ماموپلاستی چیست؟ کاربرد، مزایا و عوارض آن
ماموپلاستی نوعی جراحی سینه است که می‌تواند به دلایل زیبایی، درمانی یا ترمیمی انجام شود. برخلاف تصور عمومی، ماموپلاستی صرفاً به بزرگ کردن سینه‌ها محدود نمی‌شود. بسیاری از جراحی‌های سینه با هدف کاهش حجم و اصلاح شکل سینه‌ها انجام می‌شوند و دلایل پزشکی و درمانی دارند.
ماموپلاستی یک روش جراحی موثر برای بهبود ظاهر، کاهش درد و بازسازی سینه‌ها است که با پیشرفت تکنولوژی پزشکی امکان بازسازی بسیار طبیعی سینه فراهم شده است. اگرچه مزایای زیادی دارد، اما عوارض و مخاطراتی نیز وجود دارد که قبل از انجام جراحی باید با پزشک مشورت و تمامی جوانب را بررسی کرد.
ماموپلاستی چیست؟
ماموپلاستی (به انگلیسی: mammoplasty) یک اصطلاح تخصصی در جراحی پلاستیک است که به انواع مختلف جراحی‌های سینه اشاره دارد. برخلاف باور عموم که ماموپلاستی تنها به بزرگ کردن سینه‌ها مربوط می‌شود، این جراحی شامل روش‌های متنوعی است که بر اساس نیاز فرد انجام می‌شود. هدف از ماموپلاستی می‌تواند شامل تغییر سایز (کوچک کردن یا بزرگ کردن سینه) و تغییر شکل پستان‌ها برای بهبود زیبایی یا رفع مشکلات پزشکی باشد.
تفاوت ماموپلاستی و پروتز سینه
پروتز سینه (Breast prosthesis)، که به عنوان بزرگ کردن سینه نیز شناخته می‌شود، یکی از روش‌های ماموپلاستی است. این جراحی برای افزایش حجم و اندازه سینه‌ها استفاده می‌شود و یکی از محبوب‌ترین عمل‌های جراحی زیبایی در میان زنان در سراسر جهان است. پروتز سینه برای بزرگ‌تر کردن سایز سینه‌ها یا رفع مشکلاتی مانند افتادگی و کوچک شدن سینه‌ها که به دلیل شیردهی، بارداری، کاهش وزن، تغذیه نامناسب، سرطان یا بیماری (تروما) رخ می‌دهند، به کار می‌رود. این جراحی نه تنها حجم سینه‌ها را افزایش می‌دهد بلکه آنها را لیفت کرده و بالا می‌کشد.
انواع ماموپلاستی
عمل جراحی زیبایی ماموپلاستی به سه نوع کلی تقسیم می‌شود:
۱. بزرگ کردن سینه (Breast Augmentation)
این نوع جراحی برای افزایش سایز سینه‌ها انجام می‌شود. پروتز سینه، که معمولاً از مواد سیلیکونی یا سالینی ساخته می‌شود، به منظور افزایش حجم سینه‌ها کاشته می‌شود. این جراحی معمولاً با لیفت سینه همراه است تا فرم و موقعیت سینه‌ها بهبود یابد. علاوه بر این، مشکلات عدم تقارن پستان‌ها نیز با این روش برطرف می‌شود.
۲. کوچک کردن سینه (Breast Reduction)
گاهی اوقات بزرگی سایز پستان‌ها مشکلاتی مانند درد گردن، کمر، و بی‌حسی انگشتان را به همراه دارد. در این نوع ماموپلاستی، چربی اضافه، پوست و بافت غده‌ای سینه برداشته می‌شود تا حجم سینه‌ها کاهش یابد. این جراحی همچنین برای مردانی که مشکل بزرگی بیش از حد سینه (ژنیکوماستی) دارند، نیز انجام می‌شود.
۳. جراحی ترمیمی بازسازی سینه (Breast Reconstruction)
خانم‌هایی که به علت سرطان سینه ناچار به عمل ماستکتومی (برداشتن پستان) شده‌اند، می‌توانند از این نوع جراحی بهره ببرند. جراحی بازسازی سینه به منظور ایجاد فرم طبیعی سینه‌ها پس از درمان سرطان انجام می‌شود. این جراحی شامل برداشت و تعویض پروتزهای سیلیکونی و سالینی در سینه است و هدف آن بازگرداندن ظاهر طبیعی به سینه‌ها است.
انواع الگوی برش جراحی در ماموپلاستی
در موارد بیماری سرطان سینه، که ماموپلاستی به عنوان بخشی از درمان این افراد انجام می‌شود، هدف اصلی جراح برداشتن توده سرطانی است. به منظور تغییر شکل و ظاهر سینه‌ها، جراحان از الگوهای متفاوت برش متناسب با هدف عمل و روش ماموپلاستی بهره می‌گیرند. سه الگوی اصلی برش در ماموپلاستی عبارتند از:
الگوی برش گرد (Periareolar):
در این رویکرد جراحی، برش‌ها به دور آرئول (ناحیه تیره و محیطی نوک پستان) اعمال می‌گردد. در ماموپلاستی با این الگوی برش، بخشی از پوست آرئول به شکل دایره‌وار برداشته شده و بافت‌های سرطانی نیز حذف می‌شوند. سپس ناحیه اطراف سینه دوباره به موقعیت خود بازگردانده و بخیه می‌شود. جای زخم نهایی شبیه به شکل یک دونات اطراف نوک پستان خواهد بود.
الگوی برش سوراخ کلید (Vertical Scar):
در این روش جراحی، یک برش دور آرئول و یک برش عمودی از آرئول تا شیار زیر سینه ایجاد می‌گردد. این الگوی برش امکان دسترسی به مناطق مختلف سینه و برداشتن بافت‌های سرطانی را فراهم می‌آورد. در نهایت، جای زخم به شکل یک سوراخ کلید باقی خواهد ماند.
الگوی برش T وارونه (Inverted T):
این روش جراحی که گاهی به آن الگوی لنگر نیز اطلاق می‌شود، شامل برش‌های الگوی سوراخ کلید به همراه یک برش افقی در امتداد زیر سینه است. این رویکرد جراحی، رایج‌ترین نوع برش در ماموپلاستی محسوب شده و امکان برداشت مقدار بیشتری از بافت سرطانی را فراهم می‌کند. در نهایت، جای زخم به شکل حرف T وارونه روی پستان باقی خواهد ماند.
چه کسانی می توانند ماموپلاستی انجام دهند؟
عمل ماموپلاستی، فرصتی برای افراد مختلف جهت بهبود ظاهر و شکل سینه‌ها فراهم می‌آورد. این جراحی پلاستیک متناسب با نیازهای متنوع بیماران انجام می‌شود:
با توجه به نظر بهترین پزشکان ماموپلاستی، افرادی که از اندازه و شکل سینه‌های خود رضایت ندارند و این موضوع بر زیبایی ظاهری یا فعالیت‌های روزمره آنها تأثیر منفی می‌گذارد، می‌توانند کاندیدای ماموپلاستی باشند. برای مثال، خانم‌هایی که به واسطه سایز بزرگ سینه‌ها قادر به انجام برخی ورزش‌ها نیستند یا دچار مشکلاتی همچون درد گردن و کمر می‌شوند.
همچنین، افرادی که با عدم تقارن سینه‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند نیز می‌توانند از طریق ماموپلاستی این نابرابری را برطرف سازند.
سن مناسب عمل ماموپلاستی چه سنی است؟
در خصوص محدودیت سنی، ماموپلاستی برای افراد بالای 18 سال قابل انجام است. بهترین زمان برای این جراحی پس از پایان دوره بلوغ و زمانی است که رشد سینه‌ها به اتمام رسیده است. گذراندن دوران بارداری و شیردهی نیز می‌تواند نتایج مطلوب‌تری به دنبال داشته باشد.
مراحل انجام جراحی ماموپلاستی
۱. معاینه کامل بیمار و مشاوره پیش از عمل
- معاینه کامل بیمار: نخستین مرحله شامل انجام معاینه کامل توسط جراح است. پزشک باید از تمام سوابق پزشکی بیمار مطلع شود تا بتواند بهترین روش درمانی را انتخاب کند.
- مشاوره: در جلسات مشاوره پیش از عمل، بیمار باید علاوه بر سوابق پزشکی، درباره انتظارات و اهداف خود از جراحی با پزشک صحبت کند. این گفتگو به جراح کمک می‌کند تا برنامه‌ریزی دقیقی برای جراحی انجام دهد.
- تعیین زمان عمل: پس از مشاهده نتایج آزمایش‌ها و اطمینان از سلامت عمومی بیمار، زمان مناسب برای انجام عمل جراحی تعیین می‌شود.
۲. آماده‌سازی برای جراحی
- بیهوشی عمومی: جراحی ماموپلاستی تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. بیمار قبل از بیهوشی، با پزشک بیهوشی مشورت می‌کند تا از امنیت و سلامت بیهوشی اطمینان حاصل شود.
- علامت‌گذاری ناحیه برش: پیش از بیهوشی، جراح ناحیه برش سینه را مشخص می‌کند. این مرحله به جراح کمک می‌کند تا برش‌ها را دقیقاً در محل‌های مورد نظر ایجاد کند.
۳. انجام جراحی
- ایجاد برش: پس از بیهوشی، جراح بسته به اندازه سینه‌ها و بافت آن، الگوی برش مناسب را انتخاب می‌کند. الگوهای برش می‌توانند شامل الگوی گرد، الگوی سوراخ کلید یا الگوی T وارونه باشند.
- برداشتن بافت و پوست اضافی: جراح بافت و پوست اضافی را بر می‌دارد و فرم سینه را اصلاح می‌کند. این مرحله ممکن است شامل برداشتن چربی اضافی و تنظیم بافت‌های داخلی سینه باشد.
- تغییر محل نوک سینه: در مواردی که لازم است، نوک سینه به محل جدید منتقل می‌شود تا تناسب و تقارن سینه‌ها حفظ شود.
- حداقل شش ماه زمان جهت بهبودی نیاز است.
انواع برش های ماموپلاستی برای پروتز سینه چگونه است؟
چهار روش اصلی برای برش در ماموپلاستی به منظور گذاشتن پروتز سینه عبارتند از:
- ایجاد برش در خط چین زیر سینه: این روش فضای دسترسی بیشتری برای جراح فراهم می‌کند.جای زخم در زیر چین سینه قرار می‌گیرد و دیده نمی‌شود.
- برش پری آرئولا (Periareolar): برش در لبه خارجی آرئولا (قسمت تیره دور نوک سینه) انجام می‌شود.جای زخم به خاطر پیشرفت رنگدانه‌های طبیعی هاله دور نوک سینه محو می‌شود.این روش بیشتر برای ماموپلاستی بزرگ‌سازی سینه‌ها همراه با لیفت سینه‌ها به کار می‌رود.
- برش در قسمت زیر بغل: برشی زیر بغل ایجاد می‌شود و ایمپلنت از همان ناحیه گذاشته می‌شود. جای زخم در زیر بغل قرار گرفته و معمولاً دیده نمی‌شود.این روش برای افرادی که نمی‌خواهند جای زخم روی سینه‌شان باقی بماند، مناسب است.
- برش در ناحیه ناف: برش در ناحیه بالای ناف زده می‌شود و ایمپلنت‌ها از این قسمت گذاشته می‌شوند. جای زخم در ناحیه ناف قرار می‌گیرد و دیده نمی‌شود.این روش به دلیل نداشتن اسکار روی سینه‌ها محبوب است.
مزایای ماموپلاستی
کاهش حجم سینه ها از بهترین مزایای ماموپلاستی است حجم سینه‌ها را کم می‌کند و علاوه بر اینکه گرفتاری های حجم بزرگ سینه‌ها را برطرف کرده، تناسب اندام هم به همراه دارد. لیفت و سفتی سینه ها و همچنین جوانسازی از دیگر مزایای ماموپلاستی است . رها شدن از درد سینه ها و امکان فعالیت ورزشی هم با عمل ماموپلاستی ممکن می شود
ماموپلاستی می‌تواند مزایایی مانند فرم بهتر سینه‌ها، سفت شدن و لیفت سینه داشته باشد، اما دقت کنید که این عمل عوارضی هم مانند جای زخم یا عدم تقارن سینه‌ها می تواند داشته باشد.
عوارض ماموپلاستی چیست؟
عمل جراحی ماموپلاستی، علاوه بر مزایای زیادی که دارد، ممکن است با عوارض کوتاه مدت و بلند مدت همراه باشد. در اینجا به تفصیل به عوارض این جراحی پرداخته شده است:
عوارض کوتاه‌مدت
این عوارض معمولاً پس از مدت کوتاهی برطرف می‌شوند:
- خونریزی: احتمال خونریزی در حین یا پس از جراحی وجود دارد.
- عفونت: خطر عفونت در محل برش‌های جراحی ممکن است بروز کند.
- کبودی: تغییر رنگ پوست و کبودی معمولاً در ناحیه جراحی مشاهده می‌شود.
- کاهش حساسیت نوک پستان: ممکن است حساسیت نوک پستان به طور موقت کاهش یابد.
- واکنش به داروهای بیهوشی: برخی بیماران ممکن است به داروهای بیهوشی واکنش نشان دهند.
- مشکلات شیردهی: توانایی شیردهی ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد.
- تورم: تورم در ناحیه جراحی معمول است.
- عدم تقارن: ممکن است پس از جراحی پستان‌ها کاملاً متقارن نباشند.
عوارض بلند‌مدت
این عوارض ممکن است به صورت دائمی باقی بمانند:
- نکروز نوک پستان: در موارد نادر، ممکن است بخشی از نوک پستان از بین برود.
- جابجایی نوک سینه: نوک سینه ممکن است در جای مناسبی قرار نگیرد.
- پوست اضافی (Dog Ear): پوست اضافی در اطراف محل جراحی ممکن است ایجاد شود.
- شکل غیرطبیعی پستان: ممکن است شکل پستان در قسمت پایینی به طور غیر طبیعی تغییر کند.
- تغییر رنگ نوک پستان: رنگ نوک پستان ممکن است کاهش یابد.
- تشکیل بافت اضافی (Web Parasternally): بافت اضافی در ناحیه زخم ممکن است ایجاد شود.
توصیه‌های پیش از جراحی
برای کاهش ریسک عوارض، این توصیه‌ها را دنبال کنید:
- انتخاب جراح ماهر و مجرب: تحقیق کافی انجام دهید و یک متخصص حرفه‌ای و مجرب را انتخاب کنید.
- جلسات مشاوره: در جلسات مشاوره، انتظارات خود را به پزشک شرح دهید و او را از تمامی سوابق پزشکی، بیماری و دارویی خود مطلع کنید.
- انجام آزمایش‌های لازم: پیش از جراحی، تمامی آزمایش‌های ضروری را انجام دهید.
- ماموگرافی: ماموگرافی قبل از جراحی توصیه می‌شود.
- ترک سیگار و مواد مخدر: پیش و پس از جراحی از مصرف سیگار، مواد مخدر و الکل خودداری کنید.
- خودداری از داروهای ضدالتهابی: دو هفته پیش از عمل، از مصرف داروهای ضد التهابی مانند Motrin، Aleve، مکمل‌های گیاهی، ویتامین E، بروفن و آسپرین خودداری کنید تا خونریزی طی عمل کنترل شود.
دوره نقاهت ماموپلاستی
- مدت نقاهت: دوره نقاهت معمولاً ۲ تا ۶ هفته طول می‌کشد.
- نحوه خوابیدن: باید به نحوه خوابیدن خود توجه داشته باشید.
- اجتناب از فعالیت‌های سنگین: از ورزش و فعالیت‌های سنگین خودداری کنید.
- استفاده از سوتین‌های مخصوص: به مدت ۶ تا ۱۲ ماه پس از جراحی از سوتین‌های مخصوص استفاده کنید.
مراقبت‌های بعد از ماموپلاستی
برای اینکه نتیجه بهتری از عمل جراحی خود بگیرید، انجام اقدامات زیر ضروری است:
- استراحت و اجتناب از فعالیت‌های سنگین: در دوره نقاهت باید از فعالیت‌های ورزشی و فیزیکی سنگین خودداری کنید.
- خوابیدن به پشت (طاق‌باز): بهتر است در دوره نقاهت به پشت بخوابید تا فشاری به سینه‌ها وارد نشود.
- فشار و ماساژ ندادن سینه‌ها: از هرگونه فشار و ماساژ دادن سینه‌ها خودداری کنید.
- مصرف داروها طبق دستور پزشک: داروهای تجویز شده را به موقع و طبق دستور پزشک مصرف کنید.
- رژیم غذایی مناسب: در چند روز اول پس از عمل، غذاهای نرم و آبکی مصرف کنید. مصرف چربی و نمک را به حداقل برسانید و میوه‌هایی مانند آناناس را که به ترمیم زخم‌ها کمک می‌کنند، میل کنید.
- استفاده از سوتین‌های طبی: در صورت تجویز پزشک، حتماً به مدت ۶ تا ۱۲ ماه بعد از عمل از سوتین‌های طبی استفاده کنید.
- اجتناب از حمام داغ: ۲۴ ساعت پس از عمل حمام ممنوع است. بعد از آن نیز از آب داغ و پرفشار برای حمام استفاده نکنید.
- مراقبت از زخم‌ها: از قرار گرفتن در محیط‌های گرم خودداری کنید و تا حد امکان زخم‌ها را سرد نگه دارید.
- اجتناب از مصرف مسکن‌های خودسرانه: بدون تجویز پزشک از مصرف مسکن‌ها خودداری کنید.
- شروع ورزش سبک پس از بهبودی اولیه: پس از بهبودی اولیه، ورزش‌های سبک را برای حفظ وزن و ثابت نگه داشتن آن شروع کنید.
طرز خوابیدن بعد از عمل ماموپلاستی
بیماری که عمل ماموپلاستی انجام داده است، تا سه هفته اجازه ندارد به پهلو یا شکم بخوابد. بهترین گزینه خوابیدن به پشت (طاق‌باز) است، به‌خصوص زمانی که پروتز سینه کار گذاشته شده باشد. این وضعیت به تثبیت پروتزها در موقعیت مناسب کمک می‌کند. اگر امکان خوابیدن به پشت وجود نداشته باشد، بیمار باید وضعیتی را انتخاب کند که کمترین فشار را به سینه‌ها وارد کند و از خوابیدن به شکم خودداری کند.
مقایسه ماموپلاستی و لیفت سینه:
لیفت سینه (ماستوپکسی):
- هدف: بالا کشیدن و سفت کردن سینه‌ها
- اندازه سینه‌ها تغییر نمی‌کند
ماموپلاستی:
- هدف: کاهش اندازه و وزن سینه‌ها
- با برداشتن چربی و بافت داخلی، اندازه و حجم سینه‌ها کاهش می‌یابد
در مورد هزینه ماموپلاستی نیز باید به عوامل مختلفی توجه کرد:
- میزان بزرگی سینه‌ها
- تکنیک جراحی انتخابی
- نیاز به انجام سایر عمل‌های پلاستیک همزمان (مثل ماستوپکسی)
- وجود پستان فرعی
علاوه بر موارد فوق، هزینه بیمارستان، اتاق عمل و داروها نیز به هزینه نهایی اضافه می‌شود. برای برآورد هزینه دقیق، مشورت با یک جراح پلاستیک با تجربه ضروری است.
در نهایت، رضایت از نتیجه ماموپلاستی به مهارت و تجربه جراح بستگی دارد. قبل از هرگونه اقدام، تحقیق کافی انجام داده و با اطلاعات کامل تصمیم‌گیری کنید.
نتیجه‌گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
ماموپلاستی یکی از محبوب‌ترین جراحی‌های زیبایی پستان است که با یکی از اعضای بسیار حساس بدن سروکار دارد.رضایت از نتیجه ماموپلاستی بسیار به روش جراحی انتخابی، تجربه و مهارت جراح بستگی دارد.قبل از هر اقدامی، بهتر است تحقیق و بررسی کافی انجام دهید تا با اطلاعات کامل به انتخاب جراح و انجام این عمل بپردازید.
سوالات متداول
آیا جراحی ماموپلاستی دردناک است؟
عمل ماموپلاستی تحت بیهوشی انجام می‌شود، بنابراین بیمار در طول عمل دردی احساس نمی‌کند. با این حال، پس از جراحی، درد معمولاً دو تا سه روز ادامه دارد. پزشک برای مدیریت درد پس از جراحی مسکن تجویز می‌کند و استفاده از کمپرس یخ می‌تواند به کاهش درد و تورم کمک کند.
دوره بهبودی بعد از جراحی چقدر است؟
اگرچه بیمار حدود یک هفته پس از عمل قدرت و انرژی خود را بازیابی می‌کند، دوره بهبودی کامل معمولاً بین دو تا شش هفته طول می‌کشد. بسته به نوع کار شما، ممکن است یک هفته مرخصی لازم باشد و برای انجام برخی فعالیت‌ها محدودیت‌هایی وجود دارد.
چه مدت بعد از جراحی محدودیت ورزش وجود دارد؟
چهار هفته پس از جراحی، بیماران می‌توانند ورزش‌های ساده و سبک مانند دوچرخه ثابت یا پیاده‌روی را آغاز کنند و به تدریج در هفته‌های پنجم و ششم شدت تمرینات را افزایش دهند. شش هفته بعد از جراحی، بیشتر بیماران می‌توانند ورزش‌های مختلفی مانند کوهنوردی، گلف یا یوگا را انجام دهند.
آیا ماموپلاستی با شیردهی مغایرت دارد؟
در ماموپلاستی کاهشی، بخشی از بافت پستان و غدد تولید کننده شیر برداشته می‌شود که ممکن است بر قابلیت شیردهی تأثیر بگذارد. اما نمی‌توان به طور قطعی گفت که ماموپلاستی همیشه با شیردهی مغایرت دارد. بهتر است این موضوع را با جراح خود مشورت کنید.
انجام ماموپلاستی برای چه کسانی محدودیت دارد؟
بیماران دیابتی، افراد مبتلا به بیماری‌های خودایمنی، کسانی که مشکلات انعقاد خون دارند، افراد دارای اضافه وزن زیاد یا کاهش وزن شدید و افرادی که در سن رشد هستند و سینه‌هایشان هنوز به طور کامل رشد نکرده است، شرایط انجام ماموپلاستی را ندارند.
آیا ماموپلاستی تأثیری بر تغییرات هورمونی خواهد داشت؟
ماموپلاستی بر تغییرات هورمونی دوره بلوغ تأثیری ندارد، زیرا این جراحی پس از بلوغ و رشد کامل سینه‌ها انجام می‌شود. با این حال، ممکن است بر سایر تغییرات هورمونی تأثیر بگذارد و مشکلاتی ایجاد کند.
آیا بعد از ماموپلاستی باید از سوتین خاصی استفاده کرد؟
بله، بیماران باید به مدت ۶ تا ۱۲ ماه پس از عمل از سوتین طبی استفاده کنند.
عمل ماموپلاستی چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمان عمل بسته به وضعیت بیمار متفاوت است و معمولاً در یک جلسه ۲ تا ۳ ساعته انجام می‌شود. در برخی موارد ممکن است نیاز به دو جلسه باشد.
آیا ورم سینه بعد از ماموپلاستی طبیعی است؟
بله، ورم سینه از عوارض طبیعی ماموپلاستی است که طی چهار هفته بهتر می‌شود. استفاده از کمپرس یخ و مصرف کرم‌ها و پمادهای تجویز شده توسط پزشک به کاهش ورم کمک می‌کند.
تأثیر سیگار در عمل ماموپلاستی چیست؟
مصرف دخانیات باعث اختلال در خون‌رسانی مویرگ‌ها می‌شود، بنابراین بهتر است دو ماه قبل از عمل مصرف دخانیات را متوقف کنید. این اختلال می‌تواند منجر به عفونت و سیاه شدن نوک پستان شود. ترک سیگار در دوره نقاهت نیز به تسریع بهبودی زخم‌ها کمک می‌کند.
لیست پزشکان مرتبط:
محمدجواد نخعیمتخصص پوست و مو | تهران- پروین منصوریمتخصص پوست و مو | تهران
- شیدا شمسمتخصص پوست و مو | تهران
- امیرهوشنگ احسانیمتخصص پوست و مو | تهران
- ناصر رزمی نیامتخصص پوست و مو | تهران
- کامران ساکیمتخصص پوست و مو | تهران
- تورج مکرمیمتخصص پوست و مو و زیبایی | تهران
- فرزانه علمشاهیمتخصص پوست و مو | تهران
- غزاله داورنیامتخصص پوست و مو و زیبایی و لیزر | تهران
- مهدی کربلائیانمتخصص پوست و مو | تهران
