خواص قره قروت برای سرماخوردگی
خواص قره‌قروت برای سرماخوردگی و تقویت سیستم ایمنی بدن
قره‌قروت، این فرآورده سنتی لبنی با طعم منحصر به فرد ترش، نه تنها یک تنقلات محبوب در فرهنگ غذایی ایران است، بلکه خواص درمانی متعددی نیز دارد. یکی از مهم‌ترین خواص آن تقویت سیستم ایمنی بدن و کمک به پیشگیری و بهبود سرماخوردگی است. تحقیقات نشان می‌دهد قره‌قروت با داشتن ترکیبات مغذی متنوع از جمله ویتامین‌ها، پروتئین و کلسیم، نقش مؤثری در تقویت مقاومت بدن در برابر بیماری‌ها دارد و می‌تواند به عنوان یک ماده غذایی مفید در رژیم غذایی به خصوص در فصول سرد سال گنجانده شود.
آشنایی با قره‌قروت و ترکیبات آن
قره‌قروت یا کشک سیاه یکی از فرآورده‌های فرعی شیر است که به روش سنتی از کشک تولید می‌شود. این محصول لبنی در رنگ‌های مختلف سیاه، قهوه‌ای، زرد یا سفید و با طعم‌های ترش، شیرین و ملس موجود است. در مناطق مختلف ایران با نام‌های متفاوتی شناخته می‌شود؛ در کرمان به آن تلف، در یزد ترف، در مازندران تفره، در اصفهان قارا، در گلپایگان قارقری و در بسیاری مناطق دیگر قره‌قوروت (به معنای کشک سیاه) می‌گویند.
ارزش غذایی قره‌قروت
قره‌قروت از نظر ارزش غذایی بسیار غنی است. در هر 100 گرم از این ماده غذایی حدود 240 کیلوکالری انرژی وجود دارد. ترکیبات اصلی قره‌قروت عبارتند از:
- کلسیم: 430 میلی‌گرم در 100 گرم
- آهن: 2 میلی‌گرم در 100 گرم
- پروتئین: 3 گرم در 100 گرم
- کربوهیدرات: 48 گرم در 100 گرم
- چربی: تنها 1 گرم در 100 گرم
قره‌قروت همچنین حاوی ویتامین‌های مهمی مانند ویتامین D، تیامین (B1)، ریبوفلاوین (B2) و نیاسین (B3) است که همگی در تقویت سیستم ایمنی بدن نقش مهمی دارند.
خواص قره‌قروت برای سرماخوردگی
قره‌قروت دارای خواص متعددی برای پیشگیری و کمک به بهبود سرماخوردگی است:
تقویت سیستم ایمنی بدن
مصرف قره‌قروت دستگاه ایمنی بدن را تقویت کرده و از ابتلا به بیماری آنفلوآنزا و سرماخوردگی جلوگیری می‌کند. ویتامین‌ها و املاح موجود در قره‌قروت مقاومت بدن را در برابر عفونت و بیماری‌های ناشی از آن افزایش می‌دهد.
غنی از ویتامین D
قره‌قروت حاوی ویتامین D است که نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارد. این ویتامین سبب جذب بهتر کلسیم در بدن می‌شود و مصرف آن به خصوص در دوران همه‌گیری کرونا مفید بوده است.
خاصیت ضدعفونی‌کنندگی
اسیدهای آلی موجود در قره‌قروت خاصیت ضدعفونی‌کنندگی دارند و می‌توانند با از بین بردن باکتری‌های مضر در دستگاه گوارش، به تقویت سیستم ایمنی کمک کنند. این خاصیت ضدعفونی‌کنندگی می‌تواند در پیشگیری از سرماخوردگی و کاهش شدت علائم آن مؤثر باشد.
کمک به کاهش علائم سرماخوردگی
برخی منابع اشاره می‌کنند که قره‌قروت می‌تواند در کاهش علائم سرماخوردگی مؤثر باشد. این محصول به دلیل داشتن ترکیبات مغذی متنوع، قدرت سیستم ایمنی را بالا می‌برد و مقاومت بدن را در برابر عوامل بیماری‌زا افزایش می‌دهد.
روش‌های استفاده از قره‌قروت در هنگام سرماخوردگی
قره‌قروت را می‌توان به روش‌های مختلف برای پیشگیری و تسکین علائم سرماخوردگی استفاده کرد:
مصرف مستقیم
مصرف مستقیم قره‌قروت به صورت محلول در آب می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی کمک کند و در نتیجه بدن را در برابر سرماخوردگی محافظت نماید.
قرقره کردن برای تسکین گلودرد
برای بهبود گلودرد ناشی از سرماخوردگی، می‌توان قره‌قروت را در کمی آب حل کرد و به مدت سه تا پنج دقیقه در دهان چرخاند. این روش برای تسکین التهاب‌های دهان، لثه و تورم ته حلق نیز مفید است.
ترکیب با سایر مواد غذایی مفید
قره‌قروت را می‌توان با سایر مواد غذایی مفید برای سرماخوردگی مانند عسل یا آویشن ترکیب کرد تا اثربخشی آن افزایش یابد.
سایر خواص سلامتی قره‌قروت
علاوه بر کمک به پیشگیری و بهبود سرماخوردگی، قره‌قروت دارای خواص سلامتی دیگری نیز هست:
تقویت استخوان‌ها و دندان‌ها
قره‌قروت سرشار از کلسیم است و می‌تواند به پیشگیری از پوکی استخوان بزرگسالان، نرمی استخوان کودکان، پوسیدگی دندان‌ها، دردهای استخوانی و شکستگی‌های مکرر استخوان‌ها کمک کند. همچنین ویتامین D موجود در آن باعث افزایش جذب کلسیم در بدن می‌شود.
بهبود عملکرد دستگاه گوارش
قره‌قروت به دلیل داشتن خاصیت ضدعفونی‌کنندگی، می‌تواند به بهبود عملکرد دستگاه گوارش، کاهش نفخ و درمان برخی از مشکلات گوارشی مانند اسهال کمک کند. این خاصیت ضدعفونی‌کنندگی از رشد و تکثیر باکتری‌های مضر در دستگاه گوارش جلوگیری می‌کند.
کمک به کاهش وزن
استفاده از قره‌قروت می‌تواند به کاهش وزن و کنترل سطح گلوکز خون کمک کند. قره‌قروت به دلیل داشتن پروتئین بالا و مواد مغذی ضروری، در برنامه‌های کاهش وزن مفید است. پروتئین به افزایش احساس سیری کمک کرده و متابولیسم را تقویت می‌کند.
موارد احتیاط و منع مصرف قره‌قروت
علیرغم خواص متعدد قره‌قروت، در برخی موارد باید در مصرف آن احتیاط کرد:
فشار خون بالا
از آنجایی که برای تهیه قره‌قروت به آن نمک زیادی اضافه می‌شود، مصرف آن برای افراد دارای فشار خون بالا مضر بوده و می‌تواند خطرناک باشد.
افراد با مزاج سرد
از دیدگاه طب سنتی، قره‌قروت دارای طبع سرد و خشک است و برای معده‌های سرد، افرادی که قرقر شکم و نفخ دارند و همچنین برای افراد سرد مزاج و خشک مضر است.
زیاده‌روی در مصرف
زیاده‌روی در مصرف قره‌قروت می‌تواند موجب نفخ و قولنج گردد. بنابراین توصیه می‌شود به میزان متعادل مصرف شود.
نتیجه‌گیری
قره‌قروت به عنوان یک محصول سنتی و غنی از مواد مغذی، دارای خواص متعددی برای سلامت بدن از جمله تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از سرماخوردگی است. ویتامین D، کلسیم، پروتئین و اسیدهای آلی موجود در قره‌قروت به تقویت سیستم ایمنی کمک کرده و مقاومت بدن را در برابر بیماری‌های عفونی مانند سرماخوردگی افزایش می‌دهند. مصرف متعادل قره‌قروت به خصوص در فصول سرد سال می‌تواند به عنوان یک راهکار طبیعی برای پیشگیری از سرماخوردگی و تقویت سیستم ایمنی بدن در نظر گرفته شود. البته باید به یاد داشت که افراد مبتلا به فشار خون بالا و افراد با مزاج سرد باید در مصرف آن احتیاط کنند.