علائم عفونت ادراری | چگونه بفهمیم و چه کنیم؟
اگر کمی در مورد عفونت ادراری نگرانی دارید و می‌خواهید بیشتر بدانید که چگونه می‌توانید علائم آن را تشخیص دهید، این مقاله را حتما تا آخر مطالعه کنید. عفونت‌های ادراری ممکن است آزاردهنده باشند، اما با تشخیص در زمان مناسب، می‌توانیم راه‌هایی برای مقابله با آنها پیدا کنیم.
عفونت ادراری چیست؟
عفونت ادراری یکی از متداول‌ترین عفونت‌های باکتریایی است که مخصوصاً در زنان بیشتر دیده می‌شود. وقتی باکتری‌ها وارد مجرای ادراری می‌شوند و باعث التهاب می‌شوند، عفونت ادراری به وجود می‌آید.
علائم و نشانه‌های عفونت ادراری چیست؟
در ادامه تعدادی از نشانه‌های معمول عفونت ادراری برای شما توضیح داده شده است:
1. درد و سوزش هنگام ادرار کردن
یکی از علائم رایج عفونت ادراری، حس سوزش یا درد هنگام ادرار کردن است. اگر هر بار که به دستشویی می‌روید احساس می‌کنید که چیزی ناراحت کننده است، پس احتمالاً باید به پزشک مراجعه کنید.
2. ادرار تیره یا قرمز
وقتی ادرار رنگ تیره یا حتی قرمز دارد، ممکن است نشان‌دهنده‌ی خون در ادرار یا عفونت باشد.
3. فشار یا درد در شکم
احساس فشار در ناحیه پایین شکم یا در ناحیه پوینی، می‌تواند نشان‌دهنده‌ی عفونت ادراری باشد.
4. بوی نامطبوع ادرار
اگر ادرار شما بویی نامطبوع دارد، ممکن است به دلیل وجود باکتری‌ها در ادرار باشد.
5. تشنه شدن زیاد و افزایش ترشح ادرار
هنگامی که باکتری‌ها ورود پیدا می‌کنند، بدن ممکن است با افزایش ترشح ادرار به دفع آنها بپردازد. همچنین ممکن است شما تشنه‌تر از قبل حس کنید.
عفونت ادراری در مردان
عفونت ادراری، هرچند معمولاً به عنوان یک مشکل زنانه شناخته می‌شود، ولی مردان نیز می‌توانند تحت تأثیر قرار بگیرند. در حقیقت، عفونت‌های ادراری در مردان ممکن است نشان‌دهنده مشکلات جدی‌تر باشند و باید جدی گرفته شوند.
علت‌ها و عوامل خطر
- پروستات بزرگ: یکی از علل رایج عفونت ادراری در مردان، پروستات بزرگ یا التهاب پروستات است.
- سن: مردان بالای 50 سال بیشتر در معرض خطر هستند.
- آناتومی: مردان با تنبلی در حرکت ادرار یا مشکلات مرتبط با جریان ادرار.
- استفاده از کاتتر: مردانی که از کاتتر برای خالی کردن مثانه استفاده می‌کنند بیشتر در معرض خطر هستند.
- مشکلات ایمنی بدن: مردانی که سیستم ایمنی ضعیف یا مشکلات ایمنی دیگر دارند.
نشانه‌های عفونت ادراری در مردان
- درد یا سوزش هنگام ادرار کردن
- ادرار مکرر یا تشنجی
- درد در منطقه تحتانی شکم یا در ناحیه کمر
- تب و لرز
- ادرار تیره یا با بوی بد
درمان عفونت ادراری در مردان
پس از تشخیص عفونت ادراری توسط پزشک، معمولاً به مدت چند روز با آنتی‌بیوتیک‌ها درمان می‌شود. همچنین ممکن است در بعضی موارد پزشک تصمیم بگیرد تا بررسی‌های بیشتری انجام دهد تا مشکل ریشه‌ای را پیدا کند.
پیشگیری عفونت ادراری در مردان
- نوشیدن آب فراوان
- توصیه‌های بهداشتی اساسی مانند تمیز کردن منطقه تناسلی قبل و بعد از رابطه
- خالی کردن مثانه به موقع و جلوگیری از نگه داشتن ادرار
در نهایت، اگر فکر می‌کنید که علائمی از عفونت ادراری دارید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. در مردان، عفونت‌های ادراری ممکن است نشان‌دهنده مشکلات جدی‌تر باشند، بنابراین باید به موقع مداخله شود.
علائم عفونت ادراری در زنان
عفونت‌های ادراری (UTIs) در بین زنان بسیار شایع‌تر از مردان هستند. با در نظر گرفتن اینکه یک زن طی زندگی خود به احتمال زیاد حداقل یک بار با عفونت ادراری مواجه می‌شود، شناختن علائم آن می‌تواند کمک زیادی کند.
نشانه‌ها و علائم عفونت ادراری در زنان
- سوزش یا درد هنگام ادرار کردن: این یکی از نشانه‌های شایع و اولیه UTI است.
- فوریت در ادرار: احساس فوری برای رفتن به توالت حتی زمانی که مثانه خالی است.
- ادرار مکرر: دفعات زیادی برای رفتن به توالت در طول روز.
- درد یا فشار در منطقه پایین شکم: احساس ناراحتی یا فشار در منطقه پلویک.
- ادرار تغییر کرده: ادرار ممکن است تیره، مات یا با بوی نامطبوع باشد.
- خون در ادرار: در برخی موارد، ادرار ممکن است قرمز یا صورتی باشد، که نشان‌دهنده وجود خون است.
- تب یا لرز: در موارد شدید، UTI می‌تواند علائم سیستمیک مانند تب یا لرز ایجاد کند.
علل عفونت ادراری در زنان
علت اصلی عفونت ادراری در زنان، ورود باکتری‌ها از مجرای ادرار به مثانه است. طراحی آناتومیکی زنان (مجرای ادرار کوتاه‌تر) می‌تواند آنها را حساس‌تر به UTIs کند.
بیشتر بخوانید:
معرفی دستگاه تناسلی زنان | نکات مهم و مراقبت از آن
پیشگیری از عفونت ادراری در زنان
- نوشیدن آب فراوان
- خالی کردن مثانه قبل و بعد از رابطه جنسی
- ترجیح دادن شستشو از جلو به عقب پس از دفع
- اجتناب از مواد شوینده تناسلی و اسپری‌های ترشحاتی که می‌توانند تعادل طبیعی منطقه را تغییر دهند
اگر فکر می‌کنید که علائم عفونت ادراری دارید، بلافاصله به پزشک متخصص زنان و زایمان و یا متخصص اورولوژی مراجعه کنید. با درمان مناسب، علائم معمولاً در عرض چند روز بهبود می‌یابند.
علل و عوامل ایجاد کننده عفونت ادراری
عفونت‌های ادراری معمولاً به دلیل ورود باکتری‌های موجود در روده به مجرای ادراری ایجاد می‌شوند. زنان به دلیل داشتن مجرای ادراری کوتاه‌تر نسبت به مردان، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این نوع عفونت‌ها هستند.
اگر عفونت داشته باشیم، چه کار کنیم؟
اگر فکر می‌کنید که علائم عفونت ادراری را دارید، بهتر است سریعاً به یک پزشک متخصص کلیه و اورولوژی مراجعه کنید. او ممکن است یک تست ادرار برای شما تجویز کند تا تشخیص دقیق داده شود.
پیشگیری از عفونت ادراری
برای جلوگیری از عفونت‌های ادراری، می‌توانید روزانه مقدار زیادی آب بنوشید، پس از ادرار کردن به خوبی خود را تمیز کنید، و از لباس‌های تنگ پرهیز کنید.
به صورت کلی موارد زیر توصیه می‌شود:
- نوشیدن آب به اندازه کافی: آب به دفع باکتری‌ها از سیستم ادراری کمک می‌کند.
- رعایت بهداشت: پس از ادرار کردن یا دفع مدفوع، از جلو به عقب تمیز کنید.
- خودداری از مصرف موادی که تحریک کننده مثانه هستند: مثل کافئین و الکل.
برای عفونت ادراری چی بخوریم؟
هنگامی که با عفونت ادراری مواجه می‌شویم، تغذیه مناسب می‌تواند نقش مهمی در تسریع درمان و کمک به بدن برای مقاومت در برابر باکتری‌ها داشته باشد. اینجا چند توصیه مصرفی است که می‌تواند به شما کمک کند:
آب
- مصرف آب: آب کمک می‌کند تا باکتری‌ها از مثانه خارج شوند. هنگامی که عفونت ادراری دارید، تلاش کنید حداقل هر 1 الی 2 ساعت یک لیوان آب بنوشید.
غذاها و نوشیدنی‌ها با خاصیت ضد التهابی
- تره: دارای خواص آنتی‌باکتریال است و می‌تواند به درمان عفونت ادراری کمک کند.
- توت قرمز: دارای خواصی است که می‌تواند جلوی چسبیدن باکتری‌ها به دیواره‌های مثانه را بگیرد.
- زنجبیل: دارای خاصیت ضدالتهابی است و می‌تواند به کاهش التهاب ناشی از عفونت ادراری کمک کند.
پروبیوتیک‌ها
- ماست و دیگر محصولات لبنی با کشت زنده: دارای باکتری‌های مفیدی هستند که می‌توانند به تعادل باکتریایی در دستگاه گوارش کمک کنند و جلوی رشد باکتری‌های بد را بگیرند.
خوراکی‌هایی که باید از آنها پرهیز شود
- کافئین، الکل و نوشیدنی‌های گازدار: می‌توانند مثانه را تحریک کنند و علائم را بدتر کنند.
- شکر و مواد شیرین کننده: ممکن است باعث افزایش رشد باکتری‌ها شوند.
در نهایت، همیشه به یاد داشته باشید که در صورت مشاهده علائم عفونت ادراری یا هرگونه نگرانی در مورد سلامتی، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. تغذیه مناسب و مصرف مناسب مواد غذایی می‌تواند به بهبود وضعیت شما کمک کند، اما درمان پزشکی هم ممکن است لازم باشد.
بهترین دارو برای عفونت ادراری در زنان
بهترین دارو برای درمان عفونت ادراری (UTI) در زنان به نوع باکتری موجب عفونت، حساسیت باکتری به داروها و وضعیت سلامتی بیمار بستگی دارد. به همین دلیل، پیش از تجویز دارو، معمولاً نمونه‌ای از ادرار برای آزمایش فرستاده می‌شود.
اما در اینجا چند داروی شایع برای درمان عفونت‌های ادراری آورده شده است:
- آنتی‌بیوتیک‌ها: این داروها به مبارزه با باکتری‌ها کمک می‌کنند.
- تریمتوپریم/سولفامتوکسازول (Bactrim، Septra و دیگران): اغلب برای عفونت ادراری معمولی تجویز می‌شود.
- نیتروفورانتوئین (Macrobid, Macrodantin): مصرف آن در طول بارداری به نظر ایمن است.
- سفالوسپورین‌ها مانند Keflex.
- فلوئوروکینولون‌ها مانند سیپروفلوکساسین (Cipro) یا لووفلوکساسین (Levaquin)، اما به دلیل اثرات جانبی بیشتر، عمدتاً برای UTIs مقاوم به دیگر آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌شوند.
- داروهای ضد درد: مانند فینازوپیریدین (Pyridium) می‌تواند به کاهش درد و سوزش هنگام ادرار کمک کند، اما علائم را درمان نمی‌کند.
- پروبیوتیک‌ها: برخی تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف پروبیوتیک‌ها ممکن است به پیشگیری از عفونت‌های ادراری یا کاهش عود آن کمک کند.
- آب و مایعات: مصرف آب فراوان می‌تواند به شستشوی باکتری‌ها از مجرای ادرار کمک کند.
حتماً قبل از مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید. آنتی‌بیوتیک‌ها باید طبق تجویز پزشک و تا اتمام دوره درمان مصرف شوند، حتی اگر علائم بهبود پیدا کرده باشند. از دیگر سو، مصرف بی‌رویه یا نامناسب آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند منجر به مقاومت باکتری‌ها شود، که سبب تشدید علائم و درمان دشوارتر می‌شود.
درمان عفونت ادراری در خانه
درمان عفونت ادراری در خانه اغلب مرتبط با کاهش علائم و پیشگیری از عود آن است. اگر مشکوک به داشتن عفونت ادراری هستید، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه کنید. ولی در کنار درمان دارویی، راه‌هایی وجود دارد که می‌توانید از آنها برای کمک به درمان و کاهش علائم استفاده کنید:
- آب: مصرف فراوان آب می‌تواند به شستشوی باکتری‌ها از مجرای ادرار کمک کند و همچنین به ترشح ادرار بیشتر کمک می‌کند.
- کرانبری: برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که آب کرانبری ممکن است به پیشگیری از عفونت ادراری کمک کند، اما این نظریه هنوز به‌طور قاطع ثابت نشده است.
- پروبیوتیک‌ها: مصرف پروبیوتیک‌ها ممکن است به تقویت فلورای مفید در مسیر ادراری و کاهش رشد باکتری‌های بیماری‌زا کمک کند.
- پیشگیری از تحریک: اجتناب از مواد تحریک‌کننده مانند صابون‌های عطردار، پودرها، و اسپری‌های زیر شلواری.
- استراحت: وقتی علائمی از عفونت ادراری دارید، استراحت می‌تواند به بهبود سریع‌تر کمک کند.
- فینازوپیریدین: داروی ضد درد ویژه عفونت‌های ادراری که می‌تواند به کاهش سوزش و درد هنگام ادرار کمک کند. اما این دارو فقط علائم را تسکین می‌دهد و نباید به عنوان درمان اصلی استفاده شود.
- رعایت بهداشت جنسی: خالی کردن مثانه قبل و بعد از رابطه جنسی و شستشوی منطقه تناسلی می‌تواند به پیشگیری از عفونت‌های ادراری کمک کند.
واجب است توجه داشته باشید که هرچند راه‌های خانگی می‌توانند به کاهش علائم کمک کنند، اما در صورتی که علائم بهبود نیافته یا وخیم‌تر شد، حتماً باید به پزشک مراجعه کرد.
کلام آخر:
خلاصه، عفونت ادراری می‌تواند مواردی آزاردهنده باشد، اما با تشخیص و درمان به موقع، می‌توانیم به زودی از آن خلاص شویم. امیدوارم که این مقاله کمک کرده باشد. مراقب خود باشید!
لیست پزشکان مرتبط:
کوشا کمالیمتخصص اورولوژی و فلوشیپ پیوند کلیه | تهران- حسین شاهرخمتخصص جراح کلیه - مجاری ادرار و تناسلی (اورولوژیست) | تهران
- محمدرضا نوروزیفلوشیپ تخصصی سرطان دستگاه ادراری و تناسلی (اروانکولوژی) | تهران
- حسین کرمیمتخصص جراح کلیه - مجاری ادرار و تناسلی (اورولوژیست) | تهران
- فرزانه شریفی اقدسمتخصص جراح کلیه - مجاری ادرار و تناسلی (اورولوژیست) | تهران
- محسن آیتیفلوشیپ تخصصی سرطان دستگاه ادراری و تناسلی (اروانکولوژی) | تهران
- مجتبی عاملیاورولوژیست، جراح و فوق تخصص کلیه و مجاری ادراری و لاپاروسکوپی | تهران
- محمدرضا جعفریمتخصص جراح کلیه و مجاری و ناباروری مردان دوره تکمیلی از ژنو سوییس | تهران
- احمدرضا رفعتیفوق تخصص جراح کلیه - مجاری ادرار و تناسلی (اورولوژیست) | تهران
- بهروز فتاحیمتخصص جراح کلیه و مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژیست) | تهران
