درمان خانگی برای استرس چیست؟
فعالیتهای زندگی در دنیای مدرن اکنون به گونهای با سرعت و شتاب انجام میشود و پیشرفت تکنولوژی بهجای برداشتن بار از روی دوش انسانها، آنها را درگیر استرس و تکاپو کرده است. شما هم ممکن است در طی انجام فعالیتهای روزانه دچار استرس شده باشید و راه فراری از استرس ندارید و باید برای بهبود عملکرد خود باید آن را کنترل کنید. امروزه با پیشرفت در علم پزشکی داروهای شیمیایی مختلفی برای کنترل استرس وجود دارد که موثر نیز هستند. با این وجود نگرانی در باره عارض این داروها وجود دارد و حتی گاهی مصرف کنندگان ناراضی هستند. در این مورد راه جایگزینی که وجود دارد روش درمان خانگی است که با استفاده از گیاهان دارویی و تغییر سبک زندگی استرس را میتوان کنترل کرد. همچنین گیاهان دارویی برای بهتر کردن خواب برای کسانی که در اثر استرس و اضطراب، مشکل بیخوابی برایشان ایجاد شده پیشنهاد میشود. اگر تمایل دارید با روش خانگی استرس خود را مدیریت کنید با ما همراه باشید تا در این مقاله به آنچه نیاز دارید را مطالعه کنید. همچنین میتوانید متخصص روانشناس گفت و گو داشته باشید. درمان خانگی برای استرس همان استفاده از گیاهان دارویی ضد استرس و تغییر سبک زندگی میباشد. این مطلب جنبه آموزشی و اطلاع رسانی دارد، در صورت مشکل به دکتر روانشناس و دکتر روانپزشک مراجعه کنید.
درمان خانگی استرس با تغییر سبک زندگی
در موقعیتهای تهدیدکننده نوعی احساس طبیعی دربدن انسان تجربه میشود که استرس نام دارد. استرس بر فیزیولوژی سیستم عصبی تاثیر گذار است. در برخی از این موقعیتهایی که تحت کنترل ما میتوانند باشند با تغییر سبک زندگی و تغییر شرایط و نیز با استفاده از گیاهان دارویی میتوان از بروز استرس جلوگیری کرد و بر آن مغلوب شد.
رژیم غذایی سالم
از مهمترین مواردی که کیفیت زندگی شما تحت تاثیر آن قرار دارد تغذیه صحیح است، رعایت کردن رژیم غذایی سالم نه تنها به عنوان یک عامل پیشگیریکننده از بیماریها و مشکلات محسوب میشود بلکه راهگشای بسیاری از مشکلات است.
غذاهای سالمی که شما باید به طور روزانه مصرف کنید:
- پروتئین
- کربوهیدرات
- چربیهای اشباع نشده
- ویتامین و مواد معدنی
اگر غذا نیازهای بدن شما را تامین نکند، برای تأمین مواد مغذی و ویتامینها باید از مکل ها مصرف کنید. وقتی به شما استرس وارد میشود رژیم غذایی اهمیت زیادی دارد چون بدن شما در شرایط خاصی قرار دارد که نیاز به مراقبت بیشتری دارد.
اگر تحت فشار قرار دارید رعایت موارد زیر الزامی است:
- پرهیز از خوردن غذاهای سرخ شده
- پرهیز از استعمال سیگار و الکل به علت ویژگی اعتیادآوری
- مصرف کمتر چای و قهوه، چون کافئین موجود در آنها در دراز مدت باعث افزایش استرس میشود.
- مصرف روزانه میوهها و سبزیجات؛ چون آنتی اکسیدانی که در مییوهها و سبزیجات وجود دارد باعث کاهش ترشح همورمونهای مربوط به استرس به میزان زیادی در بدن میشود.
- خوردن غذاهای غنی از ویتامینهای گروه B مانند غلات سبوسدار، سیب زمینی، بادام زمینی، حبوبات، لوبیا، نخود، اسفناج، موز، تخم مرغ؛ چون این ویتامینها در بهبود عملکرد مغز و سیستم عصبی نقش دارند.
ورزش کردن
یک برنامه بسیار مناسب که به سلامت روح و جسم کمک زیادی میکند ورزش است. بهخصوص ورزش گروهی، که امکان بودن شما را در یک گروه میدهد و شما احساس تعلق به آن گروه را داری، معاشرت با آنها باعث میشود که عوامل استرس زا را فراموش کنید و کنترل نمایید. حدس شما برای ورزشی که به عنوان درمان خانگی استرس که ما پیشنهاد میکنیم چیست؟ حقیقت این است که تفاوتی ندارد چه نوع ورزشی انجام دهید، هرگونه فعالیتی که باعث بالا بردن ضربان قلب شما و افزایش جریان خون در بافتهای بدن شود، باعث افزایش معاشرت با دیگران شود به کنترل استرس در شما کمک میکند. با این وجود چند نوع ورزش به شما پیشنهاد میشود:
- کوهنوردی
- پیادهروی
- دوچرخهسواری
- شنا
- یوگا
برنامهریزی و مدیریت زمان
بررسی کنید در چه مواقعی از شرایط زندگی خود استرس دارید؟ کدام از این شرایط را میتوانید طوری مدیریت کنید که با برنامه ریزی درست بتوانید یک عملکرد خوب داشته باشید و تا با رسیدن به اهدافتان، از میزان استرسی که دارید کاهش دهید. به عنوان مثال، امتحانات درسی یکی از شرایط استرس زا هستند. باید علت استرس خود را بررسی و جستجو کنید و بیابید اگر کم کاری در خواندن مطالب باعث استرس در شما میشود توصیه میکنیم به جای مصرف قرصهای ضد استرس در هنگام امتحانات، از یک برنامه ریزی درست و دقیق استفاده کنید و نهایتا اگر باز هم استرس داشتید میتوانید درمانهای خانگی که در ذیل به آنها اشاره میشود را به کار ببرید. البته یادآروی میشود اگر میخواهید با درمانهای خانگی استرس خود را کنترل کنید و قصد دارید با برنامه ریزی فعالیتهایتان را انجام دهید، از اهدافی شروع کنید که دست یافتنی هستند، چون اهداف اهداف کمال گرایانه، نه تنها میزان استرس شما را کاهش نمیدهد بلکه شرایط وخیمتری را برای شما ایجاد میکند
برای درمان استرس چه بخوریم؟
داروهای گیاهی ضد استرس، داروهایی غیر اعتیادآور و بی خطری هستند که تنها نکته مهم در مورد استفاده از آنها، عدم استفاده بیش از حد است و اگر با دوز مناسب مصرف شوند عارضه نخواهند داشت. همچنین گیاهان دارویی به دلیل خاصیت خواب آوری که دارند به منظور خواب بهتر پیشنهاد میشوند. نکته مهم این است که اگر از داروی خاصی برای کنترل کردن استرس تحت نظر پزشک مصرف میکنید، نباید بهطور خودسر دارو را قطع کنید و به مصرف داروی گیاهی روی آورید.
سنبل الطیب (سنبل کوهی)
سنبلالطیب گیاهی چند ساله و بوتهای است که تعداد گونههای آن به بیش از 2000 میرسد و از گونههای آن که در مناطق مختلف آسیا، اروپا و آمریکای شمالی کشت میشود برای کاربردهای پزشکی استفاده میگردد. این گیاه پس از خشک شدن قهوهای رنگ میشود و از ریشه آن استفاده میشود. به دلیل بوی مطبوع سنبلالطیب که گربه بوی آن را تشخیص میدهد و به سمت آن میرود این گیاه به علف گربه نام گذاری شده است. به دلیل آنکه مدت زمان به خواب رفتن را تا زمان 20 دقیقه کاهش میدهد خاصیت آرامبشی دارد و تاثیر زیادی در کنترل استرس دارد. به دلیل آنکه اثرات درمانی خیلی قوی دارد قوی ترین داروی ضد اضطراب و افسردگی شناخته شده است. دمنوش سنبل الطیب هم به شکل ترکیبی با بابونه و بادرنجبویه و یا یه شکل تنها مصرف میشود.
طرز تهیه دمنوش سنبل الطیب
از سنبل الطیب به میزان یک قاشق چایخوری کوبیده و در داخل یک لیوان آب جوش ریخته و به مدت نیم ساعت یک نعلبکی روی دهانه لیوان بگذارید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کنید و به فاصلههای زمانی در طول روز مصرف کنید.
چند نکته که به هنگام مصرف این گیاه باید توجه کنید:
- مصرف کردن آن باید از مقادیر کم شروع شود. چند بار در طول روز و هر بار به مقدار کم مصرف کنید و به مرور زمان میزان مصرف آن را افزایش دهید.
- چون باعث خواب آلودگی میشود نیاید هنگام انجام کارهایی که نیاز به تمرکز دارد استفاده شود. مثل رانندگی یا کار با ماشین آلات.
- در دوران شیردهی و بارداری باید تحت نظر پزشک مصرف شود.
اسطوخودوس
اسطوخودوس یا لاوندر گیاهی بوتهای و چند ساله است که گلهای آن سنبلهای شکل و بیضی مانند و به رنگ قهوهای است. از قسمت گل این گیاه استفاده میشود. این گیاه باعث کاهش استرس و هیجانات احساسی میشود و و به شکلهای متفاوتی استفاده میگردد. از عرق اسطوخودوس میتوان استفاده کرد و یا رایحه گلهای خشک آن در یک پارچه باشد در بالای تخت باعث آرامش میشود. این گیاه به صورت دمنوش نیز مصرف میگردد و اگر در هنگام شب استفاده شود به دلیل خاصیت آرامبخش آن، خوابی آرام به شما میبخشد.
طرز تهیه دمنوش اسطوخودوس
از سنبلههای خشک شده که از گلهای بنفش گیاه اسطوخودوس هستند یک قاشق غذارخوری همراه آب در قوری ریخته با دمای حدود 80 درجه بریزید. به مدت 15 دقیقه روی حرارت غیر مستقیم قرار دهید تا آماه شود. دمنوش اسطوخودوس به دلیل اینکه دارای خاصیت آنتی اکسیدانی به دلیل وجود ترکیبات فلاونوئید و آلکالوئید میباشد، چون دارای طعم تلخی میباشد این دمنوش را با عسل یا کشمش میل کنید. اگر میخواهید با استفاده از گیاهان دارویی خواب بهتری داشته باشید پیشنهاد ما استفاده از دمنوش اسطوخودوس است. ولی نکته مهم آن است که در شب اعتدال را در مصرف آن رعایت کنید، چون زیاده روی در مصرف آن بخصوص در شب، باعث سردرد، سرگیجه و سبکسری در روز بعد شود.
مواردی که نباید اسطوخودوس مصرف نشود:
افرادی که نباید از اسطوخودوس استفاده نکنند.
- افرادی که دارای آلرژی فصلی هستند و یا دارای آلرژی به داروهای گیاهی هستند.
- کسانی که از داروهای اعصاب و روان استفاده میکنند باید مواظب باشند مصرف دمنوش گیاهی به صورت همزمان با داروها تداخل نداشته باشد.
- در خانمها در دوران بارداری و شیردهی نباید استفاده شود.
بادرنجویه (Melissa officinalis)
یک داروی گیاهی ضد استرس قوی میباشد.
ملیسا نام علمی گیاه بادرنجبویه میباشد این گیاه دارویی از خانواده نعناعیان است که میتواند بر دستگاه عصبی تاثیر گذار باشد. در مواقعی که استرس و اضطراب به فرد وارد میشود ممکن است باعث اسپاسمهای عضلانی شود. در این موارد گیرندههای گابا(GABA) باعث اختلال در عملکرد انتقال دهنده عصبی میشوند این انتقال دهندهها که مسئول آرامش هستند که در نهایت فعالیت سیستم عصبی دچار اختلال میشود. همچنین فعال شدن رایکالهای آزاد و سپس رها شدن آنها در اثر استرس اتفاق میافتد، گیاهان دارویی باعث ایجاد آرامش در بدن در این موارد میشوند و از این رو به عنوان داروی ضد استرس محسوب میشوند.
بادرنجبویه خاصیت خواب آوری دارد و باعث آرامش عضلانی در فرد میشود و وقتی با سنبل الطیب ترکیب شود یا به صورت تنها میتواند به عنوان یک جایگزین برای قرصهای خواب عمل کند. اگر استرس باعث بیخوابی در شما شده است برای مالش عضلات پشت گردن میتوانید از روغن بادرنجویه استفاده کنید. اسانس بادرنجبویه به وسیله تقطیر بخار آب یا از طریق استخراج شیمیایی، از قسمتهای گل و شاخههای تازه و یا خشک و برگهای این گیاه تهیه میگردد که بوی آن مثل بوی تازه لیمو و رنگ آن زرد کمرنگ میباشد. دمنوش بادرنجویه مانند گیاهانی که قبلا گفته شد تهیه میشود. در داخل آب گرم یک قاشق غذاخوری از گیاه بادرنجبویه ریخته و دم کردن آن را با حرارت غیرمستقیم انجام دهید. اگر چندین مرتبه در طول روز استفاده شود باعث کم شدن علائم استرس میگردد. گباه بادرنجبویه به شکل قرص و کپسول وجود دارد که از گیاهان دیگر مانند سنبل کوهی، بابونه و رازک در ترکیبات آن استفاده شده است.
مواردی که نباید بادرنجبویه مصرف نشود:
افراد دارای اختلالات تیروئید
افراد دارای گلوگوم یا ورم سیاه
افراد دارای ورم پروستات
اگر بادرنجبویه بیش از حد مصرف شود ممکن است باعث افزایش استرس شود. در نتیجه باید مصرف آن از دوزهای پایین شروع شود.
رازک (Hope)
یک داروی گیاهی ضد استرس است و در تنظیم خواب نیز موثر میباشد که قدمت آن به صد سال میرسد. به دلیل آنکه طعم تلخی که دارد به طور معمول به همراه نعنا، بابونه و یا سنبل کوهی مصرف میشود. استفاده از آن همانند گیاهان قبلی که گفته شد باید با حرارت غیر مستقیم دم شود، سپس آن را صاف کرده و در یک بطری در یخچال نگهداری شود و روزانه چندین بار از آن میل کنید. برای یک لیتر آب، به اندازه دو قاشق غذاخوری از رازک کافی میباشد. در مواقعی که فرد کنفرانس یا امتحان دارد استفاده از رازک به عنوان یک داروی ضد استرس و آرامبخش پیشنهاد میشود.
لیست پزشکان مرتبط:
- بهزاد تریوهمتخصص روان درمانی و روانشناس بالینی | تهران
- شهرزاد رشندکترای تخصصی روان درمانی و روانشناس بالینی | تهران
- الهام اسبقیدکترای تخصصی روان درمانی و روانشناس بالینی | تهران
- سایه پیرداده روانشناس | مشاوره | رواندرمانگر | زوج درمانی | تهران
- مهدی صحراگرددکترای تخصصی روان درمانی و روانشناس بالینی | تهران
- فاطمه دانشکاندیدای دکترا روان درمانی و روانشناس بالینی | تهران
- فاطمه السادات مینودکترای تخصصی روانشناس و مشاور | تهران
- آزاده موسوی متخصص برتر روانکاوی و روانشناسی بالینی و عضو انجمن روانشناسی آمریکا (APA) | تهران
- سپیده رحیمی نژاد روانکاو | روانشناس | زوج و خانواده درمانی | مشاورخانواده | تهران
- بهمن متین پور روان درمانی | روانشناسی | مشاوره | زوج درمانی | تهران