یبوست چیست؟ علل، علائم و روش های درمان آن
یبوست چیست؟
یبوست (constipation) یکی از مشکلات شایع دستگاه گوارش است که در آن حرکت روده سختتر میشود و گاهی ممکن است یک بیماری گوارشی باعث آن شود.همانطور که می دانیم روند گوارش در بدن از دهان شروع و به روده بزرگ ختم می شود. دستگاه گوارش مسئول هضم و جذب غذاست .اگر مواد هضم شده مدت زمان بیشتری در روده بزرگ بمانند ، به دلیل بازجذب آب، مدفوع سفتتر میشود. احساس نیاز به دفع در افراد متفاوت است اما اگر بیش از 3 روز دفع مدفوع نداشته باشید، یبوست محسوب میشود.
یبوست مزمن چیست؟
یبوست ممکن است گذرا باشد که بسیار هم شایع است ولی ممکن است بطور مزمن و همیشگی باشد.این شکل یبوست در زندگی روزمره اشکالاتی ایجاد می کند و مخل روال عادی فعالیت ها می شود یبوست مزمن در افراد مبتلا موجب فشار خیلی زیاد هنگام اجابت مزاج است. برای درمان یبوست مزمن باید علت معلوم شود با این حال، در برخی موارد، علت آن ناشناخته می ماند.
علائم یبوست چیست؟
علائم یبوست در کلیه افراد به طور کلی مشابه است اگر شما دچار یبوست هستید، ممکن است علائم زیر را داشته باشید:
- احساس نیاز کم به تخلیه روده
- دفع سخت همراه با فشار مدفوع
- فرم سخت و کوچک مدفوع
- احساس عدم تخلیه کامل روده
- کم اشتهایی
- ابتلا به عفونت روده ای و یبوست
- متورم شدن شکم
- احساس انسداد در راستروده و رودهها
- سستی و بی حوصلگی
- ناتوانی در کنترل ادرار
- نشانه های کم کاری روده
همچنین ممکن است احساس کنید که برای تخلیه روده ،احتیاج به فشار دادن روی شکم یا استفاده از انگشتان برای اجابت مزاج دارید.
علل یبوست چیست؟
ابتلای به یبوست برای همه افراد پیش می آید، اما خطر یبوست در زنان، در افراد بالای 65 سال، در افرادی که شرایط اقتصادی نامطمئن دارند و در نژادهای غیر اروپایی بیشتر است. برخی از دلایل عبارتند از:
- تغییر در رژیم غذایی یا فعالیت
- آب و فیبر ناکافی در رژیم غذایی
- خوردن زیاد لبنیات
- عدم تحرک و فعالیت بدنی مانند ورزش
- خودداری کردن از مدفوع کردن
- اضطراب و نگرانی
- کم کاری روده
- استفاده بیش از حد از مسهل
- مصرف بعضی داروها به ویژه داروهای ضد درد مانند مواد مخدر، داروهای ضد افسردگی، قرص آهن و داروهای ضد اسید (آنتی اسیدها) که دارای کلسیم یا آلومینیوم هستند.
- بد غذا خوردن
- سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
- حاملگی
- اختلالات عصب گوارشی
- بیماریهای انسدادی
- بیماری سلیاک (آسیب پرزهای روده ی باریک)
- پولیپ روده
- سرطان روده
- بیماری پارکینسون یا مولتیپل اسکلروزیس(ام اس)
- هیپو تیروئید ی
- دیابت
- سکته قلبی
- شقاق اطراف مقعد
- انسداد در روده
- سفتی روده بزرگ
- سرطان رکتوم و مقعد
- آسیب به اعصاب مربوط به عملکرد بدن
- بیماری پارکینسون
- ضربه به نخاع
- ضعف عضلات کف لگن
- دیابت
- پرکاری غده پاراتیروئید
علت یبوست در زنان چیست؟
یبوست در زنان بیشتر از مردان دیده می شود خطر ابتلا به این عارضه به ویژه در دوره های خاصی مانند بارداری، روزهای قبل از قاعدگی و یائسگی زیاد است. شاید این به دلیل تأثیر هورمون های زنانه بر سیستم گوارش باشد. دلیل دیگر این است که حرکات روده ای زنان از مردان کندتر است .
علت یبوست در بارداری چیست؟
در دوران بارداری به دلیل افزایش هورمون پروژسترون، عضلات شکم شل می شوند. در نتیجه غذا و مواد زائد به آرامی در دستگاه گوارش حرکت می کنند. گاهی اوقات با مصرف قرص آهن این مشکل کمی مرتفع می شود. زنان باردار باید در طول روز مقدار زیادی آب بنوشند.
Common causes of constipation during pregnancy include hormonal changes, medicine and supplement use, and not getting enough fibre in your diet. You can help prevent or manage constipation by increasing the amount of fibre and water in your diet and maintaining good toileting habits.
علل شایع یبوست در دوران بارداری شامل تغییرات هورمونی، مصرف دارو و مکملها و عدم دریافت فیبر کافی در رژیم غذایی است. شما میتوانید با افزایش مقدار فیبر و آب در رژیم غذایی خود و حفظ عادات خوب توالت، از یبوست پیشگیری یا آن را مدیریت کنید.
pregnancybirthbaby
علت یبوست نوزاد چیست؟
گاهی اوقات این وضعیت به دلیل رژیم غذایی نامناسب یا ورزش ناکافی ایجاد می شود. اما زمانی که شدید باشد، معمولاً نشانه یک بیماری یا عارضه جانبی مصرف برخی داروها است. برخی از مسکن های قوی حاوی کدئین باعث این افزایش می شوند. همچنین مشکلات ناشی از مصرف برخی داروها مانند: ایبوپروفن، ناپروکسن، داروهای ضد افسردگی، قرص آهن، داروهای ضد تهوع و آنتی هیستامین ها می باشد.
بیماری ها و شرایط پزشکی مانند کم کاری تیروئید، دیابت، سندرم روده تحریک پذیر، سرطان روده بزرگ، بیماری پارکینسون و سکته مغزی می توانند باعث یبوست شدید شوند.
علت انسداد روده چیست و برای بزرگسالان چقدر طول می کشد؟
اشکال در عملکرد عصب واگ یکی از علل بسیار مهم سوء هاضمه است. وظیفه عصب واگ کنترل عملکرد عضلات معده و روده کوچک است. آسیب رسیدن به عصب واگ یا اختلال عملکردی باعث غیر طبیعی شدن حرکات عضلات معده و روده کوچک شده و حرکت غذا در روده ها به کندی انجام می گیرد یا حتی با توقف مواجه می شود.
روش تشخیص ارتباط یبوست با دیگر بیماری ها چیست؟
یبوست با دیگر علائم بیماری ممکن است نشانههای بیماریهای جدی باشد. در این قسمت بررسی می شود که اگر به همراه یبوست خون در مدفوع وجود داشته باشد یا با درد معده و شکم ظاهر شود، چه عللی دارد .
یبوست به همراه شکم درد نشانه چیست؟
برخی مواقع یبوست با درد شکم همراه است و نگران کننده می شود.بطور عادی دل دردهای خفیف زمان اجابت مزاج یا تجمع گاز در معده پیش می آید اما اگر شدید باشد و مدت زمان چند روز طول تداوم داشته باشد حتما به پزشک مراجعه کنید ممکن است علت بروز این دو علامت بیماری هایی مانند بیماری التهابی روده، سندروم روده تحریکپذیر، کمکاری تیروئید، اضطراب یا دیابت باشد.
یبوست به همراه معده درد نشانه چیست؟
گاهی اختلالات گوارشی میتواند منجر به ظهور علائمی همچون خشکی مزاج، درد معده، درد شکم و کاهش اشتها کند. عموما افرادی که با یبوست شدید روبرو هستند، احساس پری در معده خود دارند و گاهی دردی نیز تجربه میکنند. برخی از بیماریها مانند سندروم روده تحریکپذیر میتواند باعث شدن این علائم شود. گاهی اضطراب یا بارداری نیز میتوانند این دو عارضه را ایجاد کنند.
یبوست در بیماری کرونا
ویروس کرونا بیشتر بر روی دستگاه تنفس تأثیر میگذارد. اما بعضی از افراد این بیماری را به عنوان علایم زودرس کرونا گزارش دادهاند. این ویروس ممکن است در دستگاه گوارش نیز مشکلاتی ایجاد کند و علاوه بر یبوست، علائمی همچون تهوع و درد شکم را ایجاد کند. همچنین برخی از داروهای استفاده شده برای درمان کرونا میتوانند باعث بروز یبوست شوند.
COVID may not directly cause constipation. Still, you might have an increased risk of dehydration, a common cause of constipation, if you have a fever. Other causes of constipation include a lack of physical activity and low fiber intake.
کووید ممکن است مستقیماً باعث یبوست نشود. با این حال، اگر تب دارید، ممکن است خطر کم آبی بدن، یکی از دلایل رایج یبوست، افزایش یابد. از دیگر دلایل یبوست می توان به کمبود فعالیت بدنی و مصرف کم فیبر اشاره کرد.
health
آیا یبوست باعث بواسیر میشود؟
یبوست منجر به ایجاد بواسیر میشود؟ به عبارت دیگر، آیا یبوست میتواند باعث بروز بواسیر یا هموروئید شود؟ این وضعیت باعث فشار زیاد و نیاز به زور زدن برای اجابت مدفوع میشود. زور زدن برای مدت زمان طولانی ممکن است بواسیر یا هموروئید را ایجاد کند.
یبوست شدید همراه با خونریزی از مقعد نشانه چیست؟
خونریزی از مقعد یک نشانه جدی است که نیازمند توجه ویژه است. گاهی بواسیر یا هموروئید ممکن است عامل اصلی خونریزی باشند، چرا که فشار برای اجابت مدفوع باعث خونریزی آنها میشود. با این حال، در برخی موارد میتواند نشانه مشکلات جدیتری مانند سرطان روده باشد که بایستی آزمایشات تکمیلی انجام گیرد.
آیا یبوست میتواند یکی از علائم سندروم روده تحریکپذیر باشد؟
این بیماری ممکن است باعث ایجاد مشکلات گوارشی مانند خشکی مزاج، اسهال مزمن و نفخ شکم شود. درمان این بیماری عموما از طریق تغییرات در رژیم غذایی و شیوه زندگی انجام میشود.
چگونه یبوست را درمان کنیم؟
برای پیشگیری و درمان یبوست و پاکسازی روده روشهای مختلفی وجود دارد. ابتدا باید روشهای خانگی را امتحان کنید.غذاهای حاوی فیبر را کم کم به رژیم غذایی خود اضافه کنید فیبرها در آب نامحلول هستند و به حرکات روده کمک می کنند بسیاری از غذاها ملینهای طبیعی و خوبی هستند که به حرکت مواد زائد در روده کمک میکنند درصورتیکه با روشهای معمولی خشکی مزاج برطرف نشد، استفاده از دارو توصیه میشود.
درمان یبوست شدید:
متاسفانه، در برخی مواقع ممکن است یبوست به گونهای شدید شود که برای بیمار آزاردهنده باشد. با وجود شدت یبوست و عوارضی که ممکن است باعث ناراحتی برای بیمار شود، این وضعیت ممکن است بسیار خطرناک باشد.
بنابراین، لازم است سریعاً به درمان یبوست پرداخته شود. مهم است که به علائم یبوست توجه شود و اقدامات درمانی مناسب انجام شود. یبوست شدید معمولاً زمانی پیش میآید که به مشکلات اولیه آن توجه نشود و اقدامات مناسب برای درمان آن انجام نشود. در این صورت، یبوست شدید پیشرفت میکند و ممکن است یک مشکل درمانی شده و با راهحلهای موجود قابل کنترل نباشد. بنابراین، در صورت مواجهه با یبوست شدید، به متخصص گوارش مراجعه کنید.
نکات زیر میتوانند به بهبود علائم یبوست شدید کمک کنند و یا باعث دفع شوند:
- سعی کنید غذاهای سرشار از فیبر را بیشتر مصرف کنید .
- از کم خوردن غذا پرهیز کنید. غذا خوردن یکی از بهترین درمانها برای یبوست است زیرا با خوردن غذا نیاز به دفع بیشتر می شود . هرچند که ممکن است احساس دل درد و ناخوشی بکنید اما خوردن به شما کمک میکند.
- آب کافی بنوشید. آب به روند گوارش کمک می کند.
- می توانید از لوبریکانت برای روان شدن ناحیه مقعد خود استفاده کنید.
- میتوانید ملینهای بدون نیاز به نسخه مانند قرص دینه و یا سیلاکس از داروخانه تهیه کنید
درمان خانگی یبوست
برای یبوست چی خوبه؟ برای درمان این عارضه در خانه، مراحل زیر را انجام دهید:
- جهت پیشگیری از ابتلا به یبوست، دو تا چهار لیوان آب بیشتر از نیاز روزانه بنوشید ، مگر اینکه پزشک به دلایلی مصرف مایعات را برای شما محدود کرده باشد. نوشیدن مایعات گرم هنگام صبح هم توصیه می شود.
- رژیم غذایی خود را با افزودن میوهها و سبزیجات متعادل و سرشار از فیبر کنید. منابع خوب فیبردار عبارتند از میوهها، سبزیجات، حبوبات و نان و غلات کامل (به ویژه سبوس) آلو بخارا و غلات سبوس دار
- مصرف کافئین را حذف کنید زیرا باعث کاهش آب بدن میشود.
- مصرف شیر ومحصولات لبنی را کم کنید.
- روزی حداقل ۳۰ دقیقه ورزش کنید حرکات بدنی می توانند حرکات روده را نیز افزایش دهند.
- زمانی که نیاز به تخلیه روده را احساس کردید، آن را به تأخیر نیندازید و هر چه زودتر اقدام کنید. کوشش کنید بازه زمانی ویژهای را در شبانهروز برای این کار اختصاص دهید، مثلاً 15 تا 45 دقیقه پس از صرف صبحانه (خوردن خوراک،روده را تحریک می کند).
- مصرف خوراکیهای کم فیبر را کم کنید. مانند گوشت، شیر، پنیر و فرآوردههای پردازششده.
- در این حالت، استفاده از توالت فرنگی کار را سخت تر می کند. در این مواقع می توانید از یک زیرپایی استفاده کنید تا زانوان شما بالاتر قرار گیرند.
بهترین دارو برای یبوست چیست؟
داروهای گوناگونی برای درمان یبوست وجود دارد که پزشک میتواند در صورت نیاز آنها را برای شما تجویز کند. باز هم تأکید بر اینست که بهتر است برای رفع این عارضه از شیوههای خانگی سود جویید، اما اگر این عارضه طولانی یا شدید شد، میتوانید با دستور پزشک گوارش از داروهای زیر استفاده کنید:
انواع قرص برای یبوست
داروهای گوناگونی برای درمان یبوست موجود است مانند: داروهای بدون نسخه (داروی کورکتول، اکس لاکس، کلسیم دوکوزات و قرص دی سیکلومین ) اما زمانی که این نوع داروها بی تاثیر باشند، ممکن است پزشک باتوجهبه علت بوجود آورنده یبوست، داروهایی مانند پلکاناتید، لیناکلوتید یا متیل نالترکسون تجویز کند. قرص سی لاکس نیز با دانستن طریقه مصرف صحیح آن مفید واقع می شود.
شیاف یا قرص بیزاکودیل در داروخانهها به راحتی در دسترس است و به عنوان یک داروی ملین بسیار کاربرد دارد. بیزاکودیل از موثرترین داروهای رفع یبوست است . مکانیسم این دارو به نحوی است که بر روی حرکات روده اثر میکند. وبا افزایش حرکات روده دفع مدفوع را بیشتر می کند.
بنابراین اگر دچار یبوست شدید بودید یا روش های غیر دارویی در درمان شما اثری نداشت، بیزاکودیل گزینه خوبی است. شیاف مقعدی آن به شکل موضعی درد مقعدی ناشی از یبوست را درمان می کند. مصرف خوراکی قرص بیزاکودیل برای بهبود وضعیت شما کمک کننده است.
ملین قوی برای یبوست شدید
همچنین می توانید از ملین استفاده کنید. انواع مختلفی از ملین ها وجود دارد و بسیاری از آنها داروهای بدون نسخه هستند. هرکدام برای رفع یبوست متفاوت عمل می کند. با پزشک یا داروساز خود برای انتخاب مسهل مناسب و مدت مصرف آن مشورت کنید.
چندین ملین وجود دارد که می تواند حرکات روده را آسان تر کند. جدول زیر مواردی را که می توانید به عنوان ملین های بدون نسخه استفاده کنید فهرست می کند:
ملین قوی | انواع ملین و کاربرد آنها |
مکملهای فیبر | شامل پسیلیوم، کلسیم پلی کربوفیل و متیل سلولز (تسهیل دفع مدفوع ) |
محرکها | بیزاکودیل و سنوزید (باعث انقباض روده میشوند) |
اسموتیکها | هیدروکسید منیزیم خوراکی، سیترات منیزیم و لاکتولوز (این ملینها اسمزی بوده و ترشح مایع در روده را افزایش میدهند) |
روانکنندهها | روغن معدنی (تسهیل حرکت مدفوع ) |
قطره برای یبوست نوزاد
دایمتیکون یک داروی رایج برای درمان نفخ شکم است. یبوست یکی از دلایل نفخ است. البته این دارو تاثیری در درمان این عارضه ندارد و بیشتر بر روی کاهش علائم موثر است.
شربت برای یبوست شدید بزرگسالان
شربت آلومینیوم ام جی برای درمان یبوست تولید نمی شود. این دارو برای درمان رفلاکس معده استفاده می شود. کسانی که اسید معده آنها در در لوله گوارش به سمت بالا برگشت دارد، دچار سوزش سر دل می شوند. برای درمان این بیماری از آنتی اسیدها یا داروهای خنثی کننده اسید استفاده می شود. یکی از این داروها آلومینیوم ام جی است.
این شربت ممکن است عوارض جانبی داشته باشد. برخی از عوارض جانبی شربت آلومینیوم ام جی عبارتند از: اسهال، یبوست، حالت تهوع و سردرد.
همانطور که میدانید یکی از عوارض جانبی شربت آلومینیوم ام جی اسهال است. این عارضه در برخی افراد ظاهر می شود. بنابراین در مواقعی که افراد مبتلا به یبوست هستند و یا برای یبوست شدید کودکان نیاز به شربت دارند، می توان از این شربت برای درمان استفاده کنند..
شربت انجیر برای یبوست در کودکان و شربت هیدروکسید منیزیم برای درمان یبوست نیز شربت های محبوب و موثری هستند که توسط بسیاری از پزشکان عمومی و متخصصان اطفال تجویز می شوند.
دمنوش ها برای یبوست
مصرف منظم مایعاتی مانند آب و چای یکی از بهترین راهها برای پیشگیری یا درمان یبوست در صورت بروز علائم است. هرچه آب بیشتری بنوشید، روده های شما بهتر عمل می کنند و رطوبت بیشتری در مدفوع شما باقی می ماند. چای یا دمنوش نعنا، زنجبیل و بابونه دمنوش ها ی بسیار مفیدی هستند.
درمان زخم مقعد ناشی از یبوست
اگر علائم شقاق اطراف مقعد طی 1 یا 2 هفته برطرف نشدند، پزشک ممکن است دارویی به نام گلیسریل تری نیترات (GTN) را تجویز کند. این دارو پمادی است که معمولاً دو بار در روز روی کانال رکتوم مالیده می شود. GTN با گشاد کردن رگهای خونی در داخل و اطراف مقعد و افزایش جریان خون، پارگی را کوچک میکند و زخم ها سریعتر بهبودی پیدا می کنند.
آمپول یبوست در بزرگسالان
متیل نالترکسون، یک داروی تجویزی، برای درمان یبوست مداوم است .برای افرادی که سابقه قبلی ابتلا به سرطان داشته اند و درمان شدند ولی الان سرطان روده ندارند، تجویز می شود.
شیاف برای یبوست بزرگسالان
شیاف بیزاکودیل دارویی است که عموما برای یبوست استفاده می شود. مزیت آن اینست که توسط مخاط ناحیه جذب می شود و در فرآیند جایگذاری آن کولون تحریک می شود و این امر خود به دفع مدفوع هم کمک می کند .این دارو حداقل عوارض جانبی دارد و اثر بخشی بهتری نشان داده است.
درمان یبوست شدید در طب سنتی
طب سنتی هم راهکارهایی برای درمان یبوست دارد که مهمترین درمان های سنتی برای رفع یبوست در اینجا آمده است:
درمان یبوست با خاکشیر
خاکشیر در برابر یبوست موثر است. خاکشیر به عنوان یک داروی سنتی برای طیف گسترده ای از اختلالات گوارشی از جمله سوء هاضمه، یبوست و نفخ کاربرد دارد. خاکشیر خاصیت ادرار آوری دارد و حرکات روده را افزایش می دهد. بر این اساس با مصرف چند نوبت خاکشیر می توان این حالت را برطرف کرد.
برای تهیه آن ،در حد نیاز معمولا دو قاشق چای خوری آب، گلاب و خاکشیر را در لیوان میریزیم و خوب مخلوط می کنیم. این روش تهیه خاکشیر و گلاب برای یبوست می تواند در بهبود عملکرد روده بسیار مفید باشد. زمان مصرف خاکشیر برای یبوست را بهتر است از متخصص طب سنتی یا پزشک سوال کنید تا با میزان مصرف بهینه زودتر درمان شوید.
روغن کرچک برای درمان یبوست
روغن کرچک به عنوان یک ملین، عملکرد روده را بیشتر کرده و دفع مدفوع را آسان می کند. دوز مناسب مصرف برای بزرگسالان حدود 15 میلی لیتر روغن کرچک است. برای کاهش طعم نامطبوع آن می توان آن را با آبمیوه صرف کرد. معمولاً اثر آن 2 تا 3 ساعت پس از مصرف روغن نشان داده می شود و احساس تخلیه مدفوع به شخص دست می دهد. در برخی موارد، ممکن است تا 6 ساعت طول بکشد. به همین دلیل بهتر است قبل از خواب مصرف نگردد.
روغن زیتون برای یبوست
روغن زیتون برای دستگاه گوارش خاصیت روان کنندگی دارد. صبح ناشتا یک قاشق روغن زیتون بخورید تا روده فعال شود. روغن آن مدفوع را نرم کرده و تخلیه را تسهیل می کند
برگ سنا برای درمان یبوست
برگ سنا گیاهی سودمند است که کاربرد دارویی دارد. سنا حاوی مواد شیمیایی زیادی به نام سنوزیدها است. سنوزیدها پوشش داخلی روده را تحریک میکنند که باعث اثر بیشتر ملین میشود .ای گیاه برای درمان یبوست و هموروئید مصرف می شود.محل رویش آن در مناطق گرمسیری مانند آفریقا و هند است.
یکی از علل هموروئید(بواسیر) یبوست است. بهبودی هموروئید زمانی ممکن می شود که یبوست درمان شود. هنگامی که یبوست برطرف شد، بواسیر به مرور زمان مداوا می شود. برگ سنا می تواند با افزایش حرکات روده و هضم غذا به بهبود یبوست کمک کند. در استفاده از این داروی گیاهی مراقب باشید و از مصرف زیاد آن خودداری کنید و برای رفع یبوست می توانید عرق گیاهی مانند گلاب را امتحان کنید.گلاب مانند ملین عمل می کند و علاوه بر آن با افزایش جریان صفرا به رفع نفخ و ناراحتی معده هم کمک می کند.
درمان اورژانسی یبوست چیست؟
اگر می خواهید به سرعت مشکل را ظرف چند ساعت حل کنید، ممکن است بخواهید از مکمل فیبر استفاده کنید. اگر مکمل های فیبر مصرف نمی کنید، غذاهای پر فیبر را در رژیم غذایی خود بگنجانید. آب بیشتری بنوشید و در صورت لزوم از ملین های بدون نسخه استفاده کنید. در بیشتر موارد، این مراحل مشکل را حل می کند. اگر با این روش ها یبوست شما مداوا نشد، حتما به پزشک مراجعه کنید
روش درمان یبوست شدید در سالمندان چیست؟
یبوست مزمن در سنین بیش از 60 سال رایج است. بر اساس مطالعات انجام شده در مراکز نگهداری سالمندان، تقریبا 50 درصد این افراد از این بیماری رنج می برند. این مشکل عمدتاً با تغییر شیوه زندگی مانند نوشیدن آب بیشتر، خوردن غذاهای پرفیبر و پیاده روی حل می شود. یکی از امن ترین و متداول ترین داروهایی که بسیاری از سالمندان برای درمان این مشکل استفاده می کنند، ملین های اسمزی مانند پلی اتیلن گلیکول و مترونیدازول است. این داروها باید هر روز مصرف شوند.
بهترین درمان برای یبوست در کودکان چیست؟
علل ایجاد یبوست در کودکان مختلف است. شایع ترین علت یبوست کودکان رژیم غذایی نادرست است. برای درمان این عارضه در کودکان راه های مختلفی وجود دارد که در ادامه در قالب چند پرسش و پاسخ به آنها پاسخ خواهیم داد
درمان یبوست نوزاد یک ماهه چیست؟
برای نوزادانی که یک ماهه هستند، ممکن است علت یبوست جایگزینی شیرخشک بجای شیر مادر باشد. در این مواقع می توانید با تدابیر خاصی سرعت اجابت مزاج را افزایش دهید. پاهای کودک را به آرامی بلند کنید و پاها را دوچرخه مانند چرخش دهید. همچنین می توانید روی شکم نوزاد را ماساژ دهید. با توصیه پزشک متخصص اطفال ، بین وعده های غذایی در طول روز به کودک آب بنوشانید.
بهترین راه برای درمان یبوست در کودکان بالای 3 سال چیست؟
اگر در جستجوی یک ملین طبیعی برای کودک خود می باشید، می توانید از آب آلو برای درمان این مشکل استفاده کنید.ترکیب آب آلو با آب میوه های دیگر مانند آب سیب یا زردآلو موثرتر خواهد بود. اگر می خواهید از دارو برای درمان کودک استفاده کنید، لاکتولوز ممکن است انتخاب خوبی باشد. این دارو معمولی ترین دارویی است که برای درمان یبوست در کودکان استفاده می شود.
درمان فوری یبوست کودکان چیست؟
یبوست در کودکان عارضه ای تقریباً شایع است و هر از گاهی ظاهر می شود. معمولا این عارضه در کودکان هیچ نگرانی ایجاد نمی کند و با روش های ساده قابل درمان است. نوشیدن آبمیوه مفید است یا کودک شیره گلابی، انگور یا آلو مصرف کند. این میوه ها خاصیت ملین دارند. ماساژ دادن شکم کودک ، تحریکات روده ای را افزایش می دهد و تخلیه روده را آسانتر می کند.. کودک شما باید آب بیشتری بنوشید و غذاهای غنی از فیبر را در رژیم غذایی کودک جای داد.
آیا درمان فوری یبوست در کودکان با صابون ممکن است؟
یکی از راه های درمان این بیماری در کودکان تنقیه است. در این روش یک مایع مطمئن و بی ضرر یا محلول نمکی تهیه می شود و رکتوم با آن شسته می شود. شما باید از پزشک خود در مورد مقدار صابون بپرسید تا مشکلی ایجاد نشود. این روش در 82 درصد کودکان جواب داده است و تاکنون مشکلی گزارش نشده است.
عوارض یبوست چیست؟
اگر گاهی دچار یبوست می شوید، هیچ عارضه ای ندارد و جای نگرانی نیست. اما اگر اغلب دچار یبوست هستند و به صورت دائمی شده است باید قبل از اینکه برای شما عواقبی داشته باشد به مداوای آن میادرت کنید. اگر یبوست مزمن شود یا طولانی مدت باشد، عوارض زیر را به همراه دارد:
- ایجاد هموروئید: هموروئید متورم شدن وریدهای ناحیه مقعد است که به شکل بیرون زدگی ظاهر می شود. دلیل ایجاد چنین زائده ای زور زدن در هنگام اجابت مزاج در یبوست است.
- شقاق یا فیشر مقعدی: خروج دشوار مدفوع می تواند باعث پارگی های کوچک در مقعد و شیارهای کوچک در پوست اطراف مقعد شود که اغلب با خارش، درد و خونریزی همراه است.
- احتباس مدفوع: زمانی که یبوست طولانی شود و به چندین هفته برسد ، باعث تجمع مدفوع در روده و گیرکردن آن می شود.
- پرولاپس رکتوم: زور زدن های زیاد موقع تخلیه روده ، می تواند منجر به بیرون زدگی قسمت کوچکی از رکتوم شود.
چه زمانی یبوست در کودکان خطرناک است؟
یبوست در کودکان شایع است و خطرناک نیست. به خصوص اگر فرزند شما گهگاهی یبوست داشته باشد و همیشه این چنین نباشد. اما زمانی هم ممکن است که یبوست کودک مزمن شود و کودک شما برای مدتی دچار یبوست شود. در چنین مواردی باید به دنبال مداوا باشید و این مشکل را برطرف کنید..
اگر یبوست کودک مدام باشد، معمولاً نشان دهنده ظهور یک مشکل جدید یا هشدار مشکل موجود در کودک است. اگر یبوست چندین بار پشت سر هم بدون علت مشخصی رخ داد، باید او را نزد متخصص اطفال ببرید.
یبوست زمانی خطرناک می شود که در کودک بیش از دو هفته طول بکشد و مداوم یا همراه با تب باشد. اگر هر یک از این علائم را به تنهایی یا با هم مشاهده کردید، فورا به متخصص اطفال مراجعه کنید.
راه های پیشگیری از یبوست چیست؟
تمام روش های خانگی گفته شده برای درمان یبوست باید به عنوان روتین زندگی اجرا شود. این اقدامات از خشکی مدفوع جلوگیری می کند و سلامت روده را ارتقا می دهد. بعضی از آنها در زیر به شمار آمده:
- غذاهای سالمی بخورید که فیبر بالایی دارند. از انواع میوه ها، سبزیجات، لوبیا و غلات کامل استفاده کنید.
- روزانه 8 لیوان آب بنوشید. مایعات کافئین دار مانند قهوه و نوشابه محسوب نمی شود زیرا این مایعات باعث کم آبی بدن می شود.
- مرتب فعالیت بدنی داشته باشید و ورزش کنید.
- زمانی که احساس نیاز به اجابت مزاج دارید، به تعویق نیندازید.
چه موقع برای مشکل یبوست نیاز به مراجعه به پزشک می باشد؟
اگر یبوست شما غیرمنتظره پیش آمد و علائمی مثل درد و انقباض های شدید شکمی ظاهر شد و نمی توانید دفع کنید و یا گاز روده را خارج کنید باید فوری به پزشک مراجعه کنید.
در صورت داشتن علائم زیر هنگام یبوست بایستی به متخصص گوارش مراجعه نمایید:
- اگر برای بار اول است که یبوست دارید و تغییر سبک زندگی کمکی نمی کند.
- دیدن خون در مدفوع
- کم شدن وزن بدون گرفتن رژیم
- دفع دردناک مدفوع
- تداوم یبوست بیش از 14 روز.
- تغییر قابل توجهی در اندازه، شکل و قوام مدفوع
- اگر برای بار اول است که یبوست دارید و تغییر سبک زندگی کمکی نمی کند.
- دیدن خون در مدفوع
- کم شدن وزن بدون گرفتن رژیم
- دفع دردناک مدفوع
- تداوم یبوست بیش از 14 روز.
- تغییر قابل توجهی در اندازه، شکل و قوام مدفوع
پزشک ممکن است دستور آزمایش های زیر را برای شما تجویز کند:
- آزمایش کامل مدفوع
- آزمایش خون برای بررسی هورمون ها
- آزمایش بررسی عضلات ناحیه مقعد
- آزمایش هایی برای بررسی چگونگی خروج مواد دفعی از روده بزرگ.
- کولونوسکوپی برای بررسی وجود احتمالی انسداد در کولون.
نتیجه گیری و راهنمایی برای پزشک
اگر از یبوست شدید رنج می برید یا با انجام درمان های خانگی مشکل شما برطرف نشد باید با متخصص گوارش تماس بگیرید. پزشک شما مشکل را بر اساس تعداد دفعات دفع و سایر علائم تشخیص می دهد. گاهی اوقات نیاز به انجام آزمایشات تکمیلی مانند بررسی مدفوع است. در نهایت، داروی لازم بر اساس بیماری شما تجویز می شود.
سوالات متداول
تعداد دفعات طبیعی دفع روزانه یا هفتگی مدفوع چقدر است ؟
هنگام مراجعه اولیه به پزشک برای مشکل یبوست ، نخستین سوال پرسش پزشک این است که چند بار در هفته مدفوع کرده اید؟ به طور معمول، افراد مبتلا به این بیماری کمتر از 3 بار در هفته اجابت مزاج دارند. تعداد دفعات مشخصی در روز برای دفع وجود ندارد. برخی افراد یک یا دو بار در روز مدفوع می کنند و برخی دیگر ممکن است کمتر مدفوع کنند. تعداد دفعات اجابت مزاج هر مقدار باشد، اگر در حالت طبیعی نباشد ممکن است نشانه خشکی باشد.
درد یبوست چگونه است؟
عموما احساس سفتی شکم دیده می شود برخی اوقات همراه با درد زیاد احساس انسداد روده ها می باشد.بعضی افراد از احساس سیر بودن پس از صرف غذای زیاد شکایت داشته اند در حالی که غذای زیادی نخورده بودند و حتی ساعت ها هم از صرف غذا گذشته بود.
چه زمانی یبوست خطرناک است؟
در بیشتر موارد این عارضه وخیم نبوده و خطری ندارد و با تغییر سبک زندگی می توان مشکل را حل کرد. اما اگر این حالت بیش از سه هفته طول بکشد یا با علائم دیگری مانند درد شدید و وجود خون در مدفوع همراه باشد، باید برای درمان به متخصص گوارش مراجعه کنید.
چه مواد غذایی برای رفع یبوست مفید هستند؟
برخی غذاها به دفع راحتتر مدفوع کمک میکنند. نخود، آلو ، گلابی، و سیب از جمله میوه هایی هستند که بر نرم شدن مدفوع موثرند. پوست این میوه ها حاوی فیبر است و اگر با پوست مصرف شوند مفیدتر واقع می شوند..خانواده توت ها مثل توت، توت فرنگی، تمشک و شاه توت هم فیبر فراوانی دارند . سایر غذاهای مفید عبارتند از میوه های خشک، ذرت بوداده، حبوبات، کلم بروکلی، سوپ ها و غلات کامل.
چه غذاهایی باعث یبوست می شوند؟
اگر از این بیماری رنج می برید، باید بسیار مراقب آنچه می خورید باشید. برخی از مواد غذایی مانند لبنیات، غذاهای سرخ شده، آرد سفید، چای و برنج باعث یبوست می شوند و برای سفت نشدن مدفوع باید مصرف خود را محدود کنید.
آیا موز برای یبوست مفید است؟
موز به دلیل داشتن فیبر بالا در درمان این بیماری بسیار هم سودمند است. مراقب باشید که موز رسیده باشد . فیبرهای موجود در موز رسیده به راحتی به روده منتقل شده و به تسهیل حرکات روده و رفع یبوست کمک میکنند.
آیا غذاهای حاوی فیبر برای معده مفید هستند؟
مصرف غذاهای سرشار از فیبر یکی از راهکارهای تامین سلامت روده و کاهش یبوست است . غذاهایی مانند میوه ها، سبزیجات، حبوبات و سبوس غذاهای پر فیبر هستند که متخصصان تغذیه توصیه می کنند آنها را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
آیا خرما برای یبوست خوب است؟
خرما هم حاوی فیبر بالایی است که خاصیت ملین دارد و بر تحرکات روده ها موثر است . مطالعه ای که روی 21 نفر انجام شد نشان داد کسانی که در روز تعداد انگشت شماری خرما می خورند، کاهش قابل توجهی در یبوست داشتند.
آیا قطره دایمتیکون برای یبوست مفید است؟
یبوست باعث نفخ و درد شکم می شود. این دارو ممکن است در بهبود علائم مربوط به یبوست و کاهش درد موثر باشد. یکی از مهمترین نکات در مورد استفاده از دایمتیکون این است که می تواند این عارضه را برای بیمار کمتر ناخوشایند کند. درمان یبوست باید همراه با این دارو استفاده شود. در غیر این صورت یبوست مزمن خواهد شد.
تب ناشی از یبوست چگونه درمان می شود؟
ممکن است باعث تعجب شما شود، اما یبوست باعث تب نمی شود. اگر فردی یبوست تب همزمان داشته باشد، نشانه بیماری های دیگری است. عفونت های ناشی از پاتوژن های ویروسی، باکتریایی یا انگلی یکی از علل احتمالی تب در افراد است. هنگامی که تب ناشی از این عوامل بیماری زا باشد، باید درمان مناسب آن صورت گیرد.. یبوست گاهی اوقات می تواند همراه با تب باشد، اما علت هر یک از این علائم متفاوت است.
قوی ترین گیاه برای یبوست چیست؟
گیاهان ضد یبوست شامل روغن کرچک، روغن زیتون، برگ سنا و شنبلیله است.هنگام مصرف این گیاهان تاثیرگذار بر یبوست دقت کنید، زیرا با وجود منشا گیاهی، دارو به حساب می آیند و می توانند باعث مسمومیت شوند.
آیا ارتباطی بین دیابت و یبوست وجود دارد؟
یکی از عوارض دیابت تاثیر روی اعصاب ناحیه شکم است .وقتی این اعصاب بر اثر دیابت آسیب ببینند اختلال درحرکات روده پیش می آید و در نتیجه راندن مدفوع در روده و دفع آن مشکل پیدا می کند. اگر روده نتواند به درستی حرکت کند، شما دچار یبوست می شوید. بنابراین دیابت می تواند باعث یبوست شود.
آیا یبوست با وازلین قابل درمان است؟
بله، اگر کودک شما دچار یبوست است ، می توانید با استعمال موضعی یک لایه نازک از وازلین یا ژل نفتی در اطراف مقعد به روان شدن آن قسمت کم کنید و خشکی ناحیه را کاهش دهید.با این کار عبور مدفوع تسهیل می یابد. توصیه می شود این روش با دقت و تنها در موارد یبوست شدید بکاررود.
علائم یبوست طولانی مدت چیست؟
یبوست بیش از 3 هفته نوع مزمن خوانده می شوند.
چه چیزی برای یبوست بچه مفید است؟
مصرف آب زیاد، آب میوه مانند آب سیب و استفاده از ملینها سودمند هستند.
لیست پزشکان مرتبط:
- مهران بابایی فومشیفوق تخصص گوارش و کبد بالغین | تهران
- فرهاد زمانیفوق تخصص گوارش و کبد بالغین | تهران
- سید مؤید علویانفوق تخصص بیماریهای گوارش وکبد | تهران
- ناصر ابراهیمی دریانیفوق تخصص گوارش و کبد بالغین | تهران
- مهدی باباییفوق تخصص گوارش و کبد بالغین | تهران
- محسن امینیفوق تخصص گوارش و کبد بالغین | تهران
- رضا رشیدیفوق تخصص گوارش ، کبد و آندوسکوپی | تهران
- مهری پورآدینهفوق تخصص گوارش و کبد (آندوسکوپی، کولونوسکوپی، پلیپ روده و معده، بوتاکس) | تهران
- مهدی نیکخواهفوق تخصص گوارش و کبد | تهران
- سیده نازنین منصوری گیلانیفوق تخصص گوارش و کبد | تهران