تاول دهان و لب | علل و روش های درمان آن
تاول‌های دهان و لب که به عنوان آفت دهان نیز نامیده می‌شوند، برآمدگی‌های کوچک و پر از مایع هستند که معمولاً به دلیل عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی ایجاد می‌شوند.شیوع آفت دهانی بسیار زیاد است و در دوره‌ای از زندگی بسیاری از افراد را مبتلا می سازد.
تاول‌های دهان و لب اغلب به صورت زخم‌های دردناک ظاهر می‌شوند و می‌توانند روی بافت‌های نرم دهان مانند لب‌ها، گونه‌ها، لثه‌ها، زبان، کف و سقف دهان بروز کنند. در موارد نادر، این تاول‌ها می‌توانند روی مری نیز ظاهر شوند و باعث ناراحتی شدید شوند. تاول‌های دهان و لب معمولاً یک تحریک جزئی هستند و طی یک تا دو هفته بهبود می‌یابند. با این حال، برخی از این آفت‌ها می‌توانند علائم سرطان لب یا عفونت ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس باشند. اگر تاول‌ها به صورت مکرر ایجاد می‌شوند، بزرگ‌تر از ۲ سانتی‌متر هستند یا با علائم دیگری مانند تب یا اسهال همراه‌اند، باید حتماً توسط دندانپزشک یا متخصص پوست مورد بررسی قرار گیرند.
تاول چیست؟
تاول، پدیده‌ای دردناک در پوست است که با ایجاد فضایی بین لایه‌های پوستی و بافت زیرین، پلاسما، خون و یا چرک را در خود جمع‌آوری می‌کند. هر نقطه از بدن میتواند در معرض بروز تاول قرار بگیرد.
علل تاول:
اصطکاک: بیشتر تاول‌های دست و پا به دلیل اصطکاک پوست با اشیاء خارجی ایجاد می‌شوند.
عوامل آلرژیک، ویروسی و باکتریایی: تاول‌های دهان و لب بیشتر ناشی از این عوامل هستند.
انواع تاول لب و دهان
تاول‌های دهانی، که به زخم‌های دهانی نیز معروفند، بر اساس علل مختلف دسته‌بندی می‌شوند.
تبخال:
تبخال یک عفونت ویروسی ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس است. تاول‌های قرمز پر از مایع، علامت بارز تبخال هستند که معمولاً در نزدیکی دهان یا سایر نواحی صورت ظاهر می‌شوند. تبخال در موارد نادر در انگشتان دست، بینی و داخل دهان نیز دیده می‌شود.
تبخال ها قابلیت سرایت دارند و از طریق تماس نزدیک یا بوسیدن از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. این ویروس حتی زمانی که تاول‌ها قابل مشاهده نیستند، مسری است و میتواند در بدن به صورت نهفته باقی بماند. تبخال در زمان ضعف سیستم ایمنی مانند هنگام تب، مجدداً فعال می‌شود.
علائم پیش از ظهور تاول: ناحیه‌ای که در معرض تبخال قرار دارد، قبل از ظاهر شدن تاول‌ها اغلب دچار سوزش می‌شود. شیوع اولیه تبخال ممکن است با علائمی شبیه به آنفولانزا مانند تب پایین، بدن درد و تورم غدد لنفاوی همراه باشد.
تاول دهان و لب بر اثرکم‌خونی
کم‌خونی زمانی رخ می‌دهد که تعداد گلبول‌های قرمز خون به حدی کاهش می‌یابد که انتقال اکسیژن به بافت‌های بدن مختل می‌شود. علائم کم‌خونی شامل موارد زیر است:
- رنگ‌پریدگی پوست و لثه‌ها
- تاول دهان و لب
- سرگیجه و سبکی سر
- خستگی
- تغییرات فشار خون
- تپش قلب
ژنژیووماتیت
ژنژیووماتیت یک عفونت شایع دهان و لثه است که بیشتر در کودکان دیده می‌شود. این بیماری باعث ایجاد تاول‌های دهان و لب می‌شود که از بیرون مایل به خاکستری یا زرد هستند و در مرکز قرمز به نظر می‌رسند. ژنژیووماتیت علائمی شبیه به آنفولانزا دارد و میتواند منجر به ترشح آب دهان و درد هنگام غذا خوردن، به خصوص در کودکان خردسال، شود.
مونونوکلئوز عفونی
مونونوکلئوز عفونی، بیماری‌ای است که معمولاً توسط ویروس آپشتین بار (EBV) در جوانان دبیرستانی و دانشگاهی ایجاد می‌شود. علائم این بیماری شامل موارد زیر است:
- تب
- تورم غدد لنفاوی
- تاول دهان و لب
- سردرد
- خستگی
- تعریق شبانه
علائم مونونوکلئوز عفونی معمولاً با گذشت دو ماه بهبود می‌یابند.
زخم شانکر
زخم شانکر یا استوماتیت آفتی، نوعی عارضه است که باعث ایجاد تاول‌ها و زخم‌های کوچک، بیضی‌شکل و دردناک در داخل دهان می‌شود. تاول‌های ناشی از زخم شانکر معمولاً به رنگ قرمز یا سفید و گاهی زرد دیده می‌شوند. این تاول‌ها عموماً بی‌ضرر هستند و طی چند هفته بهبود می‌یابند، اما ممکن است نشان‌دهنده بیماری‌های جدی‌تری مانند بیماری کرون، سلیاک، کمبود ویتامین یا HIV باشند.
کمبود فولات:
کمبود فولات، که یک ویتامین B ضروری است، میتواند منجر به کم‌خونی و ظهور تاول در لثه‌ها شود. علائم دیگر این کمبود شامل خستگی، ضعف، رنگ‌پریدگی پوست، تورم زبان، موهای خاکستری و تاخیر در رشد است.
برفک دهان:
برفک دهان، عفونت قارچی‌ای است که بیشتر در نوزادان و کودکان رخ می‌دهد و در بزرگسالان نشان‌دهنده ضعف سیستم ایمنی است. این عارضه با برجستگی‌های سفید کرمی روی زبان، گونه‌ها، لثه‌ها و لوزه‌ها ظاهر می‌شود. درد در محل برجستگی‌ها، از دست دادن حس چشایی، اشکال در بلع و پوست خشک و ترک خورده در گوشه‌های دهان از علائم دیگر برفک دهان هستند.
بیماری دست، پا و دهان:
این بیماری با ایجاد تاول‌های قرمز و دردناک در دهان، روی زبان و لثه‌های کودکان شناخته می‌شود. علاوه بر دهان، ممکن است لکه‌هایی در باسن، ناحیه تناسلی، دست و پا نیز ایجاد کند.
لکوپلاکیا:
لکوپلاکیا، بیماری‌ای است که با ایجاد لکه‌های سفید و ضخیم روی زبان و لایه داخلی دهان، شبیه تاول به نظر می‌رسد. این لکه‌ها در برخی موارد ممکن است برآمده، سفت و موی‌دار باشند. لکوپلاکیا اغلب در افراد سیگاری دیده می‌شود و معمولاً بعد از دو هفته به خودی خود از بین می‌رود. این عارضه در موارد جدی میتواند با سرطان دهان مرتبط باشد. مراقبت‌های منظم از دندان‌ها میتواند به جلوگیری از عود این بیماری کمک کند.
لیکن پلان دهان:
لیکن پلان، اختلالی التهابی مزمن است که لثه‌ها، لب‌ها، گونه‌ها و زبان را درگیر می‌کند. این بیماری لکه‌های سفید توری و برجسته‌ای شبیه به تار عنکبوت ایجاد می‌کند. تاول‌های دهان و لب در لیکن پلان ممکن است شکافته شده و به زخم تبدیل شوند. زخم‌های باز لیکن پلان در هنگام غذا خوردن یا مسواک زدن خونریزی می‌کنند و بسیار دردناک هستند.
بیماری سلیاک:
بیماری سلیاک، واکنش غیر طبیعی سیستم ایمنی بدن به گلوتن است که به پوشش روده کوچک آسیب می‌رساند. این آسیب منجر به جذب ضعیف مواد مغذی مهم مانند ویتامین‌های B، ویتامین D، آهن و کلسیم می‌شود. علائم این بیماری در بزرگسالان و کودکان متفاوت است.
علائم رایج در بزرگسالان:
اسهال، کاهش وزن، درد معده، کم‌خونی، درد مفاصل، نفخ، مدفوع چرب، بثورات پوستی و زخم‌های دهان.
علائم رایج در کودکان:
کاهش وزن، تأخیر در رشد، تأخیر در بلوغ، اسهال یا یبوست مزمن، درد معده و دندان‌های زرد یا تغییر رنگ داده.
سرطان دهان:
سرطان دهان میتواند تقریباً تمامی قسمت‌های دهان از جمله لب‌ها، گونه‌ها، دندان‌ها، لثه‌ها، دو سوم جلویی زبان، سقف و کف دهان را درگیر کند. این بیماری جدی است و موجب ایجاد لکه‌های سفید یا قرمز و تاول‌های بزرگ در لب و دهان می‌شود که با گذشت زمان بهبود نمی‌یابند. دیگر علائم شامل کاهش وزن، خونریزی لثه، گوش درد و تورم غدد لنفاوی در گردن است.
زبان مودار سیاه:
این پدیده بدون درد زمانی رخ می‌دهد که برجستگی‌های ریز روی زبان بلند شده و باکتری‌ها را به دام می‌اندازند، که ظاهری سیاه و مودار به زبان می‌بخشد. عوامل این عارضه شامل مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، بهداشت نامناسب دهان، سیگار کشیدن، نوشیدن زیاد چای یا قهوه و تولید ناکافی بزاق است. درمان این مشکل معمولاً با مسواک زدن زبان و استفاده از زبان‌خراش انجام می‌شود، اما گاهی اوقات نیاز به دارو نیز هست.
آفت دهان:
این زخم‌های کوچک و دردناک در داخل دهان ظاهر می‌شوند. علت دقیق این تاول‌ها مشخص نیست، اما برخی محرک‌ها شامل حساسیت مفرط، عفونت، تغییرات هورمونی، استرس و کمبود برخی ویتامین‌ها هستند. آفت دهان میتواند روی زبان، گونه و لثه‌ها ظاهر شود و معمولاً پس از یک یا دو هفته بهبود می‌یابد. آفت‌های شدید و مداوم را می‌توان با کرم‌های بی‌حس‌کننده، داروهای تجویزی یا لیزرهای دندانی درمان کرد.
زبان جغرافیایی:
این عارضه زمانی رخ می‌دهد که قسمت‌هایی از زبان برجستگی‌های ریز خود را از دست می‌دهند، که نقاط برجسته و فرورفته‌ای ایجاد می‌کند و ظاهری شبیه به نقشه جغرافیایی به زبان می‌دهد. تاول‌ها و لکه‌ها می‌توانند مکان، الگو و اندازه خود را تغییر دهند. این وضعیت معمولاً بی‌ضرر است و نیازی به درمان ندارد. در صورت وجود درد، مسکن‌های بدون نسخه و داروهای ضد التهاب می‌توانند کمک‌کننده باشند.
تاتو آمالگام:
این لکه‌های خاکستری یا آبی که به ندرت رخ می‌دهند، زمانی ظاهر می‌شوند که ذره‌ای از آمالگام در بافت نرم دهان شما، معمولاً در گونه یا لثه، جاسازی شود. نقره موجود در آمالگام وارد بافت می‌شود و خالکوبی کوچکی ایجاد می‌کند. تاتو آمالگام بی‌ضرر است، اما اگر لکه تغییر رنگ یا اندازه دهد، باید توسط دندانپزشک بررسی شود.
ژنژیویت:
این بیماری، اولین مرحله بیماری لثه است که با تجمع باکتری‌های موجود در پلاک در امتداد خط لثه، ممکن است باعث ایجاد تاول شود. علائم ژنژیویت شامل قرمزی، پف کردگی و خونریزی لثه‌ها است. رعایت بهداشت دهان و دندان میتواند به پیشگیری از بیماری‌های پریودنتال کمک کند. عواملی مانند سیگار کشیدن، رژیم غذایی نامناسب و استرس می‌توانند این بیماری را تشدید کنند.
پریودنتیت:
این بیماری، مرحله پیشرفته‌تری از بیماری لثه است که با التهاب بیشتر، باعث عقب‌نشینی لثه‌ها و ایجاد حفره‌هایی بین دندان‌ها و لثه‌ها می‌شود. این حفره‌ها جرم، پلاک و بقایای مواد غذایی را به دام می‌اندازند و در نهایت منجر به عفونت و آبسه می‌شوند. بیماری پیشرفته لثه به استخوان نگهدارنده دندان آسیب می‌رساند و یکی از دلایل اصلی از دست دادن دندان در بزرگسالان است. برای درمان عقب‌نشینی لثه‌ها باید به دندانپزشک مراجعه کنید.
سوختگی ناشی از آسپرین:
نگه داشتن آسپرین در گونه یا نزدیک دندان، به دلیل اسید موجود در آن، میتواند ضایعه‌ای سفید و خشن در لثه یا گونه شما ایجاد کند. برای جلوگیری از این سوختگی، کافی است این مسکن‌ها را ببلعید. سوختگی ناشی از آسپرین معمولاً پس از دو هفته بهبود می‌یابد.
برآمدگی‌های کاذب:
این اصطلاح عامیانه که به “پاپیلیت گذرا” نیز معروف است، به تاول‌های کوچک و بی‌ضرری اشاره دارد که روی زبان ظاهر می‌شوند. علل این تاول‌ها هنوز مشخص نیست، اما ممکن است واکنشی به یک غذا، یک ضربه جزئی یا حتی استرس باشد. این تاول‌ها پس از چند روز خود به خود از بین می‌روند، اما می‌توانند ناراحت‌کننده باشند.
عوامل فیزیکی در ایجاد تاول دهان و لب:
- گاز گرفتن زبان، گونه یا لب: این حادثه‌های کوچک می‌توانند باعث ایجاد تاول‌های دردناک شوند.
- سوختگی در دهان: مصرف غذاها و نوشیدنی‌های بسیار داغ میتواند باعث سوختگی و ایجاد تاول شود.
- برخورد با اجسام تیز: مانند دندان مصنوعی یا لبه تیز یک غذا.
- مسواک زدن با شدت زیاد یا استفاده از مسواک‌های سفت: این موارد می‌توانند به بافت نرم دهان آسیب برسانند.
- جویدن تنباکو: استفاده از تنباکو میتواند باعث تحریک و ایجاد تاول در دهان شود.
علائم و زمان مراجعه به پزشک
در بیشتر موارد، تاول‌های دهان و لب باعث قرمزی و درد می‌شوند، مخصوصاً هنگام خوردن و آشامیدن. این تاول‌ها همچنین می‌توانند باعث سوزش یا سوزن‌سوزن شدن در اطراف خود شوند. بسته به اندازه، شدت و محل تاول در دهان و لب، می‌توانند خوردن، نوشیدن، قورت دادن، صحبت کردن یا نفس کشیدن را دشوار کنند. همچنین ممکن است تاول‌ها منجر به ایجاد زخم شوند. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر باید به دندانپزشک یا متخصص پوست مراجعه کنید:
- تاول‌هایی که قطر آنها بیشتر از 2 سانتی‌متر باشد
- شیوع مکرر تاول دهان و لب
- بثورات
- ایجاد زخم‌های بی‌دلیل در دهان
- درد مفاصل
- تب
- اسهال
آیا تاول‌های دهان نیاز به تشخیص دارند؟
بیشتر تاول‌های دهان و لب را بدون مراجعه به پزشک می توان تشخیص داد، اما در موارد زیر مراجعه به پزشک توصیه می‌شود:
لکه‌های سفید در دهان: این لکه‌ها ممکن است علامت لکوپلاکیا یا لیکن پلان دهان باشند.
عفونت ویروسی یا باکتریایی: مانند هرپس سیمپلکس یا سایر عفونت‌ها.
تاول‌هایی که بهبودی پیدا نمی‌کنند یا اینکه شدیدتر می‌شوند: اگر تاول‌ها پس از چند هفته از بین نروند یا بدتر شوند، باید به پزشک مراجعه کنید.
مصرف داروی جدید: اگر اخیراً مصرف داروی جدیدی را شروع کرده‌اید، ممکن است این داروها عامل ایجاد تاول باشند.
شیمی‌درمانی: شیمی‌درمانی میتواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند و شما را در معرض خطر ابتلا به تاول‌های دهان قرار دهد.
جراحی پیوند: پس از انجام جراحی پیوند، به دلیل ضعف سیستم ایمنی، احتمال ابتلا به تاول‌های دهان افزایش می‌یابد.
در طول ویزیت، متخصص پوست یا دندانپزشک دهان، زبان و لب‌های شما را به دقت معاینه می‌کند. اگر مشکوک به سرطان دهان باشد، ممکن است بیوپسی انجام شود و آزمایشات بیشتری تجویز شود.
درمان تاول دهان و لب
آفت‌ها و تاول‌های خفیف دهان معمولاً طی 10 تا 14 روز به طور طبیعی از بین می‌روند، اما در برخی موارد ممکن است تا شش هفته طول بکشد. روش‌های ساده‌ای برای تسکین درد و تسریع روند بهبود وجود دارد:
- پرهیز از غذاهای تحریک‌کننده: از غذاهای تند، نمکی، مرکباتی و پر قند خودداری کنید.
- اجتناب از دخانیات و الکل: مصرف دخانیات و الکل میتواند روند بهبودی را کند کند.
- غرغره کردن با آب نمک: غرغره کردن با آب نمک گرم میتواند به تسکین درد و پاکسازی دهان کمک کند.
- مصرف غذاهای سرد: خوردن یخ، شربت یا سایر غذاهای سرد میتواند به تسکین درد دهان کمک کند.
- استفاده از داروهای ضد درد: داروهای مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن می‌توانند به تسکین درد دهان کمک کنند.
- خودداری از دستکاری زخم‌ها: فشار دادن یا خراشیدن تاول‌ها و زخم‌ها میتواند روند بهبودی را کند کند و احتمال عفونت را افزایش دهد.
- استفاده از خمیر جوش شیرین: مخلوط کردن جوش شیرین و آب و مالیدن آن روی تاول‌ها میتواند به تسکین درد و التهاب کمک کند.
- در صورت مراجعه به پزشک، ممکن است بسته به علت ایجاد تاول، داروهای مختلفی برای شما تجویز شود از جمله:
- داروهای ضد درد،ژل استروئیدی،داروهای ضد ویروسی، باکتریایی یا قارچی، اگر تاول‌ها ناشی از عفونت باشند، پزشک داروی مناسب برای درمان عفونت را تجویز خواهد کرد.
در صورت تشخیص سرطان دهان، ابتدا بیوپسی انجام می‌شود. پس از تأیید تشخیص، بسته به مرحله و نوع سرطان، درمان‌های مختلفی مانند جراحی، شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی در نظر گرفته می‌شود. پزشک شما بهترین روش درمانی را با توجه به شرایط شما انتخاب خواهد کرد.
درمان خانگی تاول دهان و لب
تحقیقات نشان داده‌اند که برخی اسانس‌ها می‌توانند به عنوان سپر دفاعی در برابر ویروس HSV-1 عمل کنند. با این حال، استفاده از روغن‌های ضروری و درمان‌های موضعی میتواند پوست دهان و لب را به درد و التهاب وادارد. به همین دلیل، قبل از استفاده، باید روی ناحیه کوچکی از پوست آزمایش انجام شود.
همچنین، باید اسانس‌ها را با روغن حامل (روغن گیاهی) رقیق کرد. نسبت معمول رقیق‌سازی حدود یک قطره اسانس به ازای هر قاشق چای‌خوری روغن حامل است. هنگام استفاده از این روغن‌های ضروری، از پد پنبه‌ای تمیز استفاده کنید تا از آلودگی و عفونت مجدد جلوگیری شود. در ادامه به بررسی برخی از بهترین روش‌های خانگی برای آرام کردن تاول‌های دهان و لب می‌پردازیم.
ال-لیزین (L-Lysine)
ال-لیزین، اسید آمینه ای است که میتواند بایت بهبود سریع تر تاول شود. بسیاری از افراد، اثربخشی این مکمل در پیشگیری و درمان تاول‌ها را تأیید می‌کنند. طبق گزارشات انتشارات سلامت هاروارد، ال-لیزین میتواند مانع از رشد اسید آمینه‌ای شود که عامل اصلی تحریک تاول‌ها است. با این حال، نیاز به تحقیقات بیشتری برای تأیید قطعی این موضوع وجود دارد. همچنین، این اسید آمینه میتواند در کاهش شیوع تاول‌ها نیز مفید باشد.
نحوه مصرف: دوزهای تحقیقاتی از 500 تا 3000 میلی‌گرم متغیر است.هنگام مصرف به توصیه‌های روی بسته‌بندی دارو توجه کنید.
روی درمانی (Zinc Therapy)
روی، یک ماده معدنی ضروری بدن است و برای بهبود زخم‌ها و تاول‌های دهان مفید است. استفاده موضعی از کرم‌های حاوی اکسید روی میتواند در درمان تبخال مفید باشد. مطالعه‌ای در سال 2001 نشان داد که کرم حاوی اکسید روی و گلیسین، دوره تبخال را در مقایسه با کرم دارونما کمتر می کند. تحقیقات جدیدتر نیز نشان داده‌اند که اکسید روی میتواند مانع از ورود ویروس هرپس سیمپلکس به سلول‌ها شود.
روغن پونه کوهی و درمان تاول‌های دهان و لب
تحقیقات نشان داده‌اند که روغن پونه کوهی میتواند انبوهی از ویروس‌های حیوانی و انسانی را مهار کرده و تاول‌های دهان و لب را درمان کند. با این حال، دوز دقیق و مؤثر برای رسیدن به بهبودی کامل هنوز مشخص نشده است.
نحوه استفاده:
چند قطره از این روغن را با یک روغن حامل رقیق کنید و با استفاده از یک توپ پنبه‌ای تمیز، آن را روی ناحیه آسیب‌دیده بمالید. این فرآیند را چندین بار در طول روز تکرار کنید و تا بهبود کامل تاول‌ها به این کار ادامه دهید.
عصاره شیرین بیان
ریشه شیرین بیان به عنوان یک گزینه مؤثر برای درمان تبخال و انواع تاول‌های دهانی شناخته شده است. مطالعات سلولی نشان داده‌اند که شیرین بیان میتواند نقش مهمی در بهبود تاول‌های دهان داشته باشد، هرچند اثرات ضد ویروسی این گیاه هنوز به طور کامل مشخص نشده است.
نحوه استفاده:
عصاره شیرین بیان رقیق شده را مانند روغن پونه کوهی استفاده کنید. اگر از قرص شیرین بیان استفاده می‌کنید، آن را با روغن نارگیل یا بادام به شکل خمیر درآورده و روی ناحیه آسیب‌دیده بمالید. قبل از مصرف خوراکی ریشه شیرین بیان، حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا از بروز عوارض جانبی ناخواسته جلوگیری شود.
فندق
فندق جادوگر یک گیاه دارویی با خواص بی‌نظیر است که میتواند با ویروس‌ها مبارزه کرده و التهاب را کاهش دهد. این گیاه قابض است و میتواند ناحیه تاول را خشک کرده و به بهبود آن کمک کند.
نحوه استفاده:
یک توپ پنبه‌ای را به عصاره فندق جادوگر آغشته کنید و آن را بدون فشار دادن مستقیم روی تاول‌ها و تبخال‌های دهان قرار دهید. توجه داشته باشید که نباید عصاره را روی ناحیه آسیب‌دیده مالش دهید. این درمان را تا زمان بهبودی کامل ادامه دهید
سرکه سیب
سرکه سیب با دارا بودن خواص ضد قارچی و ضد ویروسی، یاری‌گر درمان تاول‌های دهان و لب است. با این حال، به دلیل اسیدی بودن و احتمال آسیب به بافت‌های دهان، باید با احتیاط از آن استفاده شود. برای عفونت‌های باکتریایی پوست دهان، این ماده توصیه نمی‌شود.
نحوه استفاده:
با استفاده از یک تکه پنبه، سرکه سیب را چند بار در روز بر روی تاول‌ها بمالید. می‌توانید آن را برای چند دقیقه در محل بگذارید. این درمان را تا بهبودی کامل ادامه دهید. هرچند مصرف سرکه سیب در مقادیر کم بی‌خطر است، اما ممکن است پوست را تحریک کند.
پیشگیری از تاول‌های دهان و لب
هیچ راه قطعی برای جلوگیری از تمام تاول‌های دهان وجود ندارد، اما می‌توانید با انجام اقداماتی، احتمال بروز آنها را کاهش دهید:
- از مصرف غذاها و نوشیدنی‌های بسیار داغ خودداری کنید.
- غذا را به آرامی بجوید.
- از مسواک نرم استفاده کرده و بهداشت دهان و دندان را به طور منظم رعایت کنید.
- در صورتی که وسایل دهانی (مانند بریس‌ها) دهان شما را تحریک می‌کنند، به دندانپزشک مراجعه کنید.
- استرس خود را کاهش دهید.
- از یک رژیم غذایی متعادل پیروی کنید.
- مصرف غذاهای تند را کاهش داده یا حذف کنید.
- ویتامین‌های گروه B را مصرف کنید.
- مقدار زیادی آب بنوشید.
- از سیگار کشیدن و استفاده از تنباکو خودداری کنید.
- از مصرف الکل خودداری کنید و یا محدود کنید.
- هنگام قرار گرفتن در معرض آفتاب، لب‌های خود را سایه بزنید یا از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
مراجعه به دندانپزشک
در اکثر موارد، دندانپزشک میتواند تاول‌های دهان شما را به درستی تشخیص داده و درمان کند. با این حال، اگر زخم‌ها و تاول‌های مکرر دهانی دارید که با یک بیماری مرتبط است، بهتر است به متخصص پوست یا متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.
اگر درباره علت دقیق تاول‌های دهان خود مطمئن نیستید، قبل از مراجعه حضوری با یک دندانپزشک به صورت تلفنی مشورت کنید.
نتیجه‌گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
تاول‌های دهان و لب در اغلب موارد بی‌خطر هستند، اما می‌توانند دردناک باشند. خوشبختانه، روش‌های درمانی متعددی برای تسکین درد و ناراحتی ناشی از آنها وجود دارد. در صورتی که علائم غیرمعمولی را مشاهده می‌کنید یا اگر تاول‌های دهان و لب شما طی سه هفته بهبود نیافتند، مراجعه به متخصص دندانپزشکی یا پوست ضروری است. این اقدام به رد هرگونه مشکل جدی سلامت کمک کرده و امکان تشخیص و درمان بیماری در مراحل اولیه را فراهم می‌کند.
پرسش و پاسخ
آیا تاول دهان و لب نشانه کروناست؟
تاول‌های دهان و لب به طور کلی از علائم رایج کووید-۱۹ محسوب نمی‌شوند، اما در برخی از افراد مبتلا به این ویروس مشاهده شده‌اند. تحقیقات بیشتری برای تعیین ارتباط مستقیم ضایعات دهانی با ویروس کرونا یا اثبات ثانویه بودن این علائم مورد نیاز است. برای اطلاعات بیشتر در مورد علائم اولیه کرونا، مطالعه مقالات مرتبط توصیه می‌شود.
خطرناک‌ترین نوع تاول‌های دهانی چیست؟
تاول‌های ناشی از سرطان دهان خطرناک‌ترین نوع تاول‌های دهان و لب محسوب می‌شوند، زیرا این تاول‌ها می‌توانند به بافت‌های داخلی دهان آسیب برسانند.
آیا تاول دهان و لب موجب زخم‌های دهانی می‌شود؟
بیماری آفت دهان میتواند منجر به تشکیل تاول‌هایی شود که به مرور زمان به زخم تبدیل می‌شوند. بسیاری از بیماری‌های دیگر نیز می‌توانند روندی مشابه با آفت دهان داشته باشند. برای اطلاعات بیشتر در مورد زخم‌های دهانی، مطالعه مقاله‌ای تخصصی در این زمینه توصیه می‌شود.
درمان سریع تاول‌های خونی دهان چیست؟
مرطوب‌کننده‌های حاوی آلوئه ورا می‌توانند در بهبود تاول‌های دهان مؤثر باشند. با این حال، تشکیل و بهبود تاول‌ها معمولاً یک فرآیند ده تا چهارده روزه است و داروهای گیاهی می‌توانند این مدت زمان را تا حدودی کاهش دهند.
چرا سقف دهان تاول می زند؟
تبخال‌ها که اغلب در اطراف دهان ایجاد می‌شوند، در برخی موارد می‌توانند در سقف دهان نیز بروز کنند. علاوه بر تبخال، بیماری‌های دیگری که در بخش‌های قبلی به آنها اشاره شده است نیز می‌توانند منجر به تاول زدن سقف دهان شوند.
جوش در دهان چه عارضه ای است؟
جوش نزدیک دهان ممکن است به دلیل فشار مکرر بر روی پوست این ناحیه ایجاد شود. عواملی مانند استفاده روزانه از تلفن همراه، آلات موسیقی، لوازم آرایشی، خمیر دندان، مومیایی لب و کرم اصلاح همگی می‌توانند باعث بروز جوش در نزدیکی دهان شوند.
علت تورم لب ها چیست؟
روی یکی از مواد معدنی ضروری برای مراقبت از لب است. کمبود این ماده معدنی میتواند منجر به خشکی، تورم، ترک خوردن و ایجاد تاول در زبان و لب شود. برای درمان این عارضه، باید غذاهای غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
آیا تاول دهان و لب علامت سرطان دهان است؟
تاول‌های دهانی مرتبط با سرطان معمولاً در لایه داخلی دهان یا روی لب ایجاد می‌شوند. علاوه بر تاول، زخم‌هایی در دهان ایجاد می‌شوند که بیشتر شبیه به سوختگی هستند. این زخم‌ها می‌توانند بسیار دردناک باشند و خوردن، صحبت کردن، بلعیدن و تنفس را دشوار کنند.
چه کسانی مستعد بروز تاول دهان و لب هستند ؟
آفت‌های دهان می‌توانند هر کسی را درگیر کنند، اما برخی از آنها در زمان‌های خاصی از زندگی بروز می‌کنند. به عنوان مثال، برفک دهان و ژنژیووستوماتیت در کودکان شایع‌تر هستند، در حالی که لکوپلاکیا و لیکن پلان در بزرگسالان مسن‌تر شایع‌تر هستند.
شایع‌ترین تاول لب و دهان چیست؟
تبخال و آفت از شایع‌ترین انواع ضایعات دهانی هستند. حدود ۲۰ درصد از افراد در مقطعی از زندگی خود دچار آفت می‌شوند. در حالی که بیش از نیمی از مردم به ویروسی که باعث تبخال می‌شود آلوده شده‌اند، تنها ۲۰ تا ۴۰ درصد از آنها در طول زندگی خود تبخال را تجربه می‌کنند.
آیا تاول دهان و لب واگیردار است؟
سرایت تاول‌های دهان و لب به نوع آنها بستگی دارد. تبخال مسری است، اما آفت‌های دهان مسری نیستند. اگر در مورد نوع تاول دهان خود مطمئن نیستید، بهتر است به یک متخصص مراجعه کنید.
تاول‌های دهان و لب چگونه انتقال می یابند ؟
تاول‌هایی که ریشه ویروسی دارند معمولاً از طریق بزاق، تماس نزدیک، غذا، نوشیدنی، ظروف مشترک و بوسیدن سرایت می‌کنند.
تاول‌های دهان تا چه مدت منتقل می شوند ؟
تاول‌های دهان در 15 روز اول پس از ایجاد، قابلیت انتقال به افراد دیگر را دارند.
عامل تاول‌های دهان ویروس است یا باکتری؟
اگرچه ویروس‌ها شایع‌ترین عامل عفونی در ایجاد تاول‌های دهان هستند، باکتری‌ها نیز می‌توانند در بروز ضایعات دهانی نقش داشته باشند. برای مثال، تبخال ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس است. در مقابل، تاول‌هایی مانند ژنژیووستوماتیت توسط باکتری‌هایی مانند استرپتوکوک و اکتینومیسس ایجاد می‌شوند.
وقتی در دهان و لب تاول داریم باید چه غذاهایی مصرف کنیم؟
در هنگام ابتلا به تاول‌های دهان، مصرف غذاهای سرد مانند شربت، یخ و بستنی میتواند در تسکین درد ناحیه موثر باشد. از مصرف غذاهای تند، شور و مرکباتی مانند پرتقال، آناناس و سس گوجه‌فرنگی خودداری کنید.
آیا تاول های دهان و لب خطرناک هستند؟
تاول‌های دهان و لب معمولاً بی‌خطر هستند و به طور خود به خود بهبود می‌یابند. با این حال، در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر، باید به دنبال مراقبت‌های فوری پزشکی باشید:
- ضعف سیستم ایمنی
- عدم بهبود تاول در عرض دو هفته و تشدید آن با گذشت زمان
- بروز علائم شدید مانند تب و لرز
- عود مکرر تاول
- احساس سوزش در چشم‌ها
- تخریب بافت‌های دهان
لیست پزشکان مرتبط:
رها رادفردکترا دندانپزشک | تهران- محمدرضا زارعدکترا دندانپزشک | تهران
- مریم اخیانیدکترای دندانپزشک | تهران
- بهروز مشهدی رحیمیدکترا دندانپزشک | تهران
- حمید آهنگریدکترا دندانپزشک | تهران
- محمدمهدی حائری اسدیدکترا دندانپزشک | تهران
- علیرضا افراشیدکترای حرفه ای/تخصصی جراح دندانپزشک دارای فلوشیپ تخصصی زیبایی از آمریکا و آلمان | تهران
- آزاده خلجیاندکترای دندانپزشک | تهران
- سمیرا فرنیاجراح و متخصص دندانپزشک | تهران
- کیهان کندریدکترا جراح و دندانپزشک | تهران
