آیا روکش دندان می تواند شل شود؟
آیا روکش دندان می‌تواند شل شود؟
بله، روکش دندان، که مانند یک کلاهک محافظ روی دندان آسیب‌دیده قرار می‌گیرد، می‌تواند با گذشت زمان شل شود. این یکی از مشکلات نسبتاً شایع در دندانپزشکی است. اگرچه روکش‌ها برای ماندگاری طولانی طراحی و ساخته می‌شوند و به شکل محکم در جای خود قرار می‌گیرند، اما عوامل متعددی می‌توانند پیوند آن‌ها با دندان را ضعیف کرده و باعث شل شدن یا حتی افتادن کامل آن‌ها شوند.
قیمت روکش دندان در تهران (جدول هزینه)
علل شل شدن روکش دندان
روکش دندان به دلایل گوناگونی، از مشکلات مربوط به چسب گرفته تا عادات فردی، می‌تواند شل شود:
ضعیف شدن چسب روکش
یکی از رایج‌ترین دلایل، ضعیف شدن یا حل شدن تدریجی چسب (سمان دندانپزشکی) است. این چسب که روکش را به دندان متصل نگه می‌دارد، ممکن است در اثر تماس مداوم با بزاق دهان، باکتری‌ها و تغییرات شیمیایی محیط دهان، به مرور زمان تحلیل رفته و پیوند خود را از دست بدهد. این فرآیند باعث ایجاد یک فاصله میکروسکوپی بین روکش و دندان شده و در نهایت به شل شدن آن منجر می‌شود.
پوسیدگی دندان زیر روکش
اگرچه جنس خود روکش (معمولاً سرامیک یا فلز) پوسیده نمی‌شود، اما دندان طبیعی زیر آن همچنان در معرض خطر پوسیدگی قرار دارد. این پوسیدگی معمولاً از لبه‌های روکش، یعنی جایی که به خط لثه می‌رسد، آغاز می‌شود. در این ناحیه، پلاک‌های باکتریایی می‌توانند تجمع کرده و اسید تولید کنند که ساختار دندان را تخریب می‌کند. با پیشرفت پوسیدگی، پایه‌ای که روکش روی آن قرار دارد ضعیف شده و دیگر نمی‌تواند آن را محکم نگه دارد.
ضعیف شدن ساختار طبیعی دندان
دندان‌هایی که نیاز به روکش پیدا می‌کنند، معمولاً بخش قابل توجهی از ساختار خود را به دلیل پوسیدگی‌های گسترده، شکستگی‌ها یا پرکردگی‌های بزرگ قدیمی از دست داده‌اند. اگر ساختار باقی‌مانده دندان برای حمایت از روکش کافی نباشد، حتی با بهترین چسب هم ممکن است روکش در برابر فشارهای جویدن مقاومت نکند و شل شود.
مصرف غذاهای چسبناک یا سفت
عادات غذایی نقش مهمی در طول عمر روکش دارند. خوردن مکرر غذاهای چسبناک مانند تافی، گز، سوهان و شکلات‌های کاراملی می‌تواند نیروی کششی به روکش وارد کرده و به تدریج چسب آن را ضعیف کند. همچنین، جویدن مواد بسیار سخت مانند یخ، ته‌دیگ، آجیل‌های سفت یا شکستن استخوان با دندان می‌تواند باعث ایجاد ترک‌های ریز در چسب یا حتی خود روکش و دندان زیرین شود.
فشار بیش از حد به روکش
افرادی که عادت به دندان قروچه (براکسیسم) دارند، به ویژه در خواب، فشار بسیار زیادی را به طور ناخودآگاه به دندان‌های خود وارد می‌کنند. این فشار مداوم و شدید می‌تواند به سرعت چسب روکش را فرسوده کرده و باعث شل شدن آن شود. عادات نادرست دیگر مانند جویدن سر خودکار، باز کردن بسته‌بندی‌ها با دندان یا نگه داشتن اجسام بین دندان‌ها نیز می‌تواند فشار مخربی به روکش وارد کند.
مشکلات فنی در فرآیند نصب
گاهی اوقات، علت شل شدن به مراحل آماده‌سازی و نصب روکش برمی‌گردد. اگر قالب‌گیری از دندان دقیق نباشد، روکش ساخته‌شده کاملاً با دندان منطبق نخواهد بود. این عدم انطباق باعث می‌شود فشار به درستی توزیع نشود و نقاطی برای شکست چسب ایجاد گردد. استفاده از چسب نامناسب یا آماده‌سازی نادرست سطح دندان قبل از چسباندن نیز می‌تواند منجر به یک پیوند ضعیف و شل شدن زودرس روکش شود.
علائم شل شدن روکش دندان
برخی از علائم هشداردهنده که نشان‌دهنده شل شدن روکش هستند عبارتند از:
- احساس حرکت: تکان خوردن جزئی روکش هنگام جویدن یا لمس با زبان، که مشخصاً بیشتر از دندان‌های طبیعی کناری است.
- حساسیت ناگهانی: بروز حساسیت در دندان نسبت به سرما، گرما یا شیرینی‌جات. این حساسیت به دلیل نفوذ این مواد از درز ایجاد شده و رسیدن به بافت حساس دندان (عاج) رخ می‌دهد.
- درد یا ناراحتی: احساس درد مبهم، ضربان‌دار یا تیز در زیر روکش، به خصوص هنگام وارد آمدن فشار مانند جویدن.
- گیر کردن غذا: تجمع مداوم ذرات غذا یا گیر کردن نخ دندان در لبه روکش، که می‌تواند نشانه وجود فاصله بین روکش و لثه باشد و باعث التهاب لثه شود.
- تغییر در نحوه جفت شدن دندان‌ها: احساس اینکه دندان روکش‌شده کمی بلندتر از قبل است یا دندان‌های فک بالا و پایین به درستی روی هم قرار نمی‌گیرند.
درمان روکش شل شده
در صورت شل شدن روکش، درمان بستگی به علت اصلی و وضعیت روکش و دندان دارد:
- چسباندن مجدد: اگر علت اصلی فقط ضعیف شدن چسب بوده و هم روکش و هم دندان زیرین کاملاً سالم، بدون پوسیدگی و آسیب باشند، دندانپزشک می‌تواند پس از تمیز کردن کامل سطوح، روکش را با چسب جدید و قوی مجدداً در جای خود محکم کند.
- تعویض روکش: در صورتی که روکش دچار پریدگی، ترک یا سایش شدید شده باشد، یا اگر پوسیدگی قابل توجهی در دندان زیرین وجود داشته باشد، چسباندن مجدد کارساز نیست. در این حالت، نیاز به درمان پوسیدگی و سپس ساخت یک روکش کاملاً جدید است.
- درمان پوسیدگی و بازسازی: اگر پوسیدگی علت اصلی شل شدن باشد، دندانپزشک ابتدا روکش را برداشته، تمام بافت پوسیده را تمیز می‌کند و در صورت نیاز دندان را با مواد ترمیمی بازسازی می‌کند. سپس مراحل قالب‌گیری و ساخت روکش جدید انجام می‌شود.
پیشگیری از شل شدن روکش
با رعایت نکات زیر می‌توانید طول عمر روکش دندان خود را به میزان قابل توجهی افزایش دهید:
- رعایت بهداشت کامل دهان و دندان: مسواک زدن دقیق، به ویژه در ناحیه خط لثه که روکش به دندان می‌رسد، و استفاده منظم از نخ دندان برای جلوگیری از تجمع پلاک و پوسیدگی ضروری است.
- اصلاح رژیم غذایی: از جویدن غذاهای بسیار سفت و چسبناک که می‌توانند به روکش آسیب بزنند، خودداری کنید.
- کنترل دندان قروچه: اگر عادت به دندان قروچه دارید، حتماً با مشورت دندانپزشک از محافظ دندان (نایت گارد) هنگام خواب استفاده کنید.
- مراجعه منظم به دندانپزشک: معاینات دوره‌ای به دندانپزشک این امکان را می‌دهد که وضعیت روکش و دندان‌های شما را بررسی کرده و مشکلات احتمالی را قبل از جدی شدن تشخیص دهد.
- عدم استفاده ابزاری از دندان‌ها: هرگز از دندان‌های خود برای باز کردن در بطری، شکستن آجیل یا نگه داشتن اشیاء استفاده نکنید.
نتیجه‌گیری
شل شدن روکش دندان اگرچه یک مشکل نگران‌کننده است، اما در اغلب موارد با تشخیص به موقع و درمان صحیح توسط دندانپزشک به خوبی قابل مدیریت است. هرگز یک روکش شل را نادیده نگیرید، زیرا می‌تواند منجر به عوارض جدی‌تری مانند عفونت، درد شدید یا از دست رفتن دندان شود. در صورت مشاهده هر یک از علائم، در اسرع وقت به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا بهترین اقدام درمانی برای شما انجام شود.
لیست پزشکان مرتبط:
رها رادفردکترا دندانپزشک | تهران- مریم اخیانیدکترای دندانپزشک | تهران
- محمدرضا زارعدکترا دندانپزشک | تهران
- بهروز مشهدی رحیمیدکترا دندانپزشک | تهران
- حمید آهنگریدکترا دندانپزشک | تهران
- محمدمهدی حائری اسدیدکترا دندانپزشک | تهران
- مهدی کریمیجراح و دکترای دندانپزشک زیبایی - ایمپلنت - فلوشیپ زیبایی از دانشگاه Genova ایتالیا- فلوشیپ تخصصی ایمپلنت از ICOI آمریکا - فلوشیپ لیزر از دانشگاه Aachen آلمان | تهران
- آزاده خلجیاندکترای دندانپزشک | تهران
- سمیرا فرنیاجراح و متخصص دندانپزشک | تهران
- ایمان رشندکترای دندانپزشک | تهران
