نقرس چیست؟ نحوه تشخیص و درمان آن
نقرس چیست؟
حتماً از خود پرسیده اید که نقرس چیست و چگونه درمان می گردد؟ نقرس نوعی بیماری مفصلی است که به ویژه مفاصل کوچک بدن را درگیر می کند و اغلب در بند انگشت شست پا بروز می کند. علاوه بر انگشت شست پا، مچ پا، زانو و مچ دست هم امکان دارد تحت تأثیر این بیماری قرار گیرند. مفصل مبتلا متورم شده، به لمس حساس می شود و قرمزی آن افزایش می یابد. به طوری که بیمار در حرکت دادن مفصل با مشکل مواجه می شود.
درد ناشی از حملات نقرسی به طور ناگهانی آغاز شده و طی ۴ تا ۱۲ ساعت به اوج خود می رسد. حملات اولیه به طور معمول ظرف چند روز فروکش می کنند؛ اما در حملات بعدی، مدت زمان درد بیشتر شده و امکان دارد مفاصل بیشتری درگیر شوند.
نقرس به انگلیسی چیست؟
نقرس، یک عارضه مفصلی می باشد که در زبان انگلیسی آن را gout می نامند.
علائم نقرس چیست؟
لازم به ذکر است که علائم نقرس در افراد مختلف متمایز بوده و شدت و مدت زمان حملات هم متغیر است. در صورت مشاهده علائمی شبیه به نقرس، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب دریافت نمایید. این بیماری به طور معمول با علائم و نشانه های زیر همراه است:
- درد مفاصل: درد شدید و ناگهانی در یک یا چند مفصل، اولین علامت حمله نقرسی است. اغلب مفصل بزرگ انگشت پا درگیر شده و درد به طور معمول در شب تشدید شده و باعث بیدار شدن فرد از خواب می شود.
- التهاب و قرمزی: مفصل مبتلا به طور معمول ملتهب شده و قرمزی آن افزایش می یابد. پوست اطراف مفصل حساس و دردناک شده و به گرما حساسیت نشان می دهد.
- ورم: تورم و احساس سفتی و گرمی در مفصل مبتلا، از دیگر نشانه های رایج این بیماری است. تورم بیشتر در ناحیه پا و مچ مشاهده می شود.
- حساسیت به لمس: مفصل مبتلا به نقرس امکان دارد به لمس حساس باشد. حتی لمس خفیف هم می تواند درد و ناراحتی را تشدید کند.
- محدودیت حرکتی: در صورت تورم و التهاب شدید، حرکت مفصل مبتلا محدود می شود. این محدودیت امکان دارد شامل توانایی راه رفتن، خم شدن یا کشیدن مفصل باشد.
- علائم عمومی: در برخی موارد، حملات نقرسی امکان دارد با علائم عمومی مانند تب، خستگی، افزایش ضربان قلب و احساس ناخوشی همراه باشد.
علائم اولیه نقرس چیست؟
احساس گرما و حساسیت شدید در مفصل به طوری که حتی لمس آن غیرقابل تحمل است و ورم اطراف مفصل مبتلا، از علائم اولیه نقرس هستند.
The primary symptom of gout is a sudden onset of severe pain in one or more joints, most commonly the big toe. nhs
علامت اصلی نقرس، شروع ناگهانی درد شدید در یک یا چند مفصل، به ویژه بند انگشت شست پا است.
علائم خفیف نقرس
نقرس خفیف به معنای شکل ملایم تری از بیماری نقرس است که با نشانه های کم شدت تر همراه است. هنگامی که میزان اسید اوریک خون به طور غیرعادی بالا می رود، بلورهای اگزالات در مفاصل و بافت های اطراف انباشته می شوند و موجب التهاب و درد مفاصل می شوند.
نقرس خفیف معمولا با علائمی مانند درد خفیف و حساسیت در مفصل آسیب دیده، ضعف موضعی و تورم جزئی مفصل همراه است. این علائم به طور معمول کوتاه مدت هستند و شدت کمتری نسبت به نوع شدید بیماری دارند.
علائم شدید نقرس
نقرس شدید شکل حادتری از این بیماری است که با نشانه های شدیدتر همراه است. در نقرس شدید، تجمع بیش از حد اسید اوریک در خون باعث تشکیل بلورهای اگزالات در مفاصل و بافت های اطراف می شود که منجر به التهاب شدید و علائم دردناک می شود.
علائم نقرس شدید مشابه نوع خفیف است با این تفاوت که شدت درد بسیار زیاد، ناگهانی و غیر قابل تحمل است. در برخی موارد، نقرس شدید امکان دارد با تب و علائم عمومی التهاب مانند خستگی همراه باشد. نوع شدید نیاز به درمان فوری دارد و باید سریعا به پزشک مراجعه کنید. جدیدترین داروهای نقرس می توانند علائم این بیماری را در حالت شدید کنترل کنند.
علائم نقرس در زنان
به دلیل وجود هورمون استروژن در بدن زنان، آن ها نسبت به مردان کمتر به نقرس مبتلا می شوند. با این حال، زنان هم امکان دارد به این بیماری مبتلا شوند و علائمی مشابه مردان را تجربه کنند؛ یعنی درد مفاصل (به ویژه مفصل بزرگ پا)، زانو، مچ پا، مچ دست و مفاصل انگشتان، تورم و قرمزی، حساسیت و درد هنگام لمس و محدودیت حرکت مفاصل.
علائم نقرس در زنان باردار
نقرس در دوران بارداری نسبتا نادر است، ولی امکان دارد رخ دهد. علائم نقرس در زنان باردار مشابه علائم شایع این بیماری در سایر افراد است؛ یعنی درد و تورم، التهاب و حساسیت به لمس در مفاصل.
علائم نقرس در مردان
بیماری نقرس بیشتر در مردان رخ می دهد. از علائم شایع آن در مردان می توان به درد شدید و ناگهانی مفاصل، به ویژه در شب ها، تورم و قرمزی، سفتی و تغییر شکل مفصل، درد شدید و ناراحتی، حساسیت شدید به لمس، تب و محدودیت حرکتی اشاره کرد.
علائم نقرس در کودکان
نقرس عمدتاً در بزرگسالان رخ می دهد و در کودکان نادر است. با این حال، کودکان هم امکان دارد به این بیماری مبتلا شوند. علائم نقرس در کودکان مشابه علائم رایج این بیماری در بزرگسالان است و با درد ناگهانی و شدید در مفاصل آغاز می شود. در صورت مشاهده هرگونه علامت مشکوک به نقرس در کودک، باید سریعا به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب انجام شود.
Some patients only experience acute gout attacks which may be limited to ۱-۲ times per year. hopkinsarthritis
بعضی از بیماران فقط حملات حاد و کوتاه مدت نقرس را تجربه می نمایند که امکان دارد در سال تنها یک یا دو بار رخ دهد.
نشانه های نقرس در پا
مفاصل پا، به ویژه مفصل بزرگ انگشت شست پا (یا همان بند انگشت بزرگ پا) متداول ترین نقاطی هستند که این بیماری در آن ها بروز می کند. علائم نقرس در پا شامل موارد زیر است:
- درد شدید و ناگهانی: دردی که به طور ناگهانی در بند انگشت بزرگ پا آغاز شده و به سمت ساق پا و زانو گسترش می یابد.
- تورم و التهاب: تورم در ناحیه پاشنه و اطراف مفصل بزرگ پا رخ می دهد که منجر به سفتی و تغییر شکل مفصل می شود.
- حساسیت به لمس: مفصل درگیر به شدت حساس می شود و حتی کوچکترین لمس هم می تواند درد را تشدید کند.
- محدودیت حرکت: به دلیل درد و التهاب، حرکت دادن مفصل با مشکل مواجه می شود.
نشانه های نقرس در انگشتان پا
در موارد شدیدتر، انگشتان دیگر پا هم درگیر شده و علائمی مانند درد، التهاب، تورم و قرمزی در آن ها ظاهر می شود. همچنین امکان دارد شاهد تغییر شکل و سفتی انگشتان باشیم.
نشانه های نقرس در شست پا
علائم نقرس در شست پا شبیه به علائم کلی این بیماری است و شامل درد شدید، التهاب و قرمزی، محدودیت حرکت و حساسیت به لمس می شود.
نشانه های نقرس در پاشنه پا
درد در قسمت پشتی پاشنه پا به صورت ناگهانی آغاز شده و شدت آن به تدریج افزایش می یابد. پوست ناحیه پاشنه امکان دارد قرمز و گرم شود و تورم و سفتی هم در این ناحیه احساس شود.
نشانه های نقرس در مچ پا
درد نقرس در مچ پا به طور معمول شدید و ناگهانی است و امکان دارد در خود مچ پا یا نواحی اطراف مانند پاشنه یا انگشتان احساس شود. این درد به صورت یک حمله ناگهانی آغاز شده و شدت آن به تدریج افزایش می یابد. التهاب و قرمزی پوست، تورم و سفتی مچ پا از دیگر علائم نقرس در این ناحیه هستند.
نشانه های نقرس در کف پا
آغازگر رنج نقرس در کف پا، دردی ناگهانی و شدید است که در این ناحیه احساس می شود. کف پا در این بیماری بسیار حساس است و کوچکترین لمس، درد و ناراحتی را تشدید می کند.
نشانه های نقرس زانو
درد شدید در زانو همراه با ورم، گرمی و حساسیت زیاد به لمس از نشانه های بارز نقرس هستند که حرکت بیمار را محدود می کنند.
نشانه های نقرس در دست
علائم نقرس در دست مشابه با مفاصل پا بوده و با دردی شدید که از مچ دست، انگشتان یا سایر نقاط دست آغاز می شود، خودنمایی می کند. شدت این درد به تدریج افزایش می یابد. التهاب و قرمزی در دست همراه با گرمی غیرقابل انکار است و احتمالاً مچ دست و انگشتان هم متورم می شوند. به طوری که مفاصل سفت شده، اندازه دست تغییر می کند و حرکت آن محدود می شود. درد و التهاب، استفاده از دست و انجام کارهای روزمره را دشوار می سازد.
نشانه های نقرس در آزمایش خون چیست؟
آزمایش خون اطلاعات ارزشمندی درباره نقرس ارائه می دهد. در بررسی آزمایش خون، برخی شاخص ها و نتایج وجود این بیماری را نشان می دهند. برخی از نشانه های نقرس در آزمایش خون عبارتند از:
- اسید اوریک: میزان اسید اوریک در خون افراد مبتلا به طور معمول بالا است. اسید اوریک حاصل تجزیه پورین ها است که در بدن تولید می شوند. مقدار بالای اسید اوریک در خون می تواند منجر به تشکیل بلورهای اورات (نمک اسید اوریک) در مفاصل گردد.
- سیستم التهابی: در آزمایش خون، شاخص های التهاب مثل سرعت رسوب و پروتئین C-واکنشی امکان دارد افزایش یابند. این افزایش حاکی از وجود فرآیند التهابی در بدن است که امکان دارد نشانه ای از نقرس باشد.
- نوکلئوزیدها: میزان بالای نوکلئوزیدهایی مانند آدنوزین دی آمیناز در برخی موارد ابتلا به این بیماری دیده شده است که حاکی از تشدید التهاب در نقرس است.
چه عواملی خطر ابتلا به نقرس را افزایش می دهند؟
نقرس بیشتر در شرایط زیر رخ می دهد:
- جنسیت: آقایان به مراتب بیشتر از بانوان در معرض ابتلا به نقرس هستند. این خطر در خانم ها پس از دوران یائسگی افزایش می یابد.
- رژیم غذایی: مصرف بیش از حد غذاهای غنی از پورین، خطر ابتلا به نقرس را بالا می برد. این مواد مغذی در مواد غذایی مثل گوشت قرمز، دل و جگر، انواع ماهی های چرب و غذاهای دریایی (به عنوان مثال شاه ماهی، صدف، میگو، خرچنگ دریایی، قزل آلا، ماهی تن و ساردین)، غذاهای فرآوری شده(به عنوان مثال چیپس و غذاهای منجمد)، کربوهیدرات های تصفیه شده (مثل نان سفید، برنج سفید، کیک و کلوچه) و نوشیدنی های شیرین مملو از فروکتوز یا ساکارز (مانند آب میوه و نوشابه های شیرین) یافت می شوند.
- مصرف الکل: مصرف زیاد نوشیدنی های الکلی، به ویژه آبجو، خطر ابتلا به نقرس را افزایش می دهد.
- بیماری های زمینه ای: بیماریهایی مانند دیابت، فشار خون بالا، چربی خون بالا، بیماری های قلبی، اختلالات تیروئیدی، بیماری های کلیوی، برخی سرطان ها و پسوریازیس، خطر ابتلا به نقرس را بیشتر می کنند.
- داروها: برخی داروها و مکمل ها می توانند باعث افزایش سطح اسید اوریک در خون شوند. داروهایی مانند آسپرین، ادرارآورها، ویتامین B3، داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی و داروهای شیمی درمانی از جمله این موارد هستند.
- ژنتیک: عوامل وراثتی هم در ابتلا به نقرس نقش دارند. برخی ژن ها باعث افزایش سطح اسید اوریک خون و کاهش دفع آن توسط کلیه ها می شوند.
- نژاد: برخی نژادها مثل آفریقایی-آمریکایی ها، چینی ها و ساکنان جزایر اقیانوس آرام، بیشتر در معرض ابتلا به نقرس هستند.
آیا نقرس ارثی است؟
بله، نقرس تا حدودی ارثی است. محققان ژن های متعددی را شناسایی کرده اند که افراد را نسبت به این بیماری آسیب پذیر می سازند. این ژن ها، غلظت اسید اوریک خون را افزایش می دهند و از پاکسازی آن توسط کلیه ها ممانعت می کنند. به دلیل این پیش زمینه ژنتیکی، افراد دارای سابقه خانوادگی نقرس، بروز این بیماری در آن ها محتمل تر است. هرچند ژن ها زمینه ساز بیماری هستند ولی عوامل محیطی نظیر رژیم غذایی هم در توسعه بیماری موثرند.
چگونه نقرس تشخیص داده می شود؟
اگر در مفصل خود درد ناگهانی و شدیدی احساس می کنید، حتما به پزشک مراجعه کنید. پزشک برای تشخیص نقرس، امکان دارد آزمایش های زیر را درخواست کند:
- آزمایش مایع مفصلی: با استفاده از سوزن، مقداری از مایع داخل مفصل گرفته می شود و زیر میکروسکوپ بررسی می شود. وجود بلورهای اسید اوریک در این مایع، نشانه ای از ابتلا به نقرس است.
- آزمایش خون: این آزمایش برای اندازه گیری سطح اسید اوریک و کراتینین خون انجام می شود. نتایج آزمایش خون همیشه دقیق نیستند. برخی افراد با سطح بالای اسید اوریک، هیچ علامتی ندارند و برخی دیگر با علائم نقرس، سطح طبیعی اسید اوریک دارند.
تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس
پرتونگاری یا عکسبرداری با اشعه ایکس از مفصل می تواند به تشخیص دقیق تر و رد سایر علل التهاب مفاصل کمک شایانی کند.
سونوگرافی
سونوگرافی اسکلتی-عضلانی امکان تشخیص بلورهای اورات را در مفصل یا توده های مفصلی فراهم می آورد.
سی تی اسکن
این روش تصویربرداری پیشرفته قادر است کریستال های اورات را حتی در مفاصل با التهاب خفیف تشخیص دهد. گاهی اوقات، نقرس با بیماری های مفصلی دیگر مانند آرتروز روماتوئید، استئوآرتریت، سندرم تونل کارپال، عفونت مفصل، اسپوندیلیت آنکیلوزان و شبه نقرس (ناشی از رسوب کریستال های پیروفسفات کلسیم) اشتباه گرفته می شود.
درمان نقرس
سطح اسید اوریک در خون بیماران مبتلا به نقرس باید زیر 6 میلی گرم در دسی لیتر حفظ شود. با داروهای مناسب می توان به این هدف دست یافت. اگرچه داروها نقش اصلی را در پیشگیری و درمان نقرس ایفا می کنند، اما تغییرات سبک زندگی هم می توانند خطر بروز حملات بعدی را به طور قابل توجهی کاهش دهند.
درمان دارویی
درمان دارویی نقرس به دو دسته تقسیم می شود:
- داروهایی برای تسکین حملات حاد
- داروهایی برای پیشگیری از عوارض طولانی مدت مثل توفی
به روزترین داروهای مورد استفاده برای تسکین درد و التهاب در حملات حاد نقرس شامل داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی، کورتیکواستروئیدها و کلشی سین هستند.
داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAIDs):
این داروها با کاهش درد و تورم، علائم حاد نقرس را تسکین می دهند. داروهایی مانند سلکوکسیب، ایندومتاسین، ملوکسیکام، ناپروکسن و ایبوپروفن از جمله NSAID های رایج هستند. توجه داشته باشید که این داروها بر سطح اسید اوریک خون تاثیری ندارند.
آمپول کتورولاک برای درد مفاصل ملتهب ناشی از نقرس
جالب است بدانید که آمپول کتورولاک به عنوان یک مسکن قوی برای تسکین دردهای شدید و ناگهانی ناشی از بیماری نقرس هم تجویز می شود. اگر شما هم از این بیماری رنج می برید و گاه گاه حملات دردناک مفصلی را تجربه می کنید، این دارو می تواند به شما کمک کند. در واقع، موثرترین داروها برای کاهش درد در این بیماری، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی هستند.
سریع ترین راه برای تسکین درد نقرس
سریع ترین راه برای رهایی از درد شدید نقرس، استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی به صورت تزریقی مانند کتورولاک است.
کورتیکواستروئیدها: کاهش التهاب مفاصل
کورتیکواستروئیدها گروهی از داروها هستند که التهاب مفاصل را کاهش می دهند. این داروها را می توان به طور مستقیم به مفصل تزریق نمود یا به صورت خوراکی استفاده کرد. پردهمون یکی از شایع ترین کورتیکواستروئیدها برای بهبود نقرس است.
کلشی سین: تسکین دهنده ی درد مفاصل ملتهب
کلشی سین را می توان به عنوان جایگزینی برای داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی یا کورتیکواستروئیدها در درمان حملات حاد نقرس در نظر گرفت. این دارو با کاهش التهاب و درد مفصل، به بهبود سریع تر بیمار کمک می کند. برای دستیابی به بهترین نتیجه، کلشی سین باید در همان ساعات اولیه ی حمله ی نقرسی مصرف شود. هرچند، مانند بسیاری از داروها، کلشی سین هم عوارضی از جمله اختلالات گوارشی مانند اسهال را به همراه دارد.
داروهای پیشگیرانه ی نقرس: کنترل سطح اسید اوریک
برای پیشگیری از عود مکرر حملات نقرسی و کاهش درد مزمن، پزشک امکان دارد داروهایی را تجویز کند که هدف آن ها کاهش تولید اسید اوریک در بدن یا افزایش دفع آن از طریق کلیه ها است. از جمله این داروها می توان به آلوپورینول، فبوکسوستات، پگلوتیکاز، راسبوریکاز و پروبنسید اشاره کرد.
آلوپورینول: کاهش تولید اسید اوریک
آلوپورینول یکی از داروهای رایج برای درمان نقرس است که با مهار آنزیمی که در تولید اسید اوریک نقش دارد، از تجمع این ماده ی کریستالی در مفاصل جلوگیری می کند. با این حال، برای مشاهده ی اثر کامل این دارو امکان دارد چندین ماه زمان نیاز باشد. در برخی موارد، آلوپورینول می تواند باعث ایجاد خواب آلودگی شود.
تغییر سبک زندگی برای مدیریت نقرس
رژیم غذایی و سبک زندگی نقش بسیار مهمی در کنترل نقرس دارند. برای مدیریت درد حاد، استراحت کافی و استفاده از کمپرس سرد بر روی مفصل ملتهب توصیه می شود. همچنین، مصرف مایعات به ویژه آب به دفع اسید اوریک اضافی از بدن کمک می کند.
تغذیه ی مناسب و سبک زندگی برای افراد مبتلا به نقرس:
- محدود کردن غذاهای پرپورین: کاهش مصرف گوشت قرمز، غذاهای دریایی و برخی حبوبات می تواند به کاهش سطح اسید اوریک کمک کند.
- افزایش مصرف میوه ها و سبزیجات: میوه هایی مانند گیلاس و سبزیجاتی مانند کرفس دارای خواص ضدالتهابی هستند و می توانند به کاهش علائم نقرس کمک کنند.
- انتخاب لبنیات کم چرب: لبنیات کم چرب منبع خوبی از پروتئین هستند و می توانند در رژیم غذایی افراد مبتلا به نقرس جای داشته باشند.
- کاهش مصرف قندهای ساده: نوشابه های شیرین، آب نبات و سایر غذاهای حاوی قندهای ساده می توانند سطح اسید اوریک را افزایش دهند.
- کنترل وزن: اضافه وزن یکی از عوامل خطر برای نقرس است. کاهش وزن می تواند به کاهش سطح اسید اوریک کمک کند.
- عادات سالم برای زندگی بهتر:
- ورزش منظم: فعالیت بدنی منظم به کاهش وزن، بهبود حساسیت به انسولین و کاهش التهاب کمک می کند.
- ترک سیگار: سیگار کشیدن می تواند خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها از جمله نقرس را افزایش دهد.
- مدیریت استرس: استرس مزمن می تواند بر سیستم ایمنی بدن تأثیر گذاشته و خطر ابتلا به بیماری ها را افزایش دهد.
| داروهای درمان نقرس | راه های درمانی طب سنتی برای بهبود نقرس | رژیم غذایی نقرس |
| قرص آلوپورینول | عرق گزنه | مواد غذایی با کربوهیدرات پیچیده |
| آمپول کتورولاک برای درد | دمنوش آلبالو | غلات کامل |
| داروی ایندومتاسین | دمنوش کرفس | سبزیجات |
| کلشی سین | دمنوش زنجبیل | میوه های بیشتر |
درمان سنتی نقرس: مکملی در کنار درمان های مدرن
طب سنتی، گنجینه ای از دانش و تجربیات گذشتگان است که در درمان بسیاری از بیماری ها، از جمله نقرس، راهکارهایی ارائه می دهد. با این حال، ضروری است بدانیم که درمان های سنتی باید به عنوان مکمل درمان های پزشکی و تحت نظر پزشک متخصص روماتولوژی انجام شوند.
برخی از پیشنهادهای رایج در طب سنتی برای مدیریت نقرس عبارتند از:
- گیاهان دارویی: دمنوش هایی از ریشه زنجبیل، ساقه کرفس و میوه آلبالو به دلیل خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی خود، در تسکین درد و کاهش التهاب مفاصل موثر هستند. همچنین، عرق گیاهانی مانند گزنه و خارخاسک هم در طب سنتی برای درمان نقرس توصیه می شوند.
- روغن های گیاهی: برخی روغن های گیاهی خاصیت ضددرد و ضد التهابی داشته و می توانند در تسکین علائم نقرس مفید باشند.
- زالودرمانی: این روش درمانی سنتی در برخی موارد برای کاهش التهاب و بهبود گردش خون در ناحیه مفصل آسیب دیده استفاده می شود، اما باید تحت نظر پزشک متخصص انجام شود.
نقش تغذیه در مدیریت نقرس
تغذیه مناسب نقش بسیار مهمی در کنترل بیماری نقرس دارد. با انتخاب هوشمندانه مواد غذایی، می توان به کاهش سطح اسید اوریک خون و پیشگیری از حملات حاد کمک کرد.
- مواد غذایی مفید: میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و مواد غذایی حاوی کربوهیدرات های پیچیده، منابع غنی از فیبر و مواد مغذی هستند که به کاهش التهاب و بهبود عملکرد کلی بدن کمک می کنند.
- مواد غذایی مضر: از مصرف نوشیدنی های شیرین، آب میوه های صنعتی و غذاهای فرآوری شده که حاوی مقادیر بالای فروکتوز هستند، خودداری کنید. همچنین، محدود کردن مصرف گوشت قرمز و غذاهای دریایی پرپورین هم توصیه می شود.
- مصرف آب فراوان: نوشیدن آب کافی به دفع اسید اوریک اضافی از بدن کمک کرده و از تشکیل کریستال های اوریک در مفاصل جلوگیری می کند.
مراحل پیشرفت نقرس
نقرس یک بیماری مزمن است که در صورت عدم درمان مناسب، می تواند مراحل مختلفی را طی کند:
مرحله هیپراوریسمی بدون علامت:
در این مرحله، سطح اسید اوریک خون افزایش می یابد(هیپراوریسمی)، اما فرد هیچ علائم بالینی خاصی را تجربه نمی کند.
مرحله حاد نقرس حاد:
با افزایش غلظت اسید اوریک در مفاصل، کریستال های اوریک تشکیل شده و باعث التهاب، درد شدید، قرمزی و تورم در مفصل می شوند. این حملات معمولا در شب رخ داده و ۳ تا ۱۰ روز طول می کشند.
نقرس در فاصله بین حملات
بین حملات حاد نقرس، بیمار وارد دوره ای می شود که به آن دوره بدون علامت می گویند. این دوره می تواند از چند روز تا چندین سال به طول انجامد و در طی آن، بیمار هیچ دردی را احساس نمی کند.
مرحله مزمن پوستی
در صورتی که نقرس به مدت طولانی (تقریباً ۱۰ سال یا بیشتر) درمان نشود، امکان دارد به مرحله ای مزمن برسد که در آن کریستال های اوریک در بافت های اطراف مفاصل رسوب کرده و توده هایی به نام توفی تشکیل دهند. این توده ها اغلب در مناطقی مانند گوش، انگشتان و آرنج ظاهر می شوند و می توانند باعث تغییر شکل مفصل و محدود شدن حرکت آن شوند.
«Usually, the acute exacerbation of gout is associated with a rapid onset of severe pain and swelling in the joints.» medcentral
«به طور معمول تشدید نقرس با درد شدید و تورم در مفاصل آغاز می گردد.»
چه عوارضی امکان دارد در اثر بیماری نقرس بروز کند؟
افرادی که به بیماری نقرس مبتلا هستند، امکان دارد با مشکلات و عوارض زیر مواجه شوند:
برخی افراد امکان دارد تنها یک بار به این بیماری مبتلا شوند، اما عده ای دیگر امکان دارد به طور مکرر و حتی چندین بار در سال حملات دردناک نقرس را تجربه کنند.
تشکیل توده های کریستالی (توفی):
در مراحل پیشرفته یا درمان نشده بیماری، کریستال های اسید اوریک امکان دارد در زیر پوست تجمع کرده و توده هایی به نام توفی ایجاد کنند. این توده ها به طور معمول در نواحی مانند انگشتان دست و پا، آرنج یا پشت مچ پا ظاهر می شوند. اگرچه این توده ها در حالت عادی دردناک نیستند، اما در هنگام حملات نقرس امکان دارد متورم و حساس شوند. در صورت عدم درمان، این توده ها می توانند به بافت های مفصل آسیب رسانده و حرکت مفاصل را با مشکل مواجه کنند. همچنین، امکان دارد پوست را کشیده و زخم های دردناکی ایجاد کنند. در برخی موارد، این توده ها باید به صورت جراحی برداشته شوند.
تشکیل سنگ کلیه:
کریستال های اسید اوریک امکان دارد در مجاری ادراری تجمع کرده و منجر به تشکیل سنگ کلیه های اسید اوریکی شوند. مصرف برخی داروها می تواند به کاهش ریسک ابتلا به سنگ کلیه کمک نماید.
جمع بندی و راهنمای مراجعه به پزشک
نقرس یک اختلال التهابی است که به دلیل تجمع بیش از حد اسید اوریک در بدن رخ می دهد. علائم بارز این بیماری شامل درد شدید، قرمزی، تورم و محدودیت حرکتی در مفاصل، به ویژه مفصل شست پا، است. برای تشخیص دقیق، پزشک آزمایش خون را تجویز می کند تا سطح اسید اوریک و سایر نشانگرهای التهابی را اندازه گیری کند.
درمان نقرس ترکیبی از دارو درمانی و تغییر سبک زندگی است. داروهای ضدالتهاب، داروهای کاهش دهنده اسید اوریک و کورتیکواستروئیدها از جمله درمان های دارویی رایج هستند. علاوه بر این، استراحت، کمپرس سرد و گرم، تمرینات فیزیوتراپی و استفاده از وسایل محافظتی مانند آتل می توانند به تسکین علائم کمک کنند. در صورت مشاهده علائم نقرس، مراجعه به پزشک برای تشخیص دقیق و دریافت درمان مناسب ضروری است.
سوالات متداول
نقرس چیست و چگونه درمان می شود؟
نقرس یک بیماری مفصلی دردناک است که با درمان های دارویی و تغییر رژیم غذایی قابل کنترل است. درمان این بیماری برای پیشگیری از حملات حاد و عوارض آن ضروری است.
آیا نقرس خطرناک است؟
اگرچه نقرس به طور مستقیم تهدیدکننده حیات نیست، اما می تواند کیفیت زندگی را به شدت کاهش دهد و عوارض جانبی جدی مانند آسیب مفصلی را به همراه داشته باشد.
حمله نقرس چقدر طول می کشد؟
هر حمله نقرس به طور معمول بین ۵ تا ۷ روز طول می کشد.
آیا مصرف گردو برای افراد مبتلا به نقرس خوب است؟
بله، گردو به دلیل داشتن خواص ضدالتهابی و پروتئین های مفید، می تواند برای افراد مبتلا به نقرس مفید باشد.
برای درمان نقرس چه غذاهایی باید مصرف کرد؟
مصرف میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، آب فراوان و غذاهای گیاهی با خاصیت ضد التهابی مانند زنجبیل و آلبالو توصیه می شود.
چه گیاهان دارویی برای درمان نقرس مفید هستند؟
عرق خارخاسک، عرق گزنه، دمنوش زنجبیل و دمنوش آلبالو از جمله گیاهان دارویی پرکاربرد در درمان سنتی نقرس هستند.
درد ناشی از نقرس چه ویژگی هایی دارد؟
آزاردهنده و فلج کننده است و با کوچکترین لمس تشدید می شود.
علائم نقرس در بدن کدامند؟
درد شدید، التهاب، سرخی، ورم، حساسیت مفرط، درد با لمس و محدودیت حرکتی در مفاصل.
نشانه های آغاز حمله نقرس چیست؟
دردی آزاردهنده و ناگهانی در مفصل بزرگ پا که به تدریج شدت می یابد.
حملات نقرس با چه فراوانی رخ می دهند؟
تعداد حملات نقرس در افراد مختلف متفاوت است. بعضی افراد تنها یک بار در طول زندگی به آن دچار می شوند، اما برخی دیگر امکان دارد حملات مکرری را تجربه کنند.
آیا درد شدیدی که با راه رفتن در شست پا احساس می شود، نشانه نقرس است؟
بله، درد شدیدی که با راه رفتن تشدید می شود، مخصوصاً در شست پا، می تواند نشان دهنده نقرس باشد. این بیماری اغلب در مفاصل بزرگ پا، به ویژه مفصل اول (مفصل بین پا و انگشت شست) رخ می دهد.
آیا تورم انگشتان دست و پا نشانه نقرس است؟
بله، تورم انگشتان دست و پا می تواند یکی از علائم نقرس باشد. این بیماری التهابی می تواند باعث التهاب و تورم در مفاصل شود.
آیا نقرس راه رفتن را دشوار می کند؟
بله، تشدید علائم نقرس باعث محدودیت حرکتی می شود و راه رفتن را به دلیل التهاب و درد شدید مفاصل دشوار می کند.
لیست پزشکان مرتبط:
فرهاد غریب دوستفوق تخصص روماتولوژیست | تهران- محمود اکبریانفوق تخصص روماتولوژیست | تهران
- حمید گوهری فرفوق تخصص روماتولوژیست | تهران
- محمدمهدی امامفوق تخصص روماتولوژیست | تهران
- فریدون دواچیفوق تخصص روماتولوژیست | تهران
- علی بیداریفوق تخصص روماتولوژیست | تهران
- شهرزاد رحمنیفوق تخصص روماتولوژیست | تهران
- رامین رضاییفوق تخصص روماتولوژیست | تهران
- حسین شایانفوق تخصص روماتولوژیست | تهران
