آیا روکش دندان طول عمر زیادی دارد؟

3 هفته پیشآخرین بروزرسانی: ۱۴۰۴-۰۵-۰۱

0 زمان تقریبی مطالعه 4 دقیقه

در این مقاله شما خواهید خواند

بله، روکش دندان یک راه‌حل درمانی با طول عمر نسبتاً زیاد است، اگرچه نباید آن را دائمی در نظر گرفت. روکش‌ها به‌طور معمول بین ۱۰ تا ۱۵ سال دوام می‌آورند، اما این یک میانگین است. با مراقبت صحیح، رعایت بهداشت دهان و دندان، و انتخاب مواد مناسب، یک روکش می‌تواند تا ۲۰ سال یا حتی بیشتر عمر کند. طول عمر نهایی به ترکیبی از کیفیت ساخت، نحوه مراقبت بیمار و عوامل بیولوژیکی فردی بستگی دارد.

قیمت روکش دندان در تهران (جدول هزینه)

طول عمر انواع مختلف روکش دندان

طول عمر یک روکش به شدت تحت تأثیر جنس ماده‌ای است که از آن ساخته شده است. هر ماده مزایا و معایب خاص خود را از نظر دوام، زیبایی و هزینه دارد.

۱. روکش‌های تمام فلزی (آلیاژ طلا، پالادیوم، فلزات پایه)

طولانی‌ترین عمر: ۲۰ تا ۲۵ سال، گاهی تا ۴۰ سال
این روکش‌ها به دلیل مقاومت فوق‌العاده در برابر شکستگی، ترک‌خوردگی و سایش، به عنوان “استاندارد طلایی” دوام شناخته می‌شوند. آن‌ها به حداقل تراش دندان نیاز دارند و کمتر از سایر روکش‌ها باعث سایش دندان‌های مقابل می‌شوند.
معایب: اصلی‌ترین نقطه ضعف آن‌ها، رنگ فلزی‌شان است که باعث می‌شود برای دندان‌های جلویی که در معرض دید هستند، گزینه محبوبی نباشند.
کاربرد اصلی: به دلیل استحکام بی‌نظیر، بهترین گزینه برای دندان‌های آسیاب (عقب) هستند که فشار جویدن زیادی را تحمل می‌کنند.

۲. روکش‌های زیرکونیا

عمر: ۲۰ سال یا بیشتر
زیرکونیا یک سرامیک بسیار پیشرفته است که به دلیل استحکام فوق‌العاده (نزدیک به فلز) و مقاومت بی‌نظیر در برابر شکستگی، به “فولاد سرامیکی” مشهور است. این ماده زیست‌سازگار است و باعث تحریک لثه نمی‌شود.
نسل‌های جدید: زیرکونیای مدرن (مانند زیرکونیای ترنسلوسنت) علاوه بر استحکام، زیبایی بسیار بهتری نسبت به نسل‌های قدیمی‌تر دارد و می‌تواند ظاهر دندان طبیعی را به خوبی تقلید کند.
کاربرد: هم برای دندان‌های عقب (به دلیل استحکام) و هم برای دندان‌های جلو (به دلیل زیبایی بهبود یافته) مناسب است.

۳. روکش‌های تمام سرامیکی یا چینی (مانند E-Max)

عمر: ۵ تا ۱۵ سال
این روکش‌ها از نظر زیبایی، بهترین گزینه موجود هستند. آن‌ها نور را مانند مینای دندان طبیعی منعکس می‌کنند و طبیعی‌ترین ظاهر را ایجاد می‌کنند.
معایب: نسبت به روکش‌های فلزی و زیرکونیا شکننده‌تر هستند و در برابر فشارهای سنگین جویدن، به خصوص در افرادی که دندان قروچه دارند، آسیب‌پذیرترند.
کاربرد اصلی: به دلیل زیبایی فوق‌العاده، بهترین انتخاب برای دندان‌های جلویی (پیشین) هستند.

۴. روکش‌های PFM (چینی جوش‌خورده به فلز)

عمر: ۱۰ تا ۱۵ سال
این روکش‌ها تلاشی برای ترکیب استحکام فلز با زیبایی سرامیک بوده‌اند. یک لایه فلزی در زیر برای استحکام قرار دارد و روی آن با لایه‌ای از پرسلن (چینی) برای زیبایی پوشانده می‌شود.
معایب: با گذشت زمان و تحلیل رفتن لثه، ممکن است یک خط تیره فلزی در لبه لثه نمایان شود که از نظر زیبایی خوشایند نیست. همچنین، لایه چینی رویی ممکن است دچار پریدگی یا شکستگی شود و فلز زیرین آن مشخص گردد.

عوامل کلیدی موثر در طول عمر روکش

عوامل متعددی می‌توانند بر دوام و ماندگاری روکش‌ها تأثیر بگذارند که به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

عوامل قابل کنترل توسط بیمار:

بهداشت دهان و دندان: این مهم‌ترین عامل است. پوسیدگی می‌تواند در لبه روکش (جایی که به دندان می‌چسبد) ایجاد شود و ساختار دندان زیرین را تضعیف کند که منجر به شکست درمان می‌شود. مسواک زدن دقیق دو بار در روز (به خصوص در خط لثه) و استفاده روزانه از نخ دندان یا واترجت برای تمیز کردن فضای بین دندان‌ها حیاتی است.
رژیم غذایی: جویدن غذاهای بسیار سفت (مانند یخ، آجیل‌های سخت، آب‌نبات) می‌تواند باعث ترک خوردن یا شکستن روکش، به خصوص انواع سرامیکی، شود. غذاهای چسبناک (مانند تافی و کارامل) نیز پتانسیل کندن روکش‌های با چسبندگی ضعیف را دارند.
عادات مضر و کنترل برکسیسم: استفاده از دندان به عنوان ابزار (برای باز کردن بسته‌ها یا جویدن ناخن) می‌تواند به روکش آسیب جدی بزند. افرادی که دندان قروچه (براکسیسم) دارند، باید حتماً از محافظ شبانه (نایت گارد) استفاده کنند تا از فشار بیش از حد بر روکش و دندان‌های دیگر جلوگیری شود.
مراجعات منظم به دندانپزشک: معاینات دوره‌ای (هر شش ماه) به دندانپزشک اجازه می‌دهد تا وضعیت روکش، لبه‌های آن و سلامت لثه اطراف را بررسی کرده و مشکلات احتمالی را قبل از جدی شدن، تشخیص دهد.

عوامل غیرقابل کنترل یا مرتبط با دندانپزشک:

محل قرارگیری روکش: دندان‌های عقب فشار جویدن بسیار بیشتری را نسبت به دندان‌های جلو تحمل می‌کنند، بنابراین روکش روی دندان آسیاب بیشتر در معرض سایش و شکستگی است.
کیفیت دندان زیرین: میزان ساختار سالم باقی‌مانده از دندان، نقش مهمی در پایداری روکش دارد. دندانی که به شدت تخریب شده یا تحت درمان ریشه قرار گرفته، پایه ضعیف‌تری برای روکش فراهم می‌کند.
مهارت دندانپزشک و لابراتوار: کیفیت تراش دندان، قالب‌گیری دقیق، و ساخت روکش با انطباق کامل توسط لابراتوار، نقشی حیاتی در موفقیت طولانی‌مدت آن دارد. یک روکش با فیت نامناسب می‌تواند فضایی برای نفوذ باکتری‌ها و ایجاد پوسیدگی فراهم کند.

علائم هشداردهنده نیاز به تعویض روکش

در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، باید برای ارزیابی به دندانپزشک خود مراجعه کنید:

درد، حساسیت یا تورم: درد ضربان‌دار یا حساسیت شدید به سرما و گرما می‌تواند نشانه پوسیدگی یا عفونت در زیر روکش باشد.
عقب‌نشینی لثه: اگر لثه اطراف روکش عقب‌نشینی کند، ممکن است لبه فلزی (در روکش PFM) یا ریشه دندان نمایان شود که هم نازیباست و هم ریسک پوسیدگی ریشه را افزایش می‌دهد.
احساس لقی یا ناراحتی هنگام جویدن: این می‌تواند به معنای شل شدن چسب روکش یا وجود مشکل در بایت (نحوه قرارگیری دندان‌ها روی هم) باشد.
خوردگی، ترک یا شکستگی قابل مشاهده: هرگونه آسیب فیزیکی به روکش، به خصوص اگر تیز باشد و زبان یا گونه را آزار دهد، نیازمند بررسی است.
تغییر در ظاهر: اگر ظاهر روکش دیگر با دندان‌های مجاور هماهنگ نیست یا خط تیره در لبه آن ایجاد شده، ممکن است زمان تعویض آن فرا رسیده باشد.

نتیجه‌گیری

روکش دندان یک سرمایه‌گذاری بلندمدت برای سلامت و زیبایی لبخند شماست. با اینکه هیچ روکشی برای همیشه دوام نمی‌آورد، اما با انتخاب هوشمندانه جنس روکش بر اساس نیاز و موقعیت دندان، و تعهد به مراقبت‌های دقیق روزانه و مراجعات منظم به دندانپزشک، می‌توانید عمر مفید آن را به حداکثر برسانید. یک مطالعه معتبر نشان داد که ۹۷٪ از روکش‌ها پس از ۱۰ سال و ۸۵٪ پس از ۲۵ سال همچنان عملکرد مناسبی داشتند که این آمار گواهی بر موفقیت بالای این درمان در صورت رعایت اصول صحیح است.