پیشگیری از خودکشی ; راهکار هایی که باید بدانید

خودکشی یعنی چی ؟

خودکشی یک رفتار روانی غیر عادی است که هر شخص با مشکلات روانی ممکن است، آن را انجام دهد. خودکشی در همه جوامع به خصوص در جوامع کم توسعه شدت بیشتری دارد و ممکن است فرد در اوج موفقیت به فکر خودکشی بیوفتد. پس این معضلی است که به  راحتی نباید کشورها از آن عبور کنند و آن  را دست کم بگیرند. عموماً خودکشی ریشه در افسردگی و استرس­های زندگی، به­ ویا مشکلات شدید مالی، اجتماعی و شکست در روابط عاطفی دارد. خودکشی چهارمین علت اصلی مرگ در افراد در سنین بین 15تا 19 سال است که این آمار تقریبا گویای آن است که افراد در زمان هایی که در شرایط روحی خاصی هستندف رخ می دهد و این سبب می گردد تا این قشر بسیار آسیب دیده باشند. خودکشی معمولا  با مصرف سموم دفع آفات، دارآویز و سلاح گرم  انجام می گردد. این مطلب جنبه آموزشی و اطلاع رسانی دارد، در صورت مشکل به دکتر روانشناس و دکتر روانپزشک مراجعه کنید.

 علائم هشدار دهنده خودکشی :

-بدخلق بودن

­  در واقع نوعی از کنش ها و خلقیات فردی است که فرد دچار افسردگی و دوقطبی می گردد و در این حالات فرد ممکن است به خودکشی دست بزند.

-آرامش ناگهانی

 فرد در این حالات دارای آرامشی بیشی از حد آرام بعد از دوره ای پر فراز و نشیب و به ویژه پر خشونت است. که یکی از نشانه های خودکشی آرامش ناگهانی و طولانی فرد است..

-گوشه گیری

 در این خصوص فرد دارای حالات غیر طبیعی و نبود آرام و قرار در فرد است و فرد ممکن است درمورد ظاهر شخصی خود کمتر نگران شود. معمولاً افراد افسرده که در معرض خطر خودکشی هستند کمتر یا بیشتر از حد معمول می­خوابند

رفتار خطرناک و آسیب به خود

فرد رفتارهای بالقوه خطرناک مانند رانندگی بی پرواو یا ر ابطه جنسی ناایمن یا افزایش مصرف مواد مخدر و الکل انجام می­دهد.

­ -تروما

مثال هایی از تروما : قطع رابطه عاطفی یا طلاق، مرگ عزیز، از دست دادن شغل یا مشکلات مالی شدید

-ناامیدی عمیق

فرد در مورد احساس ناامیدی، نداشتن دلیل و انگیزه برای زندگی، سربار بودن برای دیگران، احساس اسارت یا یک درد شدید عاطفی صحبت می­کند

برنامه ریزی برای خودکشی

-کارهای عجیب و غریب

-درخواست بیشتر دیدن دوستان و اعضای خانواده

-بخشیدن وسایل شخصی به اطرافیان

-نوشتن وصیت­نامه، نظافت خانه

-خرید آنلاین اسلحه

تهدید به خودکشی یا صحبت درمورد تمایل به مرگ

هرکسی که قصد خودکشی دارد این حرف را نمی­زند و هرکسی که تهدید به خودکشی می­کند لزوماً این مسئله را دنبال نخواهد کرد. با این حال هر تهدید به خودکشی باید جدی گرفته شود.

چه کسانی خودکشی را انجام می دهند.

عواملی که خودکشی را توسعه می دهند و سبب بر افزایش این اختلال خطرناک در جوامع به ویژه کشورهای توسعه یافته دارد ، مصرف الکل و به خصوص مواد مخدر است که خودکشی را بیش از بیش افزایش می دهد، علی الخصوص در جوامعی که مهاجر و پناهنده بسیار دارد نیز خودشکی به دلایل فشارهای روحی و تبعیض نژادی و غیره بسیار زیاد است.

عواملی که می­تواند فرد را به سمت خودکشی سوق دهد

-عوامل فردی

فرد در گذشته اقدام به خودکشی کرده است

فرد مبتلا به بیماری روانی مانند افسردگی و اختلالات خلقی، اسکیزوفرنی، اختلالات اضطرابی است

فرد احساس ناامیدی را بیان می­کند.فرد دارای مشکلات مالی یا حقوقی است

فرد رفتاری خشن یا تکانشی دارد

فرد به شکل افراطی از مشروبات الکلی اسنفاده می­کند یا سابقه سؤمصرف مواد دارد

دسترسی آسان به روش­های خودآزاری مانند سلاح گرم یا داروها یکی دیگر از عواملی است که ریسک خودکشی در فرد را افرایش می­دهد.

-عوامل ارتباطی

سابقه سؤاستفاده جسمی، عاطفی یا جنسی

از دست دادن عزیزان از طریق قطع رابطه، طلاق یا مرگ

سابقه خانوادگی مرگ بر اثر خودکشی

فرد از نظر اجتماعی منزوی، تنها و فاقد پشتیبان است

-عوامل اجتماعی و فرهنگی

فرد به دلایلی خاص شرمسار است که درخواست کمک کند

دسترسی نداشتن به خدمات بهداشتی سوء مصرف مواد

فرد دارای یک اعتقاد فرهنگی یا مذهبی است که خودکشی را گزینه ­ای اصیل برای حل معضل شخصی خود می­داند.

فرد از آمار افزایش تعداد خودکشی­های محلی یا افزایش پوشش رسانه آگاهی دارد .

چگونگی خودکشی ­کنیم ؟

این مرحله پیشرفته ­ترین رفتار یک بیمار روانی است که عملاً برای خودکشی اقدام می­کند؛ در این هنگام جای صبر وجود ندارد و باید بلافاصله برای پیشگیری از رخداد خودکشی  با فوریت های پزشکی تماس گرفت.

قرص های خودکشی

مصرف قرص و در دسترس بودن قرص بسیارز برای خودکشی راحت تر است و بسیاری از افراد که حالات و رفتار خودکشی را دارند از قرص برای خودکشی استفاده می کنند. که در این حالات باید قرص های معروفی چون لورازپام و یا سیانور و سم های کشنده قوی را از دسترس دور کرد. و اگر احتمال خودکشی در فردی از اعضای خانواده و یا نزدیکان تصور می کنید. حتما مراقب مصرف چنین داروهایی باشید. 

 نجات فرد از خودکشی

محدود کردن دسترسی به وسایل تهدید کننده

تعامل بیشتر با اخبار و رسانه ها برای آگاهی از علل خودکشی

پرورش مهارت اجتماعی-عاطفی در نوجوانان

بخش بهداشت و سایر بخش­ها مثل آموزش، کار، کشاورزی، تجارت، دادگستری، قانون، دفاع، سیاست و رسانه­ ها. این تلاش­ها باید جامع و یکپارچه باشد زیرا هیچ رویکردی به تنهایی نمی­تواند بر مسئله ­ای پیچیده مانند خودکشی تأثیر مثبت ایفا کند. برای جلوگیری از خودکشی با قرص ترجیحاً قرص­های خواب و به­ طور کلی داروها را در فضاهایی مثل کمدها و کابینت­های دردسترس آشپزخانه قرار ندهید به ­ویژه اگر نوجوان یا جوان افسرده و بیمار در خانه دارید.

پیشگیری از خودکشی نوجوانان

نوجوانی یک مرحله حساس و بحرانی در زندگی را شامل می­شود و یک نوجوان نیاز به مراقبت و پشتیبانی عاطفی ویژه از جانب والدین و مربیان را دارد. از جمله:

آموزش کادر مدرسه

این برنامه­ های آموزشی برای کمک به کارکنان مدرسه (مثلاً معلمان، مشاوران و مربیان) انجام می­شود تا بتوانند دانش­ آموزان در معرض خطر خودکشی را شناسایی کنند و به پزشک ارجاع دهند. کادر مدارس نحوه پاسخگویی به خودکشی یا سایر بحران­های روحی و عاطفی را هم آموزش می­بینند.

آموزش جامعه

از آن جا که آموزش افراد توسط روحانیون ، پلیس و معلم و یا اساتید کمک جامعی به شناخت از خود و نیز جلوگیری از خودکشی می گردد. پس بهتر است در هر لحظه از تعلیم و آموزش افراد جامعه غفلت ننمود تا بتوان جامعه بهتری را خلق کرد.

آموزش خودکشی عمومی

اگر در مدارس شروع به آموزش علائم و نحوه برخورد با افراد  و هم چنین توجه بر داشتن اعتماد به نفس و توجه به خود از خودکشی جلوگیری می کند.

برنامه ­های غربالگری

این برنامه ها می­تواند در مدرسه یا خارج از مدرسه انجام شود جهت تقویت روابط افراد بیمار و ارتقای اعتماد به نفس آن­ها در مهارت­های اجتماعی برای بزرگسالان و جوانان در معرض خطر طراحی شده است. و هم چنین حمایت افراد توسط دوستان و بستگان آنان را از خودکشی دور نگه می دارد و البته برای مقابله مؤثر با احساس نابودی اعتماد به نفس و از دست دادن انگیزه که به دنبال آن مرگ ناگهانی یا خودکشی این افراد اتفاق افتاده طراحی شده است ، بسیار مؤثر می گردد. .

زمان مراجعه به پزشک

 هنگامی که فردی در اطراف شما چه خانواده چه دوست بیان کرد که قصد دارد خودکشی کند یا حتی فقط با رفتارهای غیرمتعارف نشان می دهد نباید لحظه ای  درنگ کنید. در این صورت باید با فرد  خیلی با مهربانی و حالت حمایتگرانه رفتار کرد.