مغز و اعصاب

واکسن مننژیت چند دوز است ؟

در این مقاله شما خواهید خواند

راهنمای کامل واکسن مننژیت: انواع، دوزها و جدیدترین توصیه‌ها

مننژیت باکتریایی یک بیماری نادر اما فوق‌العاده خطرناک است که می‌تواند در کمتر از ۲۴ ساعت، فردی سالم را به کام مرگ بکشاند یا با عوارض دائمی و ویرانگر مانند آسیب مغزی، ناشنوایی یا از دست دادن اندام‌ها همراه باشد. این بیماری که به التهاب پرده‌های محافظ مغز و نخاع (مننژ) منجر می‌شود، یک اورژانس پزشکی محسوب می‌شود. خوشبختانه، در خط مقدم مبارزه با این عفونت مرگبار، ابزاری قدرتمند و مؤثر وجود دارد: واکسیناسیون.

درک اینکه کدام واکسن، در چه زمانی و به چه تعداد دوز باید تزریق شود، می‌تواند برای والدین، نوجوانان و گروه‌های پرخطر گیج‌کننده باشد. سؤالاتی مانند “واکسن مننژیت چند دوز است؟”، “آیا یک نوع واکسن برای همه کافی است؟” و “چه کسانی باید حتماً واکسینه شوند؟” بسیار رایج هستند. این مقاله جامع به عنوان یک راهنمای کامل، به تمامی این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد و به بررسی عمیق انواع واکسن‌های مننژیت، برنامه‌های تزریق توصیه‌شده توسط مراکز معتبر جهانی و نکات کلیدی برای محافظت از شما و عزیزانتان در برابر این بیماری می‌پردازد.

سلب مسئولیت این مقاله صرفاً جهت اطلاع‌رسانی و افزایش آگاهی تهیه شده است و به هیچ عنوان جایگزین مشاوره، تشخیص یا درمان توسط متخصصان حوزه سلامت (پزشک، داروساز یا مراکز بهداشتی) نیست. اطلاعات مربوط به واکسیناسیون دائماً در حال به‌روزرسانی است. برای دریافت برنامه واکسیناسیون دقیق و متناسب با شرایط سنی، وضعیت سلامتی و سوابق پزشکی خود، حتماً با یک متخصص سلامت مشورت کنید.

نکات کلیدی در یک نگاه

  • دو نوع واکسن اصلی: برای پیشگیری از شایع‌ترین انواع مننژیت باکتریایی (مننگوکوکی)، دو دسته واکسن اصلی وجود دارد: واکسن کونژوگه (MenACWY) و واکسن سروگروپ B (MenB).
  • تعداد دوز متغیر است: پاسخ به سؤال “چند دوز؟” به سن فرد، نوع واکسن و وضعیت سلامتی او بستگی دارد. برنامه واکسیناسیون برای یک نوجوان سالم با فردی که نقص سیستم ایمنی دارد، متفاوت است.
  • واکسیناسیون روتین نوجوانان: مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) تزریق روتین واکسن MenACWY را برای تمام نوجوانان در سن ۱۱ تا ۱۲ سالگی و یک دوز یادآور را در ۱۶ سالگی توصیه می‌کند.
  • محافظت در برابر باکتری: این واکسن‌ها به طور خاص برای پیشگیری از مننژیت باکتریایی ناشی از باکتری نایسریا مننژیتیدیس طراحی شده‌اند و تأثیری بر مننژیت ویروسی (که معمولاً خفیف‌تر است) ندارند.
  • اهمیت برای گروه‌های پرخطر: واکسیناسیون برای گروه‌های خاصی مانند نوزادان با شرایط پزشکی ویژه، دانشجویان ساکن خوابگاه، سربازان، کارکنان آزمایشگاه و مسافران برخی مناطق جهان، اهمیت حیاتی دارد.

مننژیت چیست و چرا پیشگیری از آن حیاتی است؟

برای درک اهمیت واکسن، ابتدا باید با خود بیماری و خطرات آن آشنا شویم.

تعریف ساده و تأثیر بیماری

مننژیت به زبان ساده، التهاب و عفونت “مننژ” است؛ سه لایه غشایی ظریف که مانند یک پوشش محافظ، مغز و نخاع را در بر گرفته‌اند. این لایه‌ها نه تنها از سیستم عصبی مرکزی محافظت فیزیکی می‌کنند، بلکه حاوی مایع مغزی-نخاعی (CSF) هستند که مواد مغذی را حمل کرده و به عنوان یک بالشتک عمل می‌کند. وقتی باکتری‌های مهاجم از سد دفاعی بدن عبور کرده و به این ناحیه استریل می‌رسند، سیستم ایمنی بدن با یک پاسخ التهابی شدید واکنش نشان می‌دهد. این التهاب باعث تورم غشاها و افزایش خطرناک فشار داخل جمجمه می‌شود که می‌تواند جریان خون به مغز را مختل کرده و به سلول‌های عصبی آسیب برساند.

عوارض این بیماری می‌تواند فاجعه‌بار باشد. بر اساس آمار CDC، حتی با درمان سریع و مناسب، ۱۰ تا ۱۵ درصد از مبتلایان به مننژیت مننگوکوکی جان خود را از دست می‌دهند. از میان بازماندگان، حدود ۲۰ درصد (۱ از هر ۵ نفر) دچار عوارض دائمی و جدی می‌شوند، از جمله:

  • از دست دادن شنوایی (ناشنوایی): التهاب می‌تواند به عصب شنوایی (عصب هشتم جمجمه‌ای) آسیب مستقیم برساند و منجر به کاهش شنوایی جزئی یا کامل و دائمی شود.
  • آسیب دائمی مغزی: کاهش جریان خون و فشار بالا می‌تواند منجر به مرگ سلول‌های مغزی شود که نتیجه آن مشکلات یادگیری، اختلالات حافظه، تغییرات شخصیتی و مشکلات تمرکز است.
  • تشنج‌های مکرر: آسیب به قشر مغز می‌تواند منجر به ایجاد کانون‌های تشنج‌زا و بیماری صرع شود.
  • مشکلات کلیوی: عفونت شدید خون (سپتی‌سمی) که اغلب همراه با مننژیت رخ می‌دهد، می‌تواند باعث نارسایی حاد کلیه شود.
  • از دست دادن یک یا چند اندام: سپتی‌سمی مننگوکوکی می‌تواند باعث ایجاد لخته‌های خون در عروق کوچک شود (عارضه‌ای به نام انعقاد داخل عروقی منتشر یا DIC) که جریان خون به اندام‌ها را قطع کرده و منجر به مرگ بافت (گانگرن) و نیاز به قطع عضو می‌شود.

تفاوت مننژیت باکتریایی و ویروسی

بسیار مهم است که بدانیم مننژیت انواع مختلفی دارد. شایع‌ترین انواع آن ویروسی و باکتریایی هستند، اما انواع دیگری نیز وجود دارند.

  • مننژیت ویروسی: این نوع شایع‌تر و معمولاً بسیار خفیف‌تر است. ویروس‌های مختلفی مانند انتروویروس‌ها و ویروس هرپس سیمپلکس می‌توانند عامل آن باشند. اکثر بیماران بدون نیاز به درمان خاصی و تنها با مراقبت‌های حمایتی مانند استراحت و مصرف مایعات، به طور کامل بهبود می‌یابند.
  • مننژیت باکتریایی: این نوع بسیار نادرتر اما به شدت خطرناک، کشنده و یک اورژانس پزشکی قطعی است. این بیماری نیازمند درمان فوری با آنتی‌بیوتیک‌های وریدی در بیمارستان است و هر ساعت تأخیر در درمان، خطر مرگ و عوارض دائمی را افزایش می‌دهد.
  • مننژیت قارچی: این نوع نادر است و معمولاً افرادی را تحت تأثیر قرار می‌دهد که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند مبتلایان به ایدز پیشرفته یا بیمارانی که داروهای سرکوب‌کننده ایمنی مصرف می‌کنند.

واکسن‌هایی که در این مقاله به آن‌ها می‌پردازیم، منحصراً برای پیشگیری از انواع شایع مننژیت باکتریایی طراحی شده‌اند.

باکتری عامل بیماری: نایسریا مننژیتیدیس و سروگروپ‌ها

یکی از اصلی‌ترین عوامل ایجادکننده مننژیت باکتریایی، باکتری Neisseria meningitidis است که به آن مننگوکوک نیز گفته می‌شود. این باکتری از طریق قطرات تنفسی ناشی از سرفه، عطسه یا تماس نزدیک (مانند بوسیدن یا استفاده از ظروف مشترک) از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. این باکتری دارای انواع مختلفی است که “سروگروپ” نامیده می‌شوند. از میان ۱۳ سروگروپ شناخته‌شده، ۶ نوع (A, B, C, W, X, Y) مسئول اکثر موارد بیماری در سراسر جهان هستند. توزیع جغرافیایی این سروگروپ‌ها متفاوت است؛ به عنوان مثال، سروگروپ A به طور تاریخی عامل اپیدمی‌های بزرگ در “کمربند مننژیت” آفریقا بوده است، در حالی که سروگروپ‌های B, C و Y در آمریکای شمالی و اروپا شایع‌تر هستند. واکسن‌های موجود، یک یا چند مورد از این سروگروپ‌های خاص را هدف قرار می‌دهند.

انواع واکسن‌های مننژیت کدامند؟

برای محافظت در برابر سروگروپ‌های مختلف باکتری مننگوکوک، واکسن‌های متفاوتی تولید شده‌اند. در حال حاضر دو دسته اصلی واکسن در دسترس هستند.

واکسن مننگوکوک کونژوگه (MenACWY)

این واکسن‌ها در برابر چهار سروگروپ شایع A, C, W و Y محافظت ایجاد می‌کنند. واکسن‌های کونژوگه با استفاده از یک فناوری هوشمندانه، بخشی از پوشش پلی‌ساکاریدی (قندی) باکتری را به یک پروتئین حامل (که سیستم ایمنی به خوبی آن را می‌شناسد) متصل می‌کنند. این کار باعث می‌شود سیستم ایمنی، به ویژه در نوزادان و کودکان خردسال، پاسخ بسیار قوی‌تر و طولانی‌تری ایجاد کرده و سلول‌های حافظه بیشتری تولید کند. این واکسن به عنوان واکسن استاندارد و روتین برای نوجوانان و همچنین برای مسافران، سربازان و سایر گروه‌های در معرض خطر شناخته می‌شود.

  • نام‌های تجاری رایج: Menactra®, Menveo®, MenQuadfi®

واکسن مننگوکوک سروگروپ B (MenB)

تا همین اواخر، ساخت واکسن برای سروگروپ B بسیار چالش‌برانگیز بود. دلیل این امر پدیده‌ای به نام “تقلید مولکولی” است؛ پوشش پلی‌ساکاریدی سروگروپ B شباهت زیادی به مولکول‌های موجود در بافت مغز جنین انسان دارد و سیستم ایمنی بدن ما طوری تکامل یافته که به آن حمله نکند تا از واکنش‌های خودایمنی جلوگیری کند. به همین دلیل، دانشمندان مجبور به استفاده از فناوری‌های متفاوتی (مانند واکسن‌شناسی معکوس) شدند تا پروتئین‌های دیگری را روی سطح باکتری شناسایی کرده و واکسن را بر اساس آن‌ها بسازند. این سروگروپ عامل اصلی بیماری مننگوکوکی در نوجوانان و جوانان در آمریکای شمالی و اروپاست. یک فرد برای محافظت کامل به هر دو نوع واکسن (MenACWY و MenB) نیاز دارد، زیرا این دو واکسن قابل جایگزینی با یکدیگر نیستند.

  • نام‌های تجاری رایج: Bexsero®, Trumenba®

واکسن ترکیبی جدید (MenABCWY)

در اکتبر ۲۰۲۳، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) اولین واکسن ترکیبی به نام Penbraya® را تأیید کرد. این واکسن نوآورانه، محافظت در برابر هر پنج سروگروپ شایع (A, B, C, W, Y) را در قالب یک تزریق واحد فراهم می‌کند. مزیت اصلی این واکسن، کاهش تعداد تزریقات و افزایش احتمال تکمیل دوره واکسیناسیون است. این واکسن در حال حاضر برای افراد ۱۰ تا ۲۵ ساله تأیید شده است.

ویژگیواکسن MenACWY (کونژوگه)واکسن MenB (سروگروپ B)واکسن MenABCWY (ترکیبی)
سروگروپ‌های تحت پوششA, C, W, YBA, B, C, W, Y
نام‌های تجاری رایجMenactra, Menveo, MenQuadfiBexsero, TrumenbaPenbraya
گروه سنی هدف اصلینوجوانان (۱۱-۱۲ سال)، گروه‌های پرخطرنوجوانان و جوانان (۱۶-۲۳ سال)نوجوانان و جوانان (۱۰-۲۵ سال)
تعداد دوزهای استاندارد۲ دوز (۱۱ و ۱۶ سالگی)۲ یا ۳ دوز (بسته به برند)۱ یا ۲ دوز (بسته به سابقه واکسیناسیون)

برنامه واکسیناسیون و تعداد دوزهای توصیه‌شده

این بخش به طور دقیق به سؤال اصلی “واکسن مننژیت چند دوز است؟” پاسخ می‌دهد. برنامه تزریق بر اساس توصیه‌های کمیته مشورتی اقدامات ایمن‌سازی (ACIP) و CDC تنظیم شده است.

برنامه استاندارد برای نوجوانان و جوانان

نوجوانان و جوانان به دلیل سبک زندگی (مانند حضور در محیط‌های شلوغ مثل مدارس و دانشگاه‌ها و رفتارهای اجتماعی با تماس نزدیک) در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به مننژیت قرار دارند.

  • واکسن MenACWY:
    • دوز اول: در سن ۱۱ تا ۱۲ سالگی تزریق می‌شود. این زمان‌بندی به این دلیل انتخاب شده که ایمنی کافی را قبل از شروع سال‌های پرخطر دبیرستان فراهم کند.
    • دوز دوم (یادآور): در سن ۱۶ سالگی تزریق می‌شود. این دوز یادآور بسیار حیاتی است، زیرا ایمنی حاصل از دوز اول با گذشت زمان کاهش می‌یابد و این دوز، محافظت را در پرخطرترین سال‌ها (۱۶ تا ۲۱ سالگی) که بسیاری از جوانان وارد دانشگاه شده و در خوابگاه زندگی می‌کنند، به اوج خود می‌رساند.
  • واکسن MenB:
    • CDC توصیه می‌کند که برای نوجوانان و جوانان ۱۶ تا ۲۳ ساله (ترجیحاً در سن ۱۶ تا ۱۸ سالگی) واکسن MenB بر اساس “تصمیم‌گیری بالینی مشترک” تزریق شود. این بدان معناست که نوجوان و والدینش باید با پزشک خود در مورد مزایا و خطرات واکسن صحبت کرده و با هم تصمیم بگیرند. عواملی که در این تصمیم‌گیری نقش دارند شامل این موارد است: آیا فرد قصد ورود به دانشگاه و زندگی در خوابگاه را دارد؟ آیا در یک منطقه جغرافیایی با شیوع بالای سروگروپ B زندگی می‌کند؟ آیا یک اپیدمی در جامعه او رخ داده است؟
    • تعداد دوزهای واکسن MenB به برند آن بستگی دارد:
      • Bexsero: به صورت یک سری ۲ دوزی با فاصله حداقل ۱ ماه تزریق می‌شود.
      • Trumenba: به صورت یک سری ۲ دوزی (با فاصله ۶ ماه) یا ۳ دوزی (در ماه‌های ۰، ۱-۲ و ۶) تزریق می‌شود. برنامه ۳ دوزی معمولاً در شرایطی که نیاز به ایمنی سریع‌تر وجود دارد (مانند وقوع یک اپیدمی) استفاده می‌شود.

برنامه واکسیناسیون برای گروه‌های پرخطر

برخی افراد به دلیل شرایط پزشکی خاص یا شغلشان، در معرض خطر بسیار بالاتری برای ابتلا به بیماری مننگوکوکی قرار دارند. برای این افراد، واکسیناسیون از سنین پایین‌تر شروع شده و با فواصل منظم‌تری تکرار می‌شود.

  • نقص سیستم کمپلمان و مصرف‌کنندگان مهارکننده‌های آن: سیستم کمپلمان مجموعه‌ای از پروتئین‌ها در خون است که نقش خط مقدم دفاع در برابر باکتری مننگوکوک را ایفا می‌کند. نقص در این سیستم، فرد را به شدت آسیب‌پذیر می‌کند.
  • آسپلنی (Asplenia): طحال نقش یک فیلتر را برای خون ایفا کرده و باکتری‌های کپسول‌دار مانند مننگوکوک را از گردش خون حذف می‌کند. افرادی که طحال ندارند یا طحالشان عملکرد درستی ندارد، این سد دفاعی مهم را از دست داده‌اند.
  • مبتلایان به HIV: عفونت HIV سیستم ایمنی را تضعیف کرده و فرد را در برابر انواع عفونت‌ها، از جمله مننژیت، آسیب‌پذیرتر می‌کند.
  • کارکنان میکروبیولوژی: این افراد به دلیل تماس مستقیم و مکرر با نمونه‌های باکتری، در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

برنامه دقیق برای این گروه‌ها باید توسط پزشک متخصص عفونی یا ایمونولوژی تعیین گردد، اما معمولاً شامل یک سری واکسیناسیون اولیه و دوزهای یادآور هر ۳ تا ۵ سال یکبار است.

واکسیناسیون برای مسافران

مسافرت به برخی نقاط جهان، ریسک ابتلا به مننژیت را افزایش می‌دهد.

  • کمربند مننژیت آفریقا: مسافران عازم کشورهای جنوب صحرای آفریقا (از سنگال در غرب تا اتیوپی در شرق)، به‌ویژه در فصل خشک (دسامبر تا ژوئن) که گرد و غبار به مخاط تنفسی آسیب می‌زند، باید واکسن MenACWY را دریافت کنند.
  • حج: عربستان سعودی تزریق واکسن MenACWY را برای تمام زائران حج و عمره الزامی کرده است. این الزام به دلیل تجمع میلیونی افراد از سراسر جهان در یک مکان و فضای محدود است که شرایط را برای انتقال سریع بیماری فراهم می‌کند.
گروهنوع واکسن توصیه‌شدهسن تزریق / برنامهتعداد دوزها
نوجوانان (برنامه روتین)MenACWYاولین دوز در ۱۱-۱۲ سالگی، یادآور در ۱۶ سالگی۲ دوز
نوجوانان (تصمیم مشترک)MenBبین ۱۶ تا ۲۳ سالگی۲ یا ۳ دوز
دانشجویان سال اول (ساکن خوابگاه)MenACWY و MenBقبل از ورود به دانشگاه (اگر قبلاً واکسینه نشده‌اند)طبق برنامه سنی
افراد با نقص ایمنی/بدون طحالMenACWY و MenBشروع از ۲ ماهگی، با دوزهای یادآور منظمسری اولیه + یادآورهای مکرر
مسافران حجMenACWYحداقل ۱۰ روز قبل از سفر۱ دوز (با اعتبار مشخص)

اثربخشی، ایمنی و عوارض جانبی واکسن

میزان اثربخشی واکسن‌ها چقدر است؟

واکسن‌های مننژیت بسیار مؤثر هستند. مطالعات نشان داده‌اند که پس از تکمیل دوره واکسیناسیون، بیش از ۸۵٪ افراد در برابر سروگروپ‌های هدف، ایمنی پیدا می‌کنند. این اثربخشی نه تنها به صورت فردی عمل می‌کند، بلکه به ایجاد “ایمنی گله‌ای” یا “ایمنی جمعی” نیز کمک می‌کند. وقتی درصد بالایی از جمعیت واکسینه می‌شوند، زنجیره انتقال باکتری قطع شده و این امر به محافظت از افرادی که نمی‌توانند واکسینه شوند (مانند نوزادان بسیار کوچک یا افراد با آلرژی شدید) نیز کمک می‌کند. با این حال، هیچ واکسنی اثربخشی ۱۰۰٪ ندارد. به همین دلیل، آگاهی از علائم مننژیت (مانند تب ناگهانی، سردرد شدید، سفتی گردن) حتی پس از واکسیناسیون، همچنان اهمیت دارد.

عوارض جانبی شایع و نحوه مدیریت آن‌ها

مانند هر واکسن دیگری، واکسن مننژیت نیز می‌تواند عوارض جانبی خفیف و موقتی ایجاد کند. این عوارض نشانه فعال شدن سیستم ایمنی بدن هستند و معمولاً طی ۱ تا ۲ روز برطرف می‌شوند.

  • عوارض موضعی (در محل تزریق): درد، قرمزی و تورم. این شایع‌ترین عارضه است. برای تسکین آن می‌توان از یک پارچه خنک و مرطوب روی محل تزریق استفاده کرد. حرکت دادن آرام بازو نیز می‌تواند به کاهش درد کمک کند.
  • عوارض سیستمیک: خستگی، سردرد، دردهای عضلانی و تب با درجه پایین. برای مدیریت این علائم، استراحت کافی، نوشیدن مایعات فراوان و پوشیدن لباس‌های سبک توصیه می‌شود. در صورت نیاز می‌توان از مسکن‌های بدون نسخه (مانند استامینوفن یا ایبوپروفن) پس از مشورت با پزشک استفاده کرد.

علائم و عوارض نادر اما جدی

واکنش‌های آلرژیک شدید (آنافیلاکسی) به واکسن مننژیت بسیار نادر است (کمتر از یک مورد در هر یک میلیون تزریق). علائم آنافیلاکسی معمولاً در عرض چند دقیقه تا چند ساعت پس از تزریق بروز می‌کنند و شامل کهیر، تورم صورت و گلو، مشکل در تنفس، سرگیجه و ضربان قلب سریع است. این یک وضعیت اورژانسی است و نیازمند مراجعه فوری به نزدیک‌ترین مرکز درمانی است. مراکز واکسیناسیون برای مدیریت چنین واکنش‌هایی مجهز هستند و معمولاً از افراد خواسته می‌شود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه پس از تزریق در مرکز بمانند.

موارد منع مصرف و احتیاط در تزریق واکسن

چه کسانی نباید واکسن مننژیت را دریافت کنند؟

تنها منع مصرف قطعی برای تزریق واکسن مننژیت، سابقه واکنش آلرژیک شدید (آنافیلاکسی) به دوز قبلی همان واکسن یا یکی از اجزای تشکیل‌دهنده آن (مانند لاتکس موجود در سرنگ یا درپوش ویال برای افراد دارای آلرژی شدید به لاتکس) است.

موارد احتیاط

در برخی شرایط، واکسیناسیون باید با احتیاط انجام شود یا به تعویق بیفتد:

  • بیماری متوسط تا شدید: اگر فرد در روز تزریق واکسن دچار بیماری حاد با تب یا بدون تب باشد (مانند آنفولانزا)، بهتر است واکسیناسیون را تا زمان بهبودی کامل به تعویق بیندازد. بیماری‌های خفیف مانند سرماخوردگی معمولاً دلیلی برای به تعویق انداختن واکسن نیست.
  • بارداری و شیردهی: اگرچه اطلاعات موجود خطری را برای جنین یا نوزاد شیرخوار نشان نمی‌دهد، اما تزریق واکسن مننژیت در این دوران به صورت روتین توصیه نمی‌شود. این واکسن تنها در صورتی برای فرد باردار تجویز می‌شود که در معرض خطر بالای ابتلا به بیماری قرار داشته باشد (مثلاً در زمان وقوع یک اپیدمی). تصمیم‌گیری در این مورد باید پس از یک ارزیابی دقیق ریسک و فایده توسط پزشک صورت گیرد.

پرسش‌های متداول درباره واکسن مننژیت

۱. آیا تزریق واکسن مننژیت اجباری است؟ اجباری بودن واکسن به قوانین کشور یا ایالت بستگی دارد. در بسیاری از کشورها و ایالت‌های آمریکا، تزریق واکسن MenACWY برای ثبت‌نام در مدارس دوره متوسطه و ورود به دانشگاه (به‌ویژه برای دانشجویان ساکن خوابگاه) الزامی است. این قوانین برای جلوگیری از شیوع بیماری در محیط‌های پرتراکم طراحی شده‌اند.

۲. ایمنی حاصل از واکسن مننژیت تا چه مدت باقی می‌ماند؟ ایمنی حاصل از واکسن‌های کونژوگه (MenACWY) با گذشت زمان کاهش می‌یابد (پدیده‌ای به نام “کاهش ایمنی”). به همین دلیل است که تزریق دوز یادآور در ۱۶ سالگی برای حفظ سطح بالای محافظت ضروری است. اطلاعات در مورد مدت زمان ایمنی واکسن MenB هنوز در حال تکمیل است، اما به نظر می‌رسد محافظت آن نیز برای چندین سال ادامه دارد.

۳. آیا واکسن مننژیت از تمام انواع مننژیت جلوگیری می‌کند؟ خیر، و این نکته بسیار مهمی است. این واکسن‌ها فقط از مننژیت باکتریایی ناشی از سروگروپ‌های خاصی از باکتری نایسریا مننژیتیدیس پیشگیری می‌کنند. آن‌ها هیچ محافظتی در برابر مننژیت ناشی از باکتری‌های دیگر (مانند استرپتوکوک پنومونیه یا هموفیلوس آنفولانزا نوع b که واکسن‌های جداگانه‌ای برای آن‌ها وجود دارد) یا مننژیت‌های ویروسی و قارچی ایجاد نمی‌کنند.

۴. آیا با وجود تزریق واکسن، باز هم احتمال ابتلا به مننژیت وجود دارد؟ بله، هرچند این احتمال بسیار کم است. این موارد که “عفونت‌های پیش‌رونده” نامیده می‌شوند، می‌توانند به دو دلیل رخ دهند: اول اینکه هیچ واکسنی ۱۰۰٪ مؤثر نیست و دوم اینکه ممکن است فرد به سروگروپی مبتلا شود که در واکسن پوشش داده نشده است. به همین دلیل، شناخت علائم بیماری و مراجعه سریع به پزشک حتی پس از واکسیناسیون، همچنان حیاتی است.

۵. واکسن مننژیت را از کجا می‌توان تهیه کرد؟ واکسن مننژیت معمولاً در مطب پزشکان اطفال و متخصصان داخلی، کلینیک‌های بهداشت عمومی، داروخانه‌های بزرگ (که خدمات واکسیناسیون ارائه می‌دهند)، مراکز بهداشت دانشگاه‌ها و مراکز بهداشتی درمانی دولتی در دسترس است.

راهکارهای نهایی برای محافظت کامل در برابر مننژیت

مننژیت مننگوکوکی یک بیماری سریع، غیرقابل پیش‌بینی و ویرانگر است، اما خوشبختانه تا حد زیادی قابل پیشگیری است. کلید اصلی محافظت، درک و پیروی از برنامه‌های واکسیناسیون توصیه‌شده است. به یاد داشته باشید که برای ایمنی کامل در برابر شایع‌ترین سویه‌ها، دریافت هر دو نوع واکسن MenACWY و MenB در زمان مناسب ضروری است. تعداد دوزها و زمان‌بندی تزریق به سن، سبک زندگی و وضعیت سلامتی شما بستگی دارد.

واکسیناسیون یک انتخاب مسئولانه و یک سرمایه‌گذاری حیاتی برای سلامتی است. این یک اقدام پیشگیرانه، ایمن و نجات‌بخش است که می‌تواند از وقوع یک تراژدی جلوگیری کند. در کنار واکسیناسیون، آگاهی از علائم بیماری به عنوان خط دوم دفاعی عمل می‌کند. اگر شما یا فرزندتان علائمی مانند تب بالا، سردرد شدید و سفتی گردن را تجربه کردید، حتی اگر واکسینه شده‌اید، فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.

برای ارزیابی دقیق شرایط خود و دریافت برنامه واکسیناسیون مناسب، همین امروز با پزشک متخصص اطفال، پزشک خانواده یا یک مرکز بهداشتی معتبر مشورت کنید.

لیست پزشکان مرتبط:

دیدگاه و سوال خود را مطرح کنید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا