آب زرشک یکی از نوشیدنی‌های محبوب و دارای خواص درمانی متعدد است که در کشورهای زیادی، به ویژه ایران، به عنوان یک روش طبیعی برای حفظ سلامتی استفاده می‌شود. زرشک شامل مواد مغذی و آلکالوئیدهایی مانند بربرین است که اثرات مثبتی بر روی بدن دارد. در ادامه، مهم‌ترین خواص این نوشیدنی مفید را بررسی می‌کنیم.
خواص آب زرشک
کاهش سطح قند خون و کنترل دیابت
یکی از ویژگی‌های اصلی آب زرشک کمک به کنترل قند خون است. بربرین، ماده فعال موجود در زرشک، تأثیر زیادی در کاهش مقاومت به انسولین و افزایش حساسیت سلول‌ها به آن دارد. این خاصیت باعث می‌شود آب زرشک انتخاب خوبی برای افرادی که به دیابت نوع ۲ مبتلا هستند، باشد.
تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف منظم آب زرشک ممکن است در مدیریت قند خون به اندازه بعضی داروهای شیمیایی مانند متفورمین موثر باشد.
بهبود عملکرد قلب و عروق
نوشیدن آب زرشک به کاهش کلسترول بد (LDL) و تری‌گلیسیرید کمک می‌کند و به همین دلیل سلامت قلب و عروق را افزایش می‌دهد. این نوشیدنی همچنین به کاهش فشار خون و افزایش کلسترول خوب (HDL) کمک می‌کند و به کاهش ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی کمک می‌کند. این نوشیدنی خوش‌مزه همچنین در تقویت دیواره‌های عروق و جلوگیری از تجمع چربی در رگ‌ها موثر است.
تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن
آب زرشک دارای ویتامین C بالا و آنتی‌اکسیدان‌هایی است که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند. این ترکیبات از بدن در برابر عفونت‌های باکتریایی و ویروسی محافظت کرده و خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن را کاهش می‌دهند. همچنین، آنتوسیانین‌های موجود در زرشک به مبارزه با رادیکال‌های آزاد و پیشگیری از آسیب به سلول‌ها کمک می‌کنند.
پاکسازی کبد و کلیه‌ها
آب زرشک به عنوان یک ماده طبیعی سم‌زدا شناخته می‌شود. مصرف این نوشیدنی به تقویت عملکرد کبد و کلیه‌ها کمک کرده و در پاکسازی بدن از سموم مؤثر است. خواص دیورتیک زرشک باعث افزایش فعالیت ادراری و راحتی در دفع مواد زائد از بدن می‌شود که در جلوگیری از مشکلات کبدی و کلیوی اهمیت دارد.
بهبود گوارش و رفع مشکلات معده
زرشک از دیرباز در طب سنتی برای درمان مشکلات گوارشی استفاده شده است. آب زرشک خاصیت ضدباکتریایی دارد و در درمان اسهال، التهاب معده، و زخم‌های گوارشی مفید است. همچنین فیبر موجود در زرشک به بهبود عملکرد روده‌ها و جلوگیری از یبوست کمک می‌کند.
کاهش وزن و بهبود متابولیسم
افرادی که به دنبال کاهش وزن هستند، می‌توانند از آب زرشک بهره ببرند. این نوشیدنی با کاهش اشتها و افزایش سرعت متابولیسم به کاهش وزن کمک می‌کند. همچنین خاصیت دیورتیک زرشک به کاهش احتباس آب در بدن کمک کرده و حس سبکی ایجاد می‌کند.
تقویت پوست و مو
آب زرشک به دلیل وجود ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌ها، به تقویت پوست و جلوگیری از نشانه‌های پیری کمک می‌کند. خاصیت ضدالتهابی این نوشیدنی به درمان آکنه و دیگر مشکلات پوستی نیز یاری می‌رساند. مواد مغذی موجود در زرشک همچنین به تقویت ریشه مو و جلوگیری از ریزش آن کمک می‌کند.
بهبود سلامت دندان‌ها و لثه
نوشیدن منظم آب زرشک می‌تواند به کاهش التهاب و جلوگیری از عفونت‌های دهانی کمک کند. ترکیبات ضدباکتریایی موجود در زرشک از رشد باکتری‌های مضر دهان جلوگیری کرده و به بهبود سلامت دندان‌ها و لثه‌ها کمک می‌کنند.
پیشگیری از سرطان
بربرین، یکی از ترکیبات مهم زرشک، دارای خواص ضدسرطانی است. این ماده با توقف رشد سلول‌های سرطانی و جلوگیری از گسترش آن‌ها به کاهش خطر ابتلا به انواع سرطان کمک می‌کند. همچنین آنتی‌اکسیدان‌های موجود در زرشک در مبارزه با استرس اکسیداتیو نقش مهمی در پیشگیری از سرطان دارند.
بهبود گردش خون و افزایش اکسیژن‌رسانی
زرشک حاوی آهن است که به تولید هموگلوبین و بهبود گردش خون کمک می‌کند. این ویژگی به افزایش اکسیژن‌رسانی به بافت‌ها و فراهم کردن انرژی و نشاط بیشتر برای بدن کمک می‌کند.
مضرات آب زرشک
بروز مشکلات گوارشی
نوشیدن زیاد آب زرشک ممکن است باعث ناراحتی‌های گوارشی مانند اسهال، سوزش معده یا تحریک روده‌ها ممکن است رخ دهد. این به خاطر خاصیت قوی پاک‌کنندگی زرشک است که در مصرف زیاد، می‌تواند مشکل‌ساز باشد.
کاهش سطح فشار خون بیش از حد
آب زرشک در کنترل فشار خون خوب است، اما اگر بیش از حد مصرف شود، می‌تواند فشار خون را خیلی پایین بیاورد. این موضوع برای افرادی که فشار خون پایینی دارند، خطرناک خواهد بود.
مشکل در جذب ویتامین B
زرشک ممکن است جذب برخی ویتامین‌ها مانند ویتامین B را در بدن دچار مشکل کند. این مسئله در مصرف طولانی‌مدت یا وقتی که مقدار زیادی از آن استفاده شود، بیشتر دیده می‌شود.
تداخل دارویی
زرشک می‌تواند با داروهایی که برای درمان دیابت، فشار خون، یا بیماری‌های قلبی استفاده می‌شوند، تداخل داشته باشد. اگر دارو مصرف می‌کنید، بهتر است قبل از نوشیدن آب زرشک با پزشک‌تان مشورت کنید.
خطر در دوران بارداری و شیردهی
مصرف زرشک و محصولات آن مثل آب زرشک در دوران بارداری ممکن است خطرناک باشد، زیرا ممکن است رحم را تحریک کند و احتمال سقط جنین را افزایش دهد. همچنین در دوران شیردهی هم بهتر است از مصرف آن پرهیز کرد.
حساسیت‌زا بودن
افرادی که به برخی گیاهان حساسیت دارند، ممکن است پس از مصرف زرشک یا آب زرشک دچار واکنش‌های آلرژیک شوند، مانند خارش، قرمزی پوست یا تنگی نفس.
لیست پزشکان مرتبط:
مهرداد نصراله زاده ثابتمتخصص تغذیه و رژیم درمانی | تهران- سعید حسینیدکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- احمدرضا درستی مطلقدکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- مریم مظاهریوندکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- رضا راست منشدکترا تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- مرتضی عقباییدکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- امید صالحیاندکترای تخصصی فیزیولوژی و تغذیه ورزشی | تهران
- وحید خانیکارشناس تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- مونا نوروزیمتخصص تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- ماریا فروتن رادکارشناس تغذیه و رژیم درمانی | تهران
