اختلال تعادل چیست؟ علت و درمان انواع اختلال تعادل
اختلال تعادل چیست؟
تعادل یکی از عوامل مهم برای زندگی سالم و موفق است. اما تعادل بدن چگونه ایجاد می‌شود؟ به طور خلاصه می‌توان گفت که سیستم تعادلی از ماهیچه‌ها، استخوان‌ها، مفصل‌ها و چشم‌ها تشکیل شده است. همچنین اندام‌های تعادلی داخل گوش، اعصاب و فشار خون نیز باید به صورت صحیح عمل کنند تا تعادل بدن را تضمین کنند. در این مقاله قصد داریم به سوالات مهمی در مورد اختلال تعادل پاسخ دهیم. این سوالات شامل علت اختلال تعادل، روش‌های درمان عدم تعادل، وجود یا عدم وجود درمان قطعی برای عدم تعادل و همچنین امکان استفاده از طب اسلامی برای درمان عدم تعادل هستند. با ما همراه باشید تا درباره این بیماری اطلاعات کافی کسب کنید.. این مطلب جنبه آموزشی و اطلاع رسانی دارد، در صورت مشکل به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید.
علائم اختلال تعادل
وقتی تعادل بدن از کار می‌افتد، فرد ممکن است احساس سردرگمی، ناپایداری و سبکی سر کند. انگار که دنیا دور او می‌گردد یا هر لحظه ممکن است بیفتد. این احساسات می‌تواند در حالت‌های مختلف برای فرد پیش بیاید. علت اصلی این اختلال به گوش داخلی (قسمتی که تعادل را کنترل می‌کند) برمی‌گردد، اما عوامل دیگری هم می‌تواند موثر باشد. نشانه‌ها و علائم این اختلال عبارتند از:
- احساس سردرگمی و بی‌حوصلگی
- تغییر در بینایی (دیدن مبهم)
- احساس افتادن
- از دست دادن تعادل در جابجایی و ناپایداری
- احساس بی‌هوشی و سبکی سر؛
- سنکوپ(syncope)
- احساس لرزش یا گردش اتاق دور سر (vertigo)
- حس شناور بودن روی آب یا سرگیجه
دلایل اختلال تعادل
سوال مهم؛ در اصل چه عواملی باعث اختلال تعادل می‌شوند؟
- عفونت گوش‌ها
- اختلال در گوش داخلی
- صدمه به سر
- گردش خون ناکافی
- داروهای خاص
- ناهماهنگی تعادل مواد شیمیایی مغز
- فشار خون پایین و عدم تعادل
- فشار خون بالا
- شرایط عصبی یا نورولوژیکی
- آرتروز
- پیری
- تومور عصب شنوایی (acoustic neuroma)
- تشنج
- اختلال تعادل در ام اس (درمان عدم تعادل در ام اس با دارو و کنترل میسر است. )
این علل چگونه باعث عدم تعادل می‌شوند؟
اختلالات تعادل دارای انواع متفاوتی هستند که برخی از آنها عصبی و برخی دیگر شنوایی هستند. اختلال تعادل (movement disorder) شامل موارد زیر می شود:
۱. سرگیجه موقعیتی (BPPV): این اختلال زمانی ایجاد می شود که سر را به سمت های مختلف حرکت دهیم مانند چرخش یا خم شدن یا بلند کردن سر. ذرات ریزی شبیه به گرد و خاک به کانال های نیم دایره گوش وارد می شوند و جلوی حرکت کوپولا را می گیرند که مسئول ارسال موقعیت سر به مغز است. این نوع اختلال تعادل ممکن است به دلیل پیری یا آسیب سر اتفاق بیفتد.
۲. لابیرنتیت (labyrinthitis) یا التهاب گوش درونی: این بیماری نشانه ای از التهاب یا عفونت در قسمت گوش میانی است که معمولا به خاطر آنفولانزا یا سرماخوردگی رخ می دهد. عفونت قسمت های بالایی دستگاه تنفسی مثل حلق و سینوس ها نیز می تواند باعث ایجاد لابیرنتیت شود.
۳. نوریت دهلیزی (vestibular neuritis): این اختلال باعث می شود که اعصاب تعادلی التهاب یا فشار داشته باشند. علت آن ورود ویروس به بدن است که سرگیجه را به همراه دارد. اعصاب تعادلی به قسمت حلزونی گوش متصل هستند. این نوع اختلال تعادل را نوریت دهلیزی می نامند.
۴. بیماری منییر (Meniere’s disease): این بیماری باعث می شود که شنوایی کاهش یابد، صدای زنگ زنگ در گوش شنیده شود و گوش احساس سنگینی کند. علت آن تغییر مقدار مایع گوش است.
۵. بیماری فیستول پری لنف (Perilymphatic fistula): این اختلال شایع ترین نوع اختلال تعادل گوش است. این اختلال موجب می شود که مایع گوش به گوش میانی نشت کند. این باعث می شود که هنگام انجام فعالیت، تعادل از دست رود، سرگیجه و تهوع احساس شود. این بیماری ممکن است پس از ضربه به سر، ورزش شدید، عمل جراحی، تغییر ناگهانی فشار هوا یا عفونت مزمن گوش رخ دهد. این اختلال تعادل ممکن است در کودکان نیز دیده شود. برخی از افراد از بدو تولد به این بیماری مبتلا هستند.
۶. سندرم مال دبارکومنت (MdD): این عبارت فرانسوی به معنی بیماری پس از پیاده شدن است. علت علمی آن هنوز مشخص نیست، اما پس از سوار شدن بر قایق یا دویدن طولانی روی تردمیل اتفاق می افتد.
روش‌های پیشگیری از اختلال تعادل
برای جلوگیری و کنترل اختلال تعادل، می‌توانید از تغذیه‌ها و راهکارهایی استفاده کنید که به درمان خانگی این مشکل کمک می‌کنند. اگر می‌خواهید بدانید برای درمان اختلال تعادل چه مصرف کنید، به این نکات توجه کنید:
- آب و مایعات آبکی را به صورت مرتب بنوشید: کم آبی می‌تواند سرگیجه و خستگی ایجاد کند
- زنجبیل را به غذاهای خود اضافه کنید: زنجبیل می‌تواند علائم تهوع و ماشین گرفتگی را کاهش دهد
- ویتامینC را از میوه‌ها و سبزیجات بگیرید: ویتامینC می‌تواند از اختلالات گردش خون جلوگیری کند
- ویتامینE را از دانه‌ها و روغن‌های گیاهی بگیرید: ویتامینE می‌تواند سرگیجه را در افراد مبتلا به سندروم مینییر کم کند
- ویتامینD را از تابش خورشید و مکمل‌ها بگیرید: ویتامینD می‌تواند پس از حمله BPPV مفید باشد
- محرکات اختلال تعادل را کاهش دهید: نمک، الکل و کافئین می‌توانند اختلال تعادل را بدتر کنند
درمان اختلال تعادل
برای درمان اختلال تعادل، ابتدا باید توسط پزشک تشخیص داده شود. پزشک متخصص مغز و اعصاب ممکن است فرد را به پزشک گوش و حلق و بینی معرفی کند. نوع و شدت اختلال تعادل تعیین کننده درمان مناسب است. سابقه بیماری ها و داروهای مصرفی نیز مورد بررسی قرار می گیرند. تست اختلال تعادل ضروری است. درمان علت اختلال تعادل و انجام تمرین های تخصصی و مطابق با اصول جزئی از برنامه درمانی است. استفاده از زنجبیل، لیمو، عسل، برگ های گیاه جینکو (کهن دار) و بابونه گاوی برای درمان خانگی اختلال تعادل مفید است. این گیاهان بومی معروفیت جهانی در درمان اختلال تعادل دارند. درمان گیاهی و طب سنتی برای بیماری اختلال تعادل ممکن است. در طول روند بهبودی، نباید همزمان از درمان گیاهی و قرص های عدم تعادل استفاده کنید.
سوالات متداول اختلال تعادل
- اختلال تعادل و افسردگی چه رابطه ای دارند؟ بله، افسردگی می تواند سبب ضعف بدنی و احساس بی انگیزگی شود که منجر به اختلال تعادل می شود.
- چه چیزهایی برای تعادل بدن مفید هستند؟ درمان گیاهی اختلال تعادل در راه رفتنزنجبیل، لیمو، عسل، برگ های گیاه جینکو (کهن دار) و بابونه گاوی از گیاهان خانگی هستند که برای درمان اختلال تعادل توصیه می شوند.
- چگونه می توان اختلال تعادل را درمان کرد؟ برای درمان اختلال تعادل، ابتدا باید توسط پزشک متخصص تشخیص داده شود و سپس دارو و تمرین های مناسب تعیین شوند.
- آیا اختلال تعادل در سالمندان و کودکان یکسان است؟ برخی از کودکان از بدو تولد به اختلال تعادل مبتلا هستند و در سالمندان، اختلال تعادل به دلیل پیری بدن رایج است.
- اختلال تعادل جزء اختلالات حرکتی است؟ اختلال تعادل ممکن است باعث مشکل در حرکات بدن شود اما از نظر علتی به اختلالات حرکتی مربوط نمی شود. اختلالات حرکتی گروهی از بیماری های هستند که باعث کاهش یا افزایش شدت حرکات در سیستم عصبی می شوند. اختلالات حرکتی به انگلیسی (Movement Disorders) نامیده می شوند. این تغییرات می توانند ارادی یا غیرارادی باشند. این گروه از بیماری ها جزء اختلالات عصبی فیزیکی هستند و شامل طیف وسیعی از حالات می شوند.
لیست پزشکان مرتبط:
مهدی سخابخشمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران- بابک زمانیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- رویا ابوالفضلیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- علیرضا رنجبر نائینیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- سید سهراب هاشمی فشارکیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- اکبر سلطان زادهمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- ساناز معصومیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- کلینیک مغز و اعصاب نورالیکلینیک مغز و اعصاب و نوروساینس | تهران
- شیرین بهبهانیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- احمد قمی فرمتخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات | تهران
