آموکسی سیلین چیست؟ نحوه مصرف و عوارض آن
آموکسی سیلین یک آنتی بیوتیک از خانواده پنی سیلین است که برای درمان انواع عفونت های باکتریایی مانند سینه پهلو، آبسه دندان و زخم معده ناشی از باکتری هلیکوباکتر پیلوری تجویز می شود. این دارو روی عفونت های ویروسی مؤثر نیست. آموکسی سیلین با نام تجاری آموکسیل در اشکال مختلف از جمله قرص، کپسول، شربت و محلول تزریقی موجود است.
اگر دچار عفونتی هستید و پزشک داروی آموکسیسیلین را برای شما تجویز کردهاست، در این مطلب همراه ما باشید. در ادامه توضیح میدهیم که آموکسی سیلین چیست؟ چه کاربردی دارد؟ به چه اشکالی تولید میشود؟ نحوه مصرف آن چگونه است؟ دوز مصرفی آن چقدر است؟ چه عوارضی دارد؟ موارد احتیاط آن چیست و چه تداخلات دارویی دارد؟
اگر در حال مصرف آموکسی سیلین برای درمان بیماری خود هستید مطالعه این مطالب برایتان مفید واقع می شود.شاید مایل باشید با کاربرد این دارو،اشکال دارویی ،نحوه مصرف و دوز آن آشنایی پیدا کنید و همینطور از عوارض جانبی آن و تداخلات دارویی و احتیاط لازم مصرف آموکسی سیلین آگاهی پیدا کنید.
داروی آموکسی سیلین چیست؟
آموکسی سیلین (amoxicillin) یک آنتی بیوتیک وسیع الطیف است که برای درمان بیماری های عفونی ناشی از باکتری ها استفادهمیشود. آنتیبیوتیک ها فقط روی باکتری ها موثرند و روی بیماری های ویروسی مثل سرماخوردگی و آنفولانزا بی اثرند. این دارو در کنار داروهای دیگر برای درمان زخم معده و زخم رودهی ناشی از باکتری هلیکوباکتر پیلوری و جلوگیری از عود زخمها تجویز می گردد.
نام رایج دارو: آموکسی سیلین – Amoxicillin
نام تجاری : آموکسی سیلین: آموکسیل
هشدار: مطلبی که در این بحث آمده است فقط برای بالابردن آگاهی می باشد و به هیچوجه نباید جای توصیههای پزشک قرارگیرد. برای مصرف دارو، آگاهی از عوارض جانبی، تداخل دارویی و موارد مرتبط دیگر لازم است، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید
نحوه مصرف آموکسی سیلین
- مصرف آنتی بیوتیک ها در زمانی که نیازی به آنها نیست، باعث کاهش اثربخشی آنها در آینده می شود.
- نحوه مصرف آموکسی سیلین خوراکی قبل یا بعد از غذا و با فواصل زمانی تعیین شده توسط پزشک است.
- معمولاً هر 8 یا 12 ساعت یکبار باید مصرف شود.
- دوز دارو براساس سن، شرایط بیماری و پاسخ بدن تعیین می گردد.
- در طول مصرف باید مایعات فراوان نوشید و دارو را تا پایان دوره درمانی ادامه داد، حتی اگر علائم از بین رفت.
- قطع ناگهانی می تواند به بازگشت عفونت منجر شود.
- در صورت عدم بهبود یا تشدید عفونت باید با پزشک مشورت کرد.
- برای آگاهی از موارد مصرف، نحوه دقیق مصرف، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آموکسی سیلین بهتر است با پزشک مشورت شود.
برای اطلاع از موارد مصرف، نحوه مصرف، عوارض جانبی و تداخلات دارویی این دارو میتوانید با پزشک عمومی، متخصص داخلی یا متخصص عفونی مشورت کنید.
فراموشی مصرف داروی آموکسی سیلین
در صورتی که یکی از نوبت های مصرف داروی آموکسی سیلین را فراموش کردید، به محض به یادآوردن باید آن دوز را مصرف کنید. اما اگر زمان مصرف دوز فراموش شده، نزدیک به زمان مصرف دوز بعدی است، نیازی به جبران دوز از دست رفته نیست. در این صورت، فقط دوز معمول بعدی را در زمان تعیین شده مصرف کنید. هرگز دو دوز را همزمان و به صورت دو برابر مصرف نکنید. ادامه مصرف داروی آموکسی سیلین را براساس دستور پزشک و برنامه زمانبندی شده پیش ببرید، بدون اینکه دوزی را حذف یا دوبرابر کنید. رعایت دقیق زمانبندی دارو برای اثربخشی کامل درمان ضروری است.
مصرف بیش از حد داروی آموکسی سیلین
در صورتی که فردی به دلیل مصرف بیش از اندازه داروی آموکسی سیلین دچار عوارض شدید مانند بیهوشی، مشکلات تنفسی، استفراغ شدید، اسهال مداوم، کاهش شدید ادرار یا تشنج شد، باید سریعاً با اورژانس پزشکی تماس گرفته شود.
این دارو تنها برای مصرف خود فرد بیمار تجویز شده و نباید با دیگران به اشتراک گذاشته شود. پس از اتمام دوره درمان نیز نباید بدون تجویز پزشک، مجدداً برای درمان عفونت دیگری مصرف شود.
در طول درمان های طولانی مدت با آموکسی سیلین، انجام آزمایشات دوره ای مانند بررسی عملکرد کلیه و کبد و شمارش کامل سلول های خون برای پایش عوارض جانبی و سنجش اثربخشی دارو ضروری است. برای کسب اطلاعات بیشتر باید با پزشک مشورت کرد.
نحوه نگهداری داروی آموکسی سیلین
داروی آموکسی سیلین باید در دمای اتاق و دور از نور، رطوبت و دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری شود. شرایط نگهداری دقیق ممکن است بین برندهای مختلف این دارو متفاوت باشد. برای اطلاع از جزئیات شرایط نگهداری، توضیحات روی جعبه دارو یا راهنمای داروساز را مطالعه نمایید.
نگهداری آموکسی سیلین در محیط حمام به دلیل رطوبت بالا توصیه نمی شود. همچنین مصرف دارو پس از گذشت تاریخ انقضا آن ممنوع است و باید آن را دور ریخت. رعایت شرایط نگهداری صحیح، برای حفظ کیفیت و اثربخشی مطلوب این آنتی بیوتیک ضروری است.
موارد مصرف داروی آموکسی سیلین
داروی آموکسی سیلین به صورت کپسول یا قرص موجود است که برای درمان عفونت های باکتریایی تجویز می شود.از جمله بیماریهای زیر :
- عفونت ریه (انواع پنومونی)
- آبسههای دندانی
- برونشیت (التهاب نایژهها در ریه )
- عفونت گوش، بینی و گلو
- درمان عفونت دستگاه ادراری
- عفونت های باکتریایی پوست
- پیشگیری از آندوکاردیت باکتریایی
- عفونت گوش میانی
- چرکی شدن لوزه (فارنژیت)
- پیشگیری از سیاه زخم
همچنین با درمان ترکیبی کنار داروهای زخم معده ناشی از باکتری هلیکوباکتر پیلوری تجویز می شود در اینجا نقش آموکسی سیلین توقف رشد باکتری است تا به نحو موثرتری داروها ی دیگر بتوانند باکتری را از بین ببرند.
درمان آکنه صورت با آموکسی سیلین
اگرچه آموکسی سیلین یک درمان رایج برای آکنه محسوب نمی شود، اما به تازگی به دلیل مزایای خود، بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. در یک مطالعه روی 26 نفر که قبلاً با سایر آنتی بیوتیک ها موفق به درمان آکنه نشده بودند، 85 درصد آنها پس از مصرف آموکسی سیلین به همراه درمان های موضعی یا هورمون درمانی، بهبود یافتند.
این نتایج حاکی از آن است که آموکسی سیلین می تواند یک گزینه درمانی موثر برای افرادی باشد که به درمان های معمول آکنه پاسخ نمی دهند. معمولاً برای درمان آکنه، مصرف روزانه 2 عدد قرص 500 میلی گرمی آن توصیه می شود که در موارد شدید این دوز می تواند به 3 قرص در روز افزایش یابد.
آموکسی سیلین این مزیت را دارد که یک آنتی بیوتیک ایمن برای زنان باردار محسوب می شود. با این حال، افراد دارای آلرژی به پنی سیلین ها یا بیماری هایی مانند نارسایی کلیوی، آسم، تب یونجه و مونونوکلئوز نباید از آموکسی سیلین استفاده کنند مگر با تایید پزشک.
آموکسی سیلین برای گلودرد
در مورد گلودرد، اگر علت ویروسی داشته باشد، آنتی بیوتیک تاثیری ندارد. اما در گلودردهای باکتریایی طولانی مدت، آموکسی سیلین و سفالکسین از داروهای رایج درمان محسوب می شوند. سفالکسین برای گلودردهای استرپتوکوکی مؤثرتر است، اما معمولاً ابتدا آموکسی سیلین تجویز می گردد و سفالکسین برای مصرف در افراد آلرژیک به پنی سیلین در نظر گرفته می شود
درمان عفونت دندان با مترونیدازول و آموکسی سیلین
آموکسی سیلین معمولاً اولین گزینه درمانی برای آبسه و عفونت دندان محسوب می شود. با این حال، در برخی موارد شدید، پزشکان از ترکیب آموکسی سیلین با مترونیدازول استفاده می کنند تا عفونت سریعتر برطرف شود. مترونیدازول به تنهایی کارایی کافی ندارد و باید همراه با پنی سیلین هایی مانند آموکسی سیلین مصرف گردد. این ترکیب می تواند با باکتری های مقاوم به پنی سیلین مقابله کند.
ممکن است سوالی پیش آید که آیا این دو آنتی بیوتیک با هم برای عفونت دندان استفاده می شوند ؟پاسخ این است که بلی .در عفونت های شدید دندان استفاده می شوند تا زودتر عفونت دندان درمان گردد.
آموکسی سیلین برای عفونت دندان کودکان
آموکسی سیلین یک آنتی بیوتیک ایمن و رایج برای درمان انواع عفونت ها از جمله عفونت دندان در کودکان نیز محسوب می شود. این دارو حتی برای کودکان خردسال قابل تجویز است و عوارض جانبی کمتری نسبت به سایر آنتی بیوتیک ها دارد.اما باید در نظر داشت تجویز این دارو فقط با تشخیص پزشک باید صورت گردد و هیچگاه بطور خودسرانه برای کودک مصرف نگردد.
درمان آفت دهان با آموکسی سیلین
آموکسی سیلین یکی از رایج ترین داروهایی است که برای درمان عفونت های آزاردهنده دهان مانند آفت یا تبخال دهانی تجویز می شود. این آنتی بیوتیک معمولاً برای مدت 3 تا 7 روز مصرف می گردد و پس از مدت کوتاهی، بهبودی آفت دهان حاصل می آید.
کپسول آموکسی سیلین برای سرماخوردگی
با این حال، آموکسی سیلین و سایر آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت های ویروسی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا موثر نیستند و مصرف بی مورد آنها می تواند باعث مقاومت باکتری ها در برابر این داروها شود در عفونت های بعدی این آنتی بیوتیک برای درمان عفونت باکتریایی هم تاثیری نخواهد داشت.
آموکسی سیلین برای عفونت گوش
آموکسی سیلین همچنین برای درمان عفونت های باکتریایی مانند عفونت گوش در کودکان نیز کاربرد دارد. معمولاً پس از 2 تا 3 روز مصرف این آنتی بیوتیک، بهبود حاصل می شود.
دوز مناسب مصرف آموکسی سیلین برای هلیکوباکتر پیلوری
در درمان عفونت معده ناشی از باکتری هلیکوباکتر پیلوری نیز از آموکسی سیلین استفاده می شود، زیرا این باکتری نسبت به آن مقاومت ایجاد نمی کند. دوز توصیه شده برای بزرگسالان 1000 میلی گرم (2 کپسول) در روز است.
دوز مناسب مصرف آموکسی سیلین در بیماری های دیگر
داروی آموکسی سیلین در قرص یا شربت، برای درمان انواع عفونتها تجویز میشود. دوز مصرفی آن بسته به نوع و شدت عفونت، متفاوت است. کپسولهای این دارو در دوزهای 250 تا 500 میلیگرم موجود هستند. معمولاً پزشکان سه نوبت مصرف روزانه را توصیه میکنند. برای کودکان، دوز پایینتر و احتمالاً یک نوبت در روز تجویز میشود. شربت آموکسی سیلین در دوزهای 125 و 250 میلیگرم عرضه میگردد.
رعایت فواصل زمانی یکسان در مصرف دارو ضروری است. اگر پزشک سه نوبت را تجویز کرده، باید صبح، عصر و شب مصرف شود. حتماً تا انتهای دوره درمانی آن را مصرف کنید، چرا که قطع زودهنگام ممکن است موجب عود عفونت گردد.
دوز مناسب مصرف آموکسی سیلین برای عفونت دندان
در عفونتهای دندانی و پریودنتال ، معمولاً ترکیب آموکسی سیلین و مترونیدازول با دوز 500 تا 750 میلیگرم هر 8 ساعت یکبار تجویز میشود تا باکتریهای دهانی را درمان کند. در کودکان با دوز کمتر یک بار در روز تجویز می شود
عوارض جانبی آموکسی سیلین
از عوارض جانبی شایع آموکسی سیلین میتوان به تهوع، اسهال و استفراغ اشاره کرد که در صورت تشدید باید با پزشک مشورت شود. مصرف طولانی مدت ممکن است برفک دهانی یا عفونت قارچی واژن را به همراه داشته باشد. عوارض نادر اما خطرناک شامل :
- ادرار تیره
- تهوع و استفراغ
- زردی
- کبودی
- خونریزی
- تب مداوم میباشد که باید فوراً با پزشک مشورت گردد.
البته این عوارض جدی در اکثر افراد مصرف کننده این دارو اصلا بروز نکرده است.
واکنش آلرژیک نسبت به داروی آموکسی سیلین
آموکسی سیلین به ندرت می تواند باعث اسهال ناشی از رشد باکتری کلستریدیوم دیفیسیل شود. این عارضه ممکن است چند هفته تا چند ماه پس از قطع دارو بروز کند. در صورت اسهال مداوم، درد شکمی، خون یا مخاط در مدفوع، نباید از داروهای ضد اسهال یا ضد درد استفاده کرد و باید به پزشک مراجعه نمود.
عوارض جدی آموکسی سیلین
واکنش آلرژیک جدی به آموکسی سیلین نادر است اما اگر علائمی مانند اسهال خونی، خارش، تورم، گیجی و مشکل تنفسی بروز کرد، باید سریعاً به پزشک مراجعه نمود.گاهی آموکسی سیلین می تواند باعث جوش های پوستی جزئی شود که معمولاً خطرناک نیستند، اما باید برای اطمینان به پزشک مراجعه کرد.
در صورت مشاهده هر عارضه نامعلوم دیگری، باید با پزشک یا داروساز مشورت شود.بنابراین توصیه می شود در صورت بروز هرگونه عارضه جدی یا مشکوک، سریعاً با پزشک معالج تماس گرفته شود.
موارد احتیاط مصرف:
– در صورت حساسیت به آموکسی سیلین، پنی سیلین یا سفالوسپورینها قبل از مصرف با پزشک مشورت شود.
– در صورت سابقه بیماری کلیوی یا مونونوکلئوز عفونی، پزشک را مطلع کنید.
– آموکسی سیلین ممکن است با واکسن های زنده مانند واکسن حصبه تداخل داشته باشد.
– قبل از جراحی، پزشک/دندانپزشک را از داروهای مصرفی آگاه کنید.
– در بارداری تنها با تجویز پزشک و در صورت نیاز مصرف شود. قبلا درباره خطرات و مزایا با پزشک صحبت کنید.
– مصرف در دوران شیردهی بی خطر است . آموکسیسیلین، بخاطر داشتن خصوصیاتی مانند حلالیت کم در چربی، اتصال پروتئین پایین و PH اسیدی، خیلی کم وارد شیر مادر می شود
– شربت 125 میلی گرمی برای کودکان شیرخوار قابل تجویز است.
تداخلات دارویی
ممکن است با داروهای دیگر تداخل داشته و عملکرد یا عوارض آن را تغییر دهد.لازم است لیست کامل داروهای مصرفی را با پزشک یا دکتر داروساز در میان بگذارید. بدون مشورت پزشک، مصرف، قطع یا تغییر دوز آموکسی سیلین را انجام ندهید.بنابراین توصیه می شود در موارد خاص مانند بارداری، شیردهی، بیماری زمینه ای و مصرف سایر داروها، حتما قبل از مصرف آموکسی سیلین با پزشک معالج مشورت شود.
تداخلات دارویی آموکسی سیلین:
– متوتروکسات
– سایرآنتی بیوتیک ها
– پروبنسید
– رقیق کننده های خون مانند وارفارین، کومادین، جانتون
آموکسی سیلین همانند بعضی از آنتیبیوتیکها، مثل ریفامپین و ریفابوتین روی روش های پیشگیری از بارداری هورمونی اثربخشی ندارد .ولی بهتر است از مصرف هر آنتی بیوتیکی پزشک را مطلع سازید .
– ممکن است بر نتایج آزمایش ادرار تشخیص دیابت cupric sulfate-type تأثیر بگذارد و نتیجه مثبت کاذب نشان دهد ضروری است قبل از انجام آزمایش ادرار، آزمایشگاه را از مصرف دارو مطلع سازید..
نحوه عملکرد داروی آموکسی سیلین
آموکسی سیلین با تاثیر طولانی مدت از طریق متوقف کردن رشد باکتری ها عمل می کند.بدین ترتیب که پروتئین های متصل شونده به پنی سیلین را مهار می کند و سنتز دیواره سلولی باکتری را متوقف میسازد.بنابراین برای درمان عفونت های ویروسی کاربردی ندارد.
اشکال و اطلاعات دارویی آموکسی سیلین
آموکسی سیلین به شکل قرص، قرص جویدنی، کپسول، سوسپانسیون (شربت) عرضه می شود.برخی برندها به شکل محلول تزریقی نیز موجود هستند که فقط در بیمارستان و توسط پزشک تزریق می شوند. در جدول زیر اشکال دارویی آموکسی سیلین موجود در ایران آمده است :
اشکال دارو | عوارض دارو |
کپسول آموکسی سیلین لقمان ۵۰۰ میلیگرم | تغییرات طعم دهان |
کپسول آموراکس ۵۰۰ میلیگرم | سردرد |
کپسول ایراموکس ۵۰۰ میلیگرم | کهیر |
سوسپانسیون فاراموکس بی دی ۲۰۰ میلیگرم / ۵ میلیلیتر | تاول یا لایهبرداری پوست |
قرص جویدنی فاراموکس فارابی ۲۵۰ میلیگرم | خارش |
کپسول آموکسی سیلین الحاوی ۵۰۰ میلیگرم | خسخس سینه |
کپسول آموکسیل ۵۰۰ میلیگرم | مشکل در بلع یا تنفس |
قرص فاراموکس ۵۰۰ میلیگرم | تورم صورت، گلو، زبان، لبها و چشمها |
سوسپانسیون آموکسیل ۲۵۰ میلیگرم | اسهال شدید (ممکن است همراه با گرفتگی معده باشد.) |
کپسول آموکسی سیلین تولید دارو ۵۰۰ میلیگرم | جوش |
سوسپانسیون آفاموکس ۴۰۰ میلیگرم / ۵ میلیلیتر | |
سوسپانسیون ایراموکس بی دی ۴۰۰ میلیگرم / ۵ میلیلیتر | |
کپسول آموکسی سیلین تی سی ۲۵۰ میلیگرم |
آمپول آموکسی سیلین
آموکسی سیلین یک آنتی بیوتیک است که در اشکال مختلف دارویی تهیه می شود. فرم آمپول این دارو برای تزریق در بیمارستان کاربرد دارد. هر ویال آمپول آموکسی سیلین، حاوی ۵۰۰ میلی گرم از این ماده موثره است.
قرص آموکسی سیلین ۵۰۰ میلی گرمی به منظور درمان عفونت های باکتریایی مختلف مانند ذات الریه، برونشیت و آبسه دندان تجویز می شود. همچنین این قرص می تواند در ترکیب با داروهای دیگر برای درمان زخم معده ناشی از باکتری هلیکوباکتر پیلوری موثر باشد.
فرم خوراکی آموکسی سیلین به صورت قرص، قرص جویدنی و کپسول در دسترس است. دوزهای متداول این اشکال دارویی عبارتند از آموکسی سیلین ۲۵۰ و ۵۰۰ میلی گرم.
شربت آموکسی سیلین پتاسیم یک ترکیب دارویی است که مانند آموکسی سیلین ساده برای درمان عفونت های باکتریایی مختلف از جمله برونشیت، ذات الریه، عفونت گوش، سینوزیت و عفونت مجاری ادراری استفاده می شود.
نحوه مصرف آموکسی سیلین و مترونیدازول برای عفونت دندان
در مواردی که عفونت دندان وجود داشته باشد، پزشک ممکن است ترکیب آموکسی سیلین و مترونیدازول را تجویز کند. این ترکیب دارویی اغلب عفونت های دندانی را پوشش می دهد. دوز مصرف این ترکیب معمولا هر ۸ ساعت یک بار و در محدوده ۵۰۰ تا ۷۵۰ میلی گرم است.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
آموکسی سیلین یک نوع آنتیبیوتیک برای درمان عفونتهای باکتریایی می باشد. برای عفونتهایی مانند ذاتالریه، برونشیت، آبسه دندان، عفونت گوش و عفونت پوست تجویز می شود. زخم در دستگاه گوارش ناشی از باکتری هلیکوباکتر پیلوری مانند زخم معده نیز با ترکیب داروی آموکسی سیلین و گروه دیگری از آنتیبیوتیکها قابل درمان است.
اشکال دارویی آموکسی سیلین به صورت قرص، قرص جویدنی، کپسول، شربت و آمپول موجود هستند. بیشترین شکل مصرفی آن قرص و کپسول است. مقدار دوز مصرفی به شدت عفونت بستگی دارد. معمولا روزی ۲ تا ۳ بار باید از این دارو استفاده کرد. فواصل مصرف دارو باید مساوی باشد.
پرسش و پاسخ
پاسخ به پرسش های متداول درباره آموکسی سیلین:
آیا در دوران بارداری مصرف قرص آموکسی سیلین مجاز است؟
. در دوران بارداری و شیردهی باید با احتیاط از آموکسی سیلین استفاده کرد و حتما به پزشک اطلاع داد چون تاثیرات آن بر جنینی ا نوزاد کاملا مشخص نیست.
تاثیر کپسول آموکسی سیلین روی قرص های ضدبارداری چگونه است؟
-آموکسی سیلین می تواند اثربخشی قرص های ضدبارداری را کاهش دهد، بنابراین در طول درمان بهتر است از روش های پیشگیری غیر هورمونی مانند کاندوم استفاده شود.
کپسول آموکسیل با آموکسی سیلین یکی هستند؟
کپسول آموکسیل یکی از نام های تجاری آموکسی سیلین است که معمولا در دوز 500 میلی گرم عرضه می شود.
قرص آموکسی سیلین برای درمان چه بیماریهایی استفاده می شود؟
قرص آموکسی سیلین نوعی آنتی بیوتیک پنی سیلین است که برای درمان عفونت های باکتریایی مختلف از جمله عفونت گوش کاربرد دارد.
نحوه مصرف کپسول آموکسی سیلین ۵۰۰ به چه شکل است ؟
دوز مصرف آموکسی سیلین 500 میلی گرم معمولا هر 8 ساعت یکبار یا 2-3 بار در روز است، بسته به شدت عفونت.
آیا آموکسی سیلین برای درمان عفونت گوش موثر است؟
بعله .برای درمان عفونت باکتریایی گوش داروی آموکسی تجویز می شود.
نحوه مصرف ترکیب دارویی همزمان مترونیدازول و آموکسی سیلین چطور است؟
ترکیب آموکسی سیلین و مترونیدازول برای درمان عفونت های دندانی تجویز می شود و باید طبق دستور پزشک مصرف شود.
آیا کلاریترومایسین و آموکسی سیلین را می توان باهم مصرف کرد؟
مصرف همزمان آموکسی سیلین و کلاریترومایسین در موارد خاص مانند عفونت های شدید مانند ذات الریه مجاز است اما باید تحت نظر پزشک باشد.