آیا بلیچینگ دندان برای افرادی که مشکلات لثه دارند مناسب است؟
راهنمای جامع بلیچینگ دندان برای افراد با مشکلات لثه
سفید کردن دندان‌ها یا بلیچینگ یکی از محبوب‌ترین درمان‌های زیبایی دندانپزشکی است. با این حال، این فرآیند برای همه افراد، به خصوص کسانی که با مشکلات لثه دست و پنجه نرم می‌کنند، مناسب نیست. سلامت لثه یک پیش‌نیاز اساسی برای انجام موفق و بی‌خطر بلیچینگ است. در این راهنما، به تفصیل بررسی می‌کنیم که چرا، چه زمانی و چگونه افراد با سابقه بیماری لثه می‌توانند دندان‌های خود را سفید کنند.
به طور قاطع، بلیچینگ دندان برای افرادی که در حال حاضر بیماری لثه فعال (مانند ژنژیویت یا پریودنتیت) دارند، ممنوع است. مواد شیمیایی سفیدکننده می‌توانند به بافت‌های ملتهب آسیب جدی وارد کنند. اقدام به سفید کردن دندان‌ها باید پس از کنترل کامل و درمان بیماری لثه و ورود به فاز نگهداری انجام شود. بیمارانی که دوره درمان لثه را با موفقیت گذرانده و لثه‌هایی سالم و باثبات دارند، می‌توانند تحت نظارت دقیق دندانپزشک برای بلیچینگ اقدام کنند.
قیمت بلیچینگ دندان در تهران (جدول هزینه)
۱. چرا بلیچینگ در هنگام بیماری لثه ممنوع است؟
انجام بلیچینگ روی لثه‌های بیمار و ملتهب نه تنها دردناک است، بلکه می‌تواند منجر به آسیب‌های جبران‌ناپذیر شود. دلایل اصلی این ممنوعیت عبارتند از:
- تشدید التهاب و تحریک شیمیایی: عوامل سفیدکننده اصلی، هیدروژن پراکسید یا کاربامید پراکسید، ماهیت اکسیدکننده دارند. وقتی این مواد با بافت نرم و ملتهب لثه تماس پیدا می‌کنند، یک واکنش شیمیایی شدید رخ می‌دهد که باعث افزایش چشمگیر تورم، قرمزی، سوزش و درد می‌شود. این تحریک می‌تواند به حدی باشد که بیمار را از ادامه درمان باز دارد و روند بهبودی لثه را مختل کند.
- خطر سوختگی شیمیایی و تحلیل بافت: در موارد شدیدتر بیماری لثه، که بافت‌ها حساسیت بالایی دارند، تماس مستقیم با ژل بلیچینگ (به‌ویژه در غلظت‌های بالا) می‌تواند منجر به سوختگی شیمیایی شود. این سوختگی به صورت لکه‌های سفیدرنگ روی لثه ظاهر شده و بسیار دردناک است. در صورت تکرار، این آسیب می‌تواند به تحلیل دائمی بافت لثه و عقب‌نشینی بیشتر آن منجر شود.
- حساسیت شدید در ریشه‌های نمایان: بیماری لثه اغلب با عقب‌نشینی لثه همراه است که باعث نمایان شدن سطح ریشه دندان می‌شود. برخلاف تاج دندان که با مینای بسیار سخت و مقاوم پوشیده شده، سطح ریشه با لایه نازک‌تری به نام سمنتوم پوشیده شده است. این لایه به سرعت در اثر مواد شیمیایی یا سایش از بین می‌رود و عاج حساس زیر آن نمایان می‌شود. مواد بلیچینگ به راحتی به این عاج نفوذ کرده و باعث ایجاد دردهای تیز، ناگهانی و غیرقابل تحمل در پاسخ به سرما، گرما یا حتی جریان هوا می‌شوند.
- پنهان کردن مشکل اصلی: سفید کردن دندان‌ها در حالی که لثه‌ها بیمار هستند، مانند رنگ کردن دیواری است که دچار نم‌زدگی شدید است. این کار تنها مشکل اصلی (بیماری لثه) را پنهان می‌کند و به آن اجازه می‌دهد تا در سکوت پیشرفت کند و منجر به مشکلات جدی‌تری مانند لقی دندان و از دست دادن آن شود.
۲. چه زمان و چگونه پس از درمان لثه می‌توان بلیچینگ را انجام داد؟
خبر خوب این است که پس از درمان موفقیت‌آمیز بیماری لثه، راه برای داشتن دندان‌هایی سفیدتر باز می‌شود. این کار باید با رعایت دقیق اصول زیر انجام شود:
- ورود به فاز نگهداری (Maintenance Phase): پس از اتمام درمان‌های فعال پریودنتال (مانند جرم‌گیری عمیق، تسطیح ریشه یا جراحی لثه)، بیمار وارد مرحله نگهداری می‌شود. این به معنای آن است که التهاب کنترل شده، عمق پاکت‌های لثه کاهش یافته و وضعیت لثه برای حداقل چند ماه باثبات بوده است. دندانپزشک معمولاً توصیه می‌کند حداقل ۴ تا ۶ هفته پس از آخرین جلسه درمانی صبر کنید تا از بهبودی کامل بافت‌ها اطمینان حاصل شود.
- نظارت دقیق و مستمر دندانپزشک: انجام بلیچینگ در این افراد باید حتماً تحت نظر دندانپزشک یا پریودنتیست باشد. چکاپ‌های منظم قبل، حین و بعد از دوره بلیچینگ ضروری است تا هرگونه نشانه تحریک لثه به سرعت شناسایی و مدیریت شود.
- انتخاب روش مناسب (مطب ارجح است): بلیچینگ در مطب (Office Bleaching): این روش ارجح‌ترین گزینه است، زیرا دندانپزشک قبل از اعمال ژل سفیدکننده، یک محافظ مخصوص (Gum Barrier) را با دقت روی لثه‌ها قرار می‌دهد. این محافظ از تماس کامل مواد شیمیایی با لثه جلوگیری می‌کند. کیت‌های خانگی تجویزی (Prescribed At-Home Kits): اگر از این روش استفاده می‌شود، دندانپزشک یک قالب شفاف و کاملاً اختصاصی (Custom Tray) از دندان‌های بیمار تهیه می‌کند. این قالب دقیقاً روی دندان‌ها می‌نشیند و از نشت ژل به روی لثه‌ها تا حد زیادی جلوگیری می‌کند، برخلاف قالب‌های آماده که مناسب همه نیستند.
- رعایت نکات ایمنی تکمیلی:
- استفاده از غلظت پایین: درمان معمولاً با ژل‌هایی با غلظت پایین‌تر (مثلاً ۱۰٪ کاربامید پراکسید) آغاز می‌شود تا واکنش لثه سنجیده شود.
- کاهش زمان درمان: ممکن است دندانپزشک توصیه کند که هر جلسه درمانی کوتاه‌تر باشد.
- قطع فوری در صورت بروز مشکل: به بیمار آموزش داده می‌شود که در صورت بروز هرگونه سوزش یا درد، فوراً استفاده از ژل را متوقف کرده و با دندانپزشک خود تماس بگیرد.
۳. جایگزین‌ها و اقدامات پیشگیرانه
- جایگزین‌های ملایم‌تر: در فاز اولیه درمان لثه یا برای افرادی که لثه‌های بسیار حساسی دارند، می‌توان از روش‌های جایگزین استفاده کرد. خمیردندان‌های سفیدکننده ملایم (که عمدتاً لکه‌های سطحی را پاک می‌کنند) و پولیش تخصصی در مطب می‌توانند بدون آسیب به لثه، به بهبود ظاهر دندان‌ها کمک کنند.
- اهمیت بهداشت دهان و دندان: رعایت بهداشت بی‌نقص، کلید حفظ سلامت لثه و ماندگاری نتایج بلیچینگ است. این شامل مسواک زدن ملایم با مسواک نرم (با تکنیک‌هایی مانند Bass که برای خط لثه مناسب است) و استفاده روزانه از نخ دندان یا دستگاه‌های جایگزین مانند واترجت (واترپیک) می‌شود.
- مدیریت تحریک لثه: اگر در حین یا پس از بلیچینگ، لثه‌ها دچار تحریک شدند، بلافاصله درمان را متوقف کنید. شستشو با محلول آب‌نمک گرم (یک قاشق چای‌خوری نمک در یک لیوان آب گرم) چندین بار در روز می‌تواند به تسکین التهاب کمک کند. استفاده از ژل‌های درمانی آرام‌بخش لثه یا مالیدن مقدار کمی روغن ویتامین E روی ناحیه تحریک‌شده نیز می‌تواند مفید باشد، اما همیشه قبل از استفاده از هر محصولی با دندانپزشک خود مشورت کنید.
سخن پایانی
به یاد داشته باشید که در دندانپزشکی زیبایی، سلامت همیشه بر زیبایی اولویت دارد. بلیچینگ یک روش فوق‌العاده برای درخشان کردن لبخند شماست، اما تنها زمانی ایمن و مؤثر است که روی دندان‌ها و لثه‌هایی سالم انجام شود. با همکاری نزدیک با دندانپزشک خود، می‌توانید ابتدا سلامت دهان خود را تضمین کرده و سپس با اطمینان خاطر برای داشتن لبخندی سفیدتر اقدام کنید.
لیست پزشکان مرتبط:
رها رادفردکترا دندانپزشک | تهران- مریم اخیانیدکترای دندانپزشک | تهران
- محمدرضا زارعدکترا دندانپزشک | تهران
- بهروز مشهدی رحیمیدکترا دندانپزشک | تهران
- حمید آهنگریدکترا دندانپزشک | تهران
- محمدمهدی حائری اسدیدکترا دندانپزشک | تهران
- مهدی کریمیجراح و دکترای دندانپزشک زیبایی - ایمپلنت - فلوشیپ زیبایی از دانشگاه Genova ایتالیا- فلوشیپ تخصصی ایمپلنت از ICOI آمریکا - فلوشیپ لیزر از دانشگاه Aachen آلمان | تهران
- آزاده خلجیاندکترای دندانپزشک | تهران
- سمیرا فرنیاجراح و متخصص دندانپزشک | تهران
- ایمان رشندکترای دندانپزشک | تهران
