آیا بلیچینگ دندان برای کسانی که دندان های مصنوعی دارند مناسب است؟

1 ساعت پیشآخرین بروزرسانی: ۱۴۰۴-۰۴-۳۰

0 زمان تقریبی مطالعه 4 دقیقه

در این مقاله شما خواهید خواند

آیا بلیچینگ دندان برای کسانی که دندان‌های مصنوعی دارند مناسب است؟

بلیچینگ یا سفید کردن دندان، فرآیندی شیمیایی است که با استفاده از مواد پراکسیدی (مانند هیدروژن پراکسید یا کاربامید پراکسید) برای روشن کردن رنگدانه‌های موجود در ساختار متخلخل دندان‌های طبیعی طراحی شده است. استفاده از این مواد برای دندان‌های مصنوعی (دنچر)، که از موادی مانند پلاستیک آکریلیک و آلیاژهای فلزی ساخته شده‌اند، نه تنها بی‌اثر است، بلکه می‌تواند در تماس طولانی‌مدت به ساختار فیزیکی و شیمیایی پروتز آسیب جدی وارد کند. برای حفظ زیبایی و تمیزی دندان‌های مصنوعی، باید از محصولات و روش‌های پاک‌کننده ویژه‌ی دنچر استفاده کرد. بنابراین، بلیچینگ استاندارد خانگی یا درمانی در مطب برای این نوع پروتزها مطلقاً توصیه نمی‌شود.

قیمت بلیچینگ دندان در تهران (جدول هزینه)

۱. چرا بلیچینگ معمولی برای دنچر مناسب نیست: تحلیل عمیق آسیب‌ها

مواد شیمیایی قوی موجود در محصولات بلیچینگ می‌توانند با اجزای سازنده دنچر واکنش‌های مخربی داشته باشند.

تضعیف و تغییر رنگ مواد پلاستیکی (آکریلیک): پراکسیدها با غلظت بالا، به خصوص در استفاده مکرر، می‌توانند پیوندهای پلیمری در رزین آکریلیک را بشکنند. این فرآیند باعث ایجاد میکروترک‌ها و تخلخل در سطح دنچر می‌شود. سطح دنچر که زمانی صاف و صیقلی بود، زبر و کدر شده و نه تنها درخشش خود را از دست می‌دهد، بلکه به محلی مستعد برای تجمع پلاک‌های میکروبی و جذب سریع‌تر لکه‌های ناشی از مواد غذایی مانند قهوه، چای و نیکوتین تبدیل می‌شود. در نتیجه، تلاش برای سفید کردن دنچر به روش غلط، در نهایت به تیره‌تر و کدرتر شدن آن منجر می‌شود.
خوردگی و تغییر رنگ اتصالات فلزی: بسیاری از دنچرهای پارسیل دارای گیره‌ها و چارچوب‌های فلزی از جنس آلیاژهای کروم-کبالت یا کروم-نیکل هستند. مواد سفیدکننده قوی، به‌ویژه هیپوکلریت سدیم (که در برخی سفیدکننده‌های خانگی یافت می‌شود)، عوامل اکسیدکننده بسیار قوی هستند. این مواد یک واکنش الکتروشیمیایی روی سطح فلز ایجاد کرده و باعث خوردگی، ایجاد حفره‌های ریز (Pitting) و سیاه شدن آن می‌شوند. این خوردگی نه تنها ظاهر دنچر را زشت می‌کند، بلکه می‌تواند به تضعیف ساختاری گیره‌ها و در نهایت شکستن آن‌ها منجر شود.
عدم نفوذ ماده سفیدکننده به داخل پلاستیک: مکانیسم اصلی بلیچینگ در دندان طبیعی، نفوذ مولکول‌های پراکسید به داخل ساختار کریستالی و متخلخل مینا و عاج و شکستن مولکول‌های رنگی است. در مقابل، رزین آکریلیک مورد استفاده در دنچرها دارای ساختاری بسیار متراکم و غیرقابل نفوذ است. مواد سفیدکننده نمی‌توانند به عمق آن نفوذ کنند و بنابراین هیچ تأثیری بر رنگ ذاتی پروتز ندارند. هرگونه تغییر رنگ جزئی صرفاً ناشی از برداشتن لکه‌های سطحی است که روش‌های بسیار ایمن‌تری برای آن وجود دارد.

۲. روش‌های جایگزین و ایمن برای سفید و تمیز نگه‌داشتن دنچر

به جای استفاده از روش‌های مخرب، از راهکارهای تخصصی و تأیید شده برای مراقبت از دنچر خود بهره بگیرید:

روش	عملکرد دقیق	محدودیت‌ها و نکات کلیدی
قرص یا محلول پاک‌کننده دنچر	این محصولات حاوی اکسیدکننده‌های ملایم (مانند پرسولفات‌ها) هستند که در آب اکسیژن فعال آزاد می‌کنند. این فرآیند حباب‌ساز (Effervescent) به جدا شدن فیزیکی ذرات غذا، پلاک‌های باکتریایی و لکه‌های سطحی بدون آسیب رساندن به آکریلیک یا فلز کمک می‌کند.	حتماً از برندهای معتبر و تأیید شده استفاده کنید. هرگز دنچر را بیش از زمان توصیه‌شده توسط سازنده در محلول قرار ندهید، زیرا ممکن است به مرور زمان باعث سفید شدن بخش صورتی (لثه) دنچر شود.
برس و خمیردندان مخصوص دنچر	این برس‌ها دارای الیاف نرم‌تر و طراحی خاص برای تمیز کردن تمام زوایای دنچر هستند. خمیردندان‌های مخصوص دنچر نیز فاقد مواد ساینده‌ی خشنی هستند که در خمیردندان‌های معمولی وجود دارد و صرفاً عمل پاک‌کنندگی مکانیکی را انجام می‌دهند.	استفاده از خمیردندان معمولی سطح دنچر را خراش داده و آن را برای لکه‌پذیری و تجمع باکتری مستعدتر می‌کند.
محلول آب‌نمک یا سرکه سفید (رقیق)	این محلول‌های خانگی بیشتر خاصیت ضدعفونی‌کننده و بوزدایی دارند. سرکه رقیق می‌تواند به حل شدن رسوبات معدنی (تارتار) کمک کند.	این روش‌ها نباید جایگزین پاک‌کننده‌های اصلی شوند. محلول باید بسیار رقیق باشد (مثلاً یک قاشق چای‌خوری سرکه در یک لیوان آب). پس از استفاده، دنچر باید به طور کامل با آب شسته شود تا اثر اسیدی آن خنثی گردد.
پولیش حرفه‌ای در مطب	دندانپزشک با استفاده از ابزار چرخشی (لات) و خمیرهای پولیش مخصوص (مانند پومیس)، لایه‌ای بسیار نازک از سطح دنچر را که دچار لکه و خراش شده، برمی‌دارد و سطحی کاملاً صاف و براق ایجاد می‌کند.	این مؤثرترین روش برای بازگرداندن درخشش اولیه و حذف لکه‌های سرسخت است. انجام آن هر ۶ تا ۱۲ ماه یک‌بار، بسته به عادات غذایی و بهداشت فرد، توصیه می‌شود.

۳. دستورالعمل جامع مراقبت روزانه

شستشو پس از هر وعده غذایی: دنچر را با احتیاط از دهان خارج کرده و آن را زیر آب جاری ولرم (نه داغ) بشویید. این کار را روی یک حوله تا شده یا در سینک پر از آب انجام دهید تا در صورت افتادن، دنچر نشکند.
مسواک زدن دقیق روزانه: حداقل یک بار در روز (ترجیحاً شب‌ها)، تمام سطوح داخلی و خارجی دنچر را با برس مخصوص و محلول پاک‌کننده یا آب و صابون ملایم بشویید. به تمیز کردن بخش صورتی‌رنگ که با لثه‌ها در تماس است توجه ویژه داشته باشید.
خیساندن شبانه در محلول: دنچر را در محلول تمیزکننده یا آب تمیز بخیسانید. این کار نه تنها به ضدعفونی شدن آن کمک می‌کند، بلکه با مرطوب نگه داشتن آکریلیک، از تغییر ابعاد و تاب برداشتن آن جلوگیری می‌کند. هرگز اجازه ندهید دنچر برای مدت طولانی خشک شود.
آبکشی کامل قبل از استفاده: قبل از قرار دادن مجدد دنچر در دهان، آن را به طور کامل با آب تمیز بشویید تا باقی‌مانده مواد شیمیایی پاک‌کننده که می‌توانند باعث تحریک لثه شوند، از روی آن حذف گردند.
مراجعه منظم به دندانپزشک: هر ۶ تا ۱۲ ماه برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنید. در این جلسات، دندانپزشک نه تنها دنچر را پولیش می‌کند، بلکه تناسب آن با لثه‌ها و سلامت بافت‌های دهان شما را نیز بررسی می‌نماید.

نتیجه‌گیری نهایی

بلیچینگ دندان با مواد سفیدکننده معمول خانگی یا مطب برای دنچر یک اقدام مخرب و نامناسب است که به ساختار پلاستیکی و فلزی آن آسیب دائمی می‌رساند. کلید حفظ زیبایی و طول عمر دنچر، پیشگیری از ایجاد لکه و مراقبت روزانه صحیح با استفاده از محصولات و روش‌های ویژه است. با پیروی از یک برنامه بهداشتی منظم و انجام معاینات دوره‌ای، می‌توانید دنچر خود را برای سال‌ها تمیز، درخشان و کاربردی نگه دارید.