مشورت پزشک، دارو را همراه یا بعد از غذا مصرف کنید.

کاربرد داروی ریتالین در چه زمینه‌هایی است؟ 

داروی ریتالین، که با نام علمی متیل‌فنیدات شناخته می‌شود، بیشتر برای معالجه اختلال کمبود توجه و بیش‌فعالی یا ADHD به کار می‌رود. این دارو به افزایش توانایی تمرکز، کاهش رفتارهای تکانشی و مدیریت بیش‌فعالی کمک شایانی می‌کند. در مواردی نیز برای درمان نارکولپسی، اختلالی در الگوی خواب که با خواب‌آلودگی مفرط در طول روز و حملات ناگهانی خواب مشخص می‌گردد، تجویز می‌گردد.

بیشتر بخوانید: داروی آموکسی کلاو چیست؟ چگونگی مصرف و عوارض آن

مصرف طولانی‌مدت و دوزهای بالای ریتالین و احتمال وابستگی

استفاده‌ی طولانی‌مدت یا مصرف دوزهای بالای ریتالین می‌تواند به وابستگی به این دارو منجر شود، که در نتیجه‌ی آن، قطع ناگهانی مصرف دارو می‌تواند باعث بروز عوارضی پس از ترک دارو گردد، از جمله احساس افسردگی، افکار خودکشی و سایر تغییرات روانی. پزشک ممکن است برای پیشگیری از این عوارض، دوز دارو را به تدریج کاهش دهد. در صورت بروز هرگونه عوارض، فوراً با پزشک یا داروساز مشورت نمایید.

کاهش اثربخشی دارو در استفاده‌ی طولانی‌مدت

در صورتی که اثربخشی دارو پس از مدتی کاهش یابد، با پزشک خود در این باره مشورت کنید. با وجود کمک‌رسانی به بسیاری از افراد، این دارو می‌تواند در برخی موارد اعتیاد‌آور باشد، به‌ویژه در افرادی که سابقه‌ی سوء مصرف مواد دارند. در صورت عدم بهبود یا وخامت شرایط، به پزشک خود اطلاع دهید.

آیا ریتالین برای مطالعه مفید است؟

داروی ریتالین نباید به منظور افزایش توانایی مطالعه یا بهبود عملکرد تحصیلی مورد استفاده قرار گیرد. اگرچه ممکن است به افراد مبتلا به ADHD در تمرکز بهتر کمک کند، مصرف آن بدون نسخه پزشک می‌تواند خطرات جدی به همراه داشته باشد.

عوارض جانبی مصرف داروی ریتالین چیست؟ 

اگرچه پزشکان داروی ریتالین را تنها در صورتی تجویز می‌کنند که فواید آن بیشتر از مضرات باشد، اما باید آگاه باشید که برخی از افراد ممکن است عوارض جانبی را تجربه کنند. این عوارض می‌تواند شامل اضطراب، تهوع، استفراغ، اسهال، سرگیجه، کاهش وزن، از دست دادن اشتها، مشکلات خواب، سردرد، افزایش فشار خون، مشکلات جریان خون در دست‌ها و پاها، زخم‌های غیرطبیعی، تپش قلب نامنظم، لرزش عضلانی، مشکلات روحی و روانی، تغییرات بینایی، تنگی نفس، درد قفسه سینه و نعوظ دردناک و طولانی‌مدت حتی بیش از ۴ ساعت باشد. در صورت بروز هر یک از این عوارض، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.

ملاحظات و احتیاط ‌های لازم در مورد استفاده از داروی ریتالین

در صورتی که به متیل فنیدات، دکس متیل فنیدات یا هر نوع حساسیت دیگری دچار هستید، پیش از مصرف ریتالین، حتماً با پزشک یا داروساز خود مشورت نمایید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که می‌تواند منجر به واکنش‌های حساسیتی یا دیگر مشکلات شود؛ برای اطلاعات بیشتر، با داروساز خود صحبت کنید.

پیش از شروع به مصرف ریتالین، اطلاعات دقیقی از سابقه پزشکی خود و خانواده‌تان، به ویژه در زمینه مسائل مربوط به گردش خون (مثل بیماری راینود)، فشار خون بالا، گلوکوم، مشکلات قلبی (از جمله آریتمی قلبی، نارسایی قلبی، سابقه حمله قلبی و بیماری‌های ساختاری قلب)، سابقه خانوادگی مرتبط با مشکلات قلبی (مانند مرگ ناگهانی قلبی و آریتمی)، اختلالات روانی شخصی یا خانوادگی (به عنوان مثال، اختلال دوقطبی، افسردگی، روان‌پریشی و تمایل به خودکشی)، سابقه حرکات ناخودآگاه یا صداهای ناهنجار (مانند سندرم تورت)، بیماری‌های تیروئیدی و تشنج‌ها، به پزشک خود اطلاع دهید.

این دارو ممکن است باعث خواب‌آلودگی یا تاری دید شود. مصرف الکل و ماری‌جوانا می‌تواند این عوارض را تشدید کند. تا زمانی که از هوشیاری کامل برخوردار نیستید، از رانندگی و انجام فعالیت‌هایی که به تمرکز نیاز دارند خودداری کنید.

استفاده طولانی‌مدت از ریتالین در کودکان می‌تواند بر وزن، رشد و قد آن‌ها تأثیر منفی بگذارد. گاهی اوقات پزشک ممکن است تصمیم بگیرد که به صورت موقت مصرف دارو را قطع کند تا خطرات احتمالی را کاهش دهد. مراقبت‌های دقیق و منظم از قد و وزن کودک ضروری است. افراد مسن ممکن است نسبت به برخی عوارض جانبی دارو، مانند درد قفسه سینه، مشکلات خواب و کاهش وزن، حساسیت بیشتری نشان دهند.

ریتالین می‌تواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود. در صورتی که قصد شیردهی دارید، پیش از مصرف دارو با پزشک خود مشورت کنید.

تداخلات دارویی ریتالین

تداخلات دارویی می‌توانند بر عملکرد و اثربخشی ریتالین تأثیر بگذارند و خطر بروز عوارض جانبی را افزایش دهند. هرگز بدون مشورت با پزشک، شروع به مصرف، قطع یا تغییر دوز دارو نکنید. از جمله تداخلات دارویی مهم ریتالین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• داروهای منوآمین اکسیداز (مهارکننده‌های MAO): تداخل جدی (احتمالا کشنده)
• ایزوکربوکسازید، لینزولید، متیلن بلو
• موکلوبماید، فنلزین، پروکاربازین، راساگلین
• سافینامید، سلژیلین و ترانیل سیپرومین
• شباهت با دکس متیل فنیدات: متیل فنیدات و دکس متیل فنیدات شباهت زیادی به یکدیگر دارند؛ بنابراین، از مصرف همزمان این دو دارو خودداری کنید.
• تأثیر بر آزمایش‌های پزشکی: ریتالین امکان دارد در شماری آزمایش‌های پزشکی مثل اسکن مغز برای تشخیص بیماری پارکینسون اختلال ایجاد کند و نتایج نادرستی را به همراه داشته باشد. همیشه به کادر آزمایشگاهی و پزشکان خود در مورد داروهایی که استفاده می‌کنید صحبت کنید.
• تداخل دارویی ریتالین با استامینوفن

اشکال دارویی ریتالین	تداخل دارویی متیل فنیدات	عوارض جانبی
ریتالین ۱۰ و ۴۰	موکلوبماید	افزایش فشار خون
میتالین	فنلزین	مشکل اشتها
قرص ریتالی	پروکاربازین	زخم‌های پوستی
قرص ویتالین	راساگلین	سرگیجه و سردرد
داروی ویتالین و قرص ضد خواب	دکس متیل فنیدات	تاری دید

تفاوت بین ریتالین تولید داخل و خارجی

شربت و قرص ریتالین تولید داخل و نمونه‌های مشابه خارجی تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند، زیرا هر دو حاوی مواد مشابه هستند. با این حال، برخی از افراد قرص ریتالین سوئیسی را به عنوان بهترین نوع این دارو می‌شناسند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد قیمت‌های ریتالین داخلی و خارجی، به داروخانه‌های آنلاین مراجعه نمایید.

 جمع‌بندی و راهنمای مراجعه به پزشک

داروی ریتالین، که به عنوان یکی از مؤثرترین داروها در کنترل و مدیریت اختلالات بیش‌فعالی و تکانشگری شناخته می‌شود، توسط متخصصان روانشناسی و روانپزشکی به منظور بهبود تمرکز در افراد مبتلا به این عارضه‌ها، چه در میان کودکان و چه بزرگسالان، توصیه و تجویز می‌گردد. با این حال، مصرف این دارو می‌تواند منجر به بروز برخی عوارض جانبی نظیر اختلالات خواب، کاهش میل به غذا و بالا رفتن سطح فشار خون شود.

سوالات متداول متداول

کاربرد قرص ریتالین چیست؟

قرص ریتالین عمدتاً به عنوان درمانی برای اختلال کم‌توجهی بیش‌فعالی (ADHD) و برخی از اختلالات مرتبط با خواب به کار می‌رود.

زمان اثربخشی ریتالین چه موقع است؟

ماده فعال متیل‌فنیدیت موجود در ریتالین معمولاً ظرف مدت ۳۰ تا ۶۰ دقیقه پس از مصرف شروع به اثرگذاری می‌کند.