از کجا بفهمیم نوزاد تشنج کرده؟ – علائم و نشانه‌ها
تشنج نوزاد: نشانه‌ها و ویژگی‌های آن
وقتی که نوزاد مبتلا به تشنج می‌شود، برای والدین موقعیتی ترسناک و نگران‌کننده است. تشخیص درست و سریع می‌تواند به جلوگیری از عوارض بیشتر کمک کند.
به نقل از دکتر علیرضا رضایی فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان، به هر شرایطی گفته می شود که ناشی از اختلال در بخشی از مغز و یا سیستم عصبی بوده و برخی مشکلات جسمی و روحی را به وجود می آورد. مشکلات و بیماری‌های مغز و اعصاب در کودکان ممکن است با علائمی همراه بوده و یا شروع شود، به همین دلیل، توجه به تمام علائم در کودک بسیار مهم است. رشد مغز انسان در دوران بارداری آغاز می‌شود و در دوران کودکی و نوجوانی ادامه می‌یابد. اکثر سلول‌های مغز قبل از تولد تشکیل می‌شوند، اما ارتباط بین این سلول‌های عصبی (نورون‌ها) تا زمان تولد ایجاد نمی‌شود.
علائم بیماری‌های مغز و اعصاب در کودکان بستگی به جایی دارد که دچار آسیب شده و یا در حال آسیب دیدگی است. یعنی بخش‌هایی که کنترل حرکت، ارتباط، بینایی، شنوایی و غیره را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
تشنج نوزاد دقیقا چیست؟
تشنج نوزاد به اختلال موقت در عملکرد مغز نوزاد اشاره دارد که ممکن است به علت اختلالات مختلف نظیر عفونت‌ها، کمبود اکسیژن یا تغییرات الکترولیتی در مغز نوزاد رخ دهد. برخی از والدین در هنگام تشنج به شدت نگران می‌شوند و گمان می‌کنند که کودک خود را از دست می‌دهند، خواندن مطلب آیا تشنج نوزاد باعث مرگش می‌شود به شما توصیه می‌شود.
نشانه‌های تشنج در نوزادان
تکان خوردن افراطی
اگر مشاهده کردید که نوزاد به طور ناگهانی و بدون دلیل واضحی از یک قسمت خاص بدنش تکان می‌خورد، ممکن است دچار تشنج باشد.
چشم‌های گرد شده
گاهی نوزادان در طول تشنج چشم‌هایی گرد و بی‌حرکت دارند و به نظر می‌رسد که نمی‌توانند به طور طبیعی نگاه کنند.
تغییر در تنفس
تشنج می‌تواند باعث تنفس سریع یا حتی توقف موقتی تنفس شود.
اختلال در هوشیاری
نوزادانی که تشنج می‌کنند ممکن است به نظر بی‌هوشیار یا گیج بیایند.
چگونه باید واکنش نشان داد؟
در صورت مشاهده هر یک از نشانه‌های فوق، سریعاً با پزشک مغز و اعصاب کودکان مشورت کنید. ممکن است نوزاد نیاز به مراقبت‌های فوری داشته باشد.
پیشگیری از تشنج نوزاد
مراقبت از سلامت مادر
سلامت مادر در طول بارداری می‌تواند تاثیر زیادی بر سلامت نوزاد داشته باشد.
تغذیه مناسب
اطمینان از دریافت مواد معدنی و ویتامین‌های لازم برای نوزاد می‌تواند به پیشگیری از تشنج کمک کند.
اجتناب از آسیب‌های جسمی
حفاظت از نوزاد در برابر آسیب‌های جسمی می‌تواند علل رایج تشنج را کاهش دهد.
انواع تشنج در نوزادان
در زیر به بررسی انواع تشنج در نوزادان پرداخته‌ام:
1. تشنج نوزادی ساده (Simple Neonatal Seizures)
- غالباً در 24 ساعت اول زندگی اتفاق می‌افتد.
- معمولاً در نوزادانی با مشکلات تنفسی واقع می‌شود.
- ممکن است به شکل تکان‌های ناگهانی در اندام‌ها یا افزایش تنش عضلانی ایجاد شود.
2. تشنج نوزادی مرکب (Complex Neonatal Seizures)
- اغلب در نوزادانی که به دلیل علل مختلف در معرض خطر هستند، ایجاد می‌شود، مثل نوزادان نارس.
- می‌تواند شامل تکان‌های مداوم، تغییرات در تنفس و یا تکان‌های غیرطبیعی دیگر باشد.
3. تشنج ناشی از اختلالات مغزی
- ناشی از آسیب‌های مغزی و یا مشکلات مرتبط با تولد است.
- به شکل تکان‌های مداوم یا قطعی در اندام‌ها، چشم‌ها یا صورت ایجاد می‌شود.
4. تشنج‌های میوکلونیک
- شامل تکان‌های ناگهانی و کوتاه مدت در یک یا چند عضله است.
- معمولاً بدون اختلال هوشیاری همراه است.
5. تشنج‌های ناشی از اختلالات الکترولیتی
- ناشی از تغییرات در سطوح مواد معدنی مثل سدیم، پتاسیم و کلسیم در خون است.
- ممکن است به شکل تکان‌های عضلانی یا اختلالات هوشیاری ایجاد شوند.
6. تشنج‌های ناشی از عفونت‌ها
- عفونت‌های مغزی مانند مننژیت می‌تواند منجر به تشنج در نوزادان شود.
- تشنج‌ها ممکن است همراه با تب، کاهش هوشیاری یا اختلالات تنفسی دیگر باشند.
واضح است که اگر نوزادی نشانه‌های تشنج را نشان می‌دهد، نیاز به مراجعه فوری به پزشک و دریافت مراقبت‌های لازم دارد. نظارت و مراقبت پزشکی می‌تواند به جلوگیری از عوارض جدی کمک کند.
برای دریافت لیست بهترین پزشکان متخصص مغز و اعصاب کودکان در شهر خود از لینک زیر استفاده بفرمایید
لیست پزشکان مغز و اعصاب کودکان و نوزادان دکتر مغز و اعصاب نوزاد خوب در تهراننتیجهگیری:
تشنج نوزاد موقعیتی جدی است و شناخته شدن سریع نشانه‌ها می‌تواند به جلوگیری از عوارض جدی کمک کند. در هر صورت، هرگز دست به تشخیص و درمان خودتان و نوزاد خود نزنید و همیشه به نظر پزشک متخصص اعتماد کنید.
لیست پزشکان مرتبط:
مهدی سخابخشمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران- بابک زمانیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- رویا ابوالفضلیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- علیرضا رنجبر نائینیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- سید سهراب هاشمی فشارکیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- اکبر سلطان زادهمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- ساناز معصومیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- محمدجواد فرج پورمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) - درمان اختلالات بدون دارو | تهران
- شیرین بهبهانیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- احمد قمی فرمتخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات | تهران
