علت پرش پلک چشم چیست؟ روش های درمان آن
پرش پلک چشم یکی از علائم آزاردهنده ای است که ممکن است هر کسی را درگیر کند. آیا تاکنون چشمتان بدون هیچ دلیل مشخصی شروع به تپیدن کرده است؟ آیا به دنبال راهکارهای خانگی برای رفع این مشکل بوده اید؟ آیا تا به حال برای درمان پرش پلک چشم به پزشک مراجعه کرده اید؟ آیا می دانید برای برطرف کردن این مشکل چه باید کرد؟ اگر از پرش پلک چشم خسته شده اید و این اتفاق به دفعات برایتان رخ می دهد، حتما از مشاوره با پزشک عمومی، چشم پزشک، بینایی سنج (در مواردی که ناشی از استرس و اضطراب است از روانشناس) کمک بگیرید.
پرش پلک چشم چیست؟
به پرش پلک چشم در اصطلاح پزشکی blepharospasm (به انگلیسی eye twitching) گفته می شود. پرش پلک چشم در واقع انقباض مکرر و ناخودآگاه عضلات پلک است. این لرزش اغلب در پلک فوقانی رخ می دهد، اما می تواند در هر دو پلک فوقانی و تحتانی نیز اتفاق بیفتد. برای اکثر افراد این انقباضات بسیار خفیف هستند و به صورت یک کشیدگی ملایم در پلک احساس می شود. در برخی افراد این انقباض به قدری شدید است که باعث بسته شدن کامل هر دو پلک می شود که به این حالت بلفارواسپاسم یا پلک زدن غیرارادی می گویند.
این انقباضات معمولا هر چند ثانیه یکبار و به مدت یک یا دو دقیقه ادامه می یابد. توجه داشته باشید که مدت زمان پرش پلک چشم قابل پیش بینی نیست. همچنین پرش پلک چشم ممکن است چند روز متوالی وجود داشته باشد و یا حتی چند هفته یا چند ماه آن را تجربه کنید. این لرزش ها دردناک و خطرناک نیستند، اما ممکن است برایتان آزاردهنده باشند.
نشانه های پرش پلک چشم چیست؟
پرش پلک چشم به معنای انقباض ناگهانی و غیرارادی پلک است. این حالت اگر مکرر باشد، ممکن است روی بینایی شما تاثیر بگذارد. پرش های گاه به گاه چشم امری رایج است. اما اگر این مشکل دائمی باشد، ممکن است نشانه ای از بیماری ای به نام بلفارواسپاسم خوش خیم ضروری باشد. از مهم ترین علائم این اختلال می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سوزش ناگهانی چشم (اغلب اولین نشانه است)
- افزایش تعداد پلک زدن
- حساسیت به نور
- خشکی چشم
- تاری دید در صورت پرش مکرر
- اسپاسم در سایر قسمت های صورت
- علائم مشابه گل مژه
برای بررسی پرش پلک چشم به کدام پزشک مراجعه کنیم؟
پرش پلک چشم معمولا نیاز به اقدام فوری ندارد. با این حال، پرش مزمن پلک ممکن است نشانه ای از اختلال جدی در مغز یا سیستم عصبی باشد. اگر پرش پلک چشم شما همراه با هر یک از علائم زیر باشد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید:
- قرمزی چشم یا ترشحات غیرعادی
- افتادگی پلک بالا
- تورم پلک بالا
- بسته شدن کامل پلک ها در هر بار پرش
- ادامه یافتن پرش برای چند هفته
تاثیر پرش پلک چشم بر سایر قسمت های صورت
از آنجایی که علت دقیق پرش پلک چشم مشخص نیست، بهتر است در ابتدا به پزشک عمومی مراجعه کنید. پزشک عمومی اولین قدم برای تشخیص و درمان هر مشکلی است.
علت پرش پلک چشم چیست؟
یکی از سوالات رایج این است که چرا پلک می پرد؟ دلایل زیادی برای پرش پلک چشم وجود دارد. خوشبختانه، بیشتر موارد پرش پلک چشم بدون نیاز به درمان برطرف می شود.
در موارد نادر، پرش پلک چشم ممکن است اولین نشانه ای از یک اختلال حرکتی مزمن باشد، به خصوص اگر با پرش در سایر قسمت های صورت همراه باشد. در بسیاری از موارد، علت مشخصی برای پرش پلک چشم پیدا نمی شود. از آنجایی که این مشکل معمولا جدی نیست، دلایل آن به ندرت بررسی می شوند. برخی تحقیقات نشان می دهند که پرش پلک چشم ممکن است ارثی باشد، اما شواهد قطعی در این زمینه وجود ندارد.
پرش های ناگهانی چشم راست چه دلیلی دارند؟
پرش های غیرارادی پلک چشم راست می تواند دلایل متعددی داشته باشد و گاهی بدون هیچ دلیل مشخصی رخ دهد. اما نکته قابل توجه این است که این علامت می تواند در شرایط خاصی تشدید شود. به عنوان مثال، پرش های پلک ممکن است به دلایل زیر ایجاد یا بدتر شوند:
- تحریک و سوزش چشم
- کشش بیش از حد پلک
- خستگی مفرط
- کمبود خواب
- برآمدگی چشم و فشار فیزیکی
- عوارض جانبی داروها؛ به ویژه داروهایی که برای درمان بیماری پارکینسون استفاده می شوند
- فشار روانی
- مصرف الکل، دخانیات یا کافئین.
پرش های ناگهانی پلک چشم چپ نشانه چیست؟
علت پرش های ناگهانی پلک چشم چپ مشابه علت این مشکل در چشم راست است و گاهی ممکن است هر دو چشم به طور همزمان یا تنها یکی از چشم ها این علامت را نشان دهد. در موارد نادر، اسپاسم پلک ها می تواند نشانه ای از اختلال جدی مغز یا سیستم عصبی باشد.
در صورتی که همراه با پرش های پلک، علائم دیگری نیز مشاهده شود، باید به آن توجه ویژه کرد. اختلالات مغزی و عصبی که ممکن است باعث ایجاد پرش های پلک شوند، عبارتند از:
نشانه های پریدن پلک چشم
| دلایل پرش پلک | توضیحات |
| فلج بل (فلج عصب صورت) | باعث کشیده شدن یک طرف صورت به سمت پایین می شود. در این شرایط بعضی افراد به فکر درمان زیبایی صورت و درمان پلک افتاده می افتند. |
| دیستونی یا اختلال تون عضلانی | موجب اسپاسم غیر ارادی عضلات، کج شدن و چرخش ناحیه تحت تاثیر می شود. |
| دیستونی گردنی یا سرویکال (تورتیکولی اسپاسمودیک یا اسپاسم کجی گردن) | باعث اسپاسم تصادفی گردن و چرخش آن در وضعیت های آزاردهنده می شود. |
| بیماری ام اس یا مولتیپل اسکلروزیس (MS) | یک بیماری سیستم عصبی مرکزی است که موجب مشکلات شناختی، حرکتی و بروز علائم خستگی چشم می گردد. |
| بیماری پارکینسون | می تواند باعث لرزش اندام ها، سختی عضلات، مشکلات تعادل و صحبت کردن شود. |
| سندرم تورت یا توره | توسط حرکات غیرارادی و تیک های کلامی مشخص می شود. |
| خراش های قرنیه | خراش هایی که تشخیص داده نشده، می تواند موجب پرش پلک شود. درصورتیکه گمان می کنید چشمتان صدمه ای دیده است، سریعاً به چشم پزشک مراجعه نمایید. خراش قرنیه می تواند سبب آسیب دائمی چشم شود. |
علت پرش های پلک پایینی چشم چپ چیست؟
این علامت اغلب نشانه ای از مشکل خاصی نیست. در اکثر موارد، پرش های پلک پایینی چشم چپ ناشی از کم خوابی و مصرف کافئین است. گاهی اوقات، رانندگی های طولانی مدت و خیره شدن به یک نقطه نیز می تواند باعث بروز این حالت شود. با این حال، اسپاسم پلک پایینی چشم چپ، مادامی که دائمی نباشد و ناراحتی زیادی ایجاد نکند، نیازی به درمان ندارد و معمولاً به خودی خود برطرف می شود.
چرا چشم به مدت طولانی پرش دارد؟
اسپاسم مزمن پلک، به عنوان “بلفارواسپاسم خوش خیم خودبه خودی” شناخته می شود، که با پرش های های مکرر و غیرقابل کنترل پلک مشخص می شود. این وضعیت معمولاً هر دو چشم را تحت تأثیر قرار می دهد و در زنان شایعتر از مردان است.
طبق آمار مرکز ژنتیک، این عارضه حدود ۵۰،۰۰۰ آمریکایی را درگیر می کند و معمولاً در میانسالی و اوایل سالمندی رخ می دهد. این وضعیت ممکن است با گذشت زمان بدتر شود و در نهایت منجر به مشکلاتی مانند تاری دید، حساسیت به نور، افزایش ترشح اشک و اسپاسم های صورت شود.
علت دقیق این بیماری ناشناخته است، اما برخی بیماری های چشمی و عوامل زیر می توانند باعث تشدید اسپاسم شوند:
- التهاب پلک
- التهاب ملتحمه
- خشکی چشم
- محرک های محیطی مانند باد، نور شدید و آلودگی هوا
- خستگی چشم
- حساسیت به نور
- استرس
- مصرف بیش از حد الکل یا کافئین
- سیگار کشیدن
آیا پرش های پلک با کرونا ارتباط دارد؟
در بسیاری از موارد، پرش های پلک و کرونا همزمان گزارش شده است. از آنجایی که کرونا می تواند باعث التهاب، آسیب عصبی و در نتیجه پرش های پلک و سردرد شود، احتمال ارتباط بین این دو وجود دارد.
از سوی دیگر، افزایش قابل توجه استرس و اضطراب ناشی از همه گیری، خود عاملی برای تشدید پرش های پلک است. مطالعات نشان می دهند که ۶۷٪ بیماران مبتلا به کرونا، زمان بیشتری را صرف استفاده از تلفن همراه و لپ تاپ کرده اند و ۸۰٪ آنها نشانه هایی مثل پرش های پلک و سردرد را تجربه کرده اند.
علت پرش های پلک در دوران بارداری چیست؟
پرش های پلک در دوران بارداری معمولاً به دلیل استرس و خستگی ایجاد می شود. انقباض پلک به دلیل اسپاسم عضلات پلک بالا یا پایین رخ می دهد و اگرچه آزاردهنده است، اما معمولاً بی ضرر است. کمبود برخی ویتامین ها و مواد معدنی نیز می تواند منجر به پرش های پلک شود.
متن انگلیسی ارائه شده:
“The most common things that make the muscle in your eyelid twitch are fatigue, stress, caffeine, and excessive alcohol intake. Rarely, they can be a side effect of a medicine used for migraine headaches.” mountsinai
“رایج ترین دلایل پرش های پلک، خستگی، استرس، مصرف کافئین و الکل به مقدار زیاد است. به ندرت، این عارضه می تواند عارضه جانبی داروهای درمان میگرن باشد.”
ریشه های تیک عصبی یا انقباض عضلانی چشم
تیک های عصبی یا انقباضات غیرارادی عضلات چشم که با نام بلفارواسپاسم نیز شناخته می شوند، می توانند دلایل متنوعی داشته باشند، از جمله:
- استرس و اضطراب
- کمبود خواب یا خستگی مزمن
- خستگی چشم
- مصرف کافئین یا محرک
- خشکی چشم
- واکنش های آلرژیک، مانند تب یونجه
- برخی داروها، مانند آنتی هیستامین یا داروهای روانپزشکی خاص
- بیماری های عصبی مانند دیستونی یا سندرم تورت
چرا چشم کودکان می پرد؟
دلایل رایج پرش چشم در کودکان می تواند متنوع باشد. یکی از مهم ترین دلایل، خستگی یا کمبود خواب است. خستگی می تواند باعث شود عضلات چشم به طور غیر ارادی منقبض شوند و احساس کشیدگی ایجاد کنند. مصرف کافئین یا قند نیز می تواند سیستم عصبی را تحریک کرده و باعث انقباض عضلات شود. خشکی چشم نیز یکی دیگر از دلایل است که می تواند باعث سوزش و قرمزی چشم شود.
چگونه علت پرش پلک چشم تشخیص داده می شود؟
مهم ترین کاری که شما می توانید انجام دهید، ثبت دقیق وقوع پرش های پلک چشم است. یادداشت کردن زمان وقوع پرش چشم، میزان مصرف کافئین، نیکوتین و الکل، میزان استرس و مدت زمان خواب می تواند به پزشک کمک کند تا علت اصلی را تشخیص دهد. اگر متوجه شدید که پرش چشم با کمبود خواب ارتباط دارد، سعی کنید زودتر بخوابید تا عضلات چشم استراحت کافی داشته باشند.
اگر روش های خانگی موثر نبود، حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک با بررسی دقیق علائم شما می تواند علت اصلی را تشخیص دهد. در بسیاری از موارد، پرش چشم بدون درمان خاصی برطرف می شود. اما اگر علت زمینه ای دیگری وجود داشته باشد، پزشک ممکن است درمان های خاصی مثل جراحی را تجویز کند.
درمان پرش پلک چشم چیست؟
معمولاً با چند روز استراحت کافی، کاهش اضطراب و اجتناب از نوشیدنی های کافئین دار، پرش پلک به خودی خود برطرف می شود. اما اگر این مشکل ادامه یافت، درمان ریشه ای آن ضروری است. دلایل ایجاد این عارضه بسیار متنوع اند و در نتیجه، روش درمان و میزان تاثیرگذاری آن در هر فرد متفاوت خواهد بود.
درمان خانگی پرش پلک
برای درمان خانگی پرش پلک در کودکان و بزرگسالان، می توانید روش های زیر را امتحان کنید:
- کاهش مصرف کافئین: مصرف کمتر نوشیدنی های حاوی کافئین مانند قهوه و چای می تواند موثر باشد.
- خواب کافی: داشتن خواب کافی و باکیفیت به بهبود این مشکل کمک می کند.
- مرطوب نگه داشتن چشم ها: استفاده از قطره های چشمی و اشک مصنوعی می تواند خشکی چشم را برطرف کند.
- کمپرس آب گرم: در شروع اسپاسم پلک، استفاده از کمپرس آب گرم می تواند تسکین بخش باشد.
جراحی و بوتاکس پرش پلک
اقدامات درمانی لازم پزشکی شامل موارد ذیل می باشند:
- تزریق بوتاکس: تزریق بوتاکس برای درمان اسپاسم های شدید پلک چشم به مدت چند ماه موثر است و پس از آن نیاز به تزریق دوباره است. تزریق بوتاکس برای درمان بلفارواسپاسم خود به خودی خوش خیم استفاده می گردد.
- جراحی: در بلفارواسپاسم های خود به خودی خوش خیم، جراحی برای برداشتن عضلات و اعصاب پلک می تواند به عنوان درمان قطعی مورد استفاده قرار گیرد.
درمان پرش پلک در طب سنتی
طب سنتی دلایل مختلفی برای پرش پلک ذکر می کند. یکی از این دلایل، کمبود برخی ویتامین ها و مواد معدنی است. بنابراین، تنظیم رژیم غذایی و مصرف مکمل ها می تواند به بهبود این مشکل کمک کند. ابوعلی سینا نیز بر اهمیت تعادل مواد مغذی در بدن برای جلوگیری از این گونه عارضه ها تاکید کرده است.
در ادامه، برخی مواد غذایی معرفی می شود که می توانند در کاهش پرش پلک موثر باشند:
- یک لیوان شیر هویج و یک قرص مخمر
- خوراک لوبیا خشک
- غلات
- لوبیا سبز
- استانبولی پلو
- کباب گوشت قرمز
- زرده تخم مرغ
- شیر عسل
- گردو و خرما با شیر
- مصرف سالاد و سبزیجات برگ سبز
- استفاده از گردو و روغن زیتون در سالاد.
درمان دارویی پرش پلک
خوشبختانه برای بهبود پرش پلک چشم می توان از داروهای خاصی استفاده کرد. قرص سولفات کینین به عنوان یک داروی ضد اسپاسم، می تواند در کاهش انقباضات عضلانی پلک موثر باشد. همچنین، در برخی موارد و با تجویز پزشک، آنتی هیستامین ها به صورت قطره یا قرص می توانند در درمان تیک چشم مفید واقع شوند.
انواع پرش پلک چشم کدام است؟
پرش پلک چشم انواع مختلفی دارد که هر کدام با علائم خاصی همراه است:
- میوکیمیا: رایج ترین نوع پرش پلک چشم است که با انقباضات سریع و غیرارادی عضلات پلک خود را نشان می دهد.
- بلفارواسپاسم: نوعی پرش پلک شدیدتر است که با بسته شدن یا اسپاسم های مکرر و شدید پلک همراه است.
- اسپاسم نیمه صورت: این نوع پرش پلک، علاوه بر پلک، ماهیچه های یک طرف صورت را نیز درگیر می کند.
- آپراکسی باز شدن پلک: در این عارضه، فرد در باز کردن ارادی پلک ها با مشکل مواجه می شود.
چگونه از پرش پلک چشم پیشگیری کنیم؟
روش های مختلفی برای جلوگیری از پرش ناخودآگاه پلک وجود دارد. این انقباضات ممکن است به دلیل کمبود برخی مواد مغذی مانند ویتامین B12 و منیزیم در رژیم غذایی شما باشد. برای تامین منیزیم، مصرف سبزیجات برگ سبز تیره، موز، آووکادو و حبوبات را افزایش دهید. ویتامین B12 را نیز می توانید از گوشت مرغ، شیر، تخم مرغ و ماهی سالمون دریافت کنید. علاوه بر این، موارد زیر نیز موثر هستند:
- کاهش مصرف کافئین
- خواب کافی
- کنترل استرس
- کاهش عوامل تحریک کننده چشم و استفاده از قطره های چشمی
- استفاده از عینک آفتابی در طول روز
جمع بندی و توصیه برای مراجعه به پزشک
پرش پلک ممکن است بدون دلیل مشخصی رخ دهد. در بسیاری از موارد، با گذشت زمان برطرف می شود. اما اگر این مشکل طولانی شد و به طور مداوم ادامه یافت، بهتر است با پزشک مشورت کنید. تمام جزئیات مربوط به پرش پلک، عواملی که آن را تشدید یا بهبود می بخشند را به پزشک اطلاع دهید.
سوالات متداول
آیا پرش پلک خطرناک است؟
بله، پلک ها و اطراف آن بسیار حساس هستند و هرگونه فشار یا دستکاری بیش از حد می تواند به آن ها آسیب برساند.
چگونه می توان پرش پلک را متوقف کرد؟
کاهش استرس، خواب کافی، استفاده از کمپرس گرم، اجتناب از فشار به چشم، محدود کردن مصرف کافئین و الکل، هیدراته ماندن و استفاده از قطره های چشمی بدون نسخه می تواند موثر باشد.
چه دارویی برای پرش پلک مناسب است؟
معمولا برای درمان مستقیم پرش پلک از دارو استفاده نمی شود. اگر علت اصلی پرش پلک، مشکل دیگری باشد، ممکن است پزشک دارو تجویز کند.
چه عواملی باعث پرش پلک می شود؟
یکی از دلایل رایج پرش پلک، میوکیمی چشمی است که می تواند ناشی از خستگی، مصرف بیش از حد کافئین یا استرس باشد.
علت پرش پلک و راه درمان آن چیست؟
پرش پلک ممکن است بدون دلیل خاصی رخ دهد اما عواملی مانند خستگی، مصرف کافئین و کم خوابی می توانند آن را تشدید کنند. یکی از بهترین راه ها برای بهبود این مشکل، استراحت کافی است.
کدام قطره برای پرش پلک مناسب است؟
قطره های چشمی استریل و اشک مصنوعی می توانند رطوبت چشم را افزایش دهند و به بهبود پرش پلک کمک کنند.
پرش پلک نشانه چیست؟
پرش پلک می تواند دلایل مختلفی از جمله تیک عصبی یا بیماری های چشمی داشته باشد. درمان پرش پلک به علت اصلی آن بستگی دارد.
پرش پلک خوب است یا بد؟
پرش پلک معمولاً آزاردهنده است و می تواند نشانه ای از نیاز به استراحت و مدیریت استرس باشد. در موارد نادری، پرش پلک ممکن است نشانه ای از یک مشکل جدی تر باشد.
لیست پزشکان مرتبط:
مصطفی سلطان سنجریمتخصص چشم پزشک | تهران- حسین سمیعیمتخصص چشم پزشک | تهران
- علیرضا هدایت فرمتخصص چشم پزشک | تهران
- اردشیر پاپیمتخصص چشم پزشک | تهران
- مسعود ذبیحی فردمتخصص چشم پزشک | تهران
- سید حسین مولویمتخصص چشم پزشک | تهران
- بهمن علیزادهجراح و متخصص چشم، جراح پلک، پتوز، لازک لیزیک، ناخنک، انحراف چشم | تهران
- رویا ذوالفقاریمتخصص چشم پزشک | تهران
- خسرو جوادی اصلمتخصص چشم پزشک | تهران
- ستاره کریم دیزانیمتخصص چشم پزشک | تهران
