تیزانیدین (تیزانوور) چیست؟ نحوه مصرف و عوارض آن

تیزانیدین، که با نام تجاری Zanaflex نیز در بازار شناخته می شود، یک داروی شل کننده عضلات با اثر کوتاه مدت است که به صورت قرص یا کپسول برای مصرف خوراکی عرضه می گردد. این دارو با مهار پیام های عصبی مسئول انتقال احساس درد به مغز، عمل می کند و در دسته بندی داروهای شل کننده عضلات اسکلتی قرار دارد. تیزانیدین با نام  ژنریک تیزانیدین و اسم های متعددی در دسترس است، نام های تجاری رایج داروی تیزانیدین عبارتند از:

• قرص تیزانوور ۴ میلی گرم
• قرص تیزاتد ۴ میلی گرم
• قرص اسپالکس ۴ میلی گرم
• قرص سیردالود ۴ میلی گرم
• قرص تیزانیدین دی پی ۴ میلی گرم
• قرص تیزانیدین-جالینوس ۴ میلی گرم
• قرص تیزانیدین رها ۴ میلی گرم
• قرص آپو تیزانیدین ۴ میلی گرم
• قرص تیزانیدین-سها جهارباغ ۴ میلی گرم
• قرص تیزانیدین-حکیم ۴ میلی گرم

نحوه مصرف داروی تیزانیدین

برای مصرف این دارو، باید دقیقاً طبق دستور پزشک عمل کرده و دستورالعمل های نسخه را به دقت دنبال نمایید. پزشک ممکن است دوز دارو را برای رسیدن به بهترین نتایج تغییر دهد. تیزانیدین معمولاً تا سه بار در روز و با فاصله ۶ تا ۸ ساعت بین دوزها مصرف می شود و نباید بیش از ۳۶ میلی گرم در یک دوره ۲۴ ساعته مصرف شود، زیرا مصرف بیش از حد می تواند به کبد آسیب بزند.

بهترین زمان مصرف قرص تیزانوور

زمان مناسب برای مصرف تیزانیدین می تواند با یا بدون غذا باشد، اما باید هر بار به یک شیوه مشخص مصرف شود تا اثربخشی دارو حفظ شود و از افزایش عوارض جانبی جلوگیری شود. این دارو باید فقط برای فعالیت های روزانه که نیاز به تسکین اسپاسم عضلانی دارند، مورد استفاده قرار گیرد. در صورت قطع ناگهانی مصرف تیزانیدین پس از دوره ای طولانی، ممکن است علائم ترک مثل سرگیجه، ضربان قلب سریع، لرزش و اضطراب را تجربه کنید. برای جلوگیری از این مشکلات، پزشک ممکن است دوز دارو را به تدریج کاهش دهد.

If you suddenly stop taking tizanidine, your heart may beat faster and you may have increased blood pressure or tightness in your muscles

اگر مصرف دارو را به طور ناگهانی قطع کنید، امکان دارد ضربان قلب شما تندتر گردیده و به فشارخون بالا و سفتی عضلات دچار شوید.
منبع: medlineplus

کاربردهای داروی تیزانیدین

تیزانیدین به منظور شل کردن ماهیچه های معینی در بدن به کار گرفته می شود. این دارو در رفع اسپاسم، کشیدگی و سختی عضلات که به دلیل بیماری هایی چون اسکلروز متعدد یا آسیب های خاص نخاعی به وجود می آیند، مؤثر است. تیزانیدین به تنهایی این بیماری ها را درمان نمی کند، ولی می تواند به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی جامع تر که شامل فیزیوتراپی نیز می شود، به بهبود شرایط بیماران کمک کند.

۱. تیزانیدین در ترک اعتیاد

داروی تیزانوور به طور خاص در فرآیند ترک اعتیاد، به ویژه اعتیاد به الکل، مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو با مداخله در فرایند انتقال عصبی در سیستم نورآدرنرژیک، در ترک مصرف مواد مخدر مؤثر است.

۲. تیزانوور (تیزانیدین) و بیماری ام اس

در درمان بیماری اسکلروز متعدد یا ام اس، تیزانوور برای کاهش علائم اسپاستیسیتی و افزایش قدرت عضلانی به کار می رود. این دارو در تسکین علائمی نظیر اسپاسم، کشیدگی و سفتی عضلات مؤثر است.

۳. تیزانیدین و دیسک کمر

تیزانیدین، که جزء دسته داروهای آرام بخش عضلانی است، می تواند در کاهش اسپاسم ها و کشیدگی های عضلانی و همچنین تسکین درد ناشی از دیسک کمر مؤثر باشد. این دارو درمان مستقیم دیسک کمر نیست، اما می تواند به عنوان یک مسکن عمل کرده و به بهبود توانایی حرکتی بیماران کمک کند.

۴. تیزانوور (تیزانیدین) و دیسک گردن

مشابه دیسک کمر، تیزانیدین می تواند برای کاهش علائم دیسک گردن، از جمله اسپاسم های عضلانی، کشیدگی گردن، درد و بهبود توانایی حرکتی بیماران، توسط پزشک تجویز شود.

۵. تیزانیدین و سردرد

داروی تیزانوور می تواند در درمان و کنترل برخی از انواع سردردهای میگرنی و سردردهای تنشی مزمن مؤثر باشد. این دارو به منظور پیشگیری از بروز سردرد و همچنین کاهش حملات سردرد با افزایش تدریجی دوز به کار می رود و به ویژه در درمان درد شدید گردن همراه با سردردهای مزمن کاربرد دارد.

۶. تیزانوور (تیزانیدین) برای سیاتیک

داروهای آرام بخش عضلانی که خاصیت ضددرد اعصاب نیز دارند، می توانند در کاهش درد ناشی از عصب گردن و کمر و درد سیاتیک به کار روند. تیزانیدین به همراه باکلوفن می تواند در کاهش درد ناشی از اسپاسم های عضلانی سیاتیک مؤثر باشد.

۷. تیزانوور (تیزانیدین) و درد عضلات

تیزانیدین به عنوان یک داروی آرام بخش عضلانی مشخص، در کاهش درد و کشیدگی عضلانی و تسکین دردهای عضلانی ناشی از شرایط مختلف، از جمله آسیب های فیزیکی مغز و اعصاب یا بیماری هایی مانند ام اس، مؤثر است. این دارو می تواند در کاهش درد عضلانی ناشی از آسیب های نخاعی، آرتریت یا فیبرومیالژیا به کار رود.

دوز مصرفی داروی تیزانیدین

دوز مصرفی این دارو بر اساس شرایط پزشکی فرد، واکنش به درمان و داروهای دیگری که ممکن است مصرف شوند، معین می گردد. با پزشک و داروساز خود در مورد همه محصولاتی که مصرف می کنید، اعم از داروهای با نسخه، بدون نسخه و محصولات گیاهی، صحبت نمایید.

برای کاهش احتمال بروز عوارض جانبی، پزشک ممکن است توصیه کند که درمان با دوز پایین آغاز شود و به تدریج افزایش یابد. دستورات پزشک را با دقت اجرا کنید. بیش از ۳۶ میلی گرم در روز یا بیش از سه دوز در یک دوره ۲۴ ساعته استفاده نکنید. این دارو در دوزهای ۲ و ۴ میلی گرمی در دسترس است.

قرص تیزانیدین ۲ میلی گرم

دوز ابتدایی داروی تیزانیدین به طور معمول دو میلی گرم است که پزشکان برای آغاز درمان و تعیین دوز مصرفی به بیماران تجویز می کنند.

تیزانوور ۴ درصد 

این دارو در دوز ۴ میلی گرمی نیز تولید می شود و برای تسکین انقباضات و درمان اسپاسم های عضلانی شدید به کار می رود. در مواقعی که پزشک استفاده از دوز بالاتری را برای کنترل علائم و تسکین درد لازم می بیند، مانند موارد ابتلا به بیماری ام اس، تجویز قرص تیزانوور ۴ میلی گرمی را ممکن است در نظر بگیرد.

اثرات جانبی قرص تیزانیدین

در کنار فواید دارویی، تیزانیدین ممکن است باعث بروز برخی اثرات جانبی شود. این عوارض عبارتند از خشکی دهان، خواب آلودگی، سرگیجه، سبکی سر، یبوست، ضعف و خستگی. در صورتی که این عوارض پایدار یا تشدید شوند، بلافاصله به پزشک یا داروساز خود مراجعه کنید.

عوارض جانبی شدیدتر شامل غش کردن، تغییرات خلقی و روانی، توهم، ضربان قلب کند یا نامنظم، و تغییرات بینایی مانند دید مبهم می شود. در صورت بروز این عوارض، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.

تیزانیدین به ندرت می تواند باعث بیماری جدی کبدی شود که در موارد بسیار نادر ممکن است کشنده باشد. اگر علائمی از بیماری کبدی مانند تهوع یا استفراغ مداوم، درد شدید معده و شکم، ادرار تیره، زردی چشم و پوست را تجربه کردید، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.

موارد احتیاط و منع مصرف تیزانیدین

استفاده از این دارو برای برخی افراد ممنوع یا مستلزم احتیاط است. این دسته از افراد عبارتند از:

• افرادی که دچار فشارخون پایین هستند یا داروهای فشارخون مصرف می کنند؛ تیزانیدین ممکن است فشارخون را به شدت کاهش دهد که می تواند به سرگیجه یا غش منجر شود.
• کسانی که سابقه بیماری های کبدی دارند.
• کسانی که به این دارو یا داروهای مشابه حساسیت دارند.
• افرادی که الکل مصرف می کنند.
• کسانی که دچار بیماری های کلیوی هستند.
• سالمندان
• کودکان

This medication has not been studied in children. It should not be used in people younger than 18 years

این دارو برای کودکان توصیه نمی شود( مطالعه ای در مورد اثر آن در کودکان انجام نشده است) و نباید در افراد زیر ۱۸ سال مورد استفاده قرار گیرد.
منبع: Healthline

مصرف تیزانیدین در بارداری

این دارو در دسته بندی داروهای حاملگی گروه C قرار دارد، به این معنا که مطالعات روی حیوانات نشان داده اند که مصرف تیزانوور می تواند اثرات منفی بر جنین داشته باشد. همچنین، مطالعات کافی روی انسان ها انجام نشده است تا اطمینان حاصل شود که آیا مصرف این دارو برای زنان باردار و جنین بی خطر است یا نه. بنابراین، مصرف آن باید تنها با مشورت پزشک صورت گیرد.

مصرف تیزانیدین در دوره شیردهی

در مورد زنان شیرده، هنوز مشخص نیست که آیا تیزانیدین به شیر مادر انتقال می یابد و می تواند عوارض جانبی در نوزاد ایجاد کند یا خیر. اگر شما به فرزندتان شیر می دهید، با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است نیاز باشد بین ادامه شیردهی یا قطع مصرف دارو یکی را انتخاب کنید.

تداخلات دارویی تیزانیدین

تیزانیدین می تواند با داروهای دیگری که مصرف می کنید، از جمله ویتامین ها و مکمل های گیاهی، تداخل ایجاد کند. این تداخلات ممکن است تأثیر دارو را کاهش دهند یا خطر عوارض جانبی را افزایش دهند. داروهایی که نباید همزمان با تیزانیدین مصرف شوند عبارتند از:

• فلووکسامین و سیپروفلوکساسین (سیپرو): مصرف همزمان این داروها با تیزانیدین می تواند منجر به کاهش شدید فشار خون شود و خطر خواب آلودگی یا ضعف عضلانی را افزایش دهد.
• داروهای آگونیست آلفا-۲ دیگر مانند کلونیدین، متیل دوپا، یا گوانفاسین: مصرف همزمان این داروها با تیزانیدین می تواند به کاهش شدید فشار خون منجر شود.
• زیلوتن: ممکن است عوارض جانبی تیزانیدین را تشدید کند، که می تواند شامل کاهش فشار خون، کاهش ضربان قلب، یا خواب آلودگی مفرط باشد.
• آنتی بیوتیک های فلوروکینولون (به جز سیپروفلوکساسین) مانند لووفلوکساسین، موکسی فلوکساسین، یا ژمی فلوکساسین: مصرف همزمان می تواند عوارض جانبی مانند کاهش فشار خون، کاهش ضربان قلب، یا خواب آلودگی مفرط را به دنبال داشته باشد.
• داروهای تنظیم کننده ضربان قلب مانند آمیودارون، مکزیلتین، پروپافنون، یا وراپامیل: مصرف همزمان می تواند به افزایش عوارض جانبی مانند کاهش فشار خون، کاهش ضربان قلب، یا خواب آلودگی مفرط منجر شود.
• آنتی اسیدها مثل سایمتیدین یا فاموتیدین: مصرف همزمان می تواند به افزایش عوارض جانبی مانند کاهش فشار خون، کاهش ضربان قلب، یا خواب آلودگی مفرط منجر شود.
• داروهای ضدبارداری خوراکی: مصرف همزمان می تواند به افزایش عوارض جانبی مانند کاهش فشار خون، کاهش ضربان قلب، یا خواب آلودگی مفرط منجر شود.
• آسیکلوویر: مصرف همزمان می تواند به افزایش عوارض جانبی مانند کاهش فشار خون، کاهش ضربان قلب، یا خواب آلودگی مفرط منجر شود.
• تیکلوپیدین: مصرف همزمان می تواند به افزایش عوارض جانبی مانند کاهش فشار خون، کاهش ضربان قلب، یا خواب آلودگی مفرط منجر شود.
• بنزودیازپین ها مثل آلپرازولام، لورازپام، یا دیازپام
• مواد افیونی مثل مورفین، متادون، یا اکسی کدون
• شماری از داروهای ضدافسردگی مانند آمی تریپتیلین، نورتریپتیلین، یا پروتریپتیلین

اطلاعات دارویی قرص تیزانیدین

در جدول پایین، اطلاعات دارویی مربوط به تیزانیدین آورده شده است:

اسامی رایج دارو	تداخلات دارویی	عوارض جانبی
قرص تیزانوور ۴ میلی گرم	داروهای ضدافسردگی	غش کردن
قرص تیزاتد ۴ میلی گرم	داروهای ضربان قلب	مشکلات و بیماری های کبدی
قرص اسپالکس ۴ میلی گرم	داروهای فشارخون	تهوع
قرص سیردالود ۴ میلی گرم	بنزودیازپین ها	سرگیجه
قرص تیزانیدین-جالینوس ۴ میلی گرم	مواد افیونی	فشار خون پایین
قرص آپو تیزانیدین ۴ میلی گرم	آنتی بیوتیک های فلوروکینولون ها	–
قرص تیزانیدین-حکیم ۴ میلی گرم	آنتی اسیدها	–
قرص تیزانیدین دی پی ۴ میلی گرم	–	–

مکانیسم عملکرد تیزانیدین

تیزانیدین جزء داروهای گروه آگونیست های آلفا-۲-آدرنرژیک محسوب می شود. این دارو با آرام کردن فعالیت های مغزی و سیستم عصبی، به عضلات امکان می دهد تا به حالت استراحت برگردند. تیزانیدین با کاهش فعالیت های عصبی در نخاع که وظیفه کنترل عضلات را بر عهده دارند، به تسکین اسپاسم های عضلانی کمک می کند.

جمع بندی و راهنمای مراجعه به پزشک

تیزانیدین یک داروی نسخه ای است و استفاده از آن بدون دستور پزشک ممنوع می باشد. اگر پزشک بر اساس شرایط خاصی این دارو را برای شما تجویز کرده است، اطمینان حاصل کنید که دقیقاً طبق دستورالعمل های پزشک معالج عمل می کنید. هرگز دوز، زمانبندی مصرف و روش استفاده از دارو را بدون مشورت با پزشک تغییر ندهید و در صورت قطع دارو، حتماً با پزشک خود هماهنگی نمایید، زیرا این امر می تواند خطر بروز عوارض جانبی را افزایش دهد.

سوالات متداول

تیزانیدین یا باکلوفن، کدام یکی بهتر است؟

انتخاب دارو به شرایط بیمار و مشکلات خاص او بستگی دارد. در مواردی مانند درمان بیماری ام اس، ممکن است هر دو دارو به طور همزمان تجویز شوند.

تیزانیدین یا میتوکاربامول، کدام یکی بهتر است؟

هر دو دارو برای کاهش درد و اسپاسم های عضلانی مورد استفاده قرار می گیرند و تجویز آن ها باید تحت نظر پزشک صورت گیرد.

آیا تیزانوور (تیزانیدین) خواب آور است؟

بله، این دارو می تواند اثرات آرام بخشی و خواب آوری داشته باشد.

قرص تیزانوور برای چه بیماری هایی کاربرد دارد؟

این دارو برای درمان درد و گرفتگی های عضلانی در بیماری هایی نظیر آسیب های نخاعی، ام اس یا مشکلات مربوط به کمر، گردن و ستون فقرات به کار می رود.

عوارض قرص تیزانوور ۴ چه می باشد؟

عوارضی نظیر تهوع، سرگیجه، غش، مشکلات کبدی، توهم و تاری دید می تواند از مصرف این دارو ناشی شود.

آیا قرص تیزانیدین حاوی مورفین است؟

خیر، قرص تیزانیدین فاقد مورفین می باشد.

آیا مصرف همزمان گاباپنتین و تیزانیدین عوارضی دارد؟

خیر، این دو دارو در یک دسته قرار دارند و گاهی اوقات برای کنترل علائم به طور همزمان تجویز می شوند.

آیا قرص تیزانیدین باعث چاقی می شود؟

مبتنی بر شماری از منابع، افزایش وزن امکان دارد یکی از عوارض نادر مصرف قرص تیزانیدین باشد.