خواص گیاه تاج خروس (تاثیرات شگفت انگیز و مضرات مصرف بیش از اندازه)
گیاه تاج خروس، که با نام علمی Amaranthus شناخته می‌شود، یکی از گیاهان مفید و پر خاصیت است که در بسیاری از نقاط جهان به خاطر خواص دارویی، غذایی و زینتی آن مشهور است. این گیاه از خانواده تاج‌خروسیان است و به خاطر گل‌های رنگارنگ و زیبایی که دارد، به تاج خروس معروف شده است. در گذشته‌های دور، به ویژه در فرهنگ‌های مایا و آزتک، از این گیاه به عنوان یک منبع غذایی اصلی و غنی از مواد مغذی استفاده می‌شد. امروز هم این گیاه به خاطر فواید زیادی که در سلامت و درمان بیماری‌ها دارد، مورد توجه قرار گرفته است.
خواص گیاه تاج خروس
ارزش غذایی بالای گیاه تاج خروس
یکی از دلایل محبوبیت گیاه تاج خروس، ارزش غذایی بالای آن است. این گیاه سرشار از پروتئین، آهن، کلسیم، فسفر و ویتامین‌های گروه B می‌باشد. دانه‌های تاج خروس یکی از بهترین منابع پروتئین گیاهی هستند و برای افرادی که گیاه‌خوار هستند، بسیار مناسب‌اند. همچنین، وجود فیبر در این گیاه به سلامت دستگاه گوارش کمک می‌کند و سطح کلسترول بد خون را کاهش می‌دهد. از طرفی آهن موجود در این گیاه به درمان کم‌خونی و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند.
خواص آنتی‌اکسیدانی گیاه تاج خروس
گیاه تاج خروس به واسطه داشتن مقدار زیادی آنتی‌اکسیدان، مانند فلاونوئیدها و پلی‌فنول‌ها، به مقابله با رادیکال‌های آزاد در بدن کمک می‌کند. این خاصیت آنتی‌اکسیدانی به محافظت از سلول‌های بدن در برابر آسیب‌های اکسیداتیو کمک می‌کند و خطر ابتلا به بیماری‌های جدی مثل بیماری‌های قلبی، دیابت نوع ۲ و برخی سرطان‌ها را کاهش می‌دهد.
تأثیر مثبت گیاه تاج خروس بر سلامت قلب
تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف منظم گیاه تاج خروس می‌تواند آثار مثبتی بر سلامت قلب داشته باشد. این گیاه مواد خاصی دارد که به کاهش کلسترول LDL (کلسترول بد) و افزایش کلسترول HDL (کلسترول خوب) کمک می‌کند. همچنین، مواد معدنی مانند پتاسیم و منیزیم موجود در تاج خروس به کنترل فشار خون و کاهش خطر بیماری‌های قلبی کمک می‌کند.
کنترل دیابت گیاه تاج خروس
تاج خروس برای افراد مبتلا به دیابت بسیار مفید است. فیبر موجود در این گیاه به کاهش سرعت جذب قند در خون کمک می‌کند و به تنظیم سطح قند خون کمک می‌کند. همچنین، مصرف منظم تاج خروس می‌تواند حساسیت نسبت به انسولین را بهبود بخشد و نوسانات قند خون را کاهش دهد.
خاصیت مهم گیاه تاج خروس
یکی دیگر از خواص مهم گیاه تاج خروس، نقش آن در تقویت و حفظ سلامت استخوان‌هاست. این گیاه به خاطر داشتن کلسیم، فسفر و منیزیم برای حفظ تراکم استخوان و جلوگیری از پوکی استخوان ضروری است. مصرف تاج خروس به ویژه برای کودکان در حال رشد و بزرگسالان که در معرض کاهش تراکم استخوان هستند توصیه می‌شود.
بهبود عملکرد دستگاه گوارش
فیبر موجود در گیاه تاج خروس به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کند. این فیبر حرکات روده را افزایش داده و از یبوست جلوگیری می‌کند و جذب مواد مغذی را بهبود می‌بخشد. همچنین، تاج خروس می‌تواند به تعادل باکتری‌های مفید در روده کمک کرده و سلامت کلی گوارش را افزایش دهد.
تقویت سیستم ایمنی بدن
تاج خروس با داشتن ترکیبات مغذی مانند ویتامین C، آهن و آنتی‌اکسیدان‌ها به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. این ویژگی کمک می‌کند تا بدن بتواند بهتر با عفونت‌ها و بیماری‌ها مقابله کند. مصرف منظم تاج خروس به ویژه در فصول سرد سال می‌تواند از ابتلا به سرماخوردگی و آنفلوآنزا جلوگیری کند.
افزایش کاهش وزن
برای افرادی که به دنبال کاهش وزن هستند، گیاه تاج خروس یک گزینه عالی است. فیبر موجود در این گیاه احساس سیری را افزایش داده و اشتها را کاهش می‌دهد. همچنین، پروتئین بالا در تاج خروس به حفظ توده عضلانی در حین کاهش وزن کمک می‌کند. فرآیند کاهش وزن به شما کمک می‌کند. علاوه بر این، این گیاه کالری کمی دارد و می‌تواند به عنوان یک میان‌وعده سالم مصرف شود.
مضرات گیاه تاج خروس
بروز حساسیت در برخی افراد
یکی از مشکلات ممکن در مصرف گیاه تاج خروس، ایجاد حساسیت‌های غذایی است. بعضی افراد ممکن است به پروتئین‌ها یا ترکیبات خاصی که در این گیاه وجود دارد حساسیت داشته باشند. علائم این حساسیت‌ها می‌تواند شامل خارش، قرمزی پوست، ورم در صورت یا دست‌ها و در موارد شدیدتر، مشکلات تنفسی باشد. این مشکل بیشتر در افرادی که سابقه حساسیت به گیاهان یا دانه‌های مشابه دارند، دیده می‌شود. بنابراین، بهتر است پیش از استفاده منظم از گیاه تاج خروس، از عدم حساسیت خود مطمئن شوید.
تاثیر بر عملکرد تیروئید
گیاه تاج خروس دارای ترکیبات گواتروژن است که می‌توانند بر عملکرد غده تیروئید تأثیر بگذارند. این ترکیبات ممکن است تولید هورمون‌های تیروئید را کاهش دهند و به این ترتیب باعث کم‌کاری تیروئید شوند. این مشکل به‌خصوص برای افرادی که قبلاً دچار مشکلات تیروئید هستند، اهمیت دارد. اگر به بیماری‌های تیروئید مبتلا هستید، بهتر است مصرف گیاه تاج خروس را محدود کنید و با پزشک خود صحبت کنید.
خطر تشکیل سنگ کلیه
یکی دیگر از مضرات گیاه تاج خروس، محتوای بالای اگزالات آن است. اگزالات ترکیبی است که ممکن است در کلیه‌ها جمع شود و به تشکیل سنگ کلیه منجر شود. این مشکل به‌ویژه برای افرادی که سابقه سنگ کلیه دارند یا به آن مستعد هستند، مهم است. مصرف زیاد گیاه تاج خروس می‌تواند خطر تشکیل سنگ‌های اگزالات کلسیمی را افزایش دهد. در این شرایط، باید مصرف آثار گیاه را به‌طور متعادل انجام دهید و آب کافی بنوشید.
تحریک دستگاه گوارش
در صورتی که گیاه تاج خروس به مقدار زیاد مصرف شود، ممکن است مشکلات گوارشی مانند نفخ، اسهال یا دل‌پیچه ایجاد کند. این مشکلات معمولاً به‌دلیل فیبر بالای موجود در تاج خروس است. هرچند که فیبر برای سلامتی دستگاه گوارش مفید است، اما اگر بیش از حد مصرف شود، ممکن است فشار اضافی بر روده‌ها وارد کند و آنها را تحریک کند. بنابراین، بهتر است مصرف این گیاه را به تدریج افزایش دهید تا بدنتان به آن عادت کند.
تداخل دارویی
گیاه تاج خروس دارای مقادیر زیادی ویتامین K است که می‌تواند با داروهای رقیق‌کننده خون مانند وارفارین تداخل داشته باشد. ویتامین K در انعقاد خون مهم است و مصرف بیشتر از حد آن ممکن است تأثیر داروهای ضدانعقاد را کاهش دهد. اگر از این نوع داروها استفاده می‌کنید، بهتر است پیش از مصرف تاج خروس با پزشک خود مشورت کنید.
احتمال مسمومیت
هر نوع گیاه تاج خروس برای مصرف خوراکی مناسب نیست. بعضی از گونه‌های وحشی این گیاه ممکن است حاوی ترکیبات سمی باشند که اگر مصرف شوند، می‌توانند به سلامتی آسیب برسانند. بنابراین، ضروری است که تاج خروس را از منابع معتبر تهیه کرده و گونه‌های خوراکی آن را انتخاب کنید.
احتیاط در مصرف
اگرچه تاج خروس غنی از مواد مغذی است، اما مصرف آن در دوران بارداری و شیردهی باید با احتیاط انجام شود. برخی ترکیبات موجود در این گیاه ممکن است بر هورمون‌ها تأثیر بگذارند و خطراتی برای جنین یا نوزاد به‌وجود آورند. به همین دلیل، زنان باردار و شیرده باید پیش از مصرف این گیاه با پزشک خود صحبت کنند.
تاثیرات منفی مصرف بیش از حد
گیاه تاج خروس به دلیل داشتن مقادیر زیادی از اسید فیتیک، ممکن است جذب برخی مواد معدنی مانند آهن، کلسیم و روی را در بدن کاهش دهد. اسید فیتیک می‌تواند به مواد معدنی متصل شود و باعث جلوگیری از جذب آنها در روده شود. این موضوع به‌خصوص برای افرادی که رژیم غذایی آنها به شدت به گیاه تاج خروس وابسته است یا دچار کمبود مواد معدنی هستند، اهمیت بیشتری دارد.
لیست پزشکان مرتبط:
مهرداد نصراله زاده ثابتمتخصص تغذیه و رژیم درمانی | تهران- سعید حسینیدکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- احمدرضا درستی مطلقدکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- مریم مظاهریوندکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- رضا راست منشدکترا تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- مرتضی عقباییدکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- امید صالحیاندکترای تخصصی فیزیولوژی و تغذیه ورزشی | تهران
- وحید خانیکارشناس تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- مونا نوروزیمتخصص تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- زهرا اصلانیکارشناس ارشد تغذیه در جامعه | تهران
