دردهای عصبی؛ علائم و راه های درمان
وضعیت اعصاب و روان ما ریشه بسیاری از مشکلات و بیماری‌ها هستند. دردهای عصبی در دسته این مشکلات قرار دارد. دلایل مختلفی باعث بروز این بیماری در فرد می‌شود که از مهمترین این دلایل می‌توان به آسیب دیدن بدن و یا عفونت بدن اشاره کرد.
شاید می‌خواهید از علائم درد عصبی و راه‌های درمان آن بدانید. ما در ادامه این مطلب همه اطلاعاتی که باید در مورد این بیماری بدانید را بررسی می‌کنیم پس تا انتها ما را دنبال کنید. این مطلب جنبه آموزشی و اطلاع رسانی دارد، در صورت مشکل به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید.
درد عصبی چیست؟
درد عصبی (نوروپاتی) ممکن است در هر زمانی یا بدون پیش زمینه خاصی اتفاق بیافتد. ما به طور عمومی دو نوع درد داریم: 1- درد نوروپاتیک 2- درد غیر نوروپاتیک. تفاوت این دو نوع درد به نوع سیگنالی است که به مغز می‌فرستند.
دردهای غیر نوروپاتیک، در اثر آسیب دیدن یا بیماری رخ می‌دهد. بعد از این اتفاق، سیستم عصبی شما، سیگنال درد را به مغز ارسال میکند. اما درد نوروپاتیک از این لحاظ فرق میکند که سیگنال درد بدون هیچ آسیب یا اتفاقی و بدون خواست شما به مغز ارسال میکند.
علائمی مثل احساس سوزش، بی حسی و یا از بین رفتن حس در شما در اثر این درد را تجربه می‌کنید و ممکن است متفاوت یا ثابت باشد. ممکن است به مرور زمان درد نوروپاتیک (درد عصبی) بدتر شود و در نتیجه توصیه می‌شود قبل از اینکه درد تشدید شود به پزشک متخصص دردهای عصبی مراجعه کنید.
دلایل بروز دردهای عصبی
برای دردهای عصبی چهار عامل وجود دارد که در ادامه مطلب هریک از آنها را به طور کامل توضیح می‌دهیم.
بیماری
بیماری‌ها و بعضی از شرایط فیزیکی خاصی هستند که از عوامل زمینه‌ای برای بروز دردهای نوروپاتی به حساب می‌آیند. مولتیپل میلوما، مولتیپل اسکلروزیس، یکسری از انواع سرطان هستند که شایع‌ترین بیماری‌هایی هستند که عامل دردهای عصبی می‌باشند.
محققان کلینیک کلیولند آلمان بیان کرده‌اند که دیابت مزمن یکی از بیماری‌هایی است که عامل بروز حدود 30 رصد از دردهای به مار می‌آید. به دلیل اینکه افرادی که به بیماری دیابت مبتلا هستند ابتدا بی حسی و به دنبال آن درد، سوزش را در انگشتان و اندام‌هایشان را تجربه خواهند کرد که باعث آزار آنها خواهد شد.
همچنین مشروبات الکلی اگر بیش از حد و طولانی مدت مصرف شوند باعث آسیب به اعصاب شخص می‌شود و دردهای مزمن نوروپاتیک از عوارض آن محسوب می‌شود. شیمی درمانی و پرتو درمانی در بیماران مبتلا به سرطان نیز باعث تاثیر بر سیستم عصبی می‌شوند. در نتیجه در طی مراحل درمان، سیگنال‌های غیر عادی درد به مغز ارسال می‌شود.
آسیب دیدگی
عامل دیگری که باعث بروز دردهای عصبی می‌شود آسیب به بافت‌ها، ماهیچه‌ها و یا مفاصل در بدن شخص می‌باشد. آسیب دیدگی لگن، کمر و ساق پا باعث آسیب دائمی به بافت عصبی مغز می‌شود. در نتیجه در این ناحیه‌ها تا سال‌ها بعد از بهبودی درد را احساس کنید.
عفونت
عفونت به ندرت باعث بروز درد عصبی می‌شود. نورالژی پس از تبخال، عفونت سیفلیس، عارضه زونا و HIV از عفونت‌های نادری هستند که ریشه دردهای عصبی می‌تواند در این عفونت‌ها باشد
از دست دادن اعضای بدن
سندرم عضو فانتوم یا خیالی، شکلی غیر معمول از دردهای عصبی است که در زمان قطع شدن دست یا پا بوجود بیاید. مغز شما در این شرایط اینگونه فکر میکند که اعضای قطع شده سیگنال‌های درد را دریافت میکند. اعصابی که در نزدیک ناحیه قطع عضو هستند عملکرد اشتباه دارند و باعث ارسال سیگنال معیوب می‌شوند در نتیجه این اتفاق می‌افتد. درد فانتوم در اعضای دیگر بدن از جمله گوش‌ها، آلت تناسلی و انگشتان دست یا پا احساس می‌شود.
سایر دلایل
مواردی که در زیر بیام می‌شود نیز از مواردی هستند که می‌توانند عامل دردهای نوروپاتیک باشند:
- مشکلات تیروئید
- کمبود ویتامین B
- آرتریت در ستون فقرات
- سندرم تونل کارپال
- مشکلات عصب صورت
علائم دردهای عصبی
علائم دردهای عصبی از فردی به فرد دیگر متفاوت است ولی شایع‌ترین علائم را در زیر بیان کرده‌ایم:
- درد عصبی صورت
- احساس درد تیراندازی، سوزش یا چاقو
- درد ناگهانی و بدون محرک
- احساس سوزن‌سوزن شدن و بی‌حسی
- مشکل در خواب یا استراحت
- درد برانگیخته یا ناشی از اتفاق‌های غیر دردناک مانند مالیده شدن به چیزی، قرارگیری در معرض دمای سرد یا برس موها
- مشکلات عاطفی در نتیجه دردهای مزمن، بی‌خوابی و مشکل در بیان احساسات خود
- احساس مزمن ناخوشی و درد غیرطبیعی
روش‌های درمان درد عصبی
درمان دردهای عصبی با هدف شناسایی بیماری یا عواملی صورت می‌گیرد که باعث ایجاد درد در بدن می‌شوند. می‌توانید از مشاوره با یک پزشک مغز و اعصاب به صورت آنلاین برای متوجه شدن روش درمان استفاده کنید. درمان‌های رایج که به تسکین درد در بدن شما کمک می‌کنند و باعث برگشت شما به زندگی روتین می‌شوند موارد زیر را می‌توان نام برد:
داروهای مسکن بدون نسخه
داروهایی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن داروهایی ضدالتهابی غیراستروئیدی هستند که در درمان دردهای نوروپاتیک مصرف می‌شوند. ولی غالب مردم با این داروها درمان نم‌شوند چون در هدف قرار دادن منشا درد ناتوان هستند. پس لازم است قبل از هر کاری برای شناختن علت بیماری خود و همچنین درمان آن به پزشک دردهای عصبی مراجعه کنید.
داروی تجویزی
داروهای متعددی برای درمان وجود دارد که با توجه به نظر پزشک یک یا تعدادی از این داروها برای درمان تجویز شود و مورد مصرف قرار گیرد.
کپسایسین، لیدوکائین که از جمله مسکن‌های موضعی هستند و همچنین انواعی از کرم‌ها و پمادهای موثر در دسته داروهایی هستند که توسط پزشکان تجویز می‌شود. داروهای ضد افسرگی از دیگر داروهای مفید می‌باشد اگرچه نباید به صورت خودسرانه از این داروها مصرف کنید.
چون مشکلات عصبی یکی از دلایل بروز دردهای مصبی است، داروهای ضدافسردگی می‌توانند باعث کاهش دردهای عصبی شوند. دو نوع از داروهای ضد افسردگی برای درمان دردهای عصبی موثر هستند عبارتند از:
- داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای در بازجذب سروتونین مهارکننده هستند و به منظور درمان درد مصرف می‌شوند همچنین برای علائم افسردگی و اضطراب ناشی از درد مزمن مفید می‌باشند.
- داروهای ضد تشنج که باعث تداخل در سیگنال‌های درد می‌شوند و انتقال نادرست سیگنال‌ها را متوقف می‌کنند.
انسداد عصبی
تزریق آمپول‌های موضعی در عصب که بی حس کننده هستند انسداد عصبی نامیده می‌شود. داروهای ضدرد و یا استروئیدهایی که برای انسداد مصرف می‌شوند باعث تسکین درد در ناحیه فرستنده سیگنال می‌شوند.
اگرچه این درمان به صورت وقتی است و باید آن را تکرار کرد ولی به منظور درمان درد عصبی دست ، درد عصبی پا، درد عصبی پشت، بدن درد عصبی درمانی موثر می‌باشد.
دستگاه قابل کاشت
این روش یک روش تهاجمی برای درمان دردهای عصبی است که به کمک یک جراح صورت می‌گیرد. در این روش پزشک با قرار دادن دستگاهی مخصوص در ستون فقرات یا مغز، باعث کنترل کردن و متوقف کردن سیگنال‌های عصبی نامنظم و نیز علائم آن شود.
آخرین گزینه برای درمان این روش است و در مورد اشخاصی صورت می‌گیرد که بدنشان به هیچکدام از روش‌های درمانی که ذکر شد پاسخ نداده باشد.
درمان خانگی
در حقیقت تغییر در سبک زندگی نادرست همان درمان خانگی دردهای عصبی می‌باشد. ماساژ دادن یکی از درمان‌های فیزیکی خانگی است که خاصیت آرام بخشی دارد و با یکسری حرکات ساده در خانه می‌توانید درد را آرام کنید.
درمان‌های خانگی زمانی تاثیر گذار هستند که شما دلایل درد خود را با صحبت کردن و مشاوره با یک متخصص مغز و اعصاب تشخیص داده باشید. در این شرایط آن پزشک می‌تواند به شما آگاهی دهد که از انجام کارهایی که باعث تحریک دردهای نوروپاتیک می‌شود خودداری کنید.
روان درمانی
مشکلات اعصاب و روان باعث بوجود آمدن خیلی از دردها می‌شوند. روان درمانی یکی از گزینه‌های درمانی است که دردهای ناگهانی عصبی و بدون محرک را به صورت مفید درمان میکند. در تشخیص دلایل ناخودآگاه برای این مشکل توسط مراجعه و مشاوره با یک درمانگر به شما کمک میکند آن را درمان کنید.
فیزیوتراپی
با کمک گرفتن و آموزش تکنیک‌های برای ایستادن، نشستن و حرکت می‌توانید از بروز درد جلوگیری کنید.
درمان ترکیبی
ترکیبی از انواع روش‌های درمانی بهترین گزینه برای درمان این بیماری می‌باشد. مثلا بهترین نتیجه ممکن از فیزیوتراپی، روان درمانی، دارودرمانی و یا حتی جراحی همراه با درمان خانگی می‌باشد.
نحوه پیشگیری از دردهای عصبی
اگر هنگام بروز علائم اولیه بلافاصله به پزشک مراجعه کنید بهترین روش پیشگیری را انجام داده‌اید. مثلا بیماری دیابت از علل شایع برای ایجاد درد نوروپاتیک می‌باشد. اگر پزشک تشخیص دهد شما به بیماری دیابت مبتلا هستید می‌توانید با تغییر رژیم غذایی، سبک زندگی سالم و همچنین ورزش کردن به طور منظم دردهای عصبی ناشی از بیماری دیابت را کاهش دهید و یا به طوور کامل از بین برید.
همچنین اگر به میزان سطح قند خون نیز توجه شود و مراقبت گردد می‌توان از شدت یافتن درد وبی حسی جلوگیری کرد. در نتیجه برای آگاه شدن از علت سوزش و درد عصبی باید به پزشک متخصص دردهای عصبی مراجعه کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید
اگر هنگامی که از خود مراقبت می‌کنید وضعیت شما بهتر نمی‌شود و باز هم درد عصبی دارید و درد بیشتر از یک هفته طول می‌کشد برای اینکه وضعیت بدتر نشود باید به پزشک دردهای عصبی مراجعه کنید. همچنین هنگام ضعف رفتن ماهیچههای پایتان و یا هنگامی که در پا یا قسمت انتهایی کمر درد را احساس می‌کنید باید به پزشک مراجعه کنید.
سخن نهایی
دردهای عصبی از جمله بیماری‌های است که اگر به موقع توسط پزشک تشخیص داده نشود و درمان نشود، به طور کلی زندگی شخص را تحت تاثیر قرار می‌دهد. از عوارض جدی برای این بیماری اضطراب، افسردگی و بی‌خوابی می‌باشد.
سوالات رایج
به سه سوال رایج کاربران در این زمینه در زیر پاسخ داده‌ایم:
موثرترین درمان برای دردهای عصبی چیست؟
به طور معمول پزشک داروهایی که در بازجذب سروتونین مهارکننده هستند و همچنین دولوکستین را تجویز میکند.
رایج ترین علت بروز این دردها چیست؟
دیابت علت اصلی دردهای عصبی می‌باشد.
آیا درد نوروپاتیک ریشه کن می شود؟
گاهی این درد خودبه‌خود از بین می‌رود ولی در اکثر اوقات دردی مزمن می‌باشد.
لیست پزشکان مرتبط:
مهدی سخابخشمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران- بابک زمانیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- رویا ابوالفضلیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- علیرضا رنجبر نائینیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- سید سهراب هاشمی فشارکیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- اکبر سلطان زادهمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- ساناز معصومیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- کلینیک مغز و اعصاب نورالیکلینیک مغز و اعصاب و نوروساینس | تهران
- شیرین بهبهانیمتخصص مغز و اعصاب (نورولوژی) | تهران
- احمد قمی فرمتخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات | تهران
