هفته ۳۹ بارداری : علائم، آزمایش‌ها و وضعیت جنین

۱۴۰۳-۰۸-۲۸آخرین بروزرسانی: ۱۴۰۳-۰۸-۲۸

0 زمان تقریبی مطالعه 9 دقیقه

هفته ۳۹ بارداری : علائم، آزمایش ها و وضعیت جنین

در این مقاله شما خواهید خواند

در هفته ۳۹ بارداری، رشد جنین به طور کامل انجام شده و پوست او ضخیم تر شده است. نشانه های زایمان هر روز مشهودتر می شوند. اگر در هفته سی و نهم بارداری هستید یا به زودی وارد این مرحله می شوید، این مطلب اطلاعات مفیدی را در اختیارتان قرار می دهد. در ادامه به بررسی تغییرات بدن مادر، وضعیت جنین، علائم بارداری در این هفته، نشانه های نزدیک شدن به زایمان، آزمایش های احتمالی، مراقبت های لازم و احتمال زایمان در این هفته می پردازیم.

هفته ۳۹ بارداری چگونه است؟

در آخرین مراحل بارداری، یعنی هفته ۳۹ بارداری، بدن شما به طور فزاینده ای برای زایمان آماده می شود. علائم زایمان در این هفته شدت بیشتری پیدا می کنند و امکان تولد نوزاد در هر لحظه وجود دارد. در زایمان های طبیعی، معمولاً تا هفته چهلم منتظر می مانند؛ اما در شرایط خاصی مانند فشار خون بالا در بارداری (پره اکلامپسی) یا دیابت بارداری، ممکن است زایمان زودتر و به صورت سزارین انجام شود.

جنین در این مرحله از بارداری به تکامل خود ادامه می دهد و برای تنظیم دمای بدن خود، چربی زیر پوست تولید می کند. همچنین، رفلکس های او قوی تر شده و قادر است سر خود را حرکت دهد. توجه به حرکات جنین در این هفته بسیار مهم است. کاهش یا توقف حرکات جنین می تواند نشانه ای از مشکل باشد و نیاز به بررسی فوری توسط پزشک دارد.

نشانه‌های هفته ۳۹ بارداری

برخی نشانه های معمول در سه ماهه پایانی بارداری، در هفته های آخر شدت بیشتری می یابند. از سوی دیگر، بدن شما برای زایمان آماده شده و نشانه هایی مرتبط با زایمان را از خود نشان می دهد. از مهم ترین نشانه ها در هفته سی و نهم بارداری می توان به موارد زیر اشاره کرد.

تغییرات دهانه رحم: سر نوزاد در این هفته به سمت پایین آمده و به لگن فشار می آورد. در نتیجه، دهانه رحم نرم تر، کوتاه تر و نازک تر می گردد.
اسهال: در هفته های پایانی بارداری، هورمونی به نام پروستاگلاندین افزایش می یابد. این هورمون به آماده سازی دهانه رحم برای زایمان کمک شایانی می کند؛ اما می تواند موجب اسهال نیز شود.
تهوع و دل درد
انقباضات براکستون هیکس به صورت مکرر
کمردرد و بی خوابی
درد ناحیه تناسلی و اضطراب
خستگی مفرط
کاهش اشتها
خروج مخاط از واژن

به گفته verywellfamily در مورد تغییرات دهانه رحم در زنان باردار:

دهانه رحم برخی زنان باردار به تدریج و به آرامی در طی چند هفته نرم، کوتاه و نازک می شود. اما برای برخی دیگر، این تغییرات ممکن است در زمان زایمان و به سرعت رخ دهد.

نشانه های زایمان در هفته ۳۹ بارداری

در سه ماهه پایانی بارداری، باید به نشانه های زایمان توجه ویژه داشته باشید. اگر در هفته سی و نهم بارداری نشانه های زیر را تجربه کردید، به پزشک اطلاع دهید.

خروج مخاط غلیظ به رنگ قهوه ای یا قرمز از واژن
اسهال به دلیل افزایش هورمون پروستاگلاندین
پارگی کیسه آب
انقباضات رحمی منظم که به تدریج شدیدتر می شوند و با استراحت برطرف نمی شوند.

به جز پارگی کیسه آب، نشانه های دیگر ممکن است چند هفته قبل از زایمان آغاز شوند. در برخی افراد نیز این نشانه ها نشان دهنده شروع زودهنگام زایمان است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

چنانچه شدت نشانه های بارداری افزایش یافته است یا نشانه هایی شبیه به زایمان را تجربه می کنید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. برای مثال، اگر درد لگن شدید است یا انقباضات رحمی شما افزایش یافته است، باید به پزشک اطلاع دهید.

برای بررسی نشانه های هفته سی و نهم بارداری باید به کدام پزشک مراجعه کنیم؟

برای بررسی نشانه های معمول یا خطرناک دوران بارداری، باید به پزشک زنان و زایمان یا متخصص مامایی مراجعه نمایید.

رشد و نمو جنین در هفته ۳۹ بارداری

وضعیت جنین در هفته سی و نهم بارداری به حدود ۳۵٫۵ سانتی متر می رسد. اگر جنین را در حالت کشیده اندازه بگیریم، قد او به ۵۰ سانتی متر می رسد. وزن جنین نیز به ۳۴۰۰ گرم افزایش یافته است. از مهم ترین تحولات و تغییرات این هفته می توان به موارد زیر اشاره کرد:

تکامل کامل اندام ها: همه اندام های بدن جنین به طور کامل رشد کرده و آماده عملکرد خارج از رحم هستند.
تکامل مغز و ریه ها: مغز و ریه های جنین همچنان در حال رشد و تکامل هستند.
افزایش وزن سریع: در این هفته، جنین به طور متوسط نیم تا یک کیلوگرم وزن اضافه می کند.
تقویت سیستم ایمنی: بدن مادر آنتی بادی هایی را به جنین منتقل می کند که به تقویت سیستم ایمنی او کمک می کند. این انتقال از هفته سیزدهم آغاز شده و در هفته های پایانی به اوج خود می رسد.
ضخیم شدن پوست: پوست جنین ضخیم تر شده و لایه بیرونی آن با سلول های جدید جایگزین می شود.
آمادگی برای اولین نفس: ریه های جنین مقدار بیشتری سورفکتانت تولید می کنند که به او کمک می کند تا اولین نفس خود را خارج از رحم بکشد.

ظاهر جنین در هفته سی و نهم بارداری

جنین در این هفته بسیار شبیه به یک نوزاد کامل است. انگشتان دست و پای او به خوبی شکل گرفته و می تواند آن ها را تکان دهد. چشم هایش باز شده و می تواند محیط اطراف را ببیند و صداها را بشنود. روی سر او کمی مو رشد کرده و بدن او چاق تر شده است. سر جنین نیز به سمت پایین حرکت کرده و آماده خروج از لگن است.

تغییرات بدن مادر در هفته ۳۹ بارداری

در هفته سی و نهم بارداری، مادر به شدت منتظر زایمان است و ممکن است نشانه های زایمان را تجربه کند. این شرایط می تواند باعث استرس و اضطراب شود اما در عین حال هیجان دیدار با نوزاد نیز بسیار زیاد است.

شکم مادر در این هفته بسیار بزرگ شده و حرکت کردن برای او دشوارتر شده است. خوابیدن، بلند شدن از روی صندلی و انجام فعالیت های روزمره ممکن است با مشکلاتی همراه باشد. با این حال، به زودی زمان زایمان فرا می رسد و مادر به راحتی بیشتری خواهد رسید. در روزهای نزدیک به زایمان، ممکن است مادر احساس تهوع، درد در ناحیه تناسلی و لگن را تجربه کند.

بررسی‌های روتین در هفته ۳۹ بارداری

در هفته سی و نهم بارداری، مراجعه منظم به پزشک برای انجام معاینات پیش از زایمان ضروری است. در این مرحله، پزشک به طور معمول هر هفته یک بار مادر باردار را معاینه می کند. در این ویزیت ها، پزشک موارد زیر را بررسی می کند:

اندازه گیری وزن و فشار خون: پزشک وزن و فشار خون مادر را اندازه گیری می کند تا از سلامت عمومی او اطمینان حاصل کند.
آزمایش ادرار: نمونه ادرار برای تشخیص بیماری هایی مانند دیابت بارداری، پره اکلامپسی و عفونت های ادراری بررسی می شود.
بررسی تورم: پزشک میزان تورم در بدن مادر را بررسی می کند که می تواند نشانه ای از مشکلات سلامتی باشد.
اندازه گیری ارتفاع رحم: ارتفاع رحم از استخوان شرمگاهی تا بالای رحم اندازه گیری می شود تا رشد جنین ارزیابی شود.
گوش دادن به ضربان قلب جنین: پزشک با استفاده از گوشی پزشکی ضربان قلب جنین را گوش می دهد تا از سلامت او اطمینان حاصل کند.
معاینه شکم: پزشک شکم مادر را معاینه می کند تا موقعیت جنین و اندازه آن را بررسی کند.
معاینه دهانه رحم: پزشک دهانه رحم را معاینه می کند تا از آماده شدن بدن برای زایمان اطمینان حاصل کند.

اگر زایمان در این هفته اتفاق نیفتد، هفته بعد نیز ویزیت مجدد انجام خواهد شد.

سونوگرافی در هفته ۳۹ بارداری

در برخی موارد، پزشک ممکن است سونوگرافی را برای بررسی دقیق تر وضعیت جنین تجویز نماید. سونوگرافی و تست بدون استرس به پزشک کمک می کنند تا از سلامت جنین و آمادگی او برای تولد اطمینان حاصل کند. این آزمایش ها به ویژه برای مادرانی که دوقلو باردار هستند یا بارداری پرخطری دارند، اهمیت بیشتری دارد.

خود مراقبتی در هفته ۳۹ بارداری

علاوه بر مراجعه منظم به پزشک، مادر باردار می تواند با انجام برخی مراقبت های خانگی به روند زایمان کمک کند. البته قبل از انجام هر اقدامی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. برخی از این مراقبت ها عبارتند از:

پیاده روی: پیاده روی منظم باعث می شود جنین به سمت پایین لگن حرکت کند و فشار بیشتری به دهانه رحم وارد کند.
تحریک نوک سینه: تحریک نوک سینه باعث ترشح هورمونی به نام اکسی توسین می شود که انقباضات رحمی را افزایش می دهد.
رابطه جنسی: رابطه جنسی می تواند به شروع زایمان کمک کند. پروستاگلاندین موجود در مایع منی و هورمون اکسی توسین که در هنگام ارگاسم ترشح می شود، هر دو به آغاز زایمان کمک می کنند.

تغذیه و سایر مراقبت ها

علاوه بر موارد ذکر شده، مادر باردار باید همچنان به مراقبت های معمول خود مانند مصرف مکمل های ویتامینی، انجام تمرینات کگل، استراحت کافی، تغذیه سالم و شمارش ضربان قلب جنین ادامه دهد.

مشکلات گوارشی در اواخر بارداری

در ماه های پایانی بارداری، رحم به دستگاه گوارش فشار وارد کرده و باعث مشکلاتی مانند سوزش سر دل، یبوست و نفخ می شود. برای کاهش این مشکلات، بهتر است وعده های غذایی را کوچک تر و با فاصله زمانی کمتر مصرف کنید. همچنین از مصرف غذاهای چرب و تند خودداری کنید.

نکات مهم پیرامون زایمان در هفته ۳۹ بارداری

در هفته سی و نهم بارداری، پزشک معمولاً دهانه رحم شما را معاینه خواهد کرد. اگر نشانه ای از شروع زایمان وجود نداشته باشد، پزشک با حرکات ملایم دهانه رحم را تحریک می کند. این کار باعث ترشح هورمونی می شود که به نرم شدن و باز شدن دهانه رحم کمک می کند. معمولاً پس از این معاینه، طی ۴۸ ساعت آینده، انقباضات زایمانی آغاز می شود.

از همین الان، برای داشتن اندامی متناسب پس از زایمان برنامه ریزی کنید. برای پیاده روی روزانه، کالسکه نوزاد تهیه کنید و در کلاس های ورزشی مخصوص دوران پس از زایمان شرکت کنید.

حرکات جنین در هفته پایانی بارداری

به دلیل بزرگ شدن جنین و کاهش فضای داخل رحم، حرکات جنین در هفته های آخر بارداری کمتر می شود. بنابراین، شمارش دقیق ضربان قلب جنین کمی دشوارتر خواهد بود. با این حال، به تغییرات حرکات جنین توجه داشته باشید و در صورت کاهش یا توقف حرکات، حتماً به پزشک مراجعه کنید.

گوش درد در دوران بارداری

برخی از زنان باردار در طول بارداری، به ویژه در هفته سی و نهم، دچار درد گوش می شوند. تغییرات هورمونی و افزایش جریان خون در بدن می تواند باعث تجمع مایع در گوش و در نتیجه ایجاد درد شود. همچنین، اگر پیش از بارداری سابقه عفونت گوش داشته باشید، احتمال بروز این مشکل در دوران بارداری بیشتر است.

درد زیر شکم در هفته سی و نهم بارداری

درد در قسمت پایین شکم معمولاً به دلیل انقباضات براکستون هیکس است. اگر این انقباضات شدیدتر شده و به صورت منظم تکرار شوند، احتمالاً به زایمان نزدیک شده اید. همچنین، فشار جنین به لگن نیز می تواند باعث ایجاد درد در این ناحیه شود.

وزن جنین در هفته ۳۹ بارداری

وزن متوسط جنین در هفته سی و نهم حدود ۳۴۰۰ گرم است. البته، وزن دقیق جنین ممکن است کمی متفاوت باشد. نوزادانی که در این هفته متولد می شوند، معمولاً وزن مناسبی دارند و از نظر سلامتی مشکلی ندارند.

زایمان در هفته سی و نهم بارداری

به زایمانی که بین هفته سی و نهم تا چهل و یک هفته و شش روز اتفاق بیفتد، زایمان در ترم کامل می گویند. نوزادی که در ۳۹ هفتگی تا ۴۰ هفته و ۶ روز متولد شود، در ترم کامل زاده شده است. این بازه زمانی بهترین زمان برای تولد نوزاد است و نوزادانی که در این مدت به دنیا می آیند، معمولاً سالم تر هستند. حدود ۵۴ تا ۶۰ درصد از زایمان ها در هفته سی و نهم رخ می دهد.

زایمان سزارین هفته ۳۹ بارداری

در برخی موارد، به ویژه در بارداری های پرخطر مانند دیابت بارداری یا پره اکلامپسی، پزشک ممکن است زایمان سزارین را در هفته سی و نهم یا حتی زودتر توصیه کند.

جمع بندی و راهنمای مراجعه به دکتر

در هفته ۳۹ بارداری، جنین به رشد کامل رسیده و پوست او صاف و نرم شده است. او اکنون قادر به دیدن و شنیدن است و رفلاکس های او به هماهنگی بالایی رسیده است. احتمال آغاز زایمان در این هفته بسیار زیاد است، بنابراین باید به علائم زایمان توجه ویژه داشته باشید. اگر بارداری شما پرخطر باشد، پزشک ممکن است زایمان سزارین را برای شما برنامه ریزی کند.

با پایین آمدن جنین به سمت لگن، درد در ناحیه لگن و کشاله ران افزایش می یابد. همچنین، ممکن است احساس تهوع و دل درد داشته باشید. دهانه رحم به تدریج نرم تر و گشادتر می شود. اگر علائمی مانند خونریزی، اسهال، انقباضات شدید و منظم رحمی یا پارگی کیسه آب را تجربه کردید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

سوالات متداول

هفته سی و نهم بارداری چندمین ماه بارداری است؟

شما اکنون در ماه نهم بارداری هستید و احتمال زایمان در هر لحظه وجود دارد.

چگونه می توان زایمان را زودتر آغاز کرد؟

عجله برای زایمان توصیه نمی شود. مگر اینکه پزشک به شما توصیه کند، بهتر است تا شروع طبیعی زایمان صبر کنید. با این حال، فعالیت هایی مانند پیاده روی، رابطه جنسی و ماساژ سینه ممکن است به آغاز زایمان کمک کنند.

آیا نفخ شکم در این هفته طبیعی است؟

بله، نفخ شکم در دوران بارداری، به ویژه در هفته های پایانی، بسیار شایع است و به دلیل فشار جنین بر دستگاه گوارش رخ می دهد.

آیا رابطه جنسی باعث شروع زایمان می شود؟

بله، رابطه جنسی می تواند با تحریک انقباضات رحمی و آزادسازی هورمون های خاص، به آغاز زایمان کمک کند. در مایع منی ماده ای به اسم پروستاگلاندین وجود دارد که زن را برای زایمان آماده می کند.