پوست، مو و زیبایی استخوان و مفاصل - ارتوپدی

پی آر پی چیست؟ کاربرد، مزایا و عوارض آن

1 هفته پیشآخرین بروزرسانی: ۱۴۰۳-۰۶-۱۷

0 زمان تقریبی مطالعه 13 دقیقه

پی آر پی چیست ؟ کاربرد، مزایا و عوارض آن

در این مقاله شما خواهید خواند

درصورتیکه از مشکلات مفصلی رنج می برید یا به دنبال راه هایی برای جوانسازی هستید، احتمالاً نام پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) به گوشتان رسیده است. پی آر پی (PRP) روشی درمانی و زیبایی است که کاربردهای فراوانی دارد. این روش که به شدت محبوب شده، برای جوانسازی پوست، درمان ریزش مو و مشکلات مفصلی مورد استفاده قرار می گیرد.

در PRP از سلول های خونی خود فرد استفاده می شود و به همین دلیل بهبودی سریع را به ارمغان می آورد. اگر شما هم قصد دارید از این روش برای درمان یا زیبایی استفاده کنید، در ادامه این مطلب همراه ما باشید. در این مطلب به بررسی ماهیت PRP، کاربردها، مزایا و معایب، عوارض احتمالی، نحوه انجام تزریق و مراقبت های بعد از آن می پردازیم.

توجه: پیش از تصمیم گیری برای تزریق PRP، حتماً از یک متخصص پوست و مو یا پزشک متخصص ارتوپد مشاوره بگیرید.

پی آر پی (PRP) چیست؟

قبل از توضیح روش تزریق PRP، بهتر است با مفهوم پلاسما آشنا شویم. پلاسما، قسمت مایع خون است که سلول های قرمز و سفید و همچنین پلاکت ها در آن به گردش در می آیند. پلاسما عمدتاً از آب و پروتئین تشکیل شده است. پلاکت ها یا ترومبوسیت ها در پلاسما جریان دارند و به لخته شدن خون و عملکردهای ترمیمی و رشدی کمک می کنند. فاکتورهای رشد موجود در پلاکت ها، تقسیم سلولی را تحریک کرده و باعث بهبود و بازسازی بافت ها می شوند.

PRP یا پلاسمای غنی از پلاکت، همانطور که از نامش پیداست، از پلاسما و پلاکت خون تشکیل شده است. این محلول در واقع خونی است که تعداد پلاکت های آن به طور قابل توجهی بیشتر از حالت عادی است.

برای تهیه این محلول، ابتدا از فرد خون گرفته می شود و نمونه خون در لوله های آزمایشگاهی قرار می گیرد. سپس با استفاده از دستگاه سانتریفیوژ، پلاکت ها جدا، متمرکز و فعال می شوند. محلول آماده شده باید به بیمار تزریق شود. پس از تزریق، فاکتورهای رشد پلاکت ها آزاد شده و به تحریک و افزایش سلول های ترمیمی کمک می کنند.

انواع پی آر پی (PRP)

PRP شیوه ای است که هم برای اهداف زیبایی و هم برای درمان و تسکین درد مورد استفاده قرار می گیرد. انواع مختلف پی آر پی عبارتند از:

۱. PRP صورت و پی آر پی مو:

از این نوع PRP می توان برای جوانسازی پوست و درمان ریزش مو استفاده کرد. در حال حاضر کاربرد زیبایی این روش بسیار محبوب شده است. افراد برای کاهش چین و چروک، رفع جای جوش و افزایش رشد مو از PRP کمک می گیرند.

۲. PRP درمانی:

نباید از جنبه درمانی این روش غافل شد. با تزریق PRP به مفاصل، عضلات، تاندون ها و رباط ها، درد کاهش یافته و روند درمان سریع تر دیش می رود.

۳. PRP رحم:

PRP رحم یا پی آر پی تخمدان یکی از مدرن ترین روش های درمان ناباروری است. با بالا رفتن سن یا به دلیل مشکلات زمینه ای، کیفیت و تعداد تخمک ها پایین می آید. پی آر پی با تحریک سلول های بنیادی به تولید تخمک هایی با کیفیت بهتر کمک می کند. این روش راهکاری مناسب برای جوانسازی تخمدان و افزایش قدرت باروری می باشد.

کاربردهای پی آر پی

پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)، در دنیای پزشکی، کاربردهای فراوانی دارد. از تسکین دردهای عضلانی و اسکلتی گرفته تا جوانسازی پوست، پی آر پی می تواند راهکاری مؤثر باشد. در ادامه به برخی از رایج ترین کاربردهای این روش درمانی می پردازیم:

۱. درمان ریزش مو

ریزش مو، کابوسی آزاردهنده برای بسیاری از افراد است. اما پی آر پی (PRP) به کمک پلاکت های خون خودتان، به مقابله با این مشکل می پردازد و با تحریک رشد مو، موهای شما را پرپشت و ضخیم می کند. این روش همچنین برای جلوگیری از ریزش مو و درمان طاسی با الگوی مردانه نیز مؤثر است.

۲. جوانسازی پوست

درصورتیکه به دنبال روشی طبیعی برای جوانسازی پوست و مقابله با پیری هستید، PRP گزینه ای مناسب است. این روش با افزایش تکثیر سلولی، تولید الاستین و کلاژن را به طور چشمگیری افزایش می دهد و به همین دلیل، پوستی سفت تر، صاف تر و شاداب تر را به ارمغان می آورد. متخصصان زیبایی از پی آر پی (PRP) برای رفع چین و چروک، افتادگی پوست، لک و جای جوش و همچنین از بین بردن آسیب های ناشی از نور خورشید استفاده می کنند.

۳. پی آر پی صورت برای رفع جوش – پی آر پی صورت برای رفع لک ها

جای جوش و لک، از معضلاتی هستند که زیبایی پوست را تحت الشعاع قرار می دهند. اما پی آر پی (PRP) با افزایش سرعت تکثیر سلولی و کمک به ساخت بافت جدید پوست، لک ها و جوش ها را از بین می برد. با چند جلسه درمان، شاهد محو شدن لک و جای جوش و پوستی صاف و یکدست خواهید بود.

۴. پی آر پی زیر چشم

خطوط پنجه کلاغی و حلقه های تیره دور چشم، از مواردی هستند که زیبایی چشمانتان را تحت تاثیر قرار می دهند. تزریق پی آر پی (PRP) موجب افزایش تولید کلاژن و الاستین گردیده و حلقه های تیره زیر چشم را کمرنگ تر می سازد. این محلول سفت کننده و تقویت کننده پوست بوده و تیرگی زیر چشم را تا حد مطلوبی از میان می برد و برای از بین بردن چروک زیر چشم نیز پیشنهاد میشود.

۵. التیام دردهای اسکلتی و عضلانی

درد تاندون ها، عضلات، مفاصل و رباط ها، مشکل افراد زیادی است. اما تزریق PRP در این نواحی، التهاب و درد را کاهش می دهد و روند بهبودی را تسریع می کند. این روش برای درمان آسیب های مزمن تاندون مانند آرنج تنیس بازان و زانوی جامپر بسیار مؤثر است.عارضه هایی از این دست روند بهبود طولانی ای دارند. ولی با تزریق پی آر پی روند درمان تسریع شده و بیمار زودتر بهبود می یابد.

۶. بهبودی سریعتر پس از جراحی

پی آر پی نه تنها در تسریع بهبودی پس از جراحی های فک و پلاستیک، بلکه در جراحی های عضلات، تاندون ها و رباط ها نیز کاربرد دارد. با تزریق PRP به محل جراحی، التیام بافت ها سریع تر انجام می شود و شما می توانید زودتر به فعالیت های روزانه خود بازگردید.

۷. تسکین درد آرتروز

رنج و عذاب ناشی از آرتروز، رنج بسیاری را برای فرد بیمار به همراه دارد. برخی از متخصصان، روشی نوین به نام PRP را برای رهایی از این درد طاقت فرسا و التهاب مفاصل ناشی از آرتروز تجویز می کنند. این روش درمانی، به ویژه در بهبود علائم آرتروز دست و پا، بسیار تاثیرگذار به نظر می رسد. تحقیقات اولیه نشان داده که PRP در تسکین درد آرتروز موثر است، اما برای اثبات قطعی آن، نیاز به تحقیقات بیشتری احساس می شود.

In the case of intra-articular injection for osteoarthritis, the beneficial effects on pain and functional discomfort are assessed around the third month. در تزریق داخل مفصلی برای آرتروز، نتایج مفید و موثر بر درد و ناراحتی عملکردی، حدوداً در ماه سوم قابل مشاهده و ارزیابی خواهد بود.
ocean

۸. درمان طیف وسیعی از بیماری ها

علاوه بر تسکین درد آرتروز، تزریق PRP می تواند به عنوان راهکاری مؤثر برای بیماری های زیر نیز عمل کند:

تاندونیت: التهاب تاندون ها در ناحیه شانه، آرنج، آشیل و لگن
خار پاشنه (پلانتار فاشئیت): التهاب فاسیا پلانتار در کف پا
آسیب های عضلانی حاد یا مزمن: کشیدگی، پارگی یا رگ به رگ شدن عضلات
آسیب غضروفی مفصلی یا کندروپاتی: تخریب غضروف مفصل
ضایعات مینیسک: پارگی یا ساییدگی غضروف نیم ماه شکل داخل مفصل

پی آر پی برای چه کسانی مناسب است؟

این روش درمانی و زیبایی، برای افراد با مشکلات زیر می تواند اثر گذار باشد:

مشکلات پوستی: از بین بردن چین و چروک و اسکار آکنه
ریزش مو: تحریک رشد مو و کمک به رویش مجدد آن در افراد مبتلا به ریزش مو
کاشت مو: تسریع روند بهبودی و رشد مو در افراد بعد از کاشت مو
ورزشکاران: ارتقای سلامت عضلات و مفاصل و افزایش قدرت بدنی
بیماران مبتلا به آرتروز: تسکین درد و بهبود عملکرد مفاصل (به خصوص در افراد جوان یا با علائم خفیف)

پی آر پی برای چه کسانی مناسب نیست؟

با وجود ایمن بودن این روش، تزریق PRP برای برخی افراد ممنوع است. این افراد عبارتند از:

بیماران مبتلا به HIV (ایدز)
بیماران مبتلا به هر نوع سرطان خون
بیماران مبتلا به هپاتیت C
بیماران مبتلا به سرطان پوست در محل تزریق
بیماران قلبی عروقی که از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنند
بیماران مبتلا به بیماری های زمینه ای مانند دیابت کنترل نشده

برای تصمیم گیری نهایی در مورد مناسب بودن PRP برای شما، مشورت با متخصص پوست و مو یا ارتوپد ضروری است.

مزایای مهم PRP

پلاسمای غنی از پلاکت یا همان پی آر پی به دلیل مزایای فراوانش، تحولی عظیم در عرصه پزشکی و زیبایی به شمار می رود. از جمله اصلی ترین این مزایا می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

ایمنی بالا: این روش درمانی عوارض جانبی جدی به دنبال ندارد.
عدم بروز عوارض جانبی بلند مدت: اثرات مثبت PRP پایدار بوده و نگرانی از عوارض جانبی دراز مدت آن وجود ندارد.
قابلیت تکرار: در صورت کاهش اثرات PRP، می توان تزریق را مجدداً انجام داد.
جوان سازی پوست: PRP با تحریک کلاژن سازی، شادابی و طراوت را به پوست هدیه می دهد.
تسریع روند بهبودی: این روش در التیام زخم ها و تسریع روند بهبودی بعد از جراحی نقشی موثر ایفا می کند.

شیوه انجام پی آر پی

در ابتدای امر، برای انجام روش پی آر پی، خون فرد متقاضی گرفته میشود. سپس، با استفاده از دستگاه سانتریفیوژ، محلول پی آر پی تهیه و پلاکت ها از سایر اجزای خون جدا و غنی سازی می شوند. متخصص بر اساس مورد مراجعه، محلول را به ناحیه مورد نظر، مانند صورت، زیر چشم، پوست سر، زانو آسیب دیده یا تاندون تزریق می کند.

در مواردی خاص، مانند پی آر پی صورت یا مو، دکتر معالج امکان دارد به جای سرنگ از دستگاه میکرونیدلینگ استفاده نماید. این دستگاه که سوزنی ظریف دارد، محلول PRP را به طور دقیق به داخل پوست تزریق می نماید. گاهی اوقات نیز تزریق فیلر در کنار پی آر پی انجام می شود تا نتایج بهتری حاصل گردد. این فرآیند حدود 45 دقیقه تا یک ساعت به طول می انجامد.

بیشتر بخوانید: علت درد پاشنه پا چیست؟ بهترین راه های درمان

در برخی موارد، برای تزریق های درمانی، از سونوگرافی استفاده می شود. پزشک با کمک تصویر سونوگرافی، تزریق را با دقت بیشتری انجام می دهد. تزریق پی آر پی موجب افزایش غلظت بیو پروتئین ها یا هورمون های خاص در ناحیه مورد نظر شده و پروسه درمان را تسریع می بخشد.

The mechanism behind PRP injections is not completely understood. Studies show that the increased concentration of growth factors in platelet-rich plasma may stimulate or speed up the healing process, shortening healing time for injuries, decreasing pain and even encouraging hair growth. مکانیسم پشت تزریق PRP هنوز به طور کامل شناخته نشده است. با این حال، تحقیقات نشان داده اند که افزایش غلظت فاکتورهای رشد در پلاسمای غنی از پلاکت می تواند محرک یا تسریع کننده روند ترمیم باشد. این امر به کوتاه شدن زمان التیام زخم ها، کاهش درد و حتی تحریک رشد مو کمک می کند.
hopkinsmedicine

تعداد جلسات مورد نیاز

تعداد جلسات تزریق PRP به شدت و نوع مشکل بستگی دارد. به طور معمول، برای درمان های مختلف، یک تا دو جلسه تزریق کفایت می کند. اما در مواردی مثل جوانسازی پوست و درمان ریزش مو، امکان دارد به بیش از 3 جلسه تزریق نیاز باشد. تجربه نشان داده است که مراجعه کنندگانی که تحت 3 جلسه یا بیشتر درمان قرار گرفته اند، نتایج به مراتب بهتری را شاهد بوده اند.

آمادگی های پیش از تزریق

پی آر پی احتیاج به آمادگی به خصوصی ندارد. فقط توصیه می شود که از دو هفته قبل از تزریق، مصرف داروهای ضد التهابی را متوقف نمایید. همچنین، در صورت مصرف داروهای رقیق کننده خون، حتماً پزشک خود را از این موضوع مطلع نمایید، زیرا امکان دارد این تزریق برای شما خوب نباشد.

مراقبت های ضروری پس از تزریق

پس از تزریق PRP باید مواردی را مد نظر داشته باشید. در پی آر پی صورت باید پس از تزریق مراقبت های زیر داشته باشید:

حداقل تا 6 ساعت پس از تزریق، از لمس صورت خودداری کنید.
به مدت 24 ساعت از آرایش کردن خودداری نمایید.
از خاراندن یا تحریک صورت با دست خودداری کنید. در صورت نیاز به لمس صورت، حتماً دست های خود را با آب و صابون بشویید.
هنگام شستشو و خشک کردن پوست، از مالش شدید آن خودداری کنید.
در صورت احساس درد، می توانید از قرص استامینوفن استفاده کنید.
برای کاهش تورم و درد، می توانید از کمپرس سرد استفاده کنید.
تا دو روز بعد از تزریق، به پشت بخوابید و از دو بالش برای سر خود استفاده کنید.
به مدت حداقل 3 روز از لایه بردار پوست استفاده نکنید.

در صورتی که برای بهبود مشکلات اسکلتی عضلانی پی ار پی تزریق کرده اید، باید به موارد ذیل توجه داشته باشید.

مصرف دارو: به مدت دو تا سه هفته پس از تزریق از مسکن های ضد التهابی خودداری کنید.
فعالیت بدنی: به مدت یک هفته از فعالیت های سنگین مانند ورزش اجتناب کنید.
شروع مجدد ورزش: ورزش را به تدریج از سر بگیرید. از روز هفتم دوچرخه سواری و شنا، از یک ماه بعد دویدن و بدنسازی و از یک ماه و نیم بعد سایر فعالیت ها را شروع کنید.
تسکین درد: در صورت نیاز، پزشک استامینوفن (پاراستامول) را برای تسکین درد تجویز خواهد کرد.
توانبخشی: فیزیوتراپی معمولاً از روز پانزدهم آغاز می شود.

استراحت بعد از PRP زانو

اگر برای تسکین درد تاندون یا عضله پی آر پی تزریق شده باشد، حدود ۴ هفته بعد از تزریق بهبودی را احساس می کنید. بعد از تزریق ممکن است ۲ تا ۳ روز درد داشته باشید. باید در این مدت نکات زیر را رعایت کنید.

در صورت تزریق PRP برای تسکین درد تاندون یا عضله، تقریباً 4 هفته طول می کشد تا بهبودی را حس نمایید. امکان دارد 2 تا 3 روز پس از تزریق، درد داشته باشید. در این مدت، موارد ذیل را رعایت نمایید:

48 ساعت استراحت کامل داشته باشید.
سه بار در روز به مدت 20 دقیقه از کمپرس یخ استفاده کنید.
در صورت نیاز از مسکن های بدون نسخه یا تجویزی استفاده کنید.
فیزیوتراپی شما احتمالاً بعد از یک هفته شروع می شود.
یک ماه بعد از تزریق، برای بررسی پاسخ به درمان سونوگرافی انجام می شود.
امکان دارد در برخی موارد به تزریق دوم نیاز باشد.

ماندگاری PRP

به طور معمول چند هفته تا چند ماه طول می کشد تا نتایج PRP قابل مشاهده باشند. امکان دارد پزشک برای ایجاد نتایج سریع در کنار PRP، فیلر نیز تزریق نماید. عموماً نتایج این شیوه زیبایی تقریباً 18 ماه ماندگاری دارد.

عوارض و خطرات PRP

پی آر پی به طور کلی شیوه ای کم خطری است و عوارض جانبی کمی دارد. پیش از خونگیری، به منظور جلوگیری از سرگیجه و ضعف، مایعات کافی بنوشید و به اندازه کافی غذا بخورید. امکان دارد در محل تزریق درد و کبودی خفیف ایجاد شود. در این شیوه از سلول ها و پلاسمای خود فرد استفاده می شود، بنابراین احتمال واکنش آلرژیک بسیار اندک است. داروهایی مثل کورتیکواستروئیدها می توانند زمینه آلرژی ایجاد کنند.

دکتر حتماً بایستی پس از گرفتن خون آن را کاملاً استریل نگه دارد. توجه داشته باشید که در صورت عدم رعایت استریل بودن، ممکن است عفونت رخ دهد. به همین علت، PRP بایستی در کلینیک های معتبر انجام گیرد.

عوارض رایج و کوتاه این شیوه شامل موارد ذیل می باشد:

قرمزی
التهاب
کبودی

از خطرات کمتر رایج پی آر پی می توان به موارد زیر را نام برد:

خونریزی
آسیب بافتی
عفونت
آسیب عصبی

PRP و نانو فت

بعضی اوقات پی آر پی به همراه نانوفت برای درمان ریزش مو استفاده می شود. در روش نانوفت، مقدار کمی از چربی فیلتر شده که غنی از سلول های بنیادی است، تزریق می شود. چربی امولسیون شده به همراه PRP، فولیکول های مو را فعال نموده و به بهبود آلوپسی کمک شایانی می نماید.

PRP یا مزوتراپی، کدام بهتر است؟ (تفاوت پی آر پی و مزوتراپی)

هر دو روش برای جوانسازی پوست و درمان ریزش مو کاربرد دارند. برای درک بهتر تفاوت های این روش در جدول زیر، تفاوت های بین PRP و مزوتراپی آورده شده است:

پی آر پی	مزوتراپی
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت که از خون فرد به دست آمده است.	تزریق داروهای رقیق شده شامل: ماینوکسیدیل ویتامین مواد مغذی فاکتورهای رشد اسید هیالورونیک آنزیم ها مواد معدنی مثل کلسیم، پتاسیم و منیزیم
در هر لایه ای از پوست می توان آن را تزریق نمود.	فقط باید در لایه میانی پوست تزریق شود.
مطالعات بیشتری در مورد ایمنی و میزان اثرگذاری آن انجام شده است.	تحقیقات کمتری درباره ایمنی و اثرگذاری آن انجام شده است.
در درمان پیری پوست تاثیر گذاری بیشتری دارد.	تاثیر آن در درمان پیری پوست کمتر می باشد.
ارزان تر و مقرون به صرفه تر می باشد.	هزینه بیشتری دارد.
جلسات درمانی در تعداد بیشتری برگزار می شود.	به تعداد جلسات کمتری نیاز است.
عوارض جانبی محدودتری دارد.	مواد مزوتراپی امکان دارد عوارض ایجاد نماید.

چه کسانی از PRP رضایت دارند؟

اغلب افراد از تجربه پی آر پی برای مقاصد درمانی و زیبایی، رضایت دارند. برخی معتقدند که تکرار دوره ای این روش برای دستیابی به نتایج مطلوب ضروری است. رفع تیرگی و گودی زیر چشم از جمله کاربردهای رایج و پرمتقاضی این روش می باشد.

هزینه PRP

هزینه پی آر پی به عوامل متعددی از جمله ناحیه تحت درمان، مرکز درمانی و نوع کیت مصرفی بستگی دارد. به طور کلی، تزریق در نواحی وسیع تر مانند کل صورت، هزینه ای بیشتر از بخش های محدودتر مثل زیر چشم دارد. استفاده از کیت های خارجی هم به افزایش قیمت منجر می شود. در حال حاضر قیمت پی آر پی بین یک تا دو میلیون تومان متغیر است.

جمع بندی و راهنمای انتخاب پزشک

پی آر پی، روشی محبوب برای جوانسازی پوست، مقابله با ریزش مو، رفع تیرگی دور چشم و جای جوش است. از این روش در درمان مشکلات اسکلتی عضلانی مانند آرتروز و تاندونیت نیز استفاده می شود. تزریق پی آر پی با تحریک تکثیر سلولی، منجر به افزایش تولید کلاژن و الاستین می گردد. در این روش، پس از خونگیری از فرد، پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) با استفاده از دستگاه سانتریفیوژ جدا می شود.

تزریق PRP در محل مورد نظر، روشی سرپایی محسوب می شود و نتایج آن طی چند روز تا چند هفته قابل مشاهده است. پس از تزریق، از دست زدن به ناحیه خودداری کنید و احتمال بروز قرمزی یا کبودی مختصر به مدت چند روز را در نظر داشته باشید.

سوالات متداول

اثربخشی پی آر پی تا چه حد است؟

نتایج این تزریق پس از چند هفته آشکار می شود. در موارد تجویز برای تسکین درد و التهاب، درد به طور کامل از بین می رود و در موارد زیبایی، شاهد جوانسازی و شادابی پوست خواهید بود.

آیا تزریق پی آر پی به جوانسازی پوست تاثیر دارد؟

یکی از کاربردهای اصلی پی آر پی، تحریک تولید کلاژن و الاستین و در نتیجه جوانسازی پوست است.

آیا پی آر پی بر ریزش مو تأثیر دارد؟

این روش با تقویت فولیکول های مو، به رشد آنها کمک می کند و از این رو در درمان ریزش مو موثر است.

آیا پی آر پی دردآور است؟

خونگیری و تزریق محلول PRP با کمی درد همراه است که قابل تحمل می باشد.

آیا این شیوه پر خطر است؟

این شیوه جزو متدهای ایمن محسوب می شود و عوارض جانبی خاصی به دنبال ندارد.

آیا پس از پی آر پی زانو میتوان راه رفت؟

استراحت کامل به مدت 48 ساعت پس از تزریق در زانو توصیه می شود.

برای زانو تزریق پی آر پی بهتر است یا کورتیزون؟

کورتیزون روشی فوری برای تسکین درد است، اما اثرات آن موقتی بوده و نیاز به تکرار دارد. در مقابل، پی آر پی پس از چند روز اثر گذاری خود را نشان می دهد و علاوه بر تسکین درد، به ترمیم و التیام بافت نیز کمک می کند.