فشار خون پایین چیست؟ به چه علت و با چه علائمی است؟ چگونه درمان میشود؟
آیا با ویژگی های فشار خون پایین آشنایی دارید؟ برای داشتن بدن سالم فشار خون باید در حد استاندارد باشد. در حالت کلی فشار خون در بازه ی کمتر از mm Hg80/120 یک استاندارد طبیعی است. با زبان عامیانه تر به فشاری که در رگهای خونی در جریان است، فشار خون گفته میشود. اگر این فشار بیش از حد مشخصی کاهش پیدا کند، فرد دچار به فشار خون پایین مبتلا شده و دارای فشار خون پایینی است. اما به صورت مشخص کاهش فشار خون چه علائمی دارد و چگونه میتوان آن را شناسایی کرد؟ در ادامه ی مطالب همراه ما باشید تا به بررسی فشار خون پایین بپردازیم.
علائم فشار خون پایین
نشانه های مانند خستگی و افزایش ضربان قلب تا علائم جدی تر علائم کاهش فشار خون پایین است. در برخی موارد فشار خون پایین با بیماری های دیگر دارای علائم یکسانی است و یا در برخی موارد خود فشار خون پایین جزئی از علائم و بیماری های دیگر است. در ادامه ی مقاله به معمول ترین علائم بیماری هایپوتشن پرداخته می شود.
فشار خون پایین معمولا در بازه ی 60/90mm Hg قرار دارد. اگر فشار خون از این بازه کمتر شود، عوارض فشار خون پایین ظاهر میشود.
1.فشار خون پایین و ضربان قلب بالا
افزایش ضربان قلب یکی از علائم فشار خون پایین است که جز پرخطرترین موارد پر ریسک میباشد. علائمی مانند تپش قلب سریع،شدید یا احساس این که قلب بیرون از بدن میزند از علائم کاهش فشار خون پایین است.
۲. فشار خون پایین و ضربان قلب پایین
زمانی که فشار خون کاهش پیدا میکند، به خاطر کاهش جریان خون رسانی و پمپاژ خون در بدن ضربان قلب کاهش پیدا میکند. علاوه بر این در برخی موارد کاهش فشار خون پایین به خاطر کاهش ضربان قلب است.
3. فشار خون پایین و سردرد
سردرد شدید به چه دلیلی است؟ یکی از عوارض سردرد کاهش فشار خون است و به عنوان مهم ترین علائم فشار خون پایین است. در سردرد های ناشی از کاهش فشار خون پایین انبساط رگ های خونی در مغز رخ میدهد و باعث افزایش فشار در چشم میشود.
4.فشار خون پایین و سرگیجه
در برخی موارد کاهش فشار خون باعث سرگیجه میشود. علائمی مانند احساس خستگی و کاهش انرژی است که به دنبال آن فرد احساس سبکی سر و سرگیجه دارد. در عوارضی مانند سرگیجه و سبکی سر فرد احساساتی مانند بیهوشی و غش کردن، دارد. این احوالات مشخص ترین نشانه ی کاهش فشار خون است. در برخی موارد، فرد با کاهش فشار خون ممکن است تعادل خود را از دست بدهد و زمین بخورد.
۵. فشار خون پایین و حالت تهوع
از جمله عوامل دیگر کاهش فشار خون، وجود حالت تهوع پیوسته است. احساس ناراحتی در دستگاه گوارش که امکان دارد همراه با استفراغ باشد به عنوان حالت تهوع شناخته میشود. حالت تهوع با استفراغ کردن کاهش پیدا میکند اما به دلیل کاهش آب بدن (هایپوتنشن) بدن باید سریع آبرسانی شود.
۶. فشار خون پایین و اختلال نعوظ
اختلال در نعوظ یکی دیگر از علائم فشار خون پایین است. افرادی دارای مشکلاتی مانند نعوظ هستند معمولا دارای فشار خون پایین هستند. در این اختلال خون کافی به اندام تناسلی نمیرسد و فرد دچار نعوظ میشود.
۷. افت فشار خون و تکرر ادرار
تکرر در ادرار باعث کاهش فشار خون میشود. در تکرر ادرار مایعات زیادی از بدن خارج میشود و بدن دچار کم ابی میشوند و در نهایت کاهش فشار خون حاصل میشود.
۸. افت فشار خون و کم خونی
اگر کاهش فشار خون مزمن و مداوم شود، احتمالا فرد کم خونی را تجربه میکند. فشار خون پایین میتواند انواع آنمی و کم خونی را ایجاد کند و همچنین به عنوان مشخصه ی فشار خون پایین در نظر گرفته میشود.
۹. افت فشار خون و بیهوشی (غش کردن)
از علائم کاهش فشار خون، بیهوشی و از دست دادن تعادل همچنین حس سبکی سر و سرگیجه میباشد. در برخی از افراد زمانی که فشار خون کاهش پیدا کرد، فرد تعادل خود را از دست داده و بیهوش میشود. در این زمان بایستی با پزشک مورد نظر خود مشورت کنید. همچنین لازم به ذکر است هنگام رخ دادن این حادثه ممکن است فرد در موقعیت نامناسب غش کرده و آسیب فیزیکی ببیند و سلامتی به خطر بیفتد.
اگر هنگام افت فشار خون، بیهوش می شوید و نیاز است با پزشک عمومی یا دکتر قلب صحبت شود.
۱۰. افت فشار خون و عرق سرد
احساس پوست لطیف یکی از علائم کاهش فشار خون پایین است. احساس پوست لطیف در واقع به احساس رطوبت روی پوست و عرق سرد روی آن اشاره می شود. از جمله نشانه های خطرناک کاهش فشار خون عبارت است از: پوست سرد، لطیف و رنگ‌پریده.
علائم فشار خون پایین در خانم ها
در برخی از خانوم ها ممکن است تمامی علائم فشار خون پایین مانند گیجی، سردرد یا حالت تهوع مشاهده شود. با توجه به اینکه خانمها بیشتر از آقایان با کم خونی مواجه هستند، بنابراین بارزترین نشانه ی کاهش فشار خون پایین آنها کم خونی است. همچنین علائمی مانند افسردگی و ضعف در خانم ها بیشتر مشاهده میشود.
خانمها در مقایسه با آقایان بیشتر به مشکلاتی مانند کم خونی دچار هستند و کم خونی مشخص ترین نشانه افت فشار خون است.
نشانه ی فشار خون پایین در مردان
اختلال نعوظ از جمله واضح ترین نشانه ی کاهش فشار خون در آقایان محسوب میشود. آقایانی که به کم خونی شدید دچار هستند اختلالات واضح تری در روابط جنسی خود مشاهده می کنند.
علائم فشار خون پایین در بارداری
بارداری موقعیتی است که در آن فشار خون کاهش پیدا میکند. مواردی مانند افزایش نیاز خون از سوی مادر باردار و جنین درحال‌رشد باعث ایجاد مشکلاتی در بارداری میشود. از جمله مشخصه ها و علائم هایپوتنشن در بارداری عبارت است از: ضعف، تشنگی، لرزش دست‌ها، حالت تهوع، استفراغ، سرگیجه و حتی غش‌کردن و افزایش ضربان قلب.
علائم فشار خون پایین در کودکان
با توجه به شرایط جسمی کودک علائم افت فشار خون ممکن است متفاوت باشد. از جمله عوارض فشار خون پایین در کودکان عبارت است از: خستگی، حالت تهوع، تاری دید، سرگیجه و غش. علائم شوک در کودکانی که دچار کاهش فشار خون شدهاند، متفاوت است. علائم فشار خون پایین عبارت است از گیجی، سردی و رنگ‌پریدگی پوست، تنفس سریع و کم‌عمق و نبض ضعیف و سریع. اگر این علائم مشاهده شد سریعا به اورژانس مراجعه کنید. نداشتن تمرکز از جمله عوارض کاهش فشار خون در کودکان است.
علائم فشار خون پایین در نوجوانان
بازه ی نرمال فشار خون در نوجوانان در حدود 110/70 میلیمتر بر جیوه است و اگر فشار خون از این بازه کمتر شود، نشانه ی افت فشار خون در نوجوانان است. علائمی مانند حس گیجی و عدم تعادل بعد از سرپا ایستادن‌های طولانی‌مدت و در کل نشانه های رایج، عوارض کاهش فشار خون در نوجوانان است. از جمله عوامل دیگر Hypotension در نوجوانان عبارت است از: تاری دید، سبکی سر و غش‌کردن.
علائم فشار خون پایین در جوانان
علائمی مانند استرس عاطفی، ترس، ناامنی یا درد باعث کاهش فشار خون در جوانان است. عواملی دیگر مانند عوارض استرس و فکر زیاد هم میتواند دلیلی برای کاهش فشار خون پایین باشد. از آنجا که بدنی که به کم آبی دچار شده باشد، دارای کم خونی است و همینطور افزایش گرما باعث کم آبی بدن و در نهایت کاهش فشار خون میشود. به همین خاطر کاهش فشار خون دارای علائمی متفاوت است. شایع ترین آنها عبارت است از: گیجی، سبکی سر، حالت تهوع، گردن‌درد یا کمردرد و سردرد.
علائم فشار خون پایین عصبی
اگر فردی دارای مشکلات زمینه ی عصبی باشد کاهش فشار خون پایین آن باعث ایجاد مواردی مانند سردرد شدید، تنگی نفس، دیسترس تنفسی، تاکی‌کاردی و ضعف میشود. مشکلاتی مانند ایجاد شوک عصبی و یا مشکلات عاطفی و استرسی باعث افزایش فشار خون شده و در نهایت فشار خون را کاهش پیدا میکند.از جمله علائمی مانند سست‌شدن پاها و ضعف عمومی، نشان از کاهش فشار خون در این افراد است.
افزایش ضربان قلب و به دنبال آن کاهش فشار خون دارای دلایلی مانند شوک عصبی یا مشکلات عاطفی و استرسی میباشد.
علائم فشار خون پایین در بیماران دیالیزی
کاهش فشار خون در افرادی که دارای ناراحتی کلیه هستند و دیالیز میشود، به صورت رایج رخ میدهد. علائمی مانند ضعف و بیحالی، حالت تهوع استفراغ و خستگی و سرگیجه شدید در افرادی که به کم خونی دچار میشوند و دیالیزی هستند، رخ میدهد.
علائم فشار خون پایین در خواب
معمولا در خواب فشار خون کاهش پیدا میکند و این امری طبیعی است. معمولا گردش خون در بدن فردی که استراحت می کند، کاهش پیدا میکند. علائمی مانند کاهش دمای بدن، کاهش ضربان قلب و گیجی نشانه ی از کاهش فشار خون پایین در خواب است.
علائم فشار خون پایین در پریودی
علائمی مانند سردرد، کم‌خونی و کم‌آبی بدن، سرگیجه و ضعف و بیحالی نشانه ی از کاهش فشار خون در زمان پریودی است. هنگام پریودی حجم زیادی از خون بدن خارج شده و احتمال هایپرتنشن افزایش پیدا میکند.
علائم فشار خون پایین در سالمندان
کاهش فشار خون در سالمندان به صورت رایج مشاهده میشود. علائمی مانند ضربان قلب بالا، دیابت، گیجی و ازدست‌دادن هوشیاری و تعادل علائمی از افزایش فشار خون در سالمندان است.
دلایل و علت کاهش فشار خون
انواع زیادی از اختلالاتی مانند هایپوتنشن وجود دارد و دلایل متفاوتی هم برای این اختلال وجود دارد. مثلا در در افت فشار خون ارتواستاتیک، کاهش فشار خون به دلیل ایستادن طولانی‌مدت یا تغییر سریع وضعیت از نشسته یا دراز کشیده به ایستاده رخ میدهد. این تغییرات ناگهانی می‌توانند باعث سرگیجه و ضعف شوند.
در چه شرایطی باید به دکتر مراجعه کرد؟
در شرایط متغیر و حالات مختلف افت فشار خون ایجاد میشود. در برخی از این افراد این شرایط موقت و به تدریج بهبودی حاصل میشود. اما اگر عوارض کاهش فشار خون طولانی مدت باشد، یا اینکه عوارض شدیدی خصوصاً تنگی نفس حاصل شود، باید فورا به متخصص مراجعه کرد. در افرادی با عوارضی مانند مشکلات قلبی یا ریوی و افراد مسن و بارداران، کاهش فشار خون پایین مشاهده میشود.
اگر به افت فشار خون دچار شدید به کدام متخصص باید مراجعه کرد
برای شناسایی اولیه ی علائم اولیه کاهش فشار خون پایین باید به متخصص مراقبت‌های پزشکی عمومی مراجعه کرد. در حداکثر مواقع خطرات جدی مانند سرگیجه و حالت تهوع خطر ظاهر نمیشود. اگر عوارضی مانند علائم افت فشار خون شدیدتر و ادامه‌دارتر ظاهر شد، باید با یک متخصص قلب و عروق در این حوزه صحبت بفرمایید، همچنین در مواردی که افزایش ضربان قلب مشاهده میشود.
درمان علائم افت فشار خون
معمولا متخصصان به برای درمان فشار خون پایین پیشنهاد های مانند مورد تغییرات سبک زندگی مانند تغییر اصول و روش غذا خوردن، چگونگی نشستن و ایستادن را ارائه میکند. برای مثال اگر به صورت طولانی مدت روی پا خود می ایستد باید جوراب واریسی بپوشید. ممکن است افت فشار خون شما اینقدر جدی نباشد که نیازی به درمان نباشد.
با توجه به علت بیماری میتوانید از راهکارهای مانند مصرف مایعات بیشتر برای کاهش کم ابی بدن، همچنین استفاده از داروهایی که کمک به افزایش فشار خون و تنظیم فشار خون میکند، استفاده کنید.
به نقل از سایت healthlibrary
کلام نهایی و راهنمای مراجعه به متخصص
هایپوتنشن یا کاهش فشار خون با آموزش مناسب قابل کنترل و پیشگیری است. علائم آن شامل ضعف، سرگیجه، عرق سرد و حالت تهوع میشود. افرادی که سابقه افت فشار خون دارند باید از محرک‌ها دوری کنند. مواردی مانند عادات غذایی سالم، هیدراتاسیون منظم و ورزش همیشه به ایجاد فشار نرمال پیشنهاد میشود. اما اگر دارای بیماری زمینهای هستید و یا با علائم پر خطر مواجه هستید بهتر است با یک متخصص قلب و عروق در اسرع وقت صحبت و مشکل مدنظر را پیگیری کنید.
پرسش های رایج
فشار خون پایین چه علائمی دارد؟
علائم فشار خون پایین میتواند از خستگی، سرگیجه، حالت تهوع و سردرد شروع شده و به بیهوشی، تاری دید، ازدست‌رفتن تعادل، تاکی‌کاردی یا افت ضربان قلب منجر شود.
به چه صورت میتوان از بروز علائم پایین بودن فشار خون جلوگیری کنیم؟
با انجام دستورالعمل های ساده از ایجاد علائم کاهش فشار خون مانند سرگیجه و سردرد جلوگیری کرد. مثلا با افزایش مصرف آب و کاهش میزان الکل می توان مانع از کاهش فشار خون شد. رعایت مواردی مانند محدود کردن مصرف کافئین، دراز کشیدن و استراحت‌کردن بعد از احساس سرگیجه میتوان مانع از کاهش فشار خون شد.
آیا دو مورد قند خون پایین و فشار خون پایین یکسان هستند؟
خیر این دو فاکتور یکسان نیست. اما با کاهش سطح خون، فشار خون هم کاهش پیدا میکند. لازم به ذکر است در افراد دیابتی، هایپوتنشن رخ میدهد.
چه تغییراتی را در سبک زندگی خود ایجاد کنیم تا فشار خون کاهش پیدا نکند؟
پیشنهاد میشود 3 وعدهی غذایی خود را به چند وعده ی غذایی کوچکتر تقسیم کنید و همچنین مقدار کمتری از کربوهیدرات را مصرف کنید.
فشار خون پایین چه عوارضی دارد؟
افرادی مانند سالمندان، داروهای مصرفی بیماران پارکینسونی و دیگر بیماری های قلبی نسبت به فشار خون پایین حساس تر هستند. همچنین خانوم های باردار باید به علائم افت فشار خون و عوارض ناشی از آن توجه کنند.
لیست پزشکان مرتبط:
سید علی جمالیانفوق تخصص قلب و عروق | تهران- مسعود اسلامیمتخصص قلب و عروق | تهران
- محمد حسن نمازیفلوشیپ تخصصی قلب و عروق | تهران
- مهدی بابوی نژادفوق تخصص قلب و عروق | تهران
- مصطفی بیاتفوق تخصص قلب و عروق | تهران
- مهدی پیشگاهیمتخصص قلب و عروق | تهران
- مرکز قلب آرامکلینیک قلب و عروق | تهران
- پریسا ایزدپناهمتخصص قلب و عروق | تهران
- سوده رودباریمتخصص قلب و عروق | تهران
- میترا سلامتمتخصص قلب و عروق - آنژیوگرافی - الکتروکاردیوگرافی - تست ورزش - نوار قلب | تهران
