شربت گایافنزین چیست و چه کاربردی دارد؟ نحوه مصرف و عوارض آن

شربت گایافنزین چیست و چه کاربردی دارد؟

گایافنزین که به نام‌های تجاری مختلفی مانند “ROBAFEN” شناخته می‌شود، یک داروی خلط‌آور است که برای کاهش سرفه‌های ناشی از سرماخوردگی، برونشیت و سایر بیماری‌های تنفسی به کار می‌رود. این دارو با نازک کردن و شل کردن مخاط در مجاری تنفسی، به رفع گرفتگی و تسهیل تنفس کمک می‌کند. علاوه بر کاهش احتقان قفسه سینه ناشی از سرماخوردگی، می‌توان از آن در موارد دیگری که در این راهنمای دارو ذکر نشده است نیز استفاده کرد. برای مشاوره درباره استفاده از این دارو، می‌توانید با پزشک ریه مشورت نمایید.

نحوه مصرف و دوز مصرفی گایافنزین به چه شکل است؟

گایافنزین باید طبق دستور پزشک به صورت خوراکی و با یا بدون غذا مصرف شود. در صورتی که به خوددرمانی می‌پردازید، تمام دستورالعمل‌های موجود در بسته‌بندی محصول را به دقت دنبال کنید. اگر سوالی دارید، بهتر است با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید. هنگام مصرف این دارو، نوشیدن مایعات فراوان بسیار مفید است زیرا مایعات به تجزیه مخاط و پاکسازی احتقان کمک می‌کنند.

دوز مصرفی گایافنزین:

دوز بزرگسالان در درمان سرفه:

• فرمولاسیون فوری: ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلی‌گرم خوراکی هر ۴ ساعت، و نباید بیشتر از ۲.۴ گرم در روز باشد.
• فرمولاسیون پایدار: ۶۰۰ تا ۱۲۰۰ میلی‌گرم خوراکی هر ۱۲ ساعت، و بیش از ۲.۴ گرم در روز نباید مصرف شود.

عوارض جانبی گایافنزین چیست؟

برخی از عوارض جانبی مصرف ربافن ممکن است رخ دهد که معمولاً نیازی به مراقبت پزشکی ندارند و با سازگاری بدن با دارو، این عوارض معمولاً کاهش می‌یابند. همچنین، متخصص مراقبت‌های بهداشتی می‌تواند شما را درباره راه‌های پیشگیری یا کاهش این عوارض راهنمایی کند. در صورت ادامه یافتن یا آزار دهنده بودن عوارض جانبی زیر، یا داشتن هرگونه سوال درباره آن‌ها، حتماً با متخصص بهداشت خود مشورت کنید:

• اسهال
• سرگیجه
• سردرد
• حالت تهوع یا استفراغ
• بثورات پوستی
• دل درد

موارد احتیاط و هشدار در مصرف گایافنزین چیست؟

قبل از مصرف گایافنزین، اگر به ربافن یا دکسترومتورفان حساسیت دارید، حتماً به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.

سابقه پزشکی:

قبل از استفاده از این دارو، موارد زیر از سابقه‌ی پزشکی خود را به پزشک یا داروساز اطلاع دهید:

• مشکلات تنفسی (مانند آمفیزم، برونشیت مزمن، آسم، سرفه‌ی سیگاری)
• سرفه همراه با خون یا مقادیر زیادی مخاط
• مشکلات کبدی

هشدارها:

• بدون تأیید پزشک، دوز داروها را شروع، متوقف یا تغییر ندهید.
• ربافن ممکن است باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شود.
• در صورت مصرف همزمان این دارو با الکل یا ماری جوانا، ممکن است سرگیجه یا خواب آلودگی ایجاد شود. تا زمانی که نتوانید با اطمینان این کارها را انجام دهید، از رانندگی یا کار با ماشین‌آلات خودداری کنید.
• نوشیدنی‌های الکلی را محدود کنید.
• اشکال مایع ربافن ممکن است حاوی قند و الکل باشد، لذا در صورت ابتلا به دیابت، بیماری کبد یا هر بیماری دیگری که لازم است این مواد را در رژیم غذایی خود محدود کنید، احتیاط کنید.
• فرم‌های مایع و بسته‌های پودری گایافنزین ممکن است شامل آسپارتام باشند، اگر فنیل کتونوریا (PKU) یا هر بیماری دیگری دارید که شما را ملزم به محدود کردن مصرف آسپارتام می‌کند، حتماً با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
• قبل از انجام جراحی، کلیه محصولات مصرفی خود را به پزشک یا دندانپزشک اطلاع دهید.

دوران بارداری و شیردهی:

• در دوران بارداری، ربافن باید تنها در مواردی که به وضوح نیاز است، مصرف شود.
• قبل از شیردهی، با پزشک خود درباره خطرات و فواید مصرف مشورت نمایید.

چه داروهایی با ربافن تداخل دارویی دارند؟

تداخلات دارویی می‌توانند نحوه عملکرد داروها را تغییر داده یا خطر عوارض جانبی جدی را افزایش دهند. این فهرست شامل همه تداخلات دارویی ممکن نیست. بهتر است فهرستی از تمامی داروهایی که مصرف می‌کنید، شامل داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی، تهیه کرده و با پزشک و داروساز خود در میان بگذارید.

استفاده از برخی مهارکننده‌های MAO همراه با ربافن می‌تواند باعث ایجاد تداخلات دارویی جدی شود. بنابراین، در طول مصرف ربافن از داروهای زیر خودداری کنید:

• ایزوکربوکسازید
• متیلن بل
• موکلوبیدید
• فنلزین
• پروکاربازین
• راساژیلین
• سافینامید
• سلژیلین
• ترانسیل پروپین

نکات مهم:

• بیشتر مهارکننده‌های MAO نباید تا دو هفته قبل از شروع مصرف ربافن استفاده شوند.
• رولاپیتانت نیز یکی از محصولاتی است که ممکن است با ربافن تداخل داشته باشد.

علائم اوردوز با گایافنزین چیست؟

در صورت مصرف بیش از حد گایافنزین، ممکن است با علائمی مانند:

• خواب‌آلودگی شدید
• تاری دید
• گیجی
• توهم
• تنفس کم عمق و کند
• تشنج

مواجه شوید.

راهنمای مراجعه به متخصص ریه

اگر با مشکلاتی مانند نفس‌تنگی، خلط زیاد که برایتان مشکل‌ساز شده، یا ابتلا به مدت طولانی به بیماری‌هایی مانند کرونا یا سرماخوردگی مواجه هستید، توصیه می‌شود که با متخصص ریه درباره استفاده از داروهای ضد سرفه و خلط‌آور مشورت کنید.