چرا باید از دخانیات و مشروبات الکلی بعد از ایمپلنت دندان اجتناب
چرا باید از دخانیات و مشروبات الکلی بعد از ایمپلنت دندان اجتناب کنیم؟
یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت ایمپلنت‌های دندانی، رعایت دستورالعمل‌های پس از جراحی است که شامل پرهیز از دخانیات و مشروبات الکلی می‌شود. تحقیقات علمی نشان می‌دهند که مصرف سیگار و الکل تاثیرات مخربی بر روند بهبودی و موفقیت ایمپلنت‌ها دارد، به طوری که می‌تواند نرخ شکست آن‌ها را به طور قابل توجهی افزایش دهد. این عوامل از طریق مکانیسم‌های مختلف زیستی، فرآیند اسئوانتگراسیون (جوش خوردن ایمپلنت با استخوان) را مختل کرده و شرایط را برای بروز عوارض مهیا می‌کنند.
قیمت ایمپلنت دندان در تهران (جدول هزینه )
تاثیرات مخرب سیگار بر ایمپلنت‌های دندانی
اختلال در فرآیند اسئوانتگراسیون
سیگار کشیدن یکی از مهم‌ترین عوامل خطری است که بر موفقیت ایمپلنت‌های دندانی تاثیر منفی می‌گذارد. نیکوتین موجود در سیگار باعث انقباض عروق خونی شده و جریان خون رسانی به استخوان فک و بافت‌های اطراف ایمپلنت را کاهش می‌دهد. این کاهش خون رسانی مانع از رسیدن اکسیژن و مواد مغذی لازم برای بهبودی بافت‌ها می‌شود که برای فرآیند اسئوانتگراسیون ضروری است.
تحقیقات نشان می‌دهند که افراد سیگاری در مقایسه با غیرسیگاری‌ها، دو تا سه برابر بیشتر در معرض خطر شکست ایمپلنت قرار دارند. یک مطالعه کلینیکی بر روی ۱۹۴ ایمپلنت در ۱۱۴ بیمار نشان داد که در حالی که افراد غیرسیگار ۲.۶۹ امتیاز بهبودی در فرآیند اسئوانتگراسیون کسب کردند، در افراد سیگاری این میزان ۰.۹۱ امتیاز کاهش یافت که تفاوت ۳.۶۱ امتیازی بین دو گروه ایجاد کرد.
تاثیر بر سیستم ایمنی و مقاومت در برابر عفونت
سیگار کشیدن سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و عملکرد لکوسیت‌ها را مختل می‌کند که باعث افزایش حساسیت به عفونت می‌شود. همچنین سیگار میکروبیوم دهان را به سمت حالتی تغییر می‌دهد که با بیماری مرتبط است. این تغییرات محیط دهان را برای رشد باکتری‌های مضر مهیا کرده و خطر ابتلا به پری‌ایمپلنتیتیس را افزایش می‌دهد.
کاهش ترشح بزاق و خشکی دهان
دود سیگار غدد ترشح کننده بزاق را آسیب رسانده و از تولید بزاق جلوگیری می‌کند. بزاق نقش مهمی در ضدعفونی کردن دهان و پیشگیری از پوسیدگی دارد، بنابراین کاهش ترشح آن علاوه بر دندان‌های طبیعی، ایمپلنت‌ها را نیز در معرض خطر عفونت قرار می‌دهد.
تاثیرات منفی مشروبات الکلی بر ایمپلنت‌ها
اختلال در فرآیندهای بهبودی
الکل به عنوان یک رقیق کننده خون عمل کرده و با تشکیل لخته خون در محل ایمپلنت تداخل می‌کند. این امر فرآیند طبیعی ترمیم بدن را مختل کرده و منجر به خونریزی طولانی‌مدت و تاخیر در بهبودی می‌شود. همچنین الکل سیستم ایمنی را تضعیف کرده و بدن را در برابر عفونت‌ها آسیب‌پذیرتر می‌کند.
کاهش ترشح بزاق و خشکی دهان
مصرف الکل باعث دفع بیش از حد آب از کلیه‌ها شده و منجر به کم آبی بدن می‌شود. یکی از پیامدهای این امر کاهش جریان بزاق و خشکی دهان است که محیط را برای رشد باکتری‌ها مساعد می‌کند. خشکی دهان خطر ابتلا به پریودنتیت و عفونت‌های دهانی را افزایش می‌دهد.
تاثیر بر مواد معدنی و بافت استخوانی
الکل مواد معدنی مفید موجود در دهان را از بین برده و با عدم رسیدن این مواد به لثه‌ها و فک‌ها، باعث ضعف لثه و احتمال تحلیل رفتگی آن‌ها می‌شود. همچنین الکل باعث حل شدن مواد معدنی دندان و استخوان شده و موجب ضعیف‌تر شدن و پس‌رفت لثه‌ها می‌شود.
مکانیسم‌های زیستی تاثیرگذار
تاثیر نیکوتین بر عروق خونی
تحقیقات آزمایشگاهی بر روی بافت پوست انسان نشان داده که نیکوتین تاثیر انقباضی عروق خونی نورآدرنالین را تقویت کرده و عملکرد وابسته به اندوتلیوم عروق را مختل می‌کند. این اثرات ممکن است پیامدهای مهمی در بیماری‌های ایسکمیک پوست و جراحی‌های فلپ پوستی داشته باشد.
تاثیر بر ژن‌های استخوان‌سازی
سیگار کشیدن پروفیل بیان ژنی سلول‌های بنیادی مزانشیمی را مختل کرده و باعث کاهش نشانگرهای استخوان‌سازی و افزایش ژن‌های التهابی می‌شود که متابولیسم استخوان را به خطر می‌اندازد. همچنین استنشاق مونوکسید کربن ظرفیت حمل اکسیژن هموگلوبین را کاهش داده و ممکن است بهبودی و سلامت کلی بافت‌ها را مختل کند.
عوارض و خطرات طولانی‌مدت
نکروز عروقی (Avascular Necrosis)
مصرف زیاد الکل در هفته‌های پس از جراحی ایمپلنت می‌تواند باعث نکروز عروقی شود. این بیماری باعث شکننده، ضعیف و ترد شدن استخوان فک به دلیل اختلال در جریان خون می‌شود. نکروز عروقی ناشی از مصرف زیاد الکل می‌تواند منجر به آسیب غیرقابل برگشت بافت استخوانی و احتمال شکست ایمپلنت شود.
افزایش خطر پری‌ایمپلنتیتیس
یک مطالعه سیستماتیک و متاآنالیز نشان داد که افراد سیگاری در مقایسه با غیرسیگاری‌ها دو برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به پری‌ایمپلنتیتیس قرار دارند. این خطر هم در سطح ایمپلنت (نسبت خطر: ۲.۰۴) و هم در سطح بیمار (نسبت خطر: ۲.۰۸) قابل توجه است.
توصیه‌های زمانی برای پرهیز
پرهیز از الکل
اکثر دندانپزشکان توصیه می‌کنند که حداقل به مدت ۷۲ ساعت پس از جراحی ایمپلنت از مصرف الکل خودداری شود. این دوره برای تشکیل مناسب لخته خون ضروری است. بهتر است اگر امکان دارد، به مدت یک تا دو هفته از مصرف الکل پرهیز کرد یا آن را به حداقل رساند.
پرهیز از سیگار
برای سیگار، توصیه می‌شود که حداقل مدتی قبل و بعد از عمل ایمپلنت از سیگار کشیدن خودداری شود. حتی سیگار کشیدن کم یا گاه‌به‌گاه می‌تواند بهبودی را کند کرده و به طور قابل توجهی خطر شکست ایمپلنت را افزایش دهد. ترک سیگار تا ۹۰ درصد می‌تواند به موفقیت‌آمیز بودن کاشت ایمپلنت کمک کند.
نتیجه‌گیری
پرهیز از دخانیات و مشروبات الکلی بعد از ایمپلنت دندان نه تنها یک توصیه اختیاری، بلکه ضرورتی حیاتی برای موفقیت درمان است. این مواد از طریق مکانیسم‌های مختلف شامل کاهش خون رسانی، تضعیف سیستم ایمنی، اختلال در فرآیند اسئوانتگراسیون، و ایجاد محیط مناسب برای عفونت، شانس موفقیت ایمپلنت‌ها را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهند. با توجه به هزینه بالای درمان ایمپلنت و اهمیت حفظ سلامت دهان و دندان، رعایت این دستورالعمل‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد. بیماران باید قبل از تصمیم‌گیری برای ایمپلنت با دندانپزشک خود در مورد عادات مصرف دخانیات و الکل صحبت کرده و آماده تغییر سبک زندگی خود باشند تا از بهترین نتایج درمان بهره‌مند شوند.
لیست پزشکان مرتبط:
رها رادفردکترا دندانپزشک | تهران- مریم اخیانیدکترای دندانپزشک | تهران
- محمدرضا زارعدکترا دندانپزشک | تهران
- بهروز مشهدی رحیمیدکترا دندانپزشک | تهران
- حمید آهنگریدکترا دندانپزشک | تهران
- محمدمهدی حائری اسدیدکترا دندانپزشک | تهران
- مهدی کریمیجراح و دکترای دندانپزشک زیبایی - ایمپلنت - فلوشیپ زیبایی از دانشگاه Genova ایتالیا- فلوشیپ تخصصی ایمپلنت از ICOI آمریکا - فلوشیپ لیزر از دانشگاه Aachen آلمان | تهران
- آزاده خلجیاندکترای دندانپزشک | تهران
- سمیرا فرنیاجراح و متخصص دندانپزشک | تهران
- ایمان رشندکترای دندانپزشک | تهران
