خواص گل کلم
گل کلم یکی از سبزیجات مفید است که برای سلامتی بسیار موثر می‌باشد. اگر این سبزی را به طور منظم مصرف کنید، می‌تواند به بدن شما کمک‌های زیادی بکند. گل کلم می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های مختلف را کاهش دهد و از طرفی به عنوان یک گزینه عالی برای کاهش وزن شناخته می‌شود. در این مطلب از دکتریاب، می‌خواهیم بعضی از خواص این سبزی خوشمزه را بررسی کنیم!
فواید گل کلم
- مبارزه با اضافه وزن
گل کلم فقط ۲۷ کالری در هر فنجان دارد، اما در عوض مقدار زیادی مواد مغذی مانند ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبر را داراست. این سبزی کم کالری را می‌توان به راحتی در برنامه غذایی روزانه گنجاند و حتی به عنوان جایگزینی سالم برای غذاهای پرکالری مثل آرد یا برنج استفاده کرد. به عنوان مثال، گل کلم پوره شده می‌تواند جایگزین مناسبی برای پوره سیب زمینی باشد و گل کلم خرد شده می‌تواند به جای برنج در تهیه غذاهایی مانند سالادها و خورشت‌ها استفاده شود. این جایگزینی‌ها نه تنها کالری دریافتی را کاهش می‌دهند بلکه مواد مغذی بیشتری را نیز به بدن می‌رسانند.
فیبر موجود در گل کلم به کند شدن هضم کمک کرده و احساس سیری طولانی‌مدتی ایجاد می‌کند. این خاصیت به ویژه برای افرادی که به دنبال کاهش وزن هستند بسیار مفید است، زیرا از پرخوری جلوگیری می‌کند. همچنین، مقدار بالای آب در گل کلم به کنترل کالری دریافتی و در نتیجه کاهش وزن کمک می‌کند. آب موجود در گل کلم حجم غذا را افزایش می‌دهد بدون اینکه کالری اضافه کند، که این امر به احساس سیری کمک می‌کند و مصرف کلی کالری را کاهش می‌دهد.
- تأثیرات مثبت فیبر گل کلم بر سلامتی
فیبر موجود در گل کلم به کنترل وزن و همچنین به سلامت دستگاه گوارش کمک می‌کند. هر فنجان گل کلم خام ۲ گرم فیبر دارد که به تغذیه باکتری‌های خوب روده کمک کرده و التهاب را کاهش می‌دهد و سیستم گوارشی را سالم‌تر می‌کند. فیبر به دو صورت محلول و نامحلول وجود دارد و هر دو نوع برای سلامتی مفید هستند. فیبر محلول با جذب آب در دستگاه گوارش، هضم را کند کرده و به کنترل قند خون کمک می‌کند، در حالی که فیبر نامحلول حجم مدفوع را افزایش داده و از یبوست جلوگیری می‌کند.
مصرف منظم فیبر می‌تواند ریسک ابتلا به بیماری‌های گوارشی مثل یبوست و دیورتیکولیت را کاهش دهد. دیورتیکولیت وضعیتی است که در آن کیسه‌های کوچکی در روده بزرگ ملتهب می‌شوند و باعث درد، نفخ و سایر مشکلات گوارشی می‌شوند. همچنین، یک رژیم غذایی غنی از فیبر می‌تواند خطر بیماری‌هایی مثل بیماری قلبی، سرطان و دیابت را کم کند. فیبر با کاهش سطح کلسترول، فشار خون و التهاب، به سلامت قلب کمک می‌کند. همچنین، فیبر با کاهش زمان عبور مواد از روده، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش می‌دهد. در مورد دیابت، فیبر به کنترل سطح قند خون کمک کرده و حساسیت به انسولین را بهبود می‌بخشد.
- آنتی‌اکسیدان‌های قدرتمند در گل کلم
گل کلم سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هاست که سلول‌های بدن را از آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند. آنتی‌اکسیدان‌ها ترکیباتی هستند که از سلول‌ها در برابر آسیب ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کنند. رادیکال‌های آزاد مولکول‌های ناپایداری هستند که در طی فرآیندهای متابولیک طبیعی و قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی مانند آلودگی و اشعه ماوراء بنفش تولید می‌شوند. این مولکول‌ها می‌توانند به سلول‌ها آسیب برسانند و به پیری زودرس، بیماری‌های مزمن و سرطان منجر شوند.
گل کلم دارای گلوکوسینولات و ایزوتیوسیانات است که در کاهش رشد سلول‌های سرطانی نقش دارند. این ترکیبات با مهار آنزیم‌هایی که در رشد سلول‌های سرطانی نقش دارند و القای مرگ سلولی در سلول‌های سرطانی، به جلوگیری از پیشرفت سرطان کمک می‌کنند. همچنین، حجم بالای ویتامین C در گل کلم به تقویت سیستم ایمنی و کاهش خطر بیماری‌های قلبی و سرطان کمک می‌کند. ویتامین C یک آنتی‌اکسیدان قوی است که به محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب کمک کرده و تولید گلبول‌های سفید خون را افزایش می‌دهد که برای مبارزه با عفونت‌ها ضروری هستند.
- خواص گل کلم برای کبد چرب
گل کلم نه تنها برای کاهش وزن و پیشگیری از بیماری‌ها مفید است، بلکه برای سلامت کبد نیز اهمیت دارد. کبد نقش حیاتی در متابولیسم چربی‌ها، سم زدایی و ذخیره مواد مغذی دارد. گل کلم دارای کولین است که برای متابولیسم چربی‌ها ضروری است و به جلوگیری از تجمع چربی در کبد کمک می‌کند. کولین به انتقال چربی‌ها از کبد به سایر قسمت‌های بدن کمک کرده و از انباشتگی چربی در کبد جلوگیری می‌کند.
کولین بخشی از ویتامین‌های گروه B است و نقش‌های مهمی مانند حفظ ساختار غشای سلولی، کمک به تولید DNA و حمایت از متابولیسم دارد. کولین همچنین به رشد مغز و تولید انتقال‌دهنده‌های عصبی کمک می‌کند و در پیشگیری از بیماری‌هایی مانند چربی کبد و اختلالات عصبی موثر است. کمبود کولین می‌تواند منجر به تجمع چربی در کبد، آسیب کبدی و اختلال در عملکرد مغز شود.
- خواص گل کلم برای سرطان
تحقیقات نشان داده‌اند که سولفورافان موجود در گل کلم می‌تواند آنزیم‌های مرتبط با سرطان و رشد تومور را متوقف کند. سولفورافان یک ترکیب گوگردی است که به دلیل خواص ضد سرطانی قوی خود شناخته شده است. این ترکیب با مهار آنزیم‌هایی که در تکثیر سلول‌های سرطانی نقش دارند و القای مرگ سلولی در سلول‌های سرطانی، به جلوگیری از پیشرفت سرطان کمک می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند که سولفورافان می‌تواند در برابر انواع مختلف سرطان از جمله سرطان ریه، روده بزرگ، پروستات و سینه موثر باشد.
این ترکیب به جلوگیری از پیشرفت سرطان کمک کرده و ممکن است در پیشگیری از دیابت و کاهش عوارض ناشی از آن، مانند بیماری‌های کلیوی، موثر باشد. سولفورافان همچنین به کاهش فشار خون بالا کمک کرده و سلامت شریان‌ها را حفظ می‌کند که هر دو برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی اهمیت دارند. فشار خون بالا و آسیب به شریان‌ها از عوامل خطر اصلی بیماری‌های قلبی هستند و سولفورافان با کاهش این عوامل، به حفظ سلامت قلب کمک می‌کند.
- گل کلم برای زنان باردار
سوپ گل کلم، به خاطر داشتن ویتامین C و پتاسیم، می‌تواند به کنترل دیابت در دوران بارداری کمک کند. دیابت بارداری نوعی از دیابت است که در دوران بارداری رخ می‌دهد و می‌تواند خطر عوارضی مانند زایمان زودرس، پره اکلامپسی و افزایش وزن نوزاد را افزایش دهد. ویتامین C و پتاسیم موجود در گل کلم به بهبود حساسیت به انسولین و کنترل سطح قند خون کمک کرده و خطر این عوارض را کاهش می‌دهد. این غذای ضدالتهابی می‌تواند با مشورت پزشک توسط زنان باردار مصرف شود.
- مبارزه با چاقی دوران بارداری
گل کلم، با تحریک تولید گرما در بدن، به سوزاندن چربی‌ها کمک می‌کند. این ویژگی که به عنوان ترموژنز شناخته می‌شود، می‌تواند به زنان باردار کمک کند تا وزن اضافی در دوران بارداری خود اضافه نکنند. افزایش وزن بیش از حد در دوران بارداری می‌تواند خطر عوارضی مانند دیابت بارداری، پره اکلامپسی و زایمان زودرس را افزایش دهد.
- محافظ سلامت قلب و کبد
این سبزی خاصیت‌هایی دارد که به کاهش فشار خون، کلسترول و خطر بیماری‌های قلبی کمک می‌کند. ترکیبات موجود در گل کلم به بهبود عملکرد قلب و عروق کمک کرده و از تجمع چربی در رگ‌ها جلوگیری می‌کنند. همچنین، گل کلم در سم‌زدایی و تصفیه‌ی کبد نقش مهمی دارد. ترکیبات موجود در گل کلم به فعال کردن آنزیم‌های سم زدایی در کبد کمک کرده و به حذف سموم از بدن کمک می‌کنند.
- رشد جنین در دوران بارداری
گل کلم سرشار از اسید فولیک است که در مراحل رشد جنین بسیار حیاتی است. اسید فولیک برای تشکیل لوله عصبی جنین ضروری است و از نقص‌های مادرزادی جدی مانند اسپینا بیفیدا جلوگیری می‌کند. همچنین، این سبزی مغذی با داشتن ویتامین‌ها و مواد معدنی مختلف، نیازهای غذایی شما را برآورده می‌کند. گل کلم حاوی ویتامین‌های گروه B، ویتامین K، کلسیم، منیزیم و سایر مواد مغذی ضروری است که برای رشد و تکامل جنین مهم هستند.
- کاهش دهنده سوء هاضمه در دوران بارداری
طبق منابع علمی، وجود فسفر در گل کلم می‌تواند به کاهش سوء هاضمه کمک کند؛ مشکلی که بسیاری از خانم‌های باردار با آن روبرو هستند. فسفر به هضم مناسب غذا کمک کرده و از مشکلاتی مانند نفخ، گاز و یبوست جلوگیری می‌کند.
- گل کلم و ویتامین K: محافظت از رگ‌های خونی
گل کلم حاوی ویتامین K است که خاصیت ضد التهابی دارد. این ویتامین به کاهش التهاب در رگ‌های خونی کمک کرده و از آسیب به آنها جلوگیری می‌کند. مصرف منظم این سبزی به بهبود گردش خون و حفظ سلامت رگ‌های خونی کمک می‌کند. ترکیب گلوکورافانین موجود در آن، به ایزوتیوسیانات تبدیل می‌شود و مانع از انباشت چربی‌ها در رگ‌ها شده که این موضوع به جریان خون آزاد و کاهش خطر بیماری‌هایی مثل آترواسکلروز کمک می‌کند. آترواسکلروز وضعیتی است که در آن پلاک در دیواره شریان‌ها جمع می‌شود و باعث باریک شدن و سخت شدن آنها می‌شود که می‌تواند منجر به حمله قلبی و سکته شود.
- تقویت فرآیند هضم
این سبزی یکی از منابع فیبر غذایی است که به فرآیند هضم کمک کرده و پاکسازی بدن را تسریع می‌کند. فیبر موجود در گل کلم به افزایش حجم مدفوع کمک کرده و از یبوست جلوگیری می‌کند. گلوکوزینولات، گلوکورافانین و سولفورفان موجود در گل کلم از پوشش معده محافظت می‌کنند و در مقابله با باکتری هلیکوباکتر پیلوری موثر هستند. هلیکوباکتر پیلوری یک باکتری است که می‌تواند باعث التهاب معده، زخم معده و سرطان معده شود.
ایزوتیوسیاناتی که در این سبزی وجود دارد، از بروز مشکلات گوارشی، مثل زخم معده و سرطان روده، جلوگیری می‌کند. ایزوتیوسیانات‌ها ترکیباتی هستند که دارای خواص ضد سرطانی هستند و می‌توانند به محافظت از سلول‌های روده در برابر آسیب کمک کنند.
- نقش آن در تولید کلاژن
گل کلم حاوی ویتامین C است که به تولید کلاژن کمک می‌کند و مفاصل و استخوان‌ها را در برابر آسیب‌های التهابی محافظت می‌نماید. کلاژن یک پروتئین ساختاری است که برای حفظ سلامت مفاصل، استخوان‌ها، پوست و سایر بافت‌های همبند ضروری است. ویتامین C نقش مهمی در سنتز کلاژن دارد و به تقویت و ترمیم بافت‌های آسیب دیده کمک می‌کند.
همچنین، این سبزی شامل ویتامین K است که ممکن است از تحلیل رفتن استخوان در مردان و زنان جلوگیری کند. ویتامین K به حفظ تراکم استخوان کمک کرده و خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش می‌دهد.
- محافظت از پوست در برابر اشعه‌های ماوراء بنفش
مطالعات نشان می‌دهند که سولفورافان موجود در گل کلم در حفاظت از پوست در برابر آسیب‌های ناشی از اشعه‌های ماوراء بنفش موثر است. اشعه ماوراء بنفش می‌تواند باعث التهاب، آسیب سلولی، پیری زودرس و سرطان پوست شود. این ترکیب از بدن در برابر التهاب، سرطان پوست و آسیب‌های سلولی ناشی از UV محافظت می‌کند. سولفورافان با فعال کردن مسیرهای محافظتی در سلول‌های پوست، از آنها در برابر اثرات مضر اشعه ماوراء بنفش محافظت می‌کند.
- تقویت رشد مو
گل کلم به دلیل وجود گوگرد و سیلیکون می‌تواند به رشد مو کمک کرده و باعث حفظ پوست سالم شود. گوگرد و سیلیکون مواد معدنی هستند که برای تولید کراتین، پروتئینی که ساختار اصلی مو را تشکیل می‌دهد، ضروری هستند. این مواد معدنی به تقویت مو، جلوگیری از ریزش مو و بهبود سلامت پوست سر کمک می‌کنند.
نحوه مصرف گل کلم
این سبزی مفید را می‌توان به راحتی در وعده‌های غذایی روزانه خود گنجاند، چه به صورت پخته و چه خام، و هم به عنوان وعده‌های اصلی و هم به عنوان میان‌وعده استفاده کرد. گل کلم را می‌توان به صورت بخارپز، آب پز، تفت داده، برشته یا حتی به صورت خام در سالادها مصرف کرد. همچنین، گل کلم می‌تواند به عنوان جایگزینی برای غلات در غذاهایی مانند پیتزا، تاکو و ساندویچ استفاده شود.
نتیجه‌گیری: خواص گل کلم
گل کلم، به عنوان یکی از سبزیجات غنی، از زوایای مختلفی برای سلامتی بدن ارزشمند است. این سبزی به دلیل داشتن ترکیبات مفید زیادی مانند سولفورافان، گلوکوزینولات، ویتامین C و ویتامین K، در پیشگیری از بیماری‌های قلبی، سرطان، دیابت و آسیب‌های ناشی از اشعه‌های ماوراء بنفش نقش دارد.
همچنین، این سبزی می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی، تولید کلاژن، حفظ سلامت پوست و رشد مو کمک کند. به عنوان یک منبع غنی از تغذیه، گل کلم به راحتی در رژیم غذایی روزانه گنجانده می‌شود و به بهبود کیفیت زندگی افراد کمک می‌کند.
لیست پزشکان مرتبط:
مهرداد نصراله زاده ثابتمتخصص تغذیه و رژیم درمانی | تهران- سعید حسینیدکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- احمدرضا درستی مطلقدکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- مریم مظاهریوندکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- رضا راست منشدکترا تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- مرتضی عقباییدکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- امید صالحیاندکترای تخصصی فیزیولوژی و تغذیه ورزشی | تهران
- وحید خانیکارشناس تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- مونا نوروزیمتخصص تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- زهرا اصلانیکارشناس ارشد تغذیه در جامعه | تهران
