از کجا بفهمیم افسردگی داریم؟، علائم افسردگی و درمان آن

۱۴۰۲-۰۳-۱۶آخرین بروزرسانی: ۱۴۰۲-۰۳-۱۷

0 زمان تقریبی مطالعه 6 دقیقه

در این مقاله شما خواهید خواند

افسردگی یک اختلال روحی و روانی است که امروزه در جوامع مختلف دیده می‌شود. شاید برای شما سوال شده باشد که واقعا افسرگی چیست؟، علائم افسردگی چیست و چگونه تشخیص داده می‌شود. آیا افسردگی درمان دارد و درمان سریع افسردگی چیست؟

متاسفانه طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، ۳۵۰ میلیون نفر در دنیا از اختلال افسردگی رنج می‌برند به همین علت در دکتریاب سعی می‌کنیم عوامل ایجاد افسردگی را بررسی کنیم و متوجه شویم که چگونه می‌توان افسردگی را کنترل و درمان کرد.

افسردگی چیست؟

افسردگی (یا به انگلیسی Depression) بیشتر یک حالت خُلقی است که باعث می‌شود شما نسبت به خیلی از فعالیت‌های روزمره خود بی‌میل و بی‌علاقه شوید و بر روی احساسات، افکار، روحیات و روابط عاطفی شما تاثیرگذار است.

افسردگی یکی از اختلالات روحی و روانی است که می‌تواند بر کیفیت زندگی شما تاثیرگذار باشد و در حالات شدید می‌تواند ادامه دادن به زندگی را با مشکل جدی روبرو کند.

انواع افسردگی

انواع مختلفی از افسردگی وجود دارد که هرکدام از آن‌ها می‌تواند علت و علائم خاص خود را داشته باشد. در همین ابتدا متذکر می‌شویم که لازم نیست نگران این موضوع باشید که به کدام نوع افسردگی دچار شده‌اید، شما می‌توانید با مراجعه به بهترین روانشناس‌های تهران و شهر خود با تشخیص نوع و درجه افسردگی آن را کنترل و درمان کنید.

1- افسردگی ماژور

یکی از شایع‌ترین نوع افسردگی، نوع ماژور می‌باشد. از علائم آن می‌توان به احساس غم، نا امیدی، عدم تمرکز، احساس گناه، برهم ریختگی در زمان‌های خواب و بیداری، افکار خودکشی و احساس بی حالی اشاره کرد. اگر این علائم را برای مدت طولانی و بیش از 2 هفته داشته باشید، ممکن است به افسردگی ماژور مبتلا شده باشید که برای تشخیص صحیح و درمان، بهتر است به رواندرمانگر و روانشناس مراجعه کنید.

2- افسردگی مداوم

این نوع افسردگی برای مدت‌های طولانی مانند یکسال و حتی بیشتر می‌تواند همراه فرد باشد. البته شدت آن به اندازه افسردگی نوع ماژور نیست. این نوع افسردگی که به دیستایمیا نیز شناخته می‌شود علائمی همچون خستگی، عدم تمرکز، احساس غم و برهم ریختگی زمان خواب و بیداری دارد.

3- افسردگی فصلی

در برخی از فصل‌ها به خصوص در فصل زمستان ممکن است که شما روزهای دل مرده‌ای را تجربه کرده باشید و حس و حال انجام کارها را نداشته باشید. اکثر مواقع خواب را ترجیح می‌دهید و یا به علائمی ازجمله اضطراب، افزایش تحریک‌پذیری، خستگی در طول روز و افزایش وزن دچار شوید. این نوع افسردگی که افسردگی عاطفی فصلی نیز نامیده می‌شود، اغلب به علت کمبود آفتاب و نور طبیعی است که با نزدیک شدن به فصل‌های آفتابی این مشکل برطرف می‌شود.

افسردگی فصلی معمولا در ابتدای فصل زمستان آغاز می‌شود و هنگام بهار رو به بهبودی می‌رود. این افسردگی خوشبختانه با نور درمانی یا درمان با نورهای مصنوعی قابل درمان است.

4- افسردگی پس از زایمان

همان طور که از نام این نوع افسردگی مشخص است پس از زایمان برای تازه مادران اتفاق می‌افتد. از علائم افسردگی پس از زایمان می‌توان به احساس تنهایی، نا امیدی، افکار خودکشی، ترس از آسیب و عدم مراقبت صحیح از فرزند، ترس از عدم برقرای ارتباط عاطفی با کودک و احساس غم و اضطراب اشاره کرد.

در صورتیکه پس از زایمان با علائم گفته شده روبرو شدید بهتر است در اولین فرصت به روانشناس و یا روانپزشک مراجعه داشته باشید. علائم این نوع افسردگی ممکن است چند هفته تا چند ماه پس از زایمان بروز کند.

5- افسردگی پیش از قاعدگی

این اختلال با علائمی همچون افسردگی، اضطراب و نوسانات خُلقی همراه است که بیشتر در نیمه‌ی دوم چرخه‌ی قاعدگی‌ نمایان می‌شود. این نوع افسردگی با سندروم پیش از قاعدگی متفاوت است و علائم آن خفیف‌تر است. گاهی اوقات این افسردگی می‌تواند به قدری شدت داشته باشد که بر روی زندگی طبیعی و حتی ارتباطات شما تاثیرگذار باشد.

علائم افسردگی و نحوه تشخیص افسردگی

در طول زندگی یک فرد به واسطه اتفاقاتی که برای او رخ می‌دهد مانند حوادث، از دست دادن عزیزان، شکت‌های مالی و مشکلات عاطفی ممکن است دچار غم، اندوه و ناراحتی شود. در وحله اول نمی‌توان گفت فردی که غم و اندوه دارد، دچار افسردگی شده است.

در صورت مراجعه به مراکز روانشناسی، یک روانشناس خوب در ابتدا سعی می‌کند که متوجه شود که شما دچار افسردگی شده‌اید یا اینکه با علائمی از غم، اندوه و ناراحتی روبرو هستید. علائم افسردگی در هر فردی می‌تواند کاملا متفاوت باشد. علائم افسردگی مردان با علائم افسردگی زنان می‌تواند تفاوت‌هایی را با یکدیگر داشته باشند. به عنوان مثال خانم‌ها در افسردگی ممکن است علائمی همچون احساس تنهایی، فقدان و ناامیدی در دلبستگی، حس تنفر از خود، گریه‌های غیرعادی و منفی گرایی دیده شود. اما مردان در افسردگی علائمی همچون ناامیدی، خشم و عصبانیت، نارضایتی، کاهش میل جنسی، اختلال در خواب، عدم تمرکز و عدم اعتماد به نفس را از خود بروز می‌دهند.

چند مورد از علائم عمومی افسردگی

استرس و اضطراب بیش از حد
کاهش عزت نفس
تنفر از خود
کلافگی غیرطبیعی
عدم تمرکز
پریشانی
احساس خستگی
اختلالات خواب
تغییر وزن غیرعادی
عدم توانایی در لذت بردن
تمایل به خودکشی

چه افرادی در معرض افسردگی هستند؟

برخی شرایط و اتفاقات در زندگی فرد وجود دارند که از عوامل ایجاد کننده افسردگی هستند. برخی افراد یک سری ویژگی‌های شخصیتی مانند بدبینی و خود کم بینی را در خود دارند که این عوامل می‌تواند به ایجاد افسردگی در فرد دامن بزند. گاهی اوقات افراد تجربه‌های بسیار تلخی مانند مرگ عزیزان، شکست مالی، سو استفاده جنسی و … را در زندگی تجربه می‌کنند که این خود عواملی برای افسردگی است. در برخی موارد استفاده از داروهای خواب و حتی برخی از داروهای کنترل کننده فشار خون می‌توانند در فرد ایجاد افسردگی کوتاه مدت کنند.

آیا افسردگی درمان دارد؟

افسردگی هم به‌مانند سایر بیماری‌ها و مشکلات راه حل خود را دارد و به خوبی می‌توان آن را درمان کرد. ایجاد تغییرات اساسی در سبک زندگی یکی از موثرین راه‌های درمان افسردگی بدون دارو است. کافی است در برنامه زندگی خود یک سری نکات را رعایت کنید تا از عوامل ایجاد کننده افسردگی دوری شود. در ادامه به یک سری نکات جهت جلوگیری از عوامل ایجاد کننده افسردگی اشاره خواهیم کرد که در درمان افسردگی نیز تاثیر گذار هستند.

خواب کافی داشته باشید

خواب کافی مهم‌ترین عاملی است که بر سلامت افراد تاثیرگذار است. اگر در جستجوی سلامت روح و جسم خود هستید، سعی کنید برنامه منظمی برای خواب داشته باشید. طی مطالعات و بررسی‌های علمی مشخص شده است که خواب و افسردگی با یکدیگر در ارتباط هستند. اگر شما برنامه منظمی برای خواب نداشته باشید ممکن است دچار افسردگی شوید و یا اگر دچار افسردگی شوید، در زندگی خود ممکن است با اختلالات خواب روبرو شوید.

رژیم غذایی خود را تغییر دهید

خورد و خوراک و تغذیه رابطه مستقیمی بر رفتار، احساسات و تفکرات یک فرد دارد. کم و یا زیاد شدن برخی مواد غذایی در بروز افسردگی نقش موثری دارند. سعی کنید در برنامه غذایی خود ماهی و مغزها را قرار دهید تا از عوامل افسردگی دوری کنید.

برای زندگی خود برنامه داشته باشید

طبق گفته روانشناسان، داشتن یک برنامه روتین برای زندگی می‌تواند برای سلامت روان بسیار مهم باشد. نبود برنامه در زندگی می‌تواند استرس، احساس آشفتگی و ناتوانی در تمرکز را در شما افزایش دهد. شما اگر برای خود برنامه نداشته باشید، در طول روز نمی‌دانید که باید چه کاری را انجام دهید و یا با چه اولویتی کارها را دنبال کنید و نبود برنامه ریزی ممکن است باعث شود از انجام یک سری کارها عقب بمانید و این‌ها باعث ایجاد نارضایتی و کاهش عزت نفس در شما شود.

افکار و رفتار خود را تغییر دهید

یکی از محبوب‌ترین و مؤثرترین شیوه‌های درمانی مورد استفاده در درمان افسردگی، رفتار درمانی یا CPT است. افکار شما تأثیر مستقیمی بر روحیه شما دارند، پس اگر با افکار منفی روبرو هستید، به یک روانشناس و درمانگر خوب مراجعه کنید. فکر کردن به افکار خوب می‌تواند به شما کمک کند تا احساس بهتر و خوشایندتری از زندگی و خودتان داشته باشید.

ویتامین D

همان‌طور که در بخش افسردگی فصلی به آن اشاره کردیم، کمبود ویتامین D می‌تواند در بروز بیماری افسردگی نقش موثری داشته باشد. اگر برای قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید دچار مشکل هستید و یا شرایط آب و هوایی محیط زندگی شما به‌گونه‌ای است که نمی‌توانید ویتامین دی را به صورت طبیعی دریافت کنید، بهتر است تحت نظر پزشک یک مکمل دارویی و غذایی مناسب مصرف کنید.

ورزش را فراموش نکنید

انجام روزانه نیم ساعت ورزش در فضای باز و هوای تازه می‌تواند منجر به بهبود خلق‌و‌خو و کیفیت زندگی شما شود. تحقیقات علمی و پزشکی تایید می‌کند که ورزش منظم می‌تواند در پیشگیری و درمان افسردگی موثر باشد.

از مشروبات الکلی دوری کنید

مصرف مداوم مشروبات الکلی یکی از عوامل ایجاد کننده احساس افسردگی در میان افراد است. مصرف مداوم نوشیدنی‌های الکلی خواب را مختل و حس غم و اندوه را در فرد ایجاد و علائم افسردگی را تشدید می‌کند.

از قدرت فضای سبز کمک بگیرید

کارشناسان آمریکایی و پزشکان اعصاب و روان در مطالعه‌ای تاکید کردند فضاهای سبز شهری با کاهش افسردگی در شهروندان مرتبط است. به گفته محققان ایجاد فضاهای سبز شهری روشی بسیار کم هزینه در ارتقای وضعیت شهرها و بهبود سلامت ساکنان آن‌ها است. شما می‌توانید با روزانه قدم زدن در فضاهای سبز انرژی فوق العاده‌ای به زندگی خود ببخشید. اگر می‌توانید گیاهان مختلف را به محل زندگی و کار خود اضافه کنید که موجب بهبود خلق و خوی شما می‌شود.

برای درمان افسردگی چی بخوریم؟

خوردن سبزیجات سبز، میوه‌ها و آجیل می‌تواند به بدن در مبارزه با افسردگی کمک کند. در واقع، افرادی که مقادیر کمتری میوه و سبزیجات مصرف می‌کنند، بیشتر از سایر افراد جامعه از افسردگی رنج می‌برند.