۷ راهکار مدیریت استرس مالی و مالیاتی در شرایط اقتصادی سخت
در سالهای اخیر، بسیاری از مردم با فشارهای اقتصادی گوناگونی روبهرو شدهاند؛ از هزینههای بالای زندگی گرفته تا مالیات، بیمه و نگرانیهای مالی روزمره. این فشارها میتواند سطح بالایی از استرس و اضطراب ایجاد کند. واقعیت این است که نمیتوان مشکلات اقتصادی را انکار کرد یا با جملات کلیشهای مانند «بیخیال باش» آنها را برطرف کرد. اما میتوان با یادگیری روشهایی ساده و عملی، فشار روانی ناشی از مسائل اقتصادی را کاهش داد و آرامش نسبی بیشتری را تجربه کرد.
دکتر ندا فرزانه، متخصص اعصاب و روان (روانپزشک) در تهران، بیان میکنند که بر اساس جدیدترین و کارآمدترین بررسیهای انجامشده توسط اقتصاددانان کشور، هفت راهکار مفید و عملی در زمینه مدیریت و کاهش استرس مالی در شرایط اقتصادی و تحریمها وجود دارد که میتواند تا حد زیادی به کاهش فشارهای روانی کمک کند.
۱. درک واقعبینانه شرایط
دکتر ندا فرزانه توضیح میدهند که نخستین گام برای مدیریت استرس ناشی از مشکلات مالی، پذیرش واقعیت است. مشکلات اقتصادی واقعی هستند و تاثیر مستقیمی بر زندگی روزمره دارند. مواجهه با قبضهای سنگین، مالیات یا بدهی میتواند باعث نگرانی و حتی علائم جسمی مانند تپش قلب یا بیخوابی شود. پذیرفتن این احساسات و درک طبیعی بودن آنها، به فرد کمک میکند احساس تنهایی نکند.
۲. تمرکز بر دایره کنترل
به گفته دکتر ندا فرزانه، یکی از مفیدترین رویکردها در روانشناسی، تمرکز بر «دایره کنترل» است. مشکلات اقتصادی را میتوان به دو دسته تقسیم کرد:
- مسائلی که در کنترل ما هستند؛ مانند مدیریت هزینهها، قسطبندی، مشورت با حسابدار یا مشاور مالی
- مسائلی که خارج از کنترل ما هستند؛ مانند نرخ تورم، قوانین مالیاتی یا شرایط کلان اقتصادی
صرف انرژی روانی برای موارد خارج از کنترل، منجر به فرسودگی و ناامیدی میشود. در مقابل، تمرکز بر اقدامات قابل انجام، حتی کوچک، میتواند احساس توانمندی و آرامش نسبی ایجاد کند.
۳. تکنیکهای ساده برای مدیریت استرس مالی
الف) تنفس عمیق و آرامسازی کوتاهمدت
چند دقیقه در روز تنفس عمیق و آرام انجام دهید. این کار به کاهش اضطراب و آرامتر شدن ذهن کمک میکند.
ب) نوشتن نگرانیها
نگرانیهای مالی خود را روی کاغذ بنویسید. این کار باعث تخلیه ذهن و نظم دادن به افکار میشود.
ج) تقسیم مسائل به بخشهای کوچک
به جای تمرکز بر کل بدهی یا مالیات، آن را به مراحل کوچکتر تقسیم کنید؛ مثلا ابتدا جمعآوری مدارک و سپس برنامهریزی پرداخت.
د) اختصاص زمان مشخص برای نگرانی
روزانه ۱۵ تا ۲۰ دقیقه را به فکر کردن درباره مسائل مالی اختصاص دهید. خارج از این زمان، هر بار افکار مزاحم ظاهر شد، به خود یادآوری کنید که زمان نگرانی مشخص است.
ه) گفتوگو با افراد مطمئن
دکتر ندا فرزانه اشاره میکنند که در صورت نداشتن دسترسی فوری به متخصص، صحبت با دوستان، اعضای خانواده یا یک مشاور مالی میتواند فشار روانی را کاهش دهد و به یافتن راهحلهای جدید کمک کند.
۴. مراقبت از بدن برای کاهش فشار ذهنی
بدن و ذهن ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند. کمخوابی، تحرک پایین یا مصرف بیش از حد کافئین میتواند تحمل روانی نسبت به فشارهای اقتصادی را کاهش دهد. پیادهروی روزانه، تغذیه سالم، خواب منظم و محدود کردن مصرف قهوه یا چای پررنگ تاثیر قابل توجهی در کاهش اضطراب دارند.
۵. پذیرش و رهاسازی
بخشی از مشکلات اقتصادی، حتی با تلاش زیاد، خارج از کنترل ماست. تمرین پذیرش این واقعیت کمک میکند انرژی روانی خود را صرف موارد قابل تغییر کنیم. دکتر ندا فرزانه تاکید میکنند که پذیرش به معنای تسلیم شدن نیست، بلکه یعنی تمرکز آگاهانه بر چیزهایی که امکان تغییر آنها وجود دارد.
۶. عادیسازی احساسات
بسیاری از افراد هنگام تجربه استرس مالی تصور میکنند تنها خودشان دچار این احساسات شدهاند. در حالی که اغلب مردم در شرایط اقتصادی سخت، واکنشهای مشابهی دارند. عادیسازی این احساسات، از شدت شرم و احساس تنهایی میکاهد.
۷. چه زمانی باید به متخصص مراجعه کرد؟
به گفته دکتر ندا فرزانه، اگر استرس مالی باعث بروز علائمی مانند بیخوابی مداوم، مشکلات گوارشی، حملات اضطراب یا نشانههای افسردگی مانند ناامیدی و بیانگیزگی شود، مراجعه به روانپزشک یا روانشناس ضروری است. در این شرایط، درمان دارویی یا جلسات مشاوره میتواند به بازگشت تعادل روانی کمک کند.
نتیجهگیری
مشکلات اقتصادی و مالیاتی واقعیتهای انکارناپذیر زندگی بسیاری از مردم هستند. با یادگیری تکنیکهای ساده، تمرکز بر دایره کنترل، مراقبت از بدن و پذیرش واقعیتها میتوان فشار روانی ناشی از این مشکلات را کاهش داد. در صورت شدت علائم نیز، مراجعه به متخصص روانپزشکی یا روانشناسی بهترین راه برای حفظ آرامش و سلامت روان است.
لیست پزشکان مرتبط:
شهرزاد رشندکترای تخصصی روان درمانی و روانشناس بالینی | تهران- الهام اسبقیدکترای تخصصی روان درمانی و روانشناس بالینی | تهران
- مهدی صحراگرددکترای تخصصی روان درمانی و روانشناس بالینی | تهران
- فاطمه دانشکاندیدای دکترا روان درمانی و روانشناس بالینی | تهران
- سیما فردوسی روانشناس | مشاور | رواندرمانگر | تهران
- نازنین حبیبیدکترای تخصصی روان درمانی و روانشناس بالینی | تهران
- سپیده رحیمی نژاد روانکاو | روانشناس | زوج و خانواده درمانی | مشاورخانواده | تهران
- سیده آزاده موسوی زاده متخصص برتر روانکاوی و روانشناسی بالینی ، عضو انجمن روانشناسی آمریکا (APA) | تهران
- فاطمه السادات مینودکترای تخصصی روانشناس و مشاور | تهران
- مستانه رنجبر روانشناس بالینی ، هیپنوتراپیست و نوروتراپیست | تهران
