درمان سندروم پای بی‌قرار در طب سنتی
در زمینه درمان سندروم پای بی‌قرار در طب سنتی، اطلاعاتی وجود دارد که نشان می‌دهد روش‌هایی مانند ماساژدرمانی و طب سوزنی می‌توانند مفید باشند، حتی در کنار درمان‌های پزشکی مدرن. در ادامه، به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت. این مطلب جنبه آموزشی و اطلاع رسانی دارد، در صورت مشکل به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید.
سندروم پای بی‌قرار (RLS) یک اختلال حسی-حرکتی است که با ناراحتی، درد، احساس سوزن‌سوزن شدن و تمایل قوی به حرکت دادن پاها، به‌ویژه در زمان استراحت یا خواب شبانه، مشخص میشود. علائم معمولاً با فعالیت بدنی برطرف می‌شوند و پس از آن دوباره ظاهر می‌گردند.
سندروم پای بی‌قرار به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم میشود. نوع اولیه معمولاً ارثی است، در حالی که نوع ثانویه ممکن است به دلیل بیماری‌های زمینه‌ای مانند نوروپاتی محیطی، دیابت، آتاکسی نخاعی، بیماری پارکینسون، بیماری‌های کلیوی و کم‌خونی ناشی از کمبود آهن ایجاد شود.
این سندروم معمولاً در افراد مسن، به‌ویژه زنان، شایع‌تر است و گاهی اوقات در طول بارداری، به‌خصوص در سه ماهه سوم، بروز می‌کند و معمولاً حدود یک ماه پس از زایمان از بین می‌رود.
در طب مدرن، درمان قطعی برای سندروم پای بی‌قرار وجود ندارد، اما می‌توان با تجویز مکمل‌های آهن، داروهای آگونیست دوپامین و مسکن‌ها به بهبود جریان خون در پاها و کاهش درد کمک کرد. با این حال، برخی مطالعات نشان داده‌اند که استفاده طولانی‌مدت از داروهای آگونیست دوپامین با دوز بالا ممکن است وضعیت برخی بیماران را بدتر کند و اغلب منجر به قطع درمان شود.
به همین دلیل، امروزه استفاده از روش‌های طب سنتی برای درمان سندروم پای بی‌قرار به‌عنوان یک روش موثر و ایمن مورد توجه قرار گرفته است.
از نظر متخصصان طب سنتی سندروم پای بی‌قرار به چه دلیلی ایجاد میشود
طب سنتی چینی به این باور است که گرمای بیش از حد در قلب می‌تواند به ضعف گردش خون در پاها و ایجاد ناراحتی روحی منجر شود، که این امر ممکن است علت بی‌قراری پاها در زمان استراحت باشد. در چنین شرایطی، پیروی از یک رژیم غذایی کم قند و استفاده از ترکیب آب هویج، کرفس و اسفناج می‌تواند بسیار مؤثر باشد. در بخش‌های بعدی، به بررسی دیگر روش‌های درمانی طب سنتی برای سندروم پای بی‌قرار خواهیم پرداخت.
درمان بی‌قراری پا در طب سنتی
سندروم پای بی‌قرار می‌تواند منجر به گرفتگی‌ها و حرکات ناخودآگاه پاها در طول روز و شب شود، و تنها با تغییر در رژیم غذایی نمی‌توان به بهبود کامل امیدوار بود. به همین دلیل، پزشکان طب سنتی توصیه می‌کنند که علاوه بر افزایش مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین E، کلسیم، منیزیم، آهن و اسید فولیک، باید به طور همزمان استفاده از داروهای گیاهی و انجام تکنیک‌هایی مانند موکسی‌باستیون، طب سوزنی و ماساژدرمانی را نیز در نظر گرفت.
داروهای گیاهی
در طب سنتی، برخی داروهای گیاهی ممکن است برای کاهش گرمای درونی قلب و کلیه‌ها و تسکین ناراحتی‌های ناشی از سندروم پای بی‌قرار مفید باشند. به عنوان مثال:
- جینکو بیلوبا: گفته میشود که نوشیدن دمنوش این گیاه به صورت روزانه می‌تواند به کاهش شدت علائم سندروم پای بی‌قرار کمک کند، زیرا به بهبود جریان خون در پاها کمک می‌کند.
- شاه‌بلوط هندی: این گیاه معمولاً برای تسکین گرفتگی‌های عضلانی به کار می‌رود و توصیه میشود که به مقدار کم و به صورت روزانه مصرف شود.
مطالعات پیشنهاد می‌کنند که این گیاهان ممکن است به شل شدن عروق خونی، بهبود جریان خون در نواحی دورتر و تنظیم جریان خون در اندام‌ها کمک کنند.
روش موکسابسشن
یکی از روش‌های سنتی که در آن از گیاه موکسا برای تحریک نقاط خاصی بر روی بدن در طول جلسات طب سوزنی استفاده میشود، موکسی‌باستیون نام دارد. این فرآیند به انرژی‌زایی و تعادل بخشیدن به بدن کمک می‌کند و ممکن است به بهبود جریان خون و کاهش نشانه‌های سندروم پای بی‌قرار نیز بیانجامد.
در طی این روش، متخصص طب سوزنی معمولاً یک قطعه از گیاه موکسا را بر روی نوک سوزن‌ها قرار می‌دهد و گاهی اوقات از سوزاندن مستقیم گیاه بر روی پوست برای درمان استفاده می‌کند.
طب سوزنی در درمان بی‌قراری پا در طب سنتی
طب سوزنی به عنوان یکی از روش‌های مؤثر در طب سنتی برای درمان سندروم پای بی‌قرار شناخته شده است و تحقیقات نیز این موضوع را تأیید کرده‌اند. این روش می‌تواند نواحی خاصی از مغز را که در این سندروم دخیل هستند، تحریک کند و به تسکین درد کمک کند با آزادسازی نوروپپتیدهای ضد درد.
در حال حاضر، دو نوع طب سوزنی، یکی متمرکز بر ناحیه چشم و دیگری بر اعضای حرکتی بدن، برای درمان این سندروم استفاده میشود. هر جلسه طب سوزنی معمولاً چهل دقیقه به طول می‌انجامد و یک دوره درمانی شامل ده جلسه در بیست روز است.
بر اساس یک مطالعه در سال ۲۰۱۵، بیماران مبتلا به سندروم پای بی‌قرار که شش هفته تحت درمان با طب سوزنی بودند، کاهش قابل توجهی در فعالیت‌های غیرطبیعی پاهای خود تجربه کردند.
ماساژدرمانی
ماساژ درمانی می‌تواند به کاهش نشانه‌های سندروم پای بی‌قرار کمک کند، زیرا گرفتگی عضلات را برطرف و جریان خون به اندام‌های تحتانی را بهبود می‌بخشد. استفاده از کیسه‌های آب گرم یا سرد روی عضلات می‌تواند به‌ویژه مفید باشد.
برای برخی افراد، این کیسه‌ها می‌توانند درد، ناراحتی، و احساس سوزن سوزن شدن را کاهش دهند و به رفع مشکلات مرتبط با بی‌قراری پا کمک کنند. انجام ماساژ درمانی بلافاصله قبل از خواب می‌تواند بسیار مؤثر باشد.
همچنین، متخصصان طب سنتی ایرانی تأکید زیادی بر استفاده از حجامت و زالو درمانی برای پاها دارند، به عنوان روش‌هایی برای تسکین علائم مذکور.
بهبود سندروم پای بی‌قرار با روش‌های سنتی
برای بهبود نشانه‌های سندروم پای بی‌قرار، علاوه بر مصرف مکمل‌هایی که سطح ویتامین E، کلسیم، منیزیم، آهن و اسید فولیک را در بدن افزایش می‌دهند، می‌توانید از این روش‌های خانگی نیز بهره ببرید:
- چند ساعت قبل از خواب، مصرف الکل، کافئین و نیکوتین را محدود کنید.
- لیست داروهای مصرفی خود را، چه نسخه‌ای و چه بدون نسخه، به پزشک اطلاع دهید.
- ورزش منظم را در برنامه روزانه خود جای دهید.
- کشش پاها را در ابتدا و انتهای روز انجام دهید.
- ماساژ مرتب پاها را فراموش نکنید.
- از خوردن غذای سنگین نزدیک زمان خواب خودداری کنید.
- برنامه خواب منظم داشته باشید.
- مدیریت استرس روزانه را در دستور کار قرار دهید.
- پاها را قبل از خواب در آب گرم فرو ببرید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر با علائمی مانند سوزش، سوزن سوزن شدن، درد، خارش، و گرفتگی عضلات در نواحی ساق پا، ران، دست‌ها، یا بازوها – به‌ویژه در زمان استراحت شبانه – به طور مداوم روبرو هستید، توصیه میشود که برای مشاوره و درمان به پزشک متخصص سندروم پای بی‌قرار مراجعه کنید. این امر می‌تواند بر کیفیت زندگی شخصی و اجتماعی شما تأثیر بگذارد.
در این قسمت، به سوالات رایج در مورد درمان سندروم پای بی‌قرار در طب سنتی پاسخ داده میشود:
۱. میزان اثربخشی طب سنتی در درمان سندروم پای بی‌قرار چقدر است؟ یک مطالعه اخیر نشان داده است که ترکیب طب سوزنی و داروهای گیاهی می‌تواند تا ۹۵.۲۴٪ در درمان این سندروم مؤثر باشد، زیرا این روش‌ها هم ایمن و هم کارآمد هستند.
۲. دلیل تأکید بر طب سوزنی برای درمان سندروم پای بی‌قرار چیست؟ طب سوزنی به دلیل عدم تداخل با درمان‌های پزشکی متداول و توانایی در تسریع روند بهبودی، مورد توجه قرار گرفته است.
۳. متخصص مناسب برای درمان سندروم پای بی‌قرارچه کسی است؟ به جز متخصصان مغز و اعصاب، متخصصان طب سنتی نیز می‌توانند با ارائه راهکارهای درمانی مکمل، در درمان این سندروم کمک کنند.
لیست پزشکان مرتبط:
مهدی سخابخشمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران- بابک زمانیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- رویا ابوالفضلیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- علیرضا رنجبر نائینیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- سید سهراب هاشمی فشارکیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- اکبر سلطان زادهمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- ساناز معصومیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- کلینیک مغز و اعصاب نورالیکلینیک مغز و اعصاب و نوروساینس | تهران
- شیرین بهبهانیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- احمد قمی فرمتخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات | تهران
