چه زمانی باید برای ایمپلنت دندان اقدام کرد؟
زمان‌بندی بهینه برای اقدام به ایمپلنت دندان
ایمپلنت دندان یکی از پیشرفته‌ترین روش‌های جایگزینی دندان‌های از دست رفته محسوب می‌شود که نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و رعایت شرایط خاصی است. تحقیقات نشان می‌دهند که بهترین زمان برای کاشت ایمپلنت معمولاً بین ۲ تا ۶ ماه پس از کشیدن دندان قرار دارد، اگرچه در شرایط ایده‌آل امکان انجام ایمپلنت فوری نیز وجود دارد. موفقیت این درمان بستگی به سه شرط اساسی دارد: سلامت کامل لثه‌ها، تراکم کافی استخوان فک و توانایی بیمار در رعایت بهداشت دهان. افراد زیر ۱۸ سال، زنان باردار، بیماران مبتلا به دیابت کنترل‌نشده و افراد سیگاری در گروه‌های پرخطر قرار می‌گیرند و نیاز به بررسی‌های تخصصی‌تری دارند. تعیین نهایی زمان مناسب برای ایمپلنت تنها با معاینه دقیق، رادیوگرافی و بررسی کامل سلامت عمومی توسط دندانپزشک متخصص امکان‌پذیر است.
قیمت ایمپلنت دندان در تهران (جدول هزینه)
شرایط اساسی برای اقدام به ایمپلنت
الزامات پایه‌ای
برای موفقیت در کاشت ایمپلنت، سه شرط بنیادی باید فراهم باشد که عدم رعایت هر کدام می‌تواند منجر به شکست درمان شود. اولین شرط، سلامت کامل لثه‌ها است که وجود عفونت یا التهاب در لثه باعث پس زدن ایمپلنت می‌شود. لثه‌های ملتهب یا عفونی می‌توانند روند درمان را مختل کرده و منجر به پس زدن ایمپلنت شوند. دومین شرط اساسی، تراکم کافی استخوان فک است که برای اینکه فیکسچر ایمپلنت به خوبی با استخوان فک جوش بخورد، باید استخوانی با ضخامت و کیفیت مناسب در محل کاشت وجود داشته باشد. سومین شرط، تعهد بیمار به رعایت بهداشت دهان و دندان است، چرا که عدم مراقبت می‌تواند منجر به شکست زودهنگام ایمپلنت شود.
ارزیابی وضعیت سلامت عمومی
دندانپزشک باید وضعیت عمومی سلامتی را بررسی کند تا ببیند آیا بیمار برای ایمپلنت مناسب است یا خیر. برخی از شرایطی که می‌تواند تأثیر منفی بر روی موفقیت عمل ایمپلنت داشته باشد عبارتند از بیماری‌های قلبی، دیابت، بیماری‌های عفونی و برخی مشکلات سیستم ایمنی بدن. همچنین، سلامت دهان و فک باید مورد بررسی قرار گیرد و عواملی مانند کیفیت استخوان، حجم استخوان، عفونت‌های دهانی و موارد دیگر بر روی موفقیت عمل ایمپلنت تأثیرگذار هستند.
گزینه‌های زمان‌بندی پس از کشیدن دندان
ایمپلنت فوری
ایمپلنت فوری تکنیکی پیشرفته است که به بیماران اجازه می‌دهد در کوتاه‌ترین زمان و بدون فاصله زمانی طولانی، دندان از بین رفته خود را بازیابی کنند. در این روش، بلافاصله پس از کشیدن دندان، پایه مصنوعی (ایمپلنت) در فک جایگذاری شده و در برخی موارد حتی تاج دندان نیز در همان روز نصب می‌شود. کشیدن دندان و جایگذاری ایمپلنت در یک جلسه انجام می‌شود و سپس روکش موقتی روی ایمپلنت گذاشته می‌شود. این روش نه تنها زمان را بهینه می‌کند، بلکه با تکنولوژی‌های دقیق مانند نگارش سه‌بعدی استخوان، دقت عمل را تضمین می‌کند.
ایمپلنت فوری در صورتی امکان‌پذیر است که استخوان فک و بافت لثه سالم باشند. این روش دارای مزایایی نظیر کاهش تماس با عوامل بیماری‌زا، پاسخگویی به نیازهای فوری و تجربه کم‌تنش برای بیمار است. نرخ موفقیت ایمپلنت فوری بین ۹۰ تا ۹۵ درصد گزارش شده است.
ایمپلنت تأخیری
در تکنیک تأخیری، قراردهی ایمپلنت با تأخیر حدوداً دو ماه پس از کشیدن دندان انجام می‌گیرد تا ترمیم بافت نرم انجام شود. این روش مزایایی نسبت به دیگر تکنیک‌های متداول دارد، به عنوان مثال کنترل بر روی حفره دندان کشیده شده و رسیدن به یک درمان نسبی مورد انتظار می‌باشد. برخلاف قرار دهی ایمپلنت‌های فوری که بافت نرم لازم برای پوشش را ندارد، تکنیک ایمپلنت تأخیری زمان لازم را جهت ترمیم بافت نرم به دست می‌دهد.
کاشت ایمپلنت همراه با تاخیر در بسیاری از موارد اتفاق می‌افتد که کاشت ایمپلنت دندانی با فاصله ۳ الی ۴ ماه بعد از کشیدن دندان انجام می‌شود. در این روش، کاشت ایمپلنت بعد از کشیدن دندان بین ۱۲ تا ۱۶ هفته است و پس از بهبود کامل بافت لثه و استخوان انجام می‌شود.
کاشت مرحله‌ای
قرار دادن ایمپلنت به شکل مرحله‌ای به منظور ترمیم کامل استخوان درون نواحی کشیدن دندان به طور تیپیک به ۴-۶ ماه یا بیشتر زمان نیاز دارد. این روش زمانی توصیه می‌شود که استخوان فک نیاز به ترمیم کاملی داشته باشد. بهترین زمان برای کاشت ایمپلنت، طبق توصیه دندانپزشکان، ۲ تا ۴ ماه پس از کشیدن دندان می‌باشد تا بافت لثه و استخوان به درستی ترمیم شود.
موانع و محدودیت‌های کاشت ایمپلنت
محدودیت‌های سنی
انجام ایمپلنت برای کودکان و نوجوانان (افراد زیر ۱۸ سال) توصیه نمی‌شود. علت آن نیز کاملاً مشخص است که در این محدوده سنی، استخوان فک در حال رشد است و رشد استخوان فک، می‌تواند سبب جابه‌جایی پایه ایمپلنت گردد. میانگین سن توقف رشد فک برای دختران حدود ۱۸ سالگی و برای پسران در حدود ۲۰ سال است. در نتیجه این جابه‌جایی، تاج دندان کاشت شده نیز می‌تواند به سمت داخل کشیده شود و ممکن است ایجاد تغییرات نامطلوب در فرم و ظاهر صورت کند.
سن مناسب کاشت ایمپلنت زمانی است که رشد استخوان‌های فک بیمار خاتمه یافته باشد. برخلاف محدودیت سنی در سنین پایین، در سن بالا محدودیتی برای کاشت ایمپلنت وجود ندارد. ایمپلنت‌های دندانی، برای بیماران بالای ۱۸ سال که یک‌دندان و یا تمام دندان‌های خود را از دست داده‌اند، اندیکاسیون دارد.
شرایط پزشکی منع‌کننده
از مهم‌ترین موارد منع ایمپلنت دندان، افراد مبتلا به دیابت پیشرفته یا کنترل نشده هستند. سرعت بهبود زخم در این افراد بسیار طولانی و با مشکلاتی همراه است. در روند درمان ایمپلنت، شکاف لثه به منظور جاگذاری پایه ایمپلنت باید سریع التیام یابد، اما در بیماران دیابتی بهبود یافتن شکاف لثه بسیار دیر انجام می‌شود و همین موضوع سبب ابتلای فرد به عفونت، خونریزی و زخم دندانی خواهد شد.
کاشت ایمپلنت روی عفونت دندانی امکان‌پذیر نیست. این کار نه تنها مشکل بیمار را حل نمی‌کند بلکه محدوده عفونت و آسیب لثه را تا دندان‌های کناری گسترش می‌دهد. ایمپلنت دندان برای زنان باردار، قابل استفاده نیست. بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت، فشارخون بالا، پوکی‌استخوان، هموفیلی یا اختلالات روانی که نمی‌توانند رفتار خود را کنترل کنند، معمولاً مناسب برای کاشت ایمپلنت دندان نیستند.
عوامل سبک زندگی
مصرف دخانیات و الکل از جمله عوامل مهم منع‌کننده محسوب می‌شوند که کاهش خونرسانی و ترمیم، افزایش ریسک عفونت و التهاب را به دنبال دارند. افراد مصرف‌کننده سیگار و دخانیات در دسته گروه‌های پرخطر قرار می‌گیرند. مصرف برخی از داروها قبل و بعد از جراحی ایمپلنت دندان می‌تواند روند درمان را با اختلال مواجه کند یا حتی باعث شکست درمان شود.
عوامل تأثیرگذار بر زمان‌بندی
وضعیت استخوان و لثه
بهترین فاصله زمانی ایمپلنت دندان بستگی به فاکتورهایی مانند وضعیت لثه، تراکم استخوان فک، روش کشیدن دندان و شرایط جسمانی بیمار دارد. تعیین دقیق روز و زمان کاشت ایمپلنت با توجه به شیوه و روش کاشت ایمپلنت متفاوت بوده و بین ۳ تا ۶ ماه است. این بازه زمانی با توجه به تعداد دندان‌های کشیده شده، کیفیت استخوان فک، ساختار لثه و وضعیت بیمار متفاوت می‌باشد.
حداکثر تحلیل استخوان پس از کشیدن دندان‌ها در محدوده ۶ تا ۲۴ ماه اول اتفاق می‌افتد. بنابراین زمانی که جراح فرصت و شرایط انجام کار در زمان در آوردن دندان را به دست آورده، حفظ استخوان آلوئولار (فکین) بایستی مد نظر باشد. اگر مدت طولانی از کشیدن دندان گذشته باشد، ممکن است در آن ناحیه دچار تحلیل استخوان فک شده و نیاز به پیوند استخوان باشد.
اهمیت مشاوره تخصصی
تعیین زمان ایمپلنت و برنامه‌ریزی برای آن توسط ایمپلنتولوژیست یا جراح (دندانپزشک) که کاشت ایمپلنت انجام می‌دهد انجام می‌شود. وی با در نظر گرفتن موارد متنوعی نظیر ارتفاع فک، تراکم و پهنای استخوان فک، بررسی اسکن و دیدن استخوان، دید جامع‌تری نسبت به وضعیت دهان و دندان بیمار پیدا می‌کند و می‌تواند زمان مناسب برای ایمپلنت را پیشنهاد دهد. تعیین بهترین زمان برای ایمپلنت باید تحت نظر دندانپزشک و با بررسی عکس‌های رادیوگرافی و آزمایش تراکم استخوان انجام شود.
نتیجه‌گیری
تصمیم‌گیری برای زمان مناسب ایمپلنت دندان فرآیندی پیچیده است که نیازمند بررسی جامع عوامل متعددی از جمله وضعیت سلامت عمومی، شرایط دهان و دندان، سن بیمار و سبک زندگی وی می‌باشد. هرچند ایمپلنت فوری در شرایط ایده‌آل امکان‌پذیر است، اما در اکثر موارد انتظار ۲ تا ۶ ماه پس از کشیدن دندان برای ترمیم کامل بافت‌ها توصیه می‌شود. تأخیر بیش از حد در کاشت ایمپلنت می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند جابه‌جایی دندان‌های مجاور، کاهش استحکام فک و نیاز به درمان‌های تکمیلی پیچیده‌تر شود. بنابراین، توصیه می‌شود که پس از کشیدن دندان، در اسرع وقت با یک متخصص ایمپلنت مشورت کنید تا بهترین زمان‌بندی برای شرایط خاص شما تعیین شود.
لیست پزشکان مرتبط:
رها رادفردکترا دندانپزشک | تهران- مریم اخیانیدکترای دندانپزشک | تهران
- محمدرضا زارعدکترا دندانپزشک | تهران
- بهروز مشهدی رحیمیدکترا دندانپزشک | تهران
- حمید آهنگریدکترا دندانپزشک | تهران
- محمدمهدی حائری اسدیدکترا دندانپزشک | تهران
- مهدی کریمیجراح و دکترای دندانپزشک زیبایی - ایمپلنت - فلوشیپ زیبایی از دانشگاه Genova ایتالیا- فلوشیپ تخصصی ایمپلنت از ICOI آمریکا - فلوشیپ لیزر از دانشگاه Aachen آلمان | تهران
- آزاده خلجیاندکترای دندانپزشک | تهران
- سمیرا فرنیاجراح و متخصص دندانپزشک | تهران
- ایمان رشندکترای دندانپزشک | تهران
