مهمترین نکات داروی اسسیتالوپرام (Escitalopram)
داروی اسسیتالوپرام یکی از جدیدترین و موثرترین داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب است. نکات مهمی درباره نحوه مصرف، تداخلات دارویی، اشکال مختلف دارویی قرص اسسیتالوپرام و عوارض جانبی آن وجود دارد که بررسی و مصرف آنها باید حتما طبق نظر پزشک متخصص انجام شود.
قرص اسسیتالوپرام که با نامهای تجاری سیپرالکس، لکساپرو و نامهای مشابه در جهان عرضه میشود، یک داروی ضدافسردگی از گروه مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) است. این دارو عمدتا برای درمان افسردگی اساسی و اختلال اضطراب فراگیر استفاده میشود و بهصورت خوراکی مصرف میگردد.
عوارض جانبی داروی اسسیتالوپرام
از شایعترین عوارض جانبی قرص اسسیتالوپرام میتوان به اختلالات خواب، تهوع، مشکلات جنسی و احساس خستگی اشاره کرد.
عوارض جانبی جدیتر شامل افزایش افکار خودکشی در افراد زیر ۲۵ سال است. به دلیل نادر بودن این رخدادها در مطالعات بالینی، نتیجهگیری قطعی درباره این عارضه در هر بیمار بهصورت فردی انجام میشود.
ایمنی مصرف این دارو در دوران بارداری و شیردهی بهطور کامل مشخص نیست و باید حتما با نظر روانپزشک انجام شود.
قرص اسسیتالوپرام در سال ۲۰۰۲ برای مصرف پزشکی در ایالات متحده تایید شد. همچنین داروی سیتالوپرام در سال ۲۰۱۸، بیستودومین داروی پرمصرف تجویزی در آمریکا بود و بیش از ۲۵ میلیون نسخه از آن صادر شد.
شایعترین تداخلات دارویی اسسیتالوپرام
برخی داروهایی که میتوانند با اسسیتالوپرام تداخل داشته باشند عبارتند از:
آریپیپرازول، ریسپریدون، ترامادول، کدئین، کلونازپام، گاباپنتین، لووتیروکسین، لیزینوپریل، متفورمین، اومپرازول، ترازودون، ویتامین D3 (کولهکلسیفرول)، آلپرازولام، آسپیرین، ایبوپروفن، دیکلوفناک، ناپروکسن، لیتیم، تیوریدازین، لورازپام، سایمتیدین، داروهای خوابآور مانند تریازولام یا زوپیکلون، برخی داروهای ضدقارچ مانند کتوکونازول، ایزوکاربوکسازید، فنلزین، سلژیلین، فلوکستین، داروهای تریپتان مانند التریپتان، ریزاتریپتان و زولمیتریپتان، وارفارین و سایر داروهای رقیقکننده خون.
نکات مهم درباره مصرف اسسیتالوپرام
- داروی اسسیتالوپرام را میتوان با غذا یا بدون غذا مصرف کرد.
- مصرف دارو باید فقط با تجویز و تحت نظر روانپزشک انجام شود.
- قطع ناگهانی دارو ممنوع است، زیرا میتواند باعث بروز علایم ترک شود.
- در روزهای ابتدایی مصرف، در صورت ایجاد خوابآلودگی، از رانندگی و کارهای نیازمند هوشیاری پرهیز کنید.
- از مصرف الکل خودداری نمایید.
- در صورت بدتر شدن خلق یا بروز افکار خودکشی، موضوع را فورا با روانپزشک خود در ویزیت حضوری یا آنلاین مطرح کنید.
- در صورت بروز علایم مسمومیت دارویی، بلافاصله به روانپزشک اطلاع دهید.
- هیچ دارویی، حتی داروهای بدون نسخه، را بدون مشورت مصرف نکنید.
- در صورت مشاهده کبودی غیرعادی یا افزایش خونریزی، پزشک خود را مطلع سازید.
در صورت بروز تهوع هنگام مصرف اسسیتالوپرام چه باید کرد؟
به نقل از دکتر ندا فرزانه متخصص بورد تخصصی روانپزشکی، تهوع و استفراغ از عوارض شایع داروهای ضدافسردگی هستند و معمولا در ابتدای درمان ایجاد میشوند و با گذشت زمان کاهش مییابند. تهوع یکی از عوارض اولیه داروهای SSRI است که برای درمان افسردگی و اختلالات اضطرابی استفاده میشوند.
در برخی موارد، تهوع ممکن است شدید یا پایدار باشد و نیاز به بررسی یا تغییر درمان داشته باشد.
علت تهوع در زمان مصرف اسسیتالوپرام
تهوع و استفراغ اغلب به دلیل تاثیر دارو بر سیستم عصبی مرکزی ایجاد میشوند و نه به علت آسیب مستقیم به معده. داروهای SSRI با افزایش سطح سروتونین، گیرندههای این انتقالدهنده عصبی را در مغز و دستگاه گوارش تحریک میکنند. این تحریک میتواند باعث بروز عوارضی مانند تهوع، استفراغ، اسهال و کاهش اشتها شود.
نشانههای قطع ناگهانی اسسیتالوپرام
قطع ناگهانی دارو، بهویژه بهصورت ناگهانی، میتواند باعث بروز علایمی مانند احساس شوک الکتریکی در سر، سرگیجه، افسردگی شدید، حملات پانیک، تحریکپذیری و بیقراری شود.
این وضعیت که سندرم قطع داروی ضدافسردگی نام دارد، میتواند چند هفته ادامه پیدا کند و حتی منجر به عود افسردگی شود.
علایم دیگر شامل:
اضطراب، بیقراری، اسهال، تب، سردرد، تعریق شدید، لرزش بدن و کابوس.
نکات تکمیلی درباره اسسیتالوپرام
- شروع اثر درمانی دارو معمولا ۴ تا ۶ هفته زمان میبرد.
- شایعترین عوارض جانبی، تهوع و سردرد هستند که اغلب خفیف و گذرا میباشند.
- در صورت تصمیم به قطع دارو، کاهش دوز باید بهصورت تدریجی و تحت نظر روانپزشک انجام شود.
چه افرادی میتوانند اسسیتالوپرام مصرف کنند؟
افراد بالای ۱۸ سال میتوانند در صورت صلاحدید روانپزشک از این دارو استفاده کنند.
قبل از شروع مصرف، در صورت وجود موارد زیر حتما پزشک را مطلع سازید:
- سابقه حساسیت دارویی
- ابتلا به تشنج
- بیماریهای قلبی یا ضربان نامنظم
- ضربان قلب پایین یا سابقه اسهال و استفراغ شدید
- مصرف داروهای تداخلدار
- بارداری، قصد بارداری یا شیردهی
- ابتلا به آب سیاه
- دیابت یا قند خون بالا
در صورت فراموشی مصرف دارو چه باید کرد؟
- دوز فراموششده را دو برابر نکنید.
- اگر نزدیک زمان خواب متوجه فراموشی شدید، آن نوبت را مصرف نکنید و روز بعد دارو را طبق روال ادامه دهید.
ارتباط اسسیتالوپرام و شیردهی
در صورت تایید سلامت نوزاد توسط متخصص زنان و با صلاحدید روانپزشک، مصرف اسسیتالوپرام در دوران شیردهی امکانپذیر است. این دارو به مقدار اندک وارد شیر مادر میشود و عوارض آن در نوزادان بسیار نادر گزارش شده است.
ادامه مصرف دارو برای حفظ سلامت روانی فرد اهمیت دارد و باید تا زمانی که روانپزشک صلاح میداند ادامه یابد.
آیا اسسیتالوپرام باعث تغییر وزن میشود؟
- در شروع مصرف، ممکن است کاهش اشتها و کاهش وزن رخ دهد.
- در ادامه درمان، امکان افزایش اشتها و افزایش وزن خفیف وجود دارد.
- در صورت بروز تغییرات قابل توجه وزن، موضوع را در ویزیت حضوری یا آنلاین با روانپزشک خود مطرح کنید.