ایمپلنت دندان برای کسانی که به بیماری های خاص مبتلا هستند، چگونه است ؟
ایمپلنت‌های دندانی در بیماران مبتلا به بیماری‌های سیستمیک: بررسی جامع شرایط خاص و مدیریت درمانی
درمان با ایمپلنت دندانی برای بیماران مبتلا به بیماری‌های سیستمیک نیازمند ارزیابی دقیق و برنامه‌ریزی خاص است. تحقیقات نشان می‌دهند که بیشتر بیماری‌های سیستمیک منع مطلق برای ایمپلنت محسوب نمی‌شوند، اما برخی شرایط نیاز به احتیاط ویژه دارند. بیماری‌هایی نظیر دیابت، بیماری‌های قلبی عروقی، و پوکی استخوان به عنوان موانع نسبی طبقه‌بندی می‌شوند، در حالی که شرایطی مانند سکته قلبی اخیر، نقص شدید ایمنی، و درمان با بیسفسفونات‌های وریدی به عنوان موانع مطلق در نظر گرفته می‌شوند.
قیمت ایمپلنت دندان در تهران (جدول هزینه )
بیماری‌های قلبی و عروقی
تاثیر بر عملکرد ایمپلنت
بیماری‌های قلبی عروقی می‌توانند بر روند بهبودی استخوان اطراف ایمپلنت تاثیر بگذارند. کمبود جریان خون و هیپوکسی ناشی از این بیماری‌ها ممکن است فرآیند ترمیم استخوان را مختل کند و خطر شکست ایمپلنت را افزایش دهد. بیماری‌های مختلف قلبی عروقی نظیر فشار خون بالا، آترواسکلروز، تنگی عروقی، بیماری عروق کرونر و نارسایی احتقانی قلب از طریق مکانیسم‌های مختلف بر تامین خون بافت تاثیر مستقیم می‌گذارند.
موانع مطلق و نسبی
سکته قلبی اخیر یا سکته مغزی، پروتز عروقی و خونریزی مرتبط با این مشکلات به عنوان موانع مطلق برای جراحی ایمپلنت محسوب می‌شوند. در بیماران با سکته قلبی، حدود ۷۵ درصد در مدت کوتاهی پس از حادثه دچار عوارض می‌شوند، بنابراین توصیه می‌شود تا ۶ماه پس از مراقبت‌های اولیه از قرار دادن ایمپلنت خودداری شود. همچنین در بیماران با پروتز دریچه قلبی تا ۶ماه پس از جایگزینی، قرار دادن ایمپلنت برای جلوگیری از اندوکاردیت و سایر عوارض مناسب نیست.
شواهد بالینی موجود
مطالعات متناقضی در مورد تاثیر بیماری‌های قلبی عروقی بر موفقیت ایمپلنت ارائه شده است. برخی تحقیقات نرخ شکست بالاتری را در بیماران مبتلا به بیماری‌های قلبی عروقی گزارش کرده‌اند، در حالی که مطالعات دیگر تفاوت معناداری با جمعیت عادی نیافته‌اند. با این حال، اکثر تحقیقات نشان می‌دهند که با در نظر گیری احتیاطات لازم، ایمپلنت‌های دندانی در این بیماران منع نیستند.
دیابت و کنترل قند خون
مکانیسم تاثیر بر یکپارچگی استخوانی
دیابت به عنوان یکی از موانع نسبی برای درمان ایمپلنت طبقه‌بندی می‌شود. این بیماری بر فرآیند یکپارچگی استخوانی و ترمیم بافت‌های نرم تاثیر منفی می‌گذارد. در مدل‌های تجربی دیابت، کاهش سطح تماس استخوان با ایمپلنت مشاهده شده که با درمان انسولین قابل بازگشت است. عوارض میکروعروقی این بیماری به عنوان عامل علی احتمالی شناخته می‌شود و شفای بافت‌های نرم را نیز مختل می‌کند.
اهمیت کنترل گلیسمی
کنترل مناسب قند خون شرط اساسی برای انجام درمان ایمپلنت در بیماران دیابتی محسوب می‌شود. HbA1c کمتر از ۷ درصد نشان‌دهنده کنترل مطلوب بیماری است و محدوده ۷ تا ۹ درصد به عنوان دامنه عمومی قابل قبول در نظر گرفته می‌شود. کنترل مناسب گلیسمی همراه با سایر اقدامات، درصد بقای ایمپلنت را در این بیماران بهبود می‌بخشد.
نتایج درمانی
در مقایسه با جمعیت عمومی، نرخ شکست بالاتری در بیماران دیابتی مشاهده شده است. بیشتر این شکست‌ها در سال اول بارگذاری عملکردی رخ می‌دهند که احتمالاً به عوارض میکروعروقی این بیماری مربوط است.
پوکی استخوان و بیسفسفونات‌ها
امنیت ایمپلنت در پوکی استخوان
برخلاف تصورات رایج، پوکی استخوان منع مطلق برای درمان ایمپلنت محسوب نمی‌شود. تحقیقات نشان داده‌اند که ایمپلنت‌های دندانی در صورت وجود پوکی استخوان گزینه درمانی ایمن و مؤثر هستند. مطالعه مروری سال ۲۰۱۷ امنیت ایمپلنت‌های دندانی در بیماران مبتلا به پوکی استخوان را تایید کرد، هرچند باید خطرات احتمالی نیز در نظر گرفته شود.
تاثیر بر ثبات ایمپلنت
پوکی استخوان می‌تواند بر ثبات کلی ایمپلنت‌های دندانی تاثیر بگذارد. کاهش تراکم استخوان ممکن است منجر به ناپایداری ایمپلنت و در نهایت شکست آن شود. اگرچه استخوان ممکن است با موفقیت اطراف ایمپلنت رشد کرده و آن را در جای خود قرار دهد، اما ممکن است به اندازه کافی محکم نباشد یا در برابر نیروهای جویدن در درازمدت مقاومت نکند.
خطر استئونکروز مرتبط با بیسفسفونات
استفاده همزمان از بیسفسفونات‌ها به عنوان داروی درمانی منجر به افزایش شتابان موارد استئونکروز فک شده و درمان ایمپلنت در بیماران تحت درمان با بیسفسفونات منع محسوب می‌شود. استئونکروز فک مرتبط با بیسفسفونات (BRONJ) به عنوان نمایش استخوان در ناحیه فک و صورت بیش از ۸ هفته در بیماران تحت درمان با بیسفسفونات بدون تابش‌درمانی تعریف می‌شود.
بیسفسفونات‌ها دارای زنجیره P-C-P هستند که برای اتصال غیرقابل برگشت به هیدروکسی آپاتیت ضروری است و باعث می‌شود توسط هیچ آنزیمی تجزیه نشود، که نیمه عمر بیسفسفونات در ماتریکس استخوانی را بیش از ۱۱ سال می‌کند. بروز کلی استئونکروز فک ۰.۸۳ درصد با نرخ تقریبی وابسته به زمان ۱ درصد در سال گزارش شده است.
اختلالات انعقاد خون
هموفیلی و بیماری فون ویلبراند
بیماری‌های شدید خونی نظیر هموفیلی به عنوان موانع سیستمیک برای درمان ایمپلنت عمومی محسوب می‌شوند. با این حال، گزارش‌های موردی نشان داده‌اند که با اقدامات احتیاطی مناسب، قرار دادن ایمپلنت در این بیماران امکان‌پذیر است. اولین گزارش مورد قرار دادن ایمپلنت در بیمار مبتلا به بیماری فون ویلبراند نشان داد که استفاده از جراحی هدایت‌شده امکان انجام عمل کم‌تهاجمی و کاهش خطر عوارض خونریزی را فراهم می‌کند.
مدیریت درمانی
در این موارد، تکنیک‌های هموستاز موضعی برای مدیریت جراحی دهان در بیماران با اختلالات انعقادی ارثی اساسی هستند. فشرده‌سازی داخل حفره‌ای ابتدا توسط خود ایمپلنت و سپس توسط بیومتریال ذره‌ای که اطراف نقایص استخوانی باقی‌مانده در حفره‌ها قرار می‌گیرد، انجام می‌شود.
عفونت HIV و نقص ایمنی
تاثیر بر موفقیت ایمپلنت
تحقیقات نشان داده‌اند که عفونت HIV تاثیر منفی بر نرخ شکست ایمپلنت ندارد. مطالعه سیستماتیک شامل ۱۷۳ ایمپلنت دندانی در ۸۰ بیمار (۱۳۵ ایمپلنت در ۵۶ فرد HIV مثبت و ۳۸ ایمپلنت در ۲۴ بیمار HIV منفی) تنها یک مورد از دست رفتن یکپارچگی استخوانی ایمپلنت در بیمار HIV مثبت را ثبت کرد. نتایج حاکی از آن است که قرار دادن ایمپلنت دندانی در بیماران HIV مثبت نرخ شکست ایمپلنت را افزایش نمی‌دهد.
عوامل تأثیرگذار
درمان پیشگیرانه با آنتی‌بیوتیک، تجویز درمان ضدرتروویروسی بسیار فعال (HAART)، و کنترل تعداد لنفوسیت‌های CD4+ به عنوان عوامل اصلی تأثیرگذار در این زمینه شناخته شده‌اند. برای بیماران HIV مثبت با شمارش CD4 بالای ۲۰۰ سلول در میکرولیتر، مطالعه حاضر نرخ شکست معناداری در مقایسه با بیماران سالم نیافت.
سایر شرایط نقص ایمنی
مطالعه سیستماتیک جامع در مورد تأثیر شرایط مختلف نقص ایمنی بر بقای ایمپلنت دندانی نشان داد که برای دوره پیگیری ۲۴ماه و بیشتر، میانگین نرخ بقای ایمپلنت در بیماران مختلف عبارت بود از: HIV ۹۳.۱ درصد، شیمی‌درمانی ۹۸.۸ درصد، بیماری خودایمنی ۸۸.۷۵ درصد، و پس از پیوند عضو ۱۰۰ درصد.
شیمی‌درمانی و درمان‌های ضدسرطان
تاثیر بر نرخ شکست ایمپلنت
نتایج متاآنالیز نشان داد که قرار دادن ایمپلنت‌های دندانی در بیماران تحت شیمی‌درمانی یا غیر تحت شیمی‌درمانی بر نرخ شکست ایمپلنت تاثیر نمی‌گذارد (نسبت خطر ۱.۰۲، فاصله اطمینان ۹۵ درصد ۰.۵۶-۱.۸۵؛ P = ۰.۹۵). به دلیل کمبود اطلاعات کافی، متاآنالیز برای پیامدهای “عفونت پس از جراحی” و “از دست رفتن استخوان حاشیه‌ای” انجام نشد.
ملاحظات زمانی
اگرچه مطالعات نشان داده‌اند که شیمی‌درمانی تأثیر مضر بر بقا و موفقیت ایمپلنت‌های دندانی ندارد، در این مطالعات قرار دادن ایمپلنت حداقل ۶ماه پس از شیمی‌درمانی انجام شده است. هنوز مشخص نیست که زمان انجام شیمی‌درمانی ممکن است تعیین‌کننده باشد.
بیماری‌های خودایمنی و درمان‌های ایمونوساپرسیو
نرخ بقای ایمپلنت
مطالعات مختلف تأثیر بیماری‌های خودایمنی و روش‌های درمانی با مشتقات استروئیدی و داروهای ایمونوساپرسانت بر نرخ بقای ایمپلنت‌های دندانی را بررسی کرده‌اند. در مجموع ۵۹۶ ایمپلنت در ۱۲۹ بیمار بین ۶ تا ۱۵۶ماه پیگیری مورد بررسی قرار گرفت. در ۱۳ تحقیق، داروی غالباً استفاده شده برای درمان بیماری خودایمنی زمینه‌ای، نوعی از داروهای استروئیدی بود.
عوارض همراه
در پنج مطالعه، ۹ بیمار مبتلا به اختلالات خودایمنی همراه (آرتریت روماتوئید و سندرم شوگرن، آرتریت روماتوئید و درماتومیوزیت، لیکن پلانوس دهانی و سندرم شوگرن) در مجموع ۳۹ ایمپلنت دریافت کردند که هیچ‌کدام در طول زمان پیگیری ۲۱ تا ۱۵۶ماه از دست نرفت. در هیچ‌یک از مطالعات، بیماری همراه خودایمنی بر بقای ایمپلنت تأثیر نگذاشت.
مدیریت درمانی و توصیه‌های بالینی
ارزیابی پیش از درمان
قبل از در نظر گیری جراحی ایمپلنت دندانی، مهم است که با دندانپزشک یا جراح دهان و فک صحبت کنید تا مشخص شود آیا این روش مناسب شما است یا خیر. آنها می‌توانند تراکم استخوان و سلامت کلی شما را ارزیابی کنند تا ببینند آیا کاندید مناسبی برای این روش هستید یا نه. ارزیابی دقیق تاریخچه پزشکی همراه با ارزیابی پیچیدگی محل جراحی مربوطه ضروری است.
همکاری بین‌رشته‌ای
به منظور محدود کردن خطرات به حداقل و به حداکثر رساندن موفقیت درمان، برقراری ارتباط با پزشک متخصص طب داخلی ضروری است و درک کامل شرایط سیستمیک بیمار از اطلاعات به دست آمده برای قضاوت در مورد مناسب بودن درمان ایمپلنت اساسی است. درمان مبتنی بر ایمپلنت در بیماران دارای نقص ایمنی نباید بیماری عمومی را تشدید کند و نباید در درمان‌های حیاتی تداخل ایجاد کند.
پروتکل‌های خاص
برای بیماران با شرایط خاص، پروتکل‌های درمانی ویژه‌ای توصیه می‌شود. برای مثال، اجتناب از قرار دادن ایمپلنت‌های دندانی در بیماران با سکته قلبی/مغزی اخیر تا ۶ماه پس از مراقبت‌های اولیه، و اجتناب از قرار دادن ایمپلنت‌های دندانی در بیماران با پروتز دریچه تا ۶ماه پس از جایگزینی برای جلوگیری از اندوکاردیت و سایر عوارض.
نتیجه‌گیری
شواهد علمی موجود نشان می‌دهد که اکثر بیماری‌های سیستمیک منع مطلق برای درمان با ایمپلنت دندانی محسوب نمی‌شوند. با این حال، مدیریت مناسب این بیماران نیازمند ارزیابی دقیق خطر قبل از درمان بر اساس سوابق پزشکی و وضعیت فعلی پزشکی بیمار اساسی است. درمان با ایمپلنت در بیماران دارای مشکلات پزشکی باید بر اساس موردی انجام شود و همکاری نزدیک با پزشکان متخصص مربوطه ضروری است. اگرچه برخی شرایط نظیر چاقی ارتباط مثبتی با خطر عوارض نشان داده‌اند، اکثر بیماری‌های سیستمیک با مدیریت مناسب، مانع از استفاده موفق از ایمپلنت‌های دندانی نمی‌شوند.
لیست پزشکان مرتبط:
رها رادفردکترا دندانپزشک | تهران- مریم اخیانیدکترای دندانپزشک | تهران
- محمدرضا زارعدکترا دندانپزشک | تهران
- بهروز مشهدی رحیمیدکترا دندانپزشک | تهران
- حمید آهنگریدکترا دندانپزشک | تهران
- محمدمهدی حائری اسدیدکترا دندانپزشک | تهران
- مهدی کریمیجراح و دکترای دندانپزشک زیبایی - ایمپلنت - فلوشیپ زیبایی از دانشگاه Genova ایتالیا- فلوشیپ تخصصی ایمپلنت از ICOI آمریکا - فلوشیپ لیزر از دانشگاه Aachen آلمان | تهران
- آزاده خلجیاندکترای دندانپزشک | تهران
- سمیرا فرنیاجراح و متخصص دندانپزشک | تهران
- ایمان رشندکترای دندانپزشک | تهران
