آیا بیماری پارکینسون واگیردار است؟
آیا بیماری پارکینسون واگیردار است؟
بیماری پارکینسون یک اختلال عصبی پیشرونده است که بسیاری از افراد و خانواده‌های آنها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. یکی از پرسش‌های مهمی که اغلب مطرح می‌شود این است که آیا این بیماری واگیردار است و آیا می‌تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود. بر اساس شواهد علمی موجود، پاسخ به این سؤال قاطعانه منفی است. بیماری پارکینسون به هیچ وجه واگیردار نیست و نمی‌تواند از طریق تماس یا ارتباط از فردی به فرد دیگر سرایت کند.
ماهیت غیرواگیردار بیماری پارکینسون
بیماری پارکینسون به طور مستقیم واگیردار نیست و نمی‌تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود. تحقیقات علمی به وضوح نشان داده‌اند که این بیماری عصبی مزمن قابلیت انتقال مستقیم را ندارد. زمانی که فرد به بیماری پارکینسون مبتلا می‌شود، این به دلیل مرگ سلول‌های مغزی (نورون‌ها) است که مسئول تولید دوپامین هستند. دوپامین یک انتقال‌دهنده عصبی حیاتی است که برای کنترل حرکات بدن ضروری می‌باشد.
برخلاف بیماری‌های عفونی که توسط ویروس‌ها، باکتری‌ها یا سایر عوامل عفونی از یک فرد به فرد دیگر منتقل می‌شوند، بیماری پارکینسون یک بیماری نورودژنراتیو است که ناشی از عوامل داخلی و محیطی پیچیده می‌باشد. هیچ شواهدی وجود ندارد که نشان دهد تماس با فرد مبتلا به پارکینسون می‌تواند باعث انتقال این بیماری شود. بیماری پارکینسون به خودی خود کشنده نیست، اگرچه می‌تواند باعث تشدید سایر مشکلات سلامتی شود.
عوامل مؤثر در ابتلا به بیماری پارکینسون
عوامل ژنتیکی
اگرچه بیماری پارکینسون واگیردار نیست، اما عوامل ژنتیکی می‌توانند در ابتلای افراد به این بیماری نقش داشته باشند. تحقیقات نشان داده‌اند که حدود ۱۵ درصد افراد مبتلا به پارکینسون دارای خویشاوند درجه اول مبتلا به این بیماری هستند. همچنین، جهش در برخی ژن‌ها مانند SNCA، LRRK2 و GBA می‌تواند خطر ابتلا به پارکینسون را افزایش دهد. با این حال، باید توجه داشت که این به معنای واگیردار بودن بیماری نیست، بلکه نشان‌دهنده وجود زمینه ژنتیکی مستعد برای ابتلا به پارکینسون است.
عوامل محیطی
عوامل محیطی متعددی می‌توانند خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش دهند. قرار گرفتن در معرض سموم حشره‌کش و آفت‌کش‌ها، محصولات شوینده، و برخی مواد شیمیایی می‌تواند این خطر را بالا ببرد. همچنین، مصرف برخی داروها مانند فنوتیازین، بوتیروفنون، متوکلوپرامید و تترابنازین نیز می‌تواند باعث ایجاد پارکینسونیسم (علائم مشابه پارکینسون) شود. البته پارکینسونیسم ناشی از دارو معمولاً با قطع دارو برگشت‌پذیر است.
ارتباط با عفونت‌ها
اگرچه بیماری پارکینسون خود واگیردار نیست، برخی پژوهش‌ها ارتباطی بین عفونت‌های خاص و افزایش خطر ابتلا به این بیماری را نشان داده‌اند. محققان در حال بررسی این موضوع هستند که آیا برخی عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی می‌توانند در افراد مستعد خطر ابتلا به پارکینسون را افزایش دهند. برای مثال، برخی شواهد نشان می‌دهند که عفونت هلیکوباکتر پیلوری می‌تواند با بیماری پارکینسون مرتبط باشد، زیرا این باکتری موادی تولید می‌کند که برای مغز مسموم‌کننده است و همچنین می‌تواند جذب داروهای پارکینسون مانند لوودوپا را مختل کند.
همچنین، پژوهش‌ها نشان داده‌اند که برخی ویروس‌ها مانند آنفولانزا می‌توانند با ایجاد التهاب و افزایش سطح سیتوکین‌ها و کموکین‌ها، منجر به فعال‌سازی میکروگلیاها و ایجاد التهاب در مغز شوند که در نهایت می‌تواند به مرگ سلول‌های عصبی منجر شود. با این حال، این به معنای واگیردار بودن خود بیماری پارکینسون نیست، بلکه نشان می‌دهد که عفونت‌ها می‌توانند به عنوان یک عامل خطر برای ابتلا به این بیماری عمل کنند.
یافته‌های جدید در مورد بیماری پارکینسون
مطالعات اخیر نشان داده‌اند که برخی عوامل محیطی خاص می‌توانند نقش محافظتی در برابر بیماری پارکینسون داشته باشند. برای مثال، یک تحقیق نشان داده است که افرادی که در سنین پایین آپاندیس خود را با عمل جراحی برداشته‌اند، خطر ابتلا به بیماری پارکینسون در آنها حدود ۱۹ درصد کمتر از دیگران است. این یافته از این فرضیه حمایت می‌کند که بیماری پارکینسون ممکن است منشأ و علتی خارج از مغز داشته باشد.
همچنین، مصرف برخی مواد مانند تنباکو، قهوه و چای با کاهش خطر ابتلا به پارکینسون همراه بوده است. البته این به معنای توصیه به مصرف این مواد نیست، زیرا ممکن است عوارض دیگری داشته باشند.
نتیجه‌گیری
در پاسخ به سؤال اصلی “آیا بیماری پارکینسون واگیردار است؟”، شواهد علمی به وضوح نشان می‌دهند که بیماری پارکینسون یک بیماری غیرواگیردار است و نمی‌تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود. این بیماری ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی است که منجر به مرگ سلول‌های تولیدکننده دوپامین در مغز می‌شود.
برای کاهش خطر ابتلا به بیماری پارکینسون، می‌توان از رعایت سبک زندگی سالم، اجتناب از مواد شیمیایی مضر و مصرف داروها با نظر پزشک استفاده کرد. در صورت مشاهده علائمی مانند لرزش، سفتی عضلانی، کند شدن حرکات و مشکلات تعادل، توصیه می‌شود به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید تا تشخیص و درمان مناسب را ارائه دهد
منبع :
لیست پزشکان مرتبط:
مهدی سخابخشمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران- بابک زمانیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- رویا ابوالفضلیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- علیرضا رنجبر نائینیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- سید سهراب هاشمی فشارکیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- اکبر سلطان زادهمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- مریم سلیمانی قره تپهمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- کلینیک مغز و اعصاب نورالیکلینیک مغز و اعصاب و نوروساینس | تهران
- احمد قمی فرمتخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات | تهران
- فاطمه طاهریانمتخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات (نورولوژی) | تهران
