عفونت های قارچی واژن، علائم، علت و بهترین روش درمان
آیا تا به حال با علائمی مانند خارش، سوزش، و ترشحات غیرعادی واژن مواجه شده‌اید؟ این نشانه‌ها ممکن است از عفونت قارچی واژن حکایت کنند، یکی از شایع‌ترین مشکلات بهداشتی زنان. اما چه عواملی باعث ایجاد این عفونت می‌شوند و چگونه می‌توان آن را درمان کرد؟ این مطلب به شما کمک می‌کند تا با علائم، دلایل و روش‌های درمان عفونت قارچی واژن آشنا شوید.
در ادامه، به بررسی دقیق‌تر این موضوع خواهیم پرداخت و پاسخ به سوالات رایج در این زمینه را ارائه می‌دهیم. از عوامل خطر تا روش‌های پیشگیری و درمان، هدف ما این است که اطلاعات دقیق و قابل اعتمادی را در اختیار شما قرار دهیم.
بیایید با هم این مسیر را طی کنیم و به سوالات مهمی مانند “چگونه می‌توان عفونت قارچی واژن را تشخیص داد؟” و “چه روش‌های درمانی موثری وجود دارد؟” پاسخ دهیم.
عفونت قارچی واژن چیست؟
عفونت قارچی واژن، که گاهی به عنوان کاندیدیازیس واژن شناخته می‌شود، یک نوع عفونت شایع است که در اثر رشد بیش از حد قارچ‌های موجود به طور طبیعی در واژن ایجاد می‌شود. این عفونت بیشتر به دلیل فعالیت بیش از حد قارچ کاندیدا آلبیکنس رخ می‌دهد.
علائم شایع این عفونت شامل خارش، سوزش، ترشحات غلیظ و سفید، و احساس ناراحتی در ناحیه واژن است. این عفونت در بین زنان بسیار شایع است؛ تخمین زده می‌شود که حدود 75% زنان حداقل یک بار در طول زندگی خود دچار این نوع عفونت می‌شوند. به علت شیوع بالای این عفونت، آگاهی از علائم و روش‌های پیشگیری و درمان آن برای حفظ سلامت واژن اهمیت دارد.
علائم عفونت قارچی واژن چیست؟
عفونت قارچی واژن می‌تواند علائم مختلفی را به همراه داشته باشد که ممکن است در شدت آنها تفاوت وجود داشته باشد. علائم شایع این عفونت عبارتند از:
- خارش واژن: این یکی از رایج‌ترین علائم است و ممکن است از خفیف تا شدید متغیر باشد.
- سوزش، به ویژه هنگام ادرار کردن یا در هنگام رابطه جنسی: این حس سوزش می‌تواند بسیار ناراحت‌کننده باشد.
- ترشحات واژن: ترشحات معمولاً غلیظ، سفید و بدون بو هستند و ممکن است به شکل پنیری یا کرمی باشند.
- قرمزی، تورم و تحریک پوست اطراف واژن: این علائم می‌توانند به همراه خارش و سوزش وجود داشته باشند.
- درد هنگام رابطه جنسی: ممکن است به دلیل التهاب و تحریک واژن احساس درد شود.
Abnormal vaginal discharge. Discharge can range from slightly watery, white discharge to thick, white, and chunky (like cottage cheese).
ترشحات غیر طبیعی واژن. ترشحات می تواند از ترشحات کمی آبکی و سفید تا غلیظ، سفید و درشت (مانند پنیر کوتیج) متغیر باشد.
mountsinai
این علائم می‌توانند با دیگر مشکلات واژنی، مانند عفونت‌های باکتریایی یا انتقال جنسی، اشتباه گرفته شوند. بنابراین، در صورت مشاهده هر یک از این علائم، مشورت با دکتر زنان و زایمان برای تشخیص دقیق و درمان مناسب توصیه می‌شود.
تفاوت عفونت قارچی و باکتریایی واژن
تشخیص تفاوت بین عفونت قارچی و باکتریایی واژن مهم است، چرا که هر کدام دلایل و درمان‌های متفاوتی دارند. در اینجا به تفاوت‌های اصلی بین این دو نوع عفونت اشاره می‌کنیم:
عامل ایجاد کننده
- عفونت قارچی: این نوع عفونت معمولاً توسط قارچ کاندیدا، به ویژه کاندیدا آلبیکنس، ایجاد می‌شود.
- عفونت باکتریایی: عفونت‌های باکتریایی واژن، مانند بیماری واژینوز باکتریال، اغلب به دلیل دیسباکتریوز یا نابالانس میکروفلورای طبیعی واژن ایجاد می‌شوند.
علائم
- عفونت قارچی: شامل خارش شدید واژن، ترشحات سفید و غلیظ (مشابه پنیر)، سوزش و قرمزی.
- عفونت باکتریایی: شامل ترشحات واژنی معمولاً خاکستری یا سفید و رقیق، بوی ماهی‌مانند (به ویژه پس از رابطه جنسی یا شستشو با آب)، اما معمولاً بدون خارش یا سوزش شدید.
درمان
- عفونت قارچی: معمولاً با داروهای ضد قارچ به صورت خوراکی یا موضعی (مانند کرم‌ها یا شیاف‌ها) درمان می‌شود.
- عفونت باکتریایی: درمان شامل داروهای آنتی‌بیوتیک خوراکی یا موضعی است.
پیشگیری:
- برای پیشگیری از عفونت قارچی، توصیه‌هایی مانند استفاده از لباس زیر نخی، خشک نگه داشتن ناحیه تناسلی، و اجتناب از مواد تحریک‌کننده مطرح است.
- در مورد عفونت باکتریایی، توصیه‌ها شامل حفظ تعادل pH طبیعی واژن، پرهیز از محصولات معطر و شستشوهای داخلی است.
این جدول به شما کمک می‌کند تا به طور مختصر و مفید تفاوت‌های اصلی بین این دو نوع عفونت را درک کنید.
| معیار | عفونت قارچی واژن | عفونت باکتریایی واژن |
|---|---|---|
| عامل ایجاد کننده | قارچ کاندیدا (معمولاً کاندیدا آلبیکنس) | دیسباکتریوز میکروفلورای واژن |
| علائم اصلی | خارش شدید، ترشحات سفید و غلیظ، سوزش و قرمزی | ترشحات خاکستری یا سفید و رقیق، بوی ماهی‌مانند، کمتر خارش یا سوزش |
| درمان | داروهای ضد قارچ (خوراکی/موضعی) | داروهای آنتی‌بیوتیک (خوراکی/موضعی) |
| پیشگیری | استفاده از لباس زیر نخی، خشک نگه داشتن ناحیه، پرهیز از مواد تحریک‌کننده | حفظ تعادل pH طبیعی واژن، پرهیز از محصولات معطر و شستشوهای داخلی |
به یاد داشته باشید که تشخیص دقیق نوع عفونت برای انتخاب درمان مناسب حیاتی است، بنابراین در صورت بروز علائم، مشورت با یک متخصص بهداشت زنان توصیه می‌شود.
علت عفونت قارچی واژن در خانم‌ها
عفونت قارچی واژن، معمولاً ناشی از رشد بیش از حد قارچ کاندیدا است که به طور طبیعی در واژن وجود دارد. عوامل مختلفی می‌توانند باعث ایجاد یا تشدید این عفونت در زنان شوند:
تغییرات هورمونی: تغییرات ناشی از قاعدگی، بارداری، یا استفاده از قرص‌های پیشگیری از بارداری می‌توانند تعادل هورمونی را بر هم زده و به رشد قارچ کمک کنند.
مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها: آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند باکتری‌های مفیدی را که رشد قارچ را در واژن کنترل می‌کنند، از بین ببرند، در نتیجه این امر می‌تواند به رشد بیش از حد قارچ کمک کند.
دیابت کنترل نشده: سطوح بالای قند خون می‌توانند محیطی مساعد برای رشد قارچ‌ها فراهم آورند.
سیستم ایمنی ضعیف: افراد با سیستم ایمنی ضعیف، مانند افراد مبتلا به HIV یا کسانی که داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مصرف می‌کنند، بیشتر مستعد ابتلا به عفونت‌های قارچی هستند.
بهداشت نامناسب: استفاده از محصولات بهداشتی معطر یا شستشوهای داخلی می‌تواند باعث تحریک واژن و ایجاد محیطی مساعد برای رشد قارچ شود.
لباس‌های تنگ و مرطوب: پوشیدن لباس‌های تنگ و مرطوب، مانند لباس‌های ورزشی یا مایو برای مدت طولانی، می‌تواند رطوبت و گرما را در ناحیه تناسلی افزایش دهد، که این شرایط می‌تواند به رشد قارچ کمک کند.
رژیم غذایی: رژیم غذایی سرشار از قند و کربوهیدرات‌های ساده ممکن است به رشد کاندیدا کمک کند.
درک این عوامل می‌تواند به پیشگیری و مدیریت بهتر عفونت‌های قارچی واژن کمک کند. همچنین، در صورت بروز علائم، مشورت با پزشک برای تشخیص دقیق و درمان مناسب ضروری است.
چگونه از عفونت قارچی واژن پیشگیری کنیم؟
پیشگیری از عفونت قارچی واژن شامل اقداماتی است که به حفظ تعادل طبیعی میکروبی در واژن کمک می‌کنند. در اینجا چند روش مهم برای جلوگیری از این نوع عفونت آورده شده است:
رعایت بهداشت واژن:
بهتر است از شوینده‌های ملایم و بدون بو برای شستشوی ناحیه تناسلی استفاده کنید. اجتناب از شستشوهای داخلی و محصولات معطر که می‌توانند تعادل pH واژن را بر هم زنند، مهم است.
پوشیدن لباس زیر نخی:
لباس زیر نخی به تهویه هوا کمک می‌کند و رطوبت را کاهش می‌دهد، که از رشد قارچ جلوگیری می‌کند.
خشک نگه داشتن ناحیه تناسلی:
پس از شنا کردن یا ورزش، سریعاً لباس خود را تعویض کنید و از پوشیدن لباس‌های تنگ و مرطوب برای مدت طولانی خودداری کنید.
کنترل قند خون:
در صورت داشتن دیابت، کنترل قند خون می‌تواند به جلوگیری از عفونت‌های قارچی کمک کند.
استفاده محتاطانه از آنتی‌بیوتیک‌ها:
آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند باکتری‌های مفید را از بین ببرند و به رشد قارچ‌ها کمک کنند. فقط در صورت ضرورت و بر اساس تجویز پزشک از آنها استفاده کنید.
رژیم غذایی سالم:
اجتناب از مصرف بیش از حد شکر و کربوهیدرات‌های تصفیه شده می‌تواند به جلوگیری از رشد بیش از حد قارچ کاندیدا کمک کند.
تقویت سیستم ایمنی:
اقداماتی مانند خواب کافی، ورزش منظم و یک رژیم غذایی متعادل می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی کمک کنند.
رعایت تعادل هورمونی:
در صورت مواجهه با تغییرات هورمونی مکرر یا شدید، مشورت با پزشک برای بررسی و تنظیم هورمون‌ها می‌تواند مفید باشد.
این اقدامات می‌توانند به کاهش خطر ابتلا به عفونت‌های قارچی کمک کنند. با این حال، در صورت بروز هرگونه علائم، مراجعه به پزشک برای دریافت تشخیص و درمان مناسب اهمیت دارد.
نحوه درمان عفونت قارچی واژن
درمان عفونت قارچی واژن معمولاً شامل استفاده از داروهای ضد قارچ است. این داروها می‌توانند به صورت خوراکی یا موضعی مورد استفاده قرار گیرند. در اینجا به روش‌های رایج درمانی اشاره می‌کنم:
کرم‌ها، لوسیون‌ها، یا شیاف‌های ضد قارچ موضعی
این داروها به طور مستقیم درون واژن یا اطراف آن اعمال می‌شوند و معمولاً برای عفونت‌های خفیف تا متوسط تجویز می‌شوند. مثال‌هایی از این داروها عبارتند از کلوتریمازول، میکونازول و ترکونازول.
داروهای خوراکی ضد قارچ
در موارد شدیدتر یا عفونت‌های مکرر، داروهای خوراکی مانند فلوکونازول ممکن است تجویز شوند. این داروها از طریق خون به ناحیه مورد نظر می‌رسند و برای درمان گسترده‌تر عفونت موثر هستند.
رژیم‌های درمانی طولانی‌تر
در صورت وجود عفونت‌های مکرر، ممکن است دوره‌های طولانی‌تر درمان با دوزهای کمتر داروهای ضد قارچ تجویز شود.
رعایت بهداشت واژن
همراه با درمان دارویی، رعایت بهداشت مناسب نیز مهم است. این شامل استفاده از صابون‌های ملایم و خشک نگه داشتن ناحیه تناسلی است.
تغییرات سبک زندگی
تغییراتی مانند پوشیدن لباس زیر نخی، تغییر در رژیم غذایی (مانند کاهش مصرف قند و کربوهیدرات‌های ساده) و جلوگیری از استفاده از محصولات معطر یا شستشوهای داخلی ممکن است به پیشگیری از عود عفونت کمک کنند.
مهم است که در صورت بروز علائم، برای دریافت تشخیص دقیق و درمان مناسب به پزشک مراجعه شود. داروهای ضد قارچ باید طبق دستورالعمل پزشک مورد استفاده قرار گیرند، و نباید بدون توصیه پزشکی خودسرانه داروهای ضد قارچ مصرف شود.
درمان عفونت قارچی واژن در خانه
درمان خانگی عفونت قارچی واژن می‌تواند به کاهش علائم و تسریع روند بهبود کمک کند، اما این روش‌ها نباید جایگزین مراجعه به پزشک و درمان‌های تجویزی شوند. در اینجا چند راهکار خانگی برای کمک به کنترل و کاهش علائم عفونت قارچی واژن ارائه شده است:
استفاده از ماست طبیعی
ماست حاوی لاکتوباسیلوس، نوعی باکتری مفید است که می‌تواند به بازیابی تعادل میکروبی طبیعی واژن کمک کند. مصرف ماست طبیعی یا استفاده موضعی از آن ممکن است مفید باشد.
سرکه سیب
حمام نشسته با آب گرم حاوی سرکه سیب می‌تواند به تعادل pH واژن کمک کند. به یاد داشته باشید که تناسب سرکه به آب باید مناسب باشد تا از تحریک بیشتر جلوگیری شود.
روغن درخت چای
روغن درخت چای خواص ضد قارچی دارد و ممکن است به کاهش علائم کمک کند. این روغن باید به دقت و به صورت رقیق شده استفاده شود تا از تحریک پوست جلوگیری شود.
حمام آب گرم
گرفتن حمام آب گرم می‌تواند به کاهش درد و ناراحتی کمک کند. مهم است که از افزودن هرگونه مواد معطر یا شیمیایی به آب خودداری کنید.
پوشیدن لباس زیر نخی و راحت
این امر به تهویه هوا و خشک ماندن ناحیه تناسلی کمک می‌کند.
رژیم غذایی سالم
پرهیز از مصرف بیش از حد شکر و کربوهیدرات‌های تصفیه شده و افزایش مصرف غذاهای سرشار از پروبیوتیک‌ها مانند ماست و کفیر می‌تواند به حفظ تعادل میکروبی واژن کمک کند.
حفظ بهداشت مناسب
شستشوی ملایم واژن با آب و خشک نگه داشتن آن مهم است.
با این حال، اگر علائم بهبود نیابند یا وخیم‌تر شوند، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید. این راهکارهای خانگی نباید جایگزین درمان‌های پزشکی شوند و همیشه قبل از امتحان کردن هر گونه درمان خانگی، مشورت با یک متخصص توصیه می‌شود.
درمان خانگی عفونت قارچی واژن با عسل
استفاده از عسل به عنوان یک درمان خانگی برای عفونت قارچی واژن باید با احتیاط انجام شود. عسل خواص ضد باکتریایی و ضد التهابی دارد، اما به خاطر ویژگی‌های قندی بالای آن، ممکن است در مواردی به رشد قارچ‌ها کمک کند. در اینجا چند نکته کلیدی در استفاده از عسل برای درمان عفونت قارچی واژن ارائه می‌شود:
- استفاده موضعی: برخی افراد عسل را به صورت موضعی بر روی ناحیه تناسلی خارجی می‌مالند. مهم است که پیش از این کار، حتماً یک تست حساسیت انجام دهید تا از عدم واکنش آلرژیک یا تحریک مطمئن شوید.
- مدت زمان کوتاه: در صورت استفاده، عسل نباید برای مدت زمان طولانی روی پوست باقی بماند. پس از گذشت چند دقیقه، آن را با آب گرم به آرامی بشویید.
- استفاده از عسل خالص: استفاده از عسل خالص و غیر پروسس شده توصیه می‌شود، زیرا عسل‌های تجاری ممکن است حاوی افزودنی‌هایی باشند که می‌توانند تحریک‌کننده باشند.
- توجه به علائم: اگر پس از استفاده از عسل، علائم بدتر شوند یا بهبود نیابند، استفاده از آن باید متوقف شود و باید به پزشک مراجعه کنید.
- احتیاط در دیابت: افراد مبتلا به دیابت باید در استفاده از عسل برای درمان‌های خانگی احتیاط کنند، زیرا ممکن است بر سطوح قند خون تأثیر بگذارد.
درمان عفونت قارچی واژن با آب نمک
درمان عفونت قارچی واژن با آب نمک ممکن است به کاهش برخی علائم کمک کند، اما مانند دیگر درمان‌های خانگی، نباید جایگزین مراجعه به پزشک و درمان‌های پزشکی شود. استفاده از آب نمک می‌تواند به خشک کردن و کاهش التهاب در ناحیه تناسلی کمک کند. در اینجا نحوه استفاده از آب نمک برای درمان عفونت قارچی واژن آورده شده است:
- تهیه محلول آب نمک: یک تا دو قاشق چایخوری نمک را در یک لیتر آب گرم حل کنید. اطمینان حاصل کنید که نمک به خوبی در آب حل شده است.
- حمام نشسته: از محلول آب نمک برای یک حمام نشسته استفاده کنید. درون وان یا ظرف مناسب بنشینید به طوری که محلول آب نمک ناحیه تناسلی را بپوشاند. حدود 10 تا 15 دقیقه در این حمام بمانید.
- آبکشی و خشک کردن: پس از استفاده از حمام نمک، ناحیه تناسلی را با آب ساده آبکشی کنید و به آرامی خشک کنید.
- استفاده محدود: این روش را نباید بیش از حد استفاده کنید، زیرا ممکن است باعث خشکی بیش از حد و تحریک ناحیه تناسلی شود.
- توجه به واکنش‌ها: اگر پس از استفاده از آب نمک علائم بدتر شوند یا بهبود نیابند، استفاده از آن را متوقف کنید و به پزشک مراجعه کنید.
- نکته احتیاطی: افرادی که دارای پوست حساس یا مشکلات پوستی هستند باید قبل از انجام این روش با پزشک خود مشورت کنند.
درمان عفونت قارچی واژن با سیر
سیر به دلیل خواص ضد قارچی و ضد باکتریایی‌اش، گاهی به عنوان یک درمان خانگی برای عفونت قارچی واژن مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال، استفاده از سیر به صورت موضعی می‌تواند تحریک‌کننده باشد و باید با احتیاط انجام شود. در اینجا چند نکته درباره استفاده از سیر برای درمان عفونت قارچی واژن آورده شده است:
- استفاده موضعی: برخی افراد حبه سیر را له کرده و به صورت موضعی روی ناحیه تناسلی خارجی قرار می‌دهند. با این حال، این روش می‌تواند باعث تحریک و سوزش شدید شود.
- سیر داخلی: قرار دادن سیر داخل واژن به شدت توصیه نمی‌شود، زیرا می‌تواند باعث تحریک و سوزش شود و خطر عفونت‌های دیگر را افزایش دهد.
- مصرف خوراکی: مصرف سیر به صورت خوراکی می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی و مبارزه با عفونت‌ها کمک کند، اما به تنهایی برای درمان عفونت قارچی واژن کافی نیست.
- توجه به علائم: اگر پس از استفاده از سیر، علائم بدتر شوند یا بهبود نیابند، استفاده از آن باید متوقف شود و باید به پزشک مراجعه کنید.
- احتیاط در مواجهه با حساسیت: افرادی که به سیر حساسیت دارند باید از استفاده از آن به صورت موضعی خودداری کنند.
Some people think that garlic can cure vaginal yeast infections. In labs, garlic shows anti-yeast properties. But there aren’t good studies showing that it’s effective as a treatment for vaginal yeast infections.
برخی از مردم فکر می کنند که سیر می تواند عفونت های قارچی واژن را درمان کند. در آزمایشگاه، سیر خاصیت ضد مخمر نشان می دهد. اما مطالعات خوبی وجود ندارد که نشان دهد این دارو به عنوان درمانی برای عفونت های قارچی واژن موثر است.
goodrx.com
در نهایت، در حالی که سیر ممکن است برای برخی افراد مفید باشد، استفاده از آن به عنوان درمان اصلی برای عفونت قارچی واژن توصیه نمی‌شود. همیشه بهتر است قبل از استفاده از هر گونه درمان خانگی، با پزشک مشورت کنید.
آیا عفونت قارچی واژن قابل انتقال است؟
عفونت قارچی واژن، که معمولاً به وسیله قارچ کاندیدا آلبیکنس ایجاد می‌شود، به طور کلی به عنوان یک بیماری مقاربتی در نظر گرفته نمی‌شود، اما در برخی موارد می‌تواند از طریق تماس جنسی منتقل شود. با این حال، انتقال آن بسیار کمتر از بیماری‌های مقاربتی معمول است. در اینجا چند نکته مهم در مورد انتقال عفونت قارچی واژن آورده شده است:
- انتقال در روابط جنسی: در حالی که عفونت قارچی واژن معمولاً از طریق تماس جنسی منتقل نمی‌شود، وجود عفونت می‌تواند باعث افزایش حساسیت ناحیه تناسلی و احتمال انتقال دیگر عفونت‌های مقاربتی شود.
- انتقال به نوزاد در زمان زایمان: در موارد نادر، یک مادر مبتلا به عفونت قارچی واژن می‌تواند این عفونت را در زمان زایمان به نوزاد خود منتقل کند.
- اشتراک گذاری وسایل شخصی: استفاده مشترک از حوله‌ها، لباس زیر یا لباس‌های شنا ممکن است خطر انتقال عفونت قارچی را افزایش دهد.
- توصیه‌های پیشگیرانه: در صورتی که یکی از طرفین دچار عفونت قارچی باشد، استفاده از کاندوم می‌تواند به کاهش خطر انتقال کمک کند. همچنین، اجتناب از تماس جنسی تا زمان بهبودی کامل توصیه می‌شود.
- علائم در شریک جنسی: اگرچه نادر است، مردان نیز ممکن است علائمی مانند خارش و قرمزی در ناحیه تناسلی تجربه کنند که می‌تواند نشانه‌ای از عفونت قارچی باشد.
به طور کلی، هرگونه علائم عفونت قارچی باید توسط یک متخصص بهداشت زنان یا پزشک عمومی ارزیابی شود. همچنین، مهم است که شرکای جنسی نیز در صورت بروز علائم به پزشک مراجعه کنند.
لیست پزشکان مرتبط:
سکینه موید محسنیمتخصص زنان و زایمان | تهران- طاهره لبافمتخصص زنان و زایمان | تهران
- فرزانه چوبسازمتخصص زنان و زایمان | تهران
- فریبا خطیرمتخصص زنان و زایمان | تهران
- حسین آصف جاهمتخصص زنان و زایمان | تهران
- آزاده اکبری سنهمتخصص زنان و زایمان | تهران
- رکسانا رحمتیانمتخصص زنان و زایمان | تهران
- سمانه کاشیجراح و متخصص زنان زایمان نازایی فلوشیپ ناباروری IVF | تهران
- آزاده افضل زادهمتخصص زنان و زایمان، فلوشیپ لاپاراسکوپی و هیستروسکوپی و اندومتریوز | تهران
- فاطمه امیدی فرمتخصص زنان و زایمان | تهران
