ممنوعیت قطع شیردهی و آموزش قطع شیردهی
عوارض قطع شیردهی برای مادر
شیر مادر کامل‌ترین و بهترین منبع غذایی است و نقش مهمی در تامین سلامت و نیازهای تغذیه‌ای، عاطفی، روانی و کاهش مرگ‌و‌میر شیرخواران دارد.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) و آکادمی پزشکان خانواده آمریکا (AAFP) توصیه می‌کند که شیردهی تا دو سالگی و بعد از آن ادامه یابد.
مزایای تغذیه با شیر مادر تا زمانی که شیردهی انجام شود، ادامه دارد.
برخی از مزایای آن حتی پس از قطع شیردهی نیز باقی می‌ماند.
آکادمی اطفال آمریکا (AAP) و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) توصیه می‌کنند که حداقل یک سال به کودک خود شیر بدهید و تا زمانی که تمایل متقابل مادر و نوزاد وجود دارد آن را ادامه دهید.
تصمیم به قطع کردن شیردهی
برخی از مادران بدون علت پزشکی اقدام به قطع شیردهی به نوزاد خود می‌کنند.
موارد زیر اصلی‌ترین دلایلی است که مادران شیردهی را قطع می‌کنند:
- نارضایتی شیرخوار از شیر
مادر احساس می‌کند قادر نیست شیری با کیفیت مناسب به شیرخوار خود برساند و نمی‌تواند او را راضی کند.
- مقدار ناکافی شیر
شیرخوار به نوک پستان مک می‌زند؛ اما به خاطر مشکل در مک زدن یا تولید کم شیر نمی‌تواند شیر کافی دریافت کند.
- شیرخوار علاقه‌اش را از دست می‌دهد و شیر نمی‌خورد
شیرخوار غذای جامد را بیشتر دوست دارد و دیگر شیر مادر را نمی‌خورد.
- بازگشت به کار و زندگی شخصی
مادرانی که می‌خواهند سر کار خود بازگردند یا زمان بیشتری برای خود نیاز دارند ممکن است بخواهند شیردهی را کاهش بدهند و قطع شیردهی کودکان را آغاز کنند.
- شیرخوار شروع به گاز گرفتن می‌کند
شیرخواران بزرگ و نوپایان در زمان شیر خوردن نوک پستان را گاز می‌گیرند. گاز گرفتن مداوم می‌تواند نوک پستان‌ها را دردناک کند و شیر دادن را زجرآورتر از میزان رضایت مادرانگی بسازد.
- شیر دادن خسته‌کننده و دردناک می‌شود
شیردهی می‌تواند از لحاظ فیزیکی برای مادر زحمت زیادی داشته باشد. تازه مادران اغلب با التهاب پستان مواجه می‌شوند که یکی از بیماری‌های مجاری پستان است. مادر ممکن است برای جلوگیری از انتقال بیماری‌ها به شیرخوار خود و همچنین آرام کردن درد پستان‌هایش، قطع شیردهی کودکان را در نظر بگیرد.
آیا میتوان شیردهی را به یکباره قطع کرد؟
قطع شیردهی به یکباره، توصیه نمی‌شود زیرا پستان‌ها دچار احتقان و پرخونی شده و دردناک می‌شوند و ممکن است ماستیت (ورم و التهاب پستان) ایجاد شود.
اگر به دلایل پزشکی یا دلایل دیگر باید فورا شیردهی متوقف شود، چند بار در روز با دست یا شیردوش
پستان‌ها را تخلیه کنید، به طوریکه پستان‌ها تا حدودی تخلیه شوند، نیازی به تخلیه‌ی کامل نیست، با انجام اینکار تولید شیر در بدن طی چند روز کند می‌شود.
بیشتر بخوانید:
معرفی دستگاه تناسلی زنان | نکات مهم و مراقبت از آن
برای دوشیدن شیر صبر نکنید تا سینه هایتان دردناک یا بسیار پر شوند و در صورت درد، قرمزی یا حساسیت پستان‌ها فورا به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید، زیرا این علائم می تواند نشانه‌ی بسته شدن مجاری پستان یا عفونت باشند.
چه زمانی پزشک قطع شیردهی را تجویز می کند؟
در موارد زیر قطع کردن شیر دهی با تشخیص پزشک انجام می شود
- مرده به دنیا آمدن نوزاد
- ابتلای مادر به بیماری‌های روحی و روانی حاد و مزمن
- مصرف داروهایی که در شیر ترشح می‌شوند و در شیردهی سازگار نیستند.
در این موارد پزشک متخصص قطع کردن شیردهی را تجویز می‌کند.
فرآیند قطع شیردهی به چه صورت است؟
پزشک در صورتی که نیاز به درمان دارویی نباشد، کوتاه کردن آهسته جلسات شیردهی یا طولانی کردن فاصله بین جلسات شیردهی است را به مادر توصیه می‌کند و در صورت نیاز به درمان دارویی داروی انتخابی که باید توسط پزشک متخصص تجویز شود، “کابرگولین” است که یک آگونیست گیرنده دوپامین می باشد.
عوارض شایع دارو کابرگولین شامل سردرد، سرگیجه، تهوع و افت فشارخون می‌باشد. استفاده روتین از این دارو به منظور قطع شیردهی توصیه نمی‌شود.
توصیه‌های مهم برای قطع شیردهی
برای آرام کردن فرزندتان به او شیر ندهید و فعالیت دیگری را جایگزین کنید. گاهی شیر مادر بیشتر یک آرام کننده است تا برطرف کننده گرسنگی، پس در این مواقع شیردهی را قطع کنید و ببینید متوجه می‌شود یا خیر.
اگر دیدید شیرخوار شما با نوبت‌های شیردهی کمتر اذیت نمی‌شود، این کار را ادامه بدهید.
اگر کودک شما حتی پس از خوردن غذای جامد بهانه شیر مادر را می‌گیرد، حواس او را با بازی یا فعالیت‌های مفرح پرت کنید.
مشغول کردن او با فعالیت‌های دیگر به کاهش وابستگی به شیر مادر و قطع شیردهی کودکان کمک می‌کند.
عوارض قطع شیردهی برای مادر
قبل از قطع شیردهی، بیشتر مادران نگران مشکلاتی که ممکن است برای کودکشان پیش بیاید یا رفتار کودک بعد از شیر گرفتن هستند، لازم است بدانید که از شیر گرفتن کودک برای شما به عنوان مادر نیز عوارضی به همراه خواهد داشت که باید برای آن آماده باشید. از عوارض قطع شیردهی برای مادر؛ تغییراتی است که در خلق و خوی او اتفاق می‌افتد. گریه، احساس غمگینی یا افسردگی خفیف پس از از شیر گرفتن غیرعادی نیست.
هرچه فرآیند از شیر گرفتن کودکتان سریعتر باشد، تغییر ناگهانی در سطح هورمون‌ها بیشتر می‌شود و احتمال اینکه عوارض از شیر گرفتن کودک برای مادر شدیدتر باشد بیشتر است.
یکی دیگر از عوارض از شیر گرفتن نوزاد برای مادر، تغییر شکلی در سینه‌ها است. بعد از قطع شیردهی، سینه‌های شما شروع به خالی و آویزان شدن می‌کنند. بعد از مدتی اندازه‌ی سینه‌ها احتمالاً به اندازه‌ی قبل از بارداری برمی‌گردد، اما ممکن است کاملاً متفاوت به نظر برسد.
یکی دیگر از عوارض بعد از شیر گرفتن کودک برای یک مادر، افزایش ناگهانی وزن است. این موضوع تا حدی به دلیل تغییر هورمون‌ها و تا حدی به دلیل شیوه تغذیه‌ای است که تا قبل از این دوران داشته باشید.
پس از قطع شیردهی کودک، ممکن است به مدت 5 تا 10 روز سینه‌های شما متورم و سفت شوند. یکی از راه‌های کاهش درد سینه ها بعد از قطع کردن شیردهی، پمپ کردن مقدار کمی شیر مادر است. از پمپاژ زیاد شیر خودداری کنید، زیرا می‌تواند باعث افزایش شیر شود.
نتیجه گیری
به علت وابسته بودن سلامت نوزاد و مادر به شیر مادر تصمیم به قطع کردن شیردهی بدون علت پزشکی و مشورت با پزشک توصیه نمی‌شود. در صورتی‌که قطع شیر مادر به علت بیماری او یا بیماری شیرخوار ضرورت داشته باشد، باید به سلامت مادر در این زمان توجه شود و از پزشک متخصص زنان و زایمان یا متخصص اطفال برای درمان کمک گرفته شود.
لیست پزشکان مرتبط:
سکینه موید محسنیمتخصص زنان و زایمان | تهران- حمید صاحب کشاففلوشیپ تخصصی زنان و زایمان (نازایی و آی.وی.اف) | تهران
- طاهره لبافمتخصص زنان و زایمان | تهران
- فرزانه چوبسازمتخصص زنان و زایمان | تهران
- فریبا خطیرمتخصص زنان و زایمان | تهران
- حسین آصف جاهمتخصص زنان و زایمان | تهران
- رکسانا رحمتیانمتخصص زنان و زایمان | تهران
- نیره صادقیمتخصص زنان و زایمان و جراحی های زیبایی زنان | تهران
- آزاده افضل زادهمتخصص زنان و زایمان، فلوشیپ لاپاراسکوپی و هیستروسکوپی و اندومتریوز | تهران
- نسترن تیموریجراح و متخصص زنان و زایمان (فلوشیپ پریناتولوژی) | تهران
