خواص روغن سیاه دانه (تاثیرات شگفت انگیز و مضرات مصرف بیش از اندازه)
گیاه سیاه دانه یک گیاه کوچک و گلدار است که بیشتر در مناطق خاورمیانه، جنوب اروپا، شمال آفریقا و جنوب غرب آسیا رشد میکند. روغن سیاه دانه از دانههای گیاهی به نام Nigella sativa تهیه میشود و به نامهایی مثل دانه پیاز سیاه، زیره سیاه و شونیز هم شناخته میشود. برای آشنایی با خواص و مضرات روغن سیاه دانه در ادامه با سایت دکتریاب همراه باشید.
روغن سیاه دانه خواص زیادی دارد. از جمله میتوان به کاهش وزن، زیبایی، درمان زخم، کمک به تخریب سلولهای سرطانی، جلوگیری از سفیدی موها، حفاظت از کبد و کلیه، کاهش مشکلات گوارشی، کنترل فشار خون، اثر ضد دیابتی، کمک به باروری و خاصیت ضد باکتریایی و ضد التهابی اشاره کرد.
مهمترین مضرات و خواص روغن سیاه دانه
خواص روغن سیاه دانه برای سفیدی مو
روغن سیاه دانه دارای ترکیبی به نام تیموکینون است که به دلیل ویژگیهای آنتیاکسیدانی و ضد التهابی خود میتواند باعث تقویت فولیکولهای مو شود و همچنین به تولید ملانین کمک میکند. بنابراین، استفاده از این روغن میتواند به سلامت موها کمک کرده و از سفیدی زودرس آنها جلوگیری کند.
خواص روغن سیاه دانه برای درد مفاصل
روغن سیاه دانه از دیرباز به عنوان یک درمان طبیعی برای کاهش دردهای مفصلی شناخته شده است. این روغن به دلیل داشتن ترکیبات آنتیالتهابی و ضد درد، میتواند در کاهش دردهایی همچون آرتروز، کمردرد و درد زانو بسیار مؤثر باشد. همچنین، ویتامینها و مواد معدنی موجود در آن به تسکین درد کمک میکند. با ماساژ محل درد پس از استفاده از روغن، مواد آن بهتر جذب میشود. این روغن میتواند با تکنیکهای درمانی دیگر مثل روغن زیتون ترکیب شود و تاثیر بیشتری داشته باشد.
خاصیت ضد باکتریایی
ترکیب اصلی روغن سیاه دانه، یعنی تیموکینون، خاصیت ضد باکتریایی و ضد التهابی دارد. علاوه بر این، مواد دیگری نیز در این روغن وجود دارند که آن را به یک درمان مؤثر تبدیل میکنند.
تاثیر بر کاهش وزن
استفاده از روغن سیاه دانه میتواند در کاهش وزن و اندازه دور کمر مؤثر باشد. در یک مطالعه بر روی موشها دیده شده که این روغن به کاهش وزن در موشهایی که رژیم غذایی پرچربی داشتند کمک کرده است.
تاثیر بر زیبایی
روغن سیاه دانه به درمان مشکلات پوستی مانند آکنه، پسوریازیس، اگزما و… کمک کرده و همچنین به نرم شدن پوست و آبرسانی به موها موثر است. این روغن سرشار از آنتیاکسیدان است که باعث جوان ماندن و سلامت پوست میشود.
موثر بر درمان زخم
روغن سیاه دانه میتواند به تسریع فرآیند بهبود زخمها کمک کند. تیموکینون موجود در آن به خواص آنتیاکسیدانی و ضد التهابی مشهور است و میتواند موجب افزایش کلاژنسازی شود که برای زیبایی پوست و بهبود زخمها بسیار مهم است.
تخریب سلولهای سرطانی
روغن سیاه دانه به دلیل وجود تیموکینون میتواند در تخریب سلولهای سرطانی موثر باشد و به از بین رفتن آنها کمک کند. سایر خواص درمانی این روغن نیز بسیار قابل توجه است.
سرطانهایی که این روغن ممکن است بر آنها تاثیر داشته باشد شامل سرطان سینه، سرطان مغز و لوسمی هستند. اما باید بدانیم که در بسیاری از تحقیقها از سلولهای انسانی استفاده نشده است. بنابراین نمیتوان به طور قطع گفت که روغن سیاه دانه چقدر در درمان سرطان موثر است.
حفاظت از کبد و کلیه
روغن سیاه دانه خاصیت آنتیاکسیدانی دارد و میتواند به حفظ سلامت کبد و کلیه کمک کند. استرس اکسیداتیو، که به معنای عدم تعادل بین رادیکالهای آزاد و آنتیاکسیدانهاست، میتواند به مشکلات کبدی و کلیوی منجر شود. در یک تحقیق نشان داده شده که این روغن ممکن است در از بین بردن و کوچک کردن سنگ کلیه موثر باشد.
کاهش علائم مشکلات گوارشی
روغن سیاه دانه به دلیل ویژگیهای ضد التهابیاش میتواند به بهبود علائمی مانند حالت تهوع، نفخ، اسهال، سوء هاضمه و یبوست کمک کند. برخی تحقیقات نشان میدهند که این روغن ممکن است در پیشگیری از مشکلات گوارشی مانند پانکراتیت و کولیت موثر باشد.
کاهش سطح فشار خون
روغن سیاه دانه میتواند فشار خون را پایین بیاورد. برخی تحقیقات این کاهش را تایید کردهاند، ولی برخی دیگر نتایج معناداری نشان ندادهاند. به طور کلی ممکن است با استفاده از این روغن فشار خون شما کاهش یابد، اما بهتر است قبل از شروع مصرف با پزشک مشورت کنید.
اثر ضد دیابتی
تحقیقی نشان داده که روغن سیاه دانه میتواند سطح قند خون، هموگلوبین و مقاومت به انسولین را کاهش دهد. بنابراین میتوان گفت که این روغن میتواند به کنترل دیابت نوع ۲ در کنار درمانهای عادی کمک کند.
خواص روغن سیاه دانه برای مردان
در تحقیقی که بر روی مردان با اسپرم غیرطبیعی انجام شد، مشاهده شد که حرکت اسپرم بهتر شده و تعداد و کیفیت آنها افزایش یافته است. همچنین مشخص شده که ترکیبی به نام تیموکینون میتواند به افزایش تحرک و کیفیت اسپرم کمک کند، به این ترتیب روغن سیاه دانه ممکن است در درمان ناباروری مردان موثر باشد.
تداخل دارویی
هرچند خواص روغن سیاه دانه زیاد است، اما هیچگاه نباید جایگزین داروها شود. افرادی که داروهای خاصی استفاده میکنند و میخواهند از این روغن به عنوان مکمل بهره ببرند، حتماً باید با پزشک خود مشورت کنند. تیموکینون در این روغن ممکن است بر متابولیسم داروها تاثیر بگذارد، بنابراین مهم است که بدانید همزمان با چه دارویی استفاده میشود.
دوران بارداری و شیردهی
زنان در دوران بارداری و شیردهی باید از مصرف مواد حساسیتزا پرهیز کنند. آنها باید قبل از مصرف روغن سیاه دانه با پزشک مشورت کنند.
حساسیت و آلرژی
استفاده از روغن سیاه دانه ممکن است باعث بروز علائمی مانند حالت تهوع، کاهش قند خون و سوء هاضمه شود. همچنین استفاده موضعی از آن ممکن است حساسیت ایجاد کند. به همین دلیل قبل از استفاده موضعی، بهتر است آن را روی یک ناحیه کوچک از پوست تست کنید. همچنین باید از تماس آن با چشمها، بینی و نواحی حساس بدن خودداری کنید.