گردن درد: دلایل و بهترین راه‌های مقابله با آن
گردن درد از کجا ناشی می‌شود؟
از دیدگاه آناتومی، گردن بخشی از ستون فقرات است که از جمجمه تا بالای بدن امتداد یافته. این بخش شامل استخوان‌ها، رباط‌ها و ماهیچه‌هایی است که سر را نگه داشته و به آن امکان حرکت می‌دهند. هر نوع آسیب، التهاب یا مشکل در این قسمت‌ها می‌تواند باعث ایجاد درد یا خشکی در ناحیه گردن شود.
چرا گردن دچار درد می‌شود؟
بسیاری از افراد هر از گاهی احساس ناراحتی یا سفتی در گردن را تجربه می‌کنند. اغلب، این درد به دلیل نشستن یا ایستادن نادرست و یا استفاده بیش از حد از عضلات گردن به وجود می‌آید. گاهی اوقات نیز آسیب‌های جسمی ناشی از زمین خوردن، ورزش یا جابجایی مهره‌ها علت اصلی این درد هستند.
گردن درد چه حسی دارد؟
دردی که معمولاً در ناحیه گردن حس می‌شود و ممکن است به شانه‌ها و دست‌ها نیز کشیده شود، به گردن درد معروف است. این درد می‌تواند از حالت تیز و شدید تا حالت مبهم و پخش‌شده متغیر باشد. همچنین، با توجه به تنوع علل، علائم همراه با این درد ممکن است بسیار متفاوت باشد.
علل گردن درد چیست؟
اغلب دلیل اصلی درد گردن ناشی از فشار یا کشیدگی عضلات بر اثر قرار گرفتن بدن در وضعیت نامناسب برای مدت طولانی یا خوابیدن در وضعیت اشتباه است. اما در برخی شرایط اضطراری، ممکن است علائمی مانند:
- درد در ناحیه چانه،
- حالت تهوع یا استفراغ،
- تب،
- سردرد،
- بی‌حسی،
- یا احساس سوزش و گزگز در دست‌ها بروز کند.
گردن درد عصبی: علت‌ها و روش‌های درمان
گردن درد عصبی چیست؟ در برخی موارد، افراد به دلیل مشکلات عصبی همچون استرس یا اضطراب دچار دردهای جسمانی می‌شوند. این دردها به علت مسائل روانی بوده و به‌صورت بدنی ظاهر می‌گردند. به دردهای ناشی از اختلالات روانی، گردن درد عصبی گفته می‌شود.
نشانه‌های گردن درد عصبی علائم این نوع گردن درد شامل سردرد در ناحیه شقیقه، گرفتگی عضلات شانه و سردردهای مزمن می‌باشد. برای درمان آن، می‌توان از داروهای تجویزی یا داروهایی که بدون نسخه در دسترس هستند، بهره جست.
علائم گردن درد
شایع‌ترین علائم گردن درد:
- درد و سفتی: اولین نشانه گردن درد، حس درد و سفتی در ناحیه گردن، شانه‌ها، بالای پشت یا بازوهاست که ممکن است شدت آن متغیر باشد.
- سردرد: سردردهای تنشی که به‌علت فشار عضلانی در ناحیه گردن و بالای کمر ایجاد می‌شود.
- اسپاسم عضلانی: انقباضات ناگهانی و غیرارادی عضلات گردن که به بروز درد شدید و محدودیت حرکتی منجر می‌گردد.
- بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن: این علامت نشان‌دهنده تحریک یا فشار بر روی عصب‌های گردنی است.
- دشواری در بلع: اگر التهاب یا عفونت در گلو یا مری وجود داشته باشد، بلع ممکن است به‌سختی و با درد همراه شود.
علائم گردن درد خطرناک
در صورتی که گردن درد شما چند روز ادامه یافت و بهبود نیافت، یا به دست‌ها و پاها سرایت کرد و همراه با سردرد، بی‌حسی، ضعف یا سوزن سوزن شدن شدید بود، حتماً به پزشک مراجعه فرمایید.
گردن درد پس از تزریق بوتاکس میگرن
تزریق بوتاکس برای میگرن مزمن می‌تواند در برخی از افراد گردن درد خفیفی به همراه داشته باشد. طبق تحقیقات بالینی، حدود ۹ درصد از افرادی که تزریق بوتاکس انجام داده‌اند، دچار گردن درد و سردرد می‌شوند که معمولاً موقت است.
گردن درد در دوران بارداری
حدود ۴۰ درصد از زنان باردار به‌دلیل تغییرات هورمونی و فیزیکی بدن دچار گردن درد می‌شوند. این حالت غالباً با سردرد و سرگیجه همراه است.
گردن درد ناشی از عفونت
عفونت در ناحیه گلو یا گوش می‌تواند باعث بروز درد در گردن، صدای زنگ در گوش و سرگیجه گردد.
گردن درد استرسی
زمانی که فرد استرس طولانی‌مدتی را تجربه می‌کند، بدن واکنش خود را از طریق دردهای مختلف از جمله گردن درد نشان می‌دهد. هرچه استرس بیشتر باشد، عضلات بدن به‌ویژه در ناحیه گردن منقبض‌تر شده و درد تشدید می‌شود.
گردن درد و بیماری ام‌اس
بیماری ام‌اس مستقیماً به عضلات گردن آسیب نمی‌رساند، اما ضایعات ناشی از آن در نخاع گردنی می‌تواند باعث درد عصبی و اسپاسم در ناحیه گردن شود.
گردن درد و تومور مغزی
علائم هشداردهنده اولیه تومور مغزی ممکن است شامل گردن درد، ضعف عضلانی، بی‌حسی، تشنج و مشکلات حافظه و تفکر باشد.
گردن درد ناشی از ضربه
ضربه به ناحیه سر و گردن می‌تواند منجر به آسیب جدی گردد. علائم آن ممکن است بلافاصله یا حتی هفته‌ها بعد بروز یابد، از جمله درد شدید هنگام حرکت گردن یا انجام برخی فعالیت‌ها.
گردن درد و سرگیجه
سرگیجه ناشی از گردن درد ممکن است به دلیل مشکلات در ستون فقرات گردنی ایجاد شود. این حالت که به “سرگیجه سرویکوژنیک” معروف است، معمولاً پس از آسیب به ستون فقرات گردنی رخ می‌دهد.
گردن درد پس از خواب
در اغلب موارد، گردن درد صبحگاهی ناشی از وضعیت نامناسب خواب یا بالش نامناسب است. استفاده از بالش مناسب می‌تواند این مشکل را تا حد زیادی کاهش دهد.
علت‌های گردن درد: چرا دچار گردن درد می‌شویم؟
گردن درد می‌تواند به دلایل مختلفی بروز کند. در ادامه، به برخی از دلایل رایج گردن درد اشاره شده و توضیحاتی در مورد هر یک داده شده است:
| علت‌های گردن درد | توضیحات |
| فشاریا کشیدگی ماهیچه | ناشی از وضعیت بدنی نامناسب، نشستن طولانی پشت میز بدون تغییر وضعیت، خوابیدن در حالتی که گردن حمایت نمی‌شود، یا کشش گردن در هنگام ورزش. |
| آسیب | گردن به‌ویژه در تصادفات، زمین خوردن‌ها و ورزش‌ها مستعد آسیب است. حرکت ناگهانی و سریع سر باعث جابجایی مهره‌ها (به‌ویژه در اثر شلاق‌زدگی یا Whiplash) می‌شود که می‌تواند به نخاع آسیب برساند. |
دلایل پزشکی گردن درد
در ادامه به برخی از بیماری‌هایی که ممکن است باعث گردن درد شوند، اشاره شده است:
- گردن درد و حمله قلبی گردن درد می‌تواند نشانه‌ای از حمله قلبی باشد، اما معمولاً با علائمی مانند تنگی نفس، تعریق، تهوع، استفراغ و درد در بازو یا فک همراه است. در صورت وجود این علائم، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
- مننژیت (علت تیر کشیدن و درد عضلات گردن) مننژیت نوعی التهاب است که مغز و نخاع را درگیر می‌کند. تب، سردرد و سفتی گردن از نشانه‌های اصلی آن است. مننژیت می‌تواند خطرناک باشد و نیاز به درمان فوری دارد.
- آرتریت روماتوئید این بیماری باعث التهاب مفاصل می‌شود و زمانی که گردن را درگیر می‌کند، درد و تورم مفاصل گردنی رخ می‌دهد.
- پوکی استخوان این بیماری که منجر به ضعیف شدن استخوان‌ها می‌شود، می‌تواند باعث شکستگی‌های کوچک در گردن و درد مرتبط با آن گردد.
- فیبرومیالژیا یک اختلال مزمن که باعث درد عضلانی در سراسر بدن به‌ویژه گردن و شانه‌ها می‌شود.
- اسپوندیلوزیس (استئوآرتریت گردن) با افزایش سن، دیسک‌های بین مهره‌های گردن تخریب می‌شوند که منجر به فشار اضافی بر مفاصل و ایجاد درد گردن می‌شود.
- دیسک گردن (فتق دیسک گردنی) فتق دیسک زمانی رخ می‌دهد که دیسک‌های بین مهره‌های گردنی به بیرون فشار داده شده و باعث فشار روی نخاع یا اعصاب می‌شوند.
- تنگی کانال نخاعی این حالت زمانی رخ می‌دهد که ستون فقرات باریک شده و بر روی نخاع فشار می‌آورد. این مشکل اغلب به‌علت التهاب‌های طولانی‌مدت ناشی از آرتروز یا سایر بیماری‌هاست.
- عفونت‌ها و سرماخوردگی عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا یا عفونت‌های باکتریایی می‌توانند باعث التهاب گلو و لوزه‌ها شده و منجر به درد گردن شوند.
- گردن درد و حالت تهوع گردن درد همراه با تهوع ممکن است به مشکلات عصبی یا میگرن مربوط باشد. میگرن می‌تواند منجر به احساس تهوع و درد در ناحیه گردن شود.
چه زمانی باید برای درد گردن به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر درد یا سفتی گردن شما بیش از یک هفته ادامه پیدا کند یا با هر یک از علائم زیر همراه باشد، بهتر است به پزشک مراجعه شود:
- درد شدید بدون علت مشخص
- وجود برآمدگی در گردن
- تب
- سردرد
- تورم غدد لنفاوی
- تهوع
- استفراغ
- دشواری در تنفس یا بلع
- ضعف
- بی‌حسی
- احساس مورمور شدن
- دردی که به بازوها یا پاها منتشر می‌شود
- عدم توانایی در حرکت دادن بازو یا دست‌ها
- ناتوانی در رساندن چانه به قفسه سینه
- مشکلات مربوط به کنترل روده یا مثانه
بهترین حالت خوابیدن برای کاهش درد گردن چیست؟
بهترین حالت‌های خواب برای افرادی که دچار گردن درد هستند، خوابیدن به پهلو یا پشت خوابیدن است. از خوابیدن روی شکم پرهیز کنید، زیرا ممکن است فشار زیادی به گردن شما وارد کند.
تشخیص گردن درد چگونه انجام می‌شود؟
در صورت تجربه‌ی گردن درد، بهتر است به یک متخصص ارتوپد مراجعه کنید. معمولاً علت گردن درد با دریافت شرح حال دقیق و انجام معاینه فیزیکی مشخص می‌شود. اما در برخی موارد ممکن است نیاز به انجام بررسی‌های بیشتر از قبیل:
- تصویربرداری (مانند سونوگرافی، سی‌تی‌اسکن، یا ام‌آر‌آی)
- آزمایش ام‌آر‌آی گردن
- آزمایش‌های تکمیلی دیگر
این بررسی‌ها به پزشک کمک می‌کنند تا دلیل دقیق درد را تشخیص داده و بهترین روش درمان را انتخاب کند.
درمان گردن درد چیست؟
درمان گردن درد بسته به علت آن متغیر است. پس از بررسی و تشخیص دقیق، ممکن است پزشک روش‌های زیر را پیشنهاد دهد:
- استفاده از گرما یا یخ برای کاهش التهاب
- ورزش و فیزیوتراپی
- کشش عضلات
- مصرف داروهای مسکن
- تزریق کورتیکواستروئید
- استفاده از ریلکس‌کننده‌های عضلانی
- استفاده از گردنبند طبی
- مصرف آنتی‌بیوتیک در صورت وجود عفونت
- بستری در بیمارستان در صورت مشکلات جدی مثل مننژیت یا حمله قلبی
- جراحی (در موارد نادر)
درمان‌های تکمیلی مانند طب سوزنی، ماساژ و تحریک عصبی فراپوستی نیز وجود دارند. در این موارد، باید به متخصصان معتبر مراجعه کرد.
۱. بهترین قرص برای درد گردن
برخی از گردن‌دردها ممکن است به دلیل التهاب در دیسک‌های ستون فقرات و اعصاب اطراف آنها ایجاد شود. برای کاهش این نوع درد، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مؤثر هستند. این داروها شامل ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپرین هستند که بدون نسخه قابل تهیه می‌باشند. همچنین، داروهای زیر برای تسکین گردن درد توصیه می‌شوند:
- قرص سلکوکسیب
- آمپول برای گردن درد
- پماد ویشکا
- داروی متوکاربامول
- ناپروکسن
- آمپول متیل پردنیزولون استات
- دیکلوفناک
۲. درمان فوری گردن درد در خانه
اگر با گردن درد خفیفی مواجه شدید، می‌توانید با استفاده از روش‌های خانگی این درد را تسکین دهید:
- در روزهای اولیه از یخ برای کاهش التهاب استفاده کنید. بعد از چند روز، کمپرس گرم یا دوش آب گرم به آرامش عضلات کمک می‌کند.
- از مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده نمایید، اما قبل از استفاده از هر دارویی با پزشک مشورت کنید.
- از فعالیت‌های شدید یا برداشتن اشیای سنگین خودداری کنید و به‌آرامی به فعالیت‌های عادی بازگردید.
- هر روز گردن خود را به‌آرامی ورزش دهید. سر خود را به‌صورت کنترل‌شده به چپ و راست و بالا و پایین حرکت دهید.
- از وضعیت‌های مناسب بدنی هنگام نشستن یا ایستادن استفاده کنید.
- از نگه‌داشتن تلفن بین شانه و گردن خود اجتناب کنید.
- تغییر مداوم وضعیت بدنی داشته باشید و از ماساژ آرام برای کاهش درد گردن استفاده کنید.
- برای خواب از بالش مناسب گردن درد استفاده کنید.
- بدون تایید پزشک از بریس یا کلار گردن استفاده نکنید.
۳. درمان گردن درد در طب سنتی
در طب سنتی نیز روش‌هایی برای تسکین گردن درد توصیه شده‌اند که شامل:
- استفاده از کیسه‌های یخ برای کاهش التهاب و پدهای گرم‌کننده برای شل‌کردن عضلات گردن
- بادکش گردن درد
- جوشانده‌های گیاهی
- روغن سیاه‌دانه و روغن زیتون برای ماساژ
۴. ورزش و نرمش برای درمان گردن درد
حرکات ساده‌ای که می‌توانید برای بهبود گردن درد انجام دهید شامل حرکت دادن آرام سر به چپ و راست و بالا و پایین است. تماشای ویدیوهای آموزشی در این زمینه نیز می‌تواند مفید باشد.
۵. ماساژ گردن برای رفع گردن درد
انجام حرکات اصلاحی ماساژ نیز برای گردن درد بسیار مؤثر است:
- شانه‌های خود را پایین بیاورید و گردن و پشت خود را صاف نگه دارید.
- نواحی دردناک گردن خود را با انگشتان پیدا کنید و به‌آرامی فشار دهید.
- انگشتان خود را با حرکات دایره‌ای ماساژ دهید و این کار را ۳ تا ۵ دقیقه ادامه دهید.
۶. تغذیه برای درمان گردن درد
برای تسکین گردن درد، مصرف مسکن‌های خوراکی بدون نسخه و استفاده از پمادهای تسکین‌دهنده درد مؤثر است. مراجعه به پزشک برای بررسی‌های بیشتر نیز توصیه می‌شود.
برای گردن درد به چه دکتری مراجعه کنیم؟
اگر با درد گردن مواجه هستید، بهترین دکتری که می‌توانید به او مراجعه کنید، متخصص ارتوپد یا فیزیوتراپیست است. متخصص ارتوپد می‌تواند علت دقیق درد را تشخیص داده و بر اساس نوع آسیب یا علت بروز درد، درمان مناسب را توصیه کند. در برخی موارد، درد گردن به دلیل وضعیت بد بدن یا مشکلات عضلانی ساده است، اما گاهی اوقات بیماری‌های جدی‌تر نیز می‌توانند باعث این درد شوند که نیاز به تشخیص دقیق توسط پزشک دارند.
انواع گردن درد
گردن درد را می‌توان به دسته‌های مختلف تقسیم کرد که بر اساس علت و ویژگی‌های درد متفاوت هستند:
- گردن درد مکانیکی: ناشی از وضعیت بدنی نامناسب، کشیدگی عضلات یا آسیب به ساختارهای گردنی مانند عضلات، رباط‌ها یا مفاصل است.
- رادیکولوپاتی گردنی: این حالت ناشی از فشردگی یا تحریک ریشه‌های عصبی گردن است که اغلب به دلیل فتق دیسک یا تنگی نخاعی ایجاد می‌شود.
- استئوآرتریت گردن (اسپوندیلوز گردنی): با افزایش سن و تخریب دیسک‌های بین مهره‌ای گردن رخ می‌دهد و ممکن است باعث سفتی و محدودیت در حرکت شود.
- تنش عضلانی یا درد میوفاشیال: تنش عضلانی یا سفتی در عضلات گردن و بالای کمر باعث این نوع درد می‌شود.
عوارض گردن درد
گردن درد معمولاً از گردن به شانه‌ها یا کمر منتشر شده و می‌تواند باعث بروز سردرد شود. به‌ویژه در صورتی که برای مدت طولانی در یک وضعیت بمانید (مانند کار با کامپیوتر)، این درد ممکن است تشدید شود. همچنین، اسپاسم عضلانی و سفتی گردن از دیگر عوارض شایع این مشکل است.
آیا می‌توان از گردن درد پیشگیری کرد؟
بله، پیشگیری از گردن درد ممکن است. برای جلوگیری از آسیب به گردن، بهتر است به وضعیت بدنی مناسب هنگام نشستن و ایستادن دقت کنید و ماهیچه‌های گردن را تقویت نمایید. اصلاح حرکت و فرم نشستن از مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه است.
علت‌های گردن درد و علائم همراه آن
| علت‌های گردن درد | علائم همراه با آن |
| مننژیت | درد یک‌طرفه شانه، خشکی گردن، سردرد |
| حمله قلبی | گرفتگی دست چپ، درد در ناحیه قلب |
| روماتیسم | درد، بی‌حسی، مورمور شدن |
| دیسک گردن | سردرد، درد شانه، درد کمر |
| تنگی کانال نخاعی | دردهای کمری، درد اندام‌های تحتانی |
نتیجه‌گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
گردن درد می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات متنوعی باشد که در موارد خاص ممکن است جدی و خطرناک باشند، مانند حمله قلبی. برای تشخیص دقیق و درمان، بهتر است به یک متخصص ارتوپدی یا فیزیوتراپیست مراجعه کنید تا بررسی‌های لازم انجام شود.
پرسش وپاسخ
۱. آیا گردن درد خطرناک است؟
در بیشتر موارد گردن درد خطرناک نیست، اما اگر به‌طور مداوم ادامه داشته باشد، ممکن است نشانه‌ای از مشکلات جدی باشد.
۲. آیا گردن درد ربطی به قلب دارد؟
بله، گردن درد ناگهانی یا شدید می‌تواند نشانه‌ای از حمله قلبی باشد.
۳. آیا گردن درد نشانه سرطان است؟
در برخی موارد گردن درد ممکن است با سرطان مرتبط باشد، به‌ویژه اگر توده یا برآمدگی در ناحیه گردن مشاهده شود.
۴. پماد رهامین برای گردن درد مفید است؟
بله، این پماد می‌تواند برای تسکین دردهای گردنی و مفصلی مؤثر باشد.
۵. کمبود کدام ویتامین باعث گردن درد می‌شود؟
کمبود ویتامین D می‌تواند باعث درد مزمن گردن و اسپاسم عضلانی شود.
۶. آیا تیروئید باعث گردن درد می‌شود؟
بله، التهاب غده تیروئید می‌تواند باعث بروز درد در ناحیه گردن شود.
۷. آیا عفونت دندان باعث گردن درد می‌شود؟
بله، عفونت‌های دندانی می‌توانند به درد در ناحیه گردن منجر شوند.
۸. درمان گردن درد بعد از بی‌حسی نخاعی چیست؟
استفاده از کمپرس سرد و گرم می‌تواند به کاهش درد و تورم کمک کند.
۹. چه کارهایی برای رفع گردن درد انجام دهیم؟
استفاده از کمپرس آب سرد، مصرف مسکن‌ها و مشورت با پزشک می‌تواند کمک‌کننده باشد.
۱۰. درد پشت و مهره‌های گردن نشانه چیست؟
این درد ممکن است ناشی از التهاب دیسک کمر، تنگی کانال نخاعی یا گردن درد عصبی باشد.
۱۱. کدام پماد برای گردن درد مناسب است؟
پماد دیکلوفناک و پمادهای حاوی کپسایسین برای تسکین گردن درد مناسب هستند.
۱۲. آیا ورزش برای گردن درد مفید است؟
بله، ورزش برای تقویت عضلات ضعیف گردن می‌تواند مفید باشد.
۱۳. آیا گردن درد و سردرد به هم مرتبط‌اند؟
بله، گاهی اوقات گردن درد ناشی از مشکلاتی مانند مننژیت می‌تواند همراه با سردرد باشد.
لیست پزشکان مرتبط:
خدامراد جمشیدیمتخصص جراح استخوان و مفاصل (ارتوپد) | تهران- رضا شهریار کامرانیمتخصص جراح استخوان و مفاصل (ارتوپد) | تهران
- سید رامین حاج زرگر باشیفوق تخصص جراح استخوان و مفاصل (ارتوپد) | تهران
- غلامعلی عکاشهمتخصص جراح استخوان و مفاصل (ارتوپد) | تهران
- خلیل اله ناظممتخصص جراح استخوان و مفاصل (ارتوپد) | تهران
- مهرداد مستحفظمتخصص جراح استخوان و مفاصل (ارتوپد) | تهران
- بهرام بدوحیمتخصص جراح استخوان و مفاصل (ارتوپد) | تهران
- پیمان هاشمیمتخصص جراح استخوان و مفاصل (ارتوپد) | تهران
- فرزام مکرمیمتخصص و فوق تخصص جراحی ستون فقرات و متخصص ارتوپدی | تهران
- محمد رضا حاتمیمتخصص جراح استخوان و مفاصل (ارتوپد) | تهران
