خواص کیوی (تاثیرات شگفت انگیز و مضرات مصرف بیش از اندازه)
فصل سرد سال شروع می‌شود و نیاز ما به ویتامین‌ها برای دوری از بیماری‌هایی مثل سرماخوردگی بیشتر می‌شود. با تغییر فصل و کاهش دما، بدن ما بیشتر در معرض عوامل بیماری‌زا قرار می‌گیرد و سیستم ایمنی ما برای مقابله با این عوامل نیاز به حمایت بیشتری دارد. ویتامین‌ها و مواد معدنی نقش حیاتی در این میان ایفا می‌کنند و به تقویت سیستم ایمنی، کاهش التهابات و حفظ سلامت عمومی بدن کمک می‌کنند. اما مهم‌ترین ویتامین که باید به آن توجه کنیم، ویتامین C است زیرا خاصیت آنتی‌اکسیدانی زیادی دارد. آنتی‌اکسیدان‌ها ترکیباتی هستند که از سلول‌های بدن در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کنند. رادیکال‌های آزاد مولکول‌های ناپایداری هستند که می‌توانند به سلول‌ها آسیب رسانده و خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی، سرطان و آرتریت را افزایش دهند. ویتامین C با خنثی کردن این رادیکال‌های آزاد، به حفظ سلامت سلول‌ها و جلوگیری از این بیماری‌ها کمک می‌کند. کیوی یکی از میوه‌هایی است که در این فصل خیلی خوب می‌تواند این ویتامین را به ما بدهد. این میوه نه تنها سرشار از ویتامین C است، بلکه حاوی مقادیر قابل توجهی از سایر مواد مغذی مانند ویتامین K، ویتامین E، پتاسیم و فیبر نیز می‌باشد که همگی برای حفظ سلامتی بدن ضروری هستند. این مقاله به بررسی خواص و ارزش غذایی کیوی می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه این میوه کوچک می‌تواند به بهبود سلامت کلی ما کمک کند.3
آشنایی با میوه کیوی
کیوی میوه‌ای است که از چین منشاء گرفته و در ابتدا با نام “انگور فرنگی چینی” شناخته می‌شد. این میوه در قرن بیستم به نیوزلند معرفی شد و در آنجا بود که نام “کیوی” را به خود گرفت، نامی که از پرنده ملی نیوزلند گرفته شده است. کیوی در حال حاضر در بسیاری از کشورهای جهان کشت می‌شود و به خاطر طعم منحصر به فرد و خواص تغذیه‌ای فراوانش، طرفداران بسیاری دارد. کیوی رنگ‌های مختلفی، مانند سبز و قرمز، دارد. کیوی سبز که رایج‌ترین نوع آن است، دارای گوشتی سبز روشن با دانه‌های سیاه کوچک است و طعمی ترش و شیرین دارد. کیوی طلایی نیز نوع دیگری از این میوه است که گوشتی زرد رنگ و طعمی شیرین‌تر و ملایم‌تر دارد. جالب است بدانید که کیوی نسبت به پرتقال ویتامین C بسیار بیشتری دارد. در واقع، یک عدد کیوی متوسط می‌تواند بیش از 100 درصد از نیاز روزانه بدن به ویتامین C را تامین کند. این میوه می‌تواند به بهبود سلامت گوارش، قلب و عروق، دیابت و حتی کاهش بی‌خوابی کمک کند. مواد مغذی موجود در کیوی نقش مهمی در حفظ سلامت این سیستم‌ها ایفا می‌کنند. به عنوان مثال، فیبر موجود در کیوی به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کند، پتاسیم آن برای سلامت قلب و عروق مفید است و آنتی‌اکسیدان‌های آن می‌توانند به کاهش خطر ابتلا به دیابت کمک کنند. همچنین، کیوی سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند. ویتامین C موجود در کیوی نقش کلیدی در تقویت سیستم ایمنی دارد و به بدن در مبارزه با عفونت‌ها و بیماری‌ها کمک می‌کند. در ادامه به خواص و اثرات جانبی کیوی می‌پردازیم و به طور مفصل به فواید این میوه برای سلامتی و همچنین عوارض جانبی احتمالی آن خواهیم پرداخت.
خواص کیوی برای سلامت بدن
بهبود مشکلات معده
میوه‌ها منبع خوبی از ویتامین‌ها هستند و به همین دلیل خوردن میوه‌ها توصیه می‌شود. ویتامین E که در پوست کیوی موجود است، به همین خاطر برخی افراد تمایل به خوردن کیوی با پوست دارند. پوست کیوی به درمان زخم‌ها و دردهای معده نیز می‌تواند کمک کند.
فواید کیوی برای جلوگیری از آسیب‌های کبدی
کیوی به خاطر ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌های قوی خود به تقویت سیستم ایمنی و جلوگیری از آسیب‌های کبدی کمک می‌کند. کبد یکی از مهم‌ترین ارگان‌های بدن است که نقش حیاتی در سم‌زدایی، متابولیسم و ذخیره مواد مغذی دارد. آسیب به کبد می‌تواند منجر به مشکلات جدی سلامتی شود. آنتی‌اکسیدان‌های موجود در کیوی با محافظت از سلول‌های کبدی در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد، به حفظ سلامت این ارگان کمک می‌کنند. این میوه همچنین با بهبود گوارش و کاهش التهاب، عملکرد کبد را بهبود بخشیده و باعث کاهش خطر بیماری‌های کبدی می‌شود. التهاب مزمن می‌تواند به کبد آسیب برساند و خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند کبد چرب غیر الکلی، سیروز و سرطان کبد را افزایش دهد. ترکیبات ضد التهابی موجود در کیوی می‌توانند به کاهش التهاب در کبد کمک کرده و از این بیماری‌ها جلوگیری کنند.
کمک به هضم غذا
کیوی دارای آنزیم‌ها و فیبرهای طبیعی است که به کارکرد بهتر دستگاه گوارش کمک می‌کنند. فیبر موجود در کیوی به افزایش حجم مدفوع کمک کرده و باعث بهبود حرکات روده می‌شود، که این امر به جلوگیری از یبوست کمک می‌کند. آنزیم actinidin موجود در کیوی می‌تواند به راحتی برای هضم پروتئین‌ها کمک کند و به کاهش نفخ و ناراحتی‌های گوارشی بپردازد. این آنزیم به ویژه برای افرادی که مشکل هضم پروتئین دارند مفید است. خوردن کیوی بعد از غذا به هضم بهتر کمک می‌کند.
کنترل سطح فشار خون
کیوی دارای مقدار زیادی پتاسیم است که به تنظیم فشار خون کمک می‌کند. پتاسیم یک ماده معدنی ضروری است که نقش مهمی در حفظ تعادل مایعات و الکترولیت‌ها در بدن دارد. این ماده معدنی به ویژه برای افرادی که فشار خون بالا دارند مفید است. خوردن منظم کیوی می‌تواند به کاهش فشار خون بالا و کاهش خطر بیماری‌های قلبی کمک نماید. بیماری‌های قلبی یکی از عوامل اصلی مرگ و میر در سراسر جهان هستند و فشار خون بالا یکی از عوامل خطر اصلی برای این بیماری‌ها است. پتاسیم موجود در کیوی به تعادل سدیم در بدن کمک کرده و از افزایش فشار خون جلوگیری می‌کند.
محافظت از سلامت چشم‌ها
کیوی سرشار از ویتامین A و لوتئین است که برای سلامت چشم‌ها بسیار ضروری هستند. ویتامین A برای حفظ سلامت قرنیه، شبکیه و سایر قسمت‌های چشم ضروری است. لوتئین نیز یک آنتی‌اکسیدان قوی است که از چشم‌ها در برابر آسیب‌های ناشی از نور خورشید و سایر عوامل مخرب محافظت می‌کند. این مواد به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های چشمی مرتبط با سن، مانند دژنراسیون ماکولا، کمک می‌کنند. دژنراسیون ماکولا یک بیماری چشمی است که باعث از بین رفتن تدریجی بینایی مرکزی می‌شود و یکی از علل اصلی نابینایی در افراد مسن است. مصرف منظم کیوی می‌تواند به بهبود دید و حفاظت از چشم‌ها کمک کند.
حمایت از سلامت پوست
کیوی به خاطر وجود ویتامین C و E، به عنوان یک منبع طبیعی برای مراقبت از پوست شناخته می‌شود. ویتامین C نقش مهمی در تولید کلاژن دارد، پروتئینی که به حفظ ساختار و انعطاف‌پذیری پوست کمک می‌کند. ویتامین E نیز یک آنتی‌اکسیدان قوی است که از پوست در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند. این میوه می‌تواند به حفظ طراوت و جوانی پوست کمک کند و از پیری زودرس جلوگیری کند. پیری زودرس می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند قرار گرفتن در معرض نور خورشید، آلودگی هوا و استرس باشد. آنتی‌اکسیدان‌های موجود در کیوی می‌توانند به کاهش اثرات مخرب این عوامل بر روی پوست کمک کنند. همچنین، کیوی به بهبود روند ترمیم پوست و کاهش چین و چروک‌ها کمک می‌کند.
کمک به کاهش وزن
کیوی میوه‌ای کم‌کالری است و برای کسانی که می‌خواهند وزن خود را کم کنند، انتخاب خوبی است. یک عدد کیوی متوسط حدود 50 کالری دارد و حاوی مقدار زیادی فیبر است. به خاطر فیبر بالایی که دارد، احساس سیری طولانی‌مدت ایجاد می‌کند و جلوی پرخوری را می‌گیرد. فیبر موجود در کیوی به آرامی هضم می‌شود و باعث می‌شود که فرد برای مدت طولانی‌تری احساس سیری کند، که این امر می‌تواند به کاهش مصرف کالری و در نتیجه کاهش وزن کمک کند. همچنین، کیوی به متابولیسم کمک کرده و در از بین‌بردن چربی‌های اضافی بدن مؤثر است.
بهبود کیفیت خواب
کیوی حاوی موادی است که به بهبود کیفیت خواب کمک می‌کنند. این میوه حاوی مقادیر قابل توجهی ملاتونین و سروتونین است، دو هورمون که نقش مهمی در تنظیم چرخه خواب و بیداری دارند. ملاتونین به تنظیم ریتم شبانه‌روزی بدن کمک می‌کند و باعث می‌شود که فرد راحت‌تر به خواب برود. سروتونین نیز نقش مهمی در ایجاد احساس آرامش و بهبود خلق و خو دارد، که این امر نیز می‌تواند به بهبود کیفیت خواب کمک کند. خوردن کیوی قبل از خواب می‌تواند به کاهش مشکلات مربوط به خواب مانند بی‌خوابی و اختلال خواب کمک کند. این میوه به خاطر اثرات آرام‌بخش خود، به خواب راحت و باکیفیت کمک می‌کند.
کیوی و جذب آهن
کمبود آهن یک مشکل شایع است. آهن یک ماده معدنی ضروری است که نقش مهمی در تولید هموگلوبین دارد، پروتئینی که در گلبول‌های قرمز خون وجود دارد و اکسیژن را به سراسر بدن منتقل می‌کند. کمبود آهن می‌تواند منجر به کم‌خونی، خستگی، ضعف و سایر مشکلات سلامتی شود. پزشکان توصیه می‌کنند که بعد از خوردن قرص مکمل آهن، برای جلوگیری از حالت تهوع و جذب بهتر این قرص، ویتامین C مصرف شود. ویتامین C به افزایش جذب آهن از دستگاه گوارش کمک می‌کند. لذا، بهتر است بعد از مصرف قرص آهن، یک عدد کیوی خورده شود، زیرا این کار می‌تواند جذب آهن را تا حد زیادی افزایش دهد.
کیوی و کمک به دستگاه گوارشی
کیوی به خاطر داشتن مقدار زیاد فیبر، به بهبود مشکلات روده کمک می‌کند. فیبر موجود در کیوی به افزایش حجم مدفوع کمک کرده و باعث بهبود حرکات روده می‌شود، که این امر به جلوگیری از یبوست کمک می‌کند. این میوه همچنین باعث تحریک سیستم گوارشی می‌شود و برای افرادی که دچار یبوست هستند، بسیار مفید است. کیوی باعث افزایش رشد اسید لاکتیک می‌شود و در عین حال مانع از رشد باکتری‌های مضر می‌گردد و به حفظ سلامت گوارش کمک می‌کند. اسید لاکتیک یک باکتری مفید است که به حفظ تعادل میکروبیوم روده کمک می‌کند و از رشد باکتری‌های مضر جلوگیری می‌کند.
مصرف کیوی برای زنان باردار
کیوی به دلیل حاوی ویتامین‌های گروه B و K، غذایی بسیار خوب برای خانم‌های باردار است. ویتامین‌های گروه B، به ویژه فولات (ویتامین B9)، برای رشد و تکامل جنین ضروری هستند و به جلوگیری از نقایص مادرزادی کمک می‌کنند. ویتامین K نیز نقش مهمی در لخته شدن خون دارد و برای سلامت استخوان‌ها ضروری است. همچنین، فولیک اسید موجود در کیوی برای رشد مغز جنین مهم است و به طور کلی این میوه در رشد سالم جنین و سلامت مادر موثر می‌باشد.
ماسک کیوی برای سلامت پوست
کیوی به افزایش کلاژن‌سازی پوست کمک می‌کند. ویتامین C موجود در کیوی نقش مهمی در تولید کلاژن دارد، پروتئینی که به حفظ ساختار و انعطاف‌پذیری پوست کمک می‌کند. استفاده موضعی از کیوی می‌تواند به تحریک تولید کلاژن در پوست کمک کرده و باعث کاهش چین و چروک‌ها و بهبود ظاهر کلی پوست شود. قبل از استفاده از ماسک کیوی، باید ابتدا آن را روی بازو تست نمایید، سپس می‌توانید آن را بر روی پوست صورت به کار ببرید. هم پوره کیوی و هم پوست آن می‌تواند به عنوان ماسک صورت استفاده شود. به دلیل وجود آنتی‌اکسیدان در کیوی، این میوه به جلوگیری از پیری زودرس و اثرات منفی تابش اشعه UV خورشید کمک می‌کند. آنتی‌اکسیدان‌ها از پوست در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کنند و به حفظ سلامت و جوانی پوست کمک می‌کنند.
کیوی و سرطان
در طب سنتی چین، از کیوی برای بهبود برخی سرطان‌ها مانند سرطان کبد، ریه و معده استفاده می‌شود. مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی نشان داده است که ترکیبات موجود در کیوی می‌توانند دارای خواص ضد سرطانی باشند. عصاره کیوی دارای خاصیت جلوگیری از تکثیر سلول‌های سرطانی است و به مبارزه با سلول‌های آلوده کمک می‌کند و از آسیب به DNA بدن جلوگیری می‌نماید. با این حال، تحقیقات بیشتری برای تایید این اثرات در انسان مورد نیاز است.
تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن
کیوی حاوی مقدار زیادی ویتامین C است که یک آنتی‌اکسیدان قوی به حساب می‌آید و نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارد. ویتامین C به تحریک تولید گلبول‌های سفید خون کمک می‌کند، که این سلول‌ها نقش کلیدی در مبارزه با عفونت‌ها دارند. مصرف روزانه کیوی می‌تواند بدن را در برابر عفونت‌ها و بیماری‌ها مقاوم‌تر کند. این میوه حتی بیشتر از پرتقال ویتامین C دارد و به یکی از بهترین منابع این ویتامین تبدیل می‌شود.
پیشگیری از بیماری‌های عفونی
در فصل سرما، اگر دچار بیماری‌های عفونی و ویروسی مانند آنفولانزا یا سرماخوردگی شدید، از خوردن کیوی غفلت نکنید. ویتامین C و سایر آنتی‌اکسیدان‌های موجود در کیوی می‌توانند به کاهش شدت و مدت زمان این بیماری‌ها کمک کنند. این میوه دارای ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌های مفیدی است که به تسکین علائم این بیماری‌ها کمک می‌کند.
بهبود سلامت دستگاه گوارش
کیوی به خاطر داشتن آنتی‌اکسیدان‌ها و فیبرهای مختلف، از میوه‌هایی است که می‌تواند به سلامت دستگاه گوارش کمک کند. فیبر موجود در کیوی به بهبود حرکات روده کمک کرده و از یبوست جلوگیری می‌کند. آنتی‌اکسیدان‌ها نیز می‌توانند به کاهش التهاب در دستگاه گوارش کمک کنند. همچنین، برای درمان بیماری‌هایی مانند سندروم روده تحریک‌پذیر و التهاب روده مفید است. اگر در هضم غذا مشکل دارید، می‌توانید کیوی را بعد از غذا مصرف کنید تا به هضم بهتر غذا کمک کند.
خواص کیوی در شب
مصرف کیوی در شب به خاطر وجود ملاتونین و سروتونین طبیعی، می‌تواند کیفیت خواب را بهبود بخشد. ملاتونین یک هورمون است که نقش کلیدی در تنظیم چرخه خواب و بیداری دارد. سروتونین نیز یک انتقال دهنده عصبی است که نقش مهمی در ایجاد احساس آرامش و بهبود خلق و خو دارد، که این امر نیز می‌تواند به بهبود کیفیت خواب کمک کند. خوردن کیوی قبل از خواب می‌تواند به تنظیم چرخه خواب، کاهش زمان لازم برای خواب رفتن، و بهبود کیفیت خواب کمک کند. همچنین، این میوه با خواص آرام‌بخش خود می‌تواند در کاهش استرس و اضطراب مؤثر باشد.
مضرات کیوی
کیوی و حساسیت
از آنجا که کیوی میوه بومی کشور ما نیست، حساسیت‌های زیادی نسبت به آن ممکن است وجود داشته باشد. حساسیت به کیوی می‌تواند با علائمی مانند خارش، تورم، قرمزی پوست، آبریزش بینی، عطسه، تنگی نفس و مشکلات گوارشی ظاهر شود. بنابراین توجه کنید که نه تنها خود میوه کیوی، بلکه پوست آن و دیگر محصولات تهیه شده از کیوی مانند ترشک یا مربای کیوی نیز ممکن است باعث ایجاد حساسیت در برخی افراد شود. افرادی که به لاتکس حساسیت دارند، بیشتر در معرض خطر حساسیت به کیوی قرار دارند.
مشکلات گوارشی
کیوی به خاطر داشتن آنزیم actinidin که مسئول هضم پروتئین‌ها است، ممکن است برای برخی افراد به ایجاد مشکلات گوارشی مانند دل‌درد، نفخ یا اسهال منجر شود. این مشکل به ویژه در افرادی که معده حساسی دارند، ممکن است شدیدتر باشد. اما معمولاً مصرف متعادل کیوی ایجاد مشکلی نمی‌کند.
تداخل دارویی
کیوی دارای ویتامین K است که می‌تواند با داروهای رقیق‌کننده خون مانند وارفارین تداخل ایجاد کند. ویتامین K نقش مهمی در لخته شدن خون دارد، در حالی که داروهای رقیق‌کننده خون با کاهش توانایی لخته شدن خون عمل می‌کنند. این میوه ممکن است اثر داروهای رقیق‌کننده خون را تغییر دهد و سطح ویتامین K در بدن را بیشتر کند. بنابراین، افرادی که داروهای ضد انعقاد خون مصرف می‌کنند، قبل از خوردن مقدار زیاد کیوی باید با پزشک خود صحبت کنند.
افزایش اسید معده
کیوی ممکن است برای برخی افراد باعث افزایش اسید معده و بروز مشکلاتی مثل سوزش معده یا رفلاکس شود. افرادی که به مشکلات گوارشی مانند گاستریت یا رفلاکس معده دچار هستند، بهتر است در مصرف کیوی احتیاط کرده و از خوردن زیاد آن خودداری کنند.
ایجاد اختلالات در جذب ید
کیوی مقدار زیادی فیبر دارد که ممکن است در بعضی موارد جذب ید را کاهش دهد. ید برای عملکرد صحیح غده تیروئید بسیار مهم است، بنابراین مصرف زیاد کیوی ممکن است در افرادی که مشکلات تیروئیدی دارند، باعث کاهش جذب ید و ایجاد مشکلات تیروئیدی شود.
لیست پزشکان مرتبط:
مهرداد نصراله زاده ثابتمتخصص تغذیه و رژیم درمانی | تهران- سعید حسینیدکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- احمدرضا درستی مطلقدکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- مریم مظاهریوندکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- رضا راست منشدکترا تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- مرتضی عقباییدکترای تخصصی تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- امید صالحیاندکترای تخصصی فیزیولوژی و تغذیه ورزشی | تهران
- وحید خانیکارشناس تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- مونا نوروزیمتخصص تغذیه و رژیم درمانی | تهران
- زهرا اصلانیکارشناس ارشد تغذیه در جامعه | تهران
